Wymiana kopciuchów - sprawdzamy do kiedy wymiana pieca na paliwo stałe

Do kiedy trzeba wymienić piec na paliwo stałe? Zakaz używania kopciuchów - sprawdzamy terminy w poszczególnych województwach.

Polska jest krajem o bardzo wysokim zanieczyszczeniu powietrza, także pochodzącym z tzw.  niskiej emisji. To pyły zawieszone i cząsteczki trujących gazów powstające podczas spalania w kotłach i piecach paliw stałych, zwłaszcza węgla. Olbrzymia liczba domów jednorodzinnych i mieszkań komunalnych w Polsce jest opalana węglem. Według szacunków Ministerstwa Klimatu i Środowiska w 2021 r. było to 4,3 mln gospodarstw domowych. Zanieczyszczenie powietrza wywołuje choroby odpowiadające za śmierć ponad 45 tys. mieszkańców naszego kraju rocznie.

Trwa kampania dotycząca wymiany kopciuchów, jej celem jest zastąpienie przestarzałych pieców na węgiel nowoczesnymi urządzeniami grzewczymi, które mają wysoką sprawność oraz emitują niewielkie ilości zanieczyszczeń. W ramach programu “Czyste powietrze” można uzyskać dofinansowanie do wymiany kopciucha na nowoczesny kocioł na pelety, piec gazowy lub pompę ciepła. Wprowadzono przepisy dotyczące wprowadzania na rynek urządzeń grzewczych o wysokiej sprawności i niskiej emisji zanieczyszczeń. Obecnie wszystkie nowo instalowane kotły, piece lub kominki powinny spełniać wymogi Ekoprojektu. Jednak to dotyczy nowych inwestycji – budowlanych lub remontowych.

Jak zachęcić lub zmusić mieszkańców Polski do pozbycia się kopciuchów.

Spis treści

1. Uchwały antysmogowe
2. Kotły na węgiel pozaklasowe i z certyfikatami
3. Wymiana kopciuchów
4. Do kiedy trzeba wymienić piec na paliwo stałe
5. Do kiedy trzeba wymienić kotły na węgiel 3 i 4 klasy
6. Zakaz najgorszych paliw

Uchwały antysmogowe

Zgodnie z konstytucją obowiązek dbania o zdrowie publiczne i jakość powietrza spoczywa na władzach publicznych, m.in. samorządach. Żeby wyeliminować z domów i mieszkań przestarzałe urządzenia grzewcze są wprowadzane tak zwane uchwały antysmogowe. Podejmują je sejmiki poszczególnych województw. Pierwsze uchwały zostały podjęte w 2017 r., stopniowo powstają w następnych województwach. Pierwszą uchwałę antysmogową wprowadziło województwo małopolskie, w tym Kraków, gdzie stan powietrza był bardzo zły. Obecnie uchwały antysmogowe obowiązują w 15 województwach oprócz warmińsko-mazurskiego i podlaskiego. Lokalne uchwały antysmogowe mogą podejmować też władze miast i gmin. Takie uchwały obowiązują w większych miastach, np. Krakowie, Warszawie, Poznaniu, Wrocławiu, niektórych uzdrowiskach itp.

Kotły na węgiel pozaklasowe i z certyfikatami

Przed laty nie było obowiązku badania sprawności urządzeń grzewczych oraz tego, ile niebezpiecznych dla zdrowia pyłów i gazów emitują. Potem zdefiniowano wymogi dla kotłów klasy 1, 2 i 3, a następnie wprowadzono zapisy dla kotłów klasy 4 i 5. Ale ich stosowanie było dobrowolne. Dopiero od 2017 r. zaczęła obowiązywać norma, że nowe kotły na paliwa stałe wprowadzane na rynek muszą spełniać klasę 5. Od 2020 r. obowiązuje dyrektywa Ekoprojekt, która jeszcze zaostrza wymogi co do kotłów na paliwa stałe.

Wymiana kopciuchów

Niektóre zapisy uchwał antysmogowych już obowiązują, inne będą wchodzić w życie stopniowo. W pierwszej kolejności należy przestać korzystać z kotłów pozaklasowych i/lub nieposiadających tabliczki znamionowej. Niektóre sejmiki wprowadziły zapisy dotyczące obowiązku wycofania pieców zależnie od tego, jak dawno zostały wprowadzone do użytkowania, np. eksploatowanych dłużej niż 10 lat, a potem dłużej niż 5 lat. Następnie trzeba będzie zaprzestać eksploatacji kotłów klasy 3 i 4.

Każde województwo wprowadza swoje szczegółowe zapisy, dlatego dobrze jest zapoznać się z lokalną uchwałą antysmogową, która powinna być opublikowana na stronie danego sejmiku.

Do kiedy trzeba wymienić piec na paliwo stałe

Poniżej przedstawiamy terminy likwidacji kopciuchów. Sprawdzamy, do kiedy należy na terenie poszczególnych województw wymienić stare piece węglowe pozaklasowe oraz urządzenia grzewcze bez tabliczki znamionowej.

Wymiana kopciucha do 1.01.2022 r

• woj. podkarpackie
• woj. śląskie

Wymiana kopciucha do 1.01.2023 r.

• woj. łódzkie
• woj. małopolskie
• woj. mazowieckie

Wymiana kopciucha do 1.07.2023 r.

• woj. świętokrzyskie

Wymiana kopciucha do 1.01. 2024 r.

• woj. kujawsko-pomorskie
• woj. lubelskie
• woj. wielkopolskie

• woj. zachodniopomorskie

Wymiana kopciucha do 1.07.2024 r.

• woj. dolnośląskie

Wymiana kopciucha do 1.09.2024 r.

• woj. pomorskie

Wymiana kopciucha do 1.01.2027 r.

• woj. lubuskie

Wymiana kopciucha do 1.01.2030 r.

• woj. opolskie

Do kiedy trzeba wymienić kotły na węgiel 3 i 4 klasy

Na niektórych terenach kolejne terminy usuwania starych kotłów na węgiel dotyczą urządzeń klasy 3 i 4. Kalendarium wygląda następująco:

Do 1.07.2024 r.

• woj. świętokrzyskie

Do 1.09.2026 r.

• woj. pomorskie

Do 1.01.2027 r.

• woj. lubelskie
• woj. małopolskie
• woj. łódzkie

Do 1.01.2028 r.

• woj. dolnośląskie
• woj. kujawsko-pomorskie,
• woj. mazowieckie
• woj. podkarpackie
• woj. śląskie
• woj. wielkopolskie
• woj. zachodniopomorskie

Do 1.01.2032 r.

• woj. opolskie

Po upływie tych terminów w eksploatacji powinny być tylko kotły na paliwo stałe klasy 5 i spełniające wymogi Ekoprojektu.

Przeczytaj też:

• Od kiedy zakaz palenia węglem?
• Zakaz palenia w kominkach - kiedy i kogo obowiązuje?
• Czy będzie zakaz montowania kotłów gazowych?

Zakaz najgorszych paliw

Uchwały antysmogowe bardzo szczegółowo opisują, jakiego rodzaju paliwa są lub będą zakazane. Chodzi przede wszystkim o zakaz używania jako paliwa najgorszej jakości węgla:

• mułów,
• flotokoncentratów,
• miałów z węgla kamiennego,
• węgla brunatnego, 
• mokrego drewna.