Wymiana kotła węglowego na gazowy: czy trzeba przerobić instalację? Ile to kosztuje?
Zmiana sposobu ogrzewania domu i wymiana kotła z węglowego na gazowy to przede wszystkim znaczne korzyści dla środowiska. Co więcej, ogrzewanie gazowe może być bardziej opłacalne. Kupić sam palnik czy cały kocioł? Gdzie go zainstalować? Czy trzeba przerabiać instalację grzewczą? Ile kosztuje ogrzewanie gazem?
Dlaczego warto wymienić kocioł węglowy na gazowy?
Bo w spalinach z kotłów gazowych nie ma niebezpiecznych dla naszego zdrowia pyłów i wielu innych niepożądanych substancji obecnych w dymie unoszącym się z kominów kotłowni węglowych. Ogrzewanie gazem ziemnym jest znacznie tańsze niż olejem opałowym, a tym bardziej ciekłym propanem czy energią elektryczną.
Wymina kotła węglowego na gazowy: zastosowanie palnika gazowego
Stary kocioł na paliwo stałe można przystosować do zasilania paliwem gazowym, instalując w nim odpowiedni palnik gazowy. Takie rozwiązanie może się wydać najprostsze, bo nie ma wtedy potrzeby przerabiania instalacji grzewczej.
Kotły na węgiel czy biomasę nie są konstruowane z myślą o zastosowaniu w nich palnika gazowego, więc przed jego zakupem z pewnością należy się skonsultować ze specjalistą, który oceni, czy taka przeróbka w ogóle jest możliwa, oraz dobierze palnik odpowiedni do konstrukcji i wielkości kotła. Nie w każdym, ale na pewno w wielu kotłach na paliwa stałe palnik gazowy można zainstalować – w otworze wyciętym w drzwiczkach lub bocznej ścianie. Da się to też zrobić w kotle z automatycznym podajnikiem paliwa. Jeśli ma dodatkowe palenisko z tak zwanym rusztem awaryjnym, teoretycznie można by nawet nie rezygnować przy tym z palnika na ekogroszek czy pelety i korzystać z nich na zmianę z palnikiem gazowym. W praktyce jednak takie rozwiązanie mogłoby się okazać problematyczne, bo palniki na paliwa płynne źle znoszą zanieczyszczenie pyłem towarzyszącym korzystaniu z paliw stałych.
Palnik gazowy: koszty
Palniki gazowe nadające się do zainstalowania w kotłach na paliwa stałe są względnie drogie – ich ceny zaczynają się od 4 tys. zł. Problemem jest też ich duża moc, bo zwykle są to urządzenia przeznaczone do nagrzewnic i pieców w zakładach lub magazynach – trudno znaleźć taki palnik o mocy znamionowej mniejszej niż 40 kW. Wytwarzane przez niego ciepło może odebrać tylko duży kocioł, jest to więc rozwiązanie wyłącznie dla właścicieli większych budynków - o powierzchni przekraczającej 300 m2.
Zobacz koniecznie:
Lepiej wymienić kocioł!
W przypadku typowego, czyli niedużego, a przy tym przynajmniej jako tako ocieplonego domu jednorodzinnego lepszym rozwiązaniem jest zakup kompletnego nowoczesnego kondensacyjnego kotła gazowego. Na pewno będzie pracował ze sprawnością wyższą niż przerabiany kocioł węglowy, a dzięki temu może zużywać nawet o 30% mniej paliwa, co po niedługim czasie powinno zrekompensować niewiele większy wydatek na jego zakup.
Zmiana kotła i wymiana grzejników
Typowe parametry przyjmowane w przypadku projektowania instalacji c.o. z grzejnikami konwekcyjnymi i kotłem na paliwo stałe to co najmniej 80°C na zasilaniu i 60°C na powrocie. Natomiast gazowy kocioł kondensacyjny uzyskuje najwyższą sprawność, gdy temperatura wody w instalacji nie przekracza 55°C, bo tylko wtedy dochodzi w nim do kondensacji pary wodnej, czego efektem jest odzyskiwanie tak zwanego ciepła utajonego.
Wartości temperatury przyjmowane podczas projektowania instalacji są podstawą doboru wielkości grzejników niezbędnej do zapewnienia temperatury wymaganej w pomieszczeniach przy najniższej temperaturze występującej na zewnątrz (rzędu -20°C). Jeżeli zostały dobrane dla 90°C na zasilaniu i 70°C na powrocie, to w celu uzyskania ich zakładanej wydajności przez pewną część sezonu grzewczego kocioł kondensacyjny będzie podgrzewał wodę do temperatury na tyle wysokiej, że nie będzie w nim dochodzić do kondensacji. Czy może to oznaczać duży problem?
Nie powinno być żadnego, jeśli w międzyczasie dom przeszedł termomodernizację, dzięki której zmniejszyło się zapotrzebowanie na ciepło w pomieszczeniach. W innym przypadku nie można jednak wykluczyć potrzeby wymiany grzejników na większe. Warto to zrobić, jeśli stare grzejniki są już w złym stanie i chcemy się ich pozbyć. Jeżeli nie, to lepiej się zastanowić, czy warto wydać niemałą kwotę na nowe, bo oszczędności wynikające z mniejszego zużycia paliwa przez kocioł dzięki kondensacji raczej nieprędko zrekompensują koszt ich wymiany – niższa efektywność przekłada się na rachunki za gaz wyższe o kilkaset złotych rocznie (dla domu jednorodzinnego).
Jeśli chodzi o komfort cieplny, to skutki nieco niższej temperatury zasilania grzejników (kotły gazowe podgrzewają wodę maksymalnie do 80oC) możemy odczuć jedynie przy ekstremalnym mrozie (poniżej -15°C), który zdarza się rzadko i jest krótkotrwały. W tym czasie w pomieszczeniach może być o parę stopni mniej, niż byśmy chcieli. Na szczęście grzejniki często bywały przewymiarowywane, a wtedy taki problem w ogóle nie powinien wystąpić.
Wymiana kotła węglowego na gazowy: formalności
Do zasilania kotła gazem jest potrzebna instalacja gazowa, a na jej wykonanie trzeba mieć pozwolenie. Żeby je uzyskać, należy zlecić uprawnionej osobie sporządzenie projektu – osobnego dla instalacji wewnętrznej i dla przyłącza lub instalacji zbiornikowej (zwykle zajmuje się tym dostawca gazu, który pozostaje właścicielem przyłącza czy zbiornika). Nie potrzeba odrębnego pozwolenia na budowę samej instalacji gazowej wewnętrznej, jeśli była przewidziana w projekcie budowlanym domu i uzyskaliśmy już pozwolenie na jego budowę. Wykonawcą instalacji gazowej może być wyłącznie osoba mająca ważne uprawnienia energetyczne w zakresie eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci gazowych. Do uruchomienia instalacji jest wymagany protokół z jej odbioru i przeprowadzonej próby szczelności, a także pozytywna opinia kominiarska potwierdzająca prawidłowe działanie układu odprowadzania spalin i wentylacji w naszym domu.
Gdzie zamontować piec gazowy
Kotłownia z kotłem gazowym nie musi być wydzielonym pomieszczeniem technicznym, o ile jego moc cieplna nie przekracza 30 kW (większa może być potrzebna do ogrzewania pomieszczeń o powierzchni przekraczającej łącznie 250 m2). Kotły o mniejszej mocy można instalować w pomieszczeniach nieprzeznaczonych na stały pobyt ludzi, o wysokości minimum 2,2 m (1,9 m w budynkach sprzed 2002 r.), na dowolnej kondygnacji.
W pomieszczeniu, gdzie ma być piec gazowy powinna być zapewniona wentylacja – otwór nawiewny o powierzchni co najmniej 200 cm2 z dolną krawędzią nie niżej niż 30 cm nad posadzką (powietrze może być doprowadzone z zewnątrz lub z sąsiednich pomieszczeń) i otwór wywiewny również o powierzchni co najmniej 200 cm2 znajdujący się blisko stropu. Wentylacja nie może być mechaniczna wywiewna, ale może być nawiewno-wywiewna zblokowana (nie może wywiewać więcej powietrza, niż nawiewa).
Obecnie sprzedawane kotły gazowe na ogół są kondensacyjne i mają zamkniętą komorę spalania. Jeśli do odprowadzania z nich spalin zamiast tradycyjnego komina zastosuje się koncentryczny przewód powietrzno-spalinowy (służący jednocześnie do doprowadzenia powietrza do palnika), zgodnie z przepisami w domu jednorodzinnym można taki kocioł umieścić w pomieszczeniu o kubaturze zaledwie 6,5 m3 (w innym przypadku minimum 8 m3). Dzięki temu, że palnik kotła kondensacyjnego jest wyposażony w wentylator, przewód powietrzno-spalinowy nie musi być pionowy – można go poprowadzić poziomo, a jeśli moc cieplna kotła nie przekracza 21 kW – wyprowadzić na zewnątrz przez ścianę i zakończyć 0,5 m od niej (jednocześnie od krawędzi okien i ryzalitów). Gdy moc jest większa, wylot spalin musi być nad poziomem dachu.
Kotła gazowego nie można zainstalować:
- w garażu,
- na klatce schodowej
- i w pomieszczeniu, w którym są składowane lub wytwarzane materiały niebezpieczne pożarowo (ciecze palne o temperaturze zapłonu poniżej 55°C, gazy palne, ciała stałe wytwarzające w zetknięciu z wodą lub parą wodną gazy palne, ciała stałe zapalające się samorzutnie w powietrzu, materiały wybuchowe i pirotechniczne, ciała stałe palne utleniające o temperaturze rozkładu poniżej 21°C, ciała stałe jednorodne o temperaturze samozapalenia poniżej 200°C oraz materiały mające skłonności do samozapalenia).
Jeżeli kocioł ma być zasilany gazem płynnym, który jest cięższy od powietrza, to poza wymienionymi ograniczeniami trzeba jeszcze brać pod uwagę to, że nie można go umieścić w łazience i w piwnicy ani żadnym pomieszczeniu z podłogą poniżej poziomu terenu, a otwór wentylacyjny nawiewny należy wykonać tak, żeby jego dolna krawędź znajdowała się na poziomie podłogi.
