Wybieramy czujnik jakości powietrza. Jak działa miernik smogu
Wszystkim, którzy chcą wiedzieć czym oddychają, polecamy zakup czujnika jakości powietrza, zwanego też miernikiem smogu. Wraz z nadchodzącym okresem jesienno-zimowym jak bumerang powraca temat smogu. Ciepłownie, fabryki, piece opalane węglem i innym paliwem stałym oraz spaliny powodują, że jakość powietrza drastycznie spada. Czujnik jakości powietrza pozwoli monitorować obecność najbardziej szkodliwych pyłów i z wyprzedzeniem reagować, gdy ich stężenie przekroczy dopuszczalne normy.
Sztuczna mgła, czyli smog (skrzyżowanie wyrazów „smoke” – dym i „fog” – mgła), to efekt mieszania się powietrza z zanieczyszczeniami. Smog występuje w miastach, zazwyczaj podczas bezwietrznej pogody. Powodują go takie czynniki jak niska emisja (spalanie kiepskiej jakości węgla oraz śmieci w piecach), zanieczyszczenia pochodzenia komunikacyjnego i przemysłowego, niekorzystne położenie miast (np. w kotlinach) i zabudowywanie naturalnych korytarzy powietrznych. Dla człowieka skutki zanieczyszczenia powietrza są bardzo groźne. Smog u ludzi powoduje obniżenie odporności organizmu, występowanie alergii, niewydolności oddechowej, chorób serca i układu krwionośnego oraz nowotwory.
Zalety czujników smogu:
- Mierzą jakość powietrza w domach, na ulicach, w szkołach oraz miejscach pracy
- Alarmują, gdy poziom zanieczyszczeń zostaje przekroczony
- Mogą przesyłać wyniki swoich pomiarów do aplikacji mobilnych
- Przydatne tam, gdzie brak jest wojewódzkich stacji monitorowania powietrza
- Do wyboru w wersjach stacjonarnych lub przenośnych
Dla kogo czujnik jakości powietrza?
Problem zanieczyszczonego powietrza dotyczy zarówno mieszkańców terenów zurbanizowanych (spaliny samochodowe, obecność przemysłu), jak i małych wsi (ogrzewanie węglowe domów, w tym spalanie śmieci). Przenośny miernik smogu może być przydatny zarówno w zatłoczonych aglomeracjach, jak i w małych miejscowościach. Pozwoli on szybko sprawdzić stopień zanieczyszczenia powietrza, np. w drodze do pracy lub podczas pobytu w kurorcie wypoczynkowym (zwłaszcza jesienią i zimą w południowych rejonach Polski). Urządzenie takie wyrabia nawyki prozdrowotne. Wyniki pomiarów uświadamiają, jak dużym zagrożeniem jest smog i mobilizują do działania prowadzącego do ochrony zdrowia, np. wychodzenia na spacery w porach, gdy jakoś powietrza jest najlepsza, stosowania maseczek ochronnych na twarz czy zakup domowego oczyszczacza powietrza. W czujnik jakości powietrza powinny wyposażyć się osoby regularnie uprawiające sport na powietrzu, szczególnie w dużych miastach. Mając pod ręką miernik, przed otwarciem okien i przewietrzeniem pokoju (zwłaszcza w okresie zimowym), można szybko sprawdzić, czy powietrze na zewnątrz nie jest gorszej jakości, niż to znajdujące się w pomieszczeniu.
Oprócz tego z zalet czujników jakości powietrza skorzystają alergicy, zawodowi kierowcy autobusów, taksówkarze, pracownicy biur, a także rodzice wyprowadzający swoje dzieci na spacery. Przenośny miernik smogu mieści się w dłoni, można go przypiąć do plecaka, paska, wózka czy roweru. Urządzenia tego typu mogą sygnalizować o jakości mierzonego powietrza za pośrednictwem kolorowych diod oraz ostrzegać dźwiękowo w przypadku wykrycia dużego zanieczyszczenia. Modele wyposażone w moduł Bluetooth łączą się ze smartfonem i prezentują wyniki pomiarów w specjalnej, dedykowanej urządzeniu aplikacji.
Działanie i funkcje czujnika smogu
W sprzedaży znajdziemy zarówno małe czujniki mobilne, które można nosić stale ze sobą, jak i stacje do kontrolowania powietrza np. w mieszkaniu. Stacjonarne urządzenia do pomiarów wewnątrz pomieszczeń dostarczają informacji o jakości powietrza, którym oddychamy w domu, pracy i w szkole. Ze względu na rodzaj zasilania, gabaryty i brak odporności na warunki atmosferyczne nie są one przystosowane do pracy poza budynkami. Natomiast mierniki jakości powietrza przenośne są niewielkie i lekkie, można je mieć stale ze sobą, działają w szerokim zakresie temperatur. Wbudowana bateria w zależności od modelu wystarcza na 4 do 8 godzin pracy.
Zasada działania smogomierzy polega na tym, że zasysane przez pompkę powietrze trafia do wnętrza obudowy. Następnie przechodzi przez komorę pomiarową, gdzie jest analizowane przez serce urządzenia – fotometr laserowy. Dokładność pomiaru tego czujnika jest bardzo wysoka, zapylenie może być monitorowane w czasie rzeczywistym lub w odstępach czasowych (oszczędzany jest wtedy akumulator), a wyniki badania w każdej chwili można odczytać na wbudowanym wyświetlaczu LCD lub w aplikacji na telefonie. Bardziej zaawansowane modele czujników jakości powietrza łącząc się z internetem porównują swoje odczyty z danymi zarejestrowanymi przez pobliskie stacje pomiarowe. Smogomierze mogą być sterowane za pośrednictwem dedykowanych aplikacji na urządzenia mobilne. Komunikując się ze smartfonem za pośrednictwem sieci Wi-Fi lub przez Bluetooth, czujniki czystości powietrza dają dostęp do zestawień wyników, wykresów i historii pomiarów oraz innych funkcji dodatkowych. Przenośny miernik smogu można również pozostawić w domu, podłączyć go do sieci bezprzewodowej i za pośrednictwem aplikacji na telefon zdalnie kontrolować jakość powietrza w pomieszczeniu. W przypadku wysokiego poziomu zanieczyszczeń, mierniki mogą ostrzegać użytkownika za pomocą alarmu dźwiękowego oraz diod i ikon zmieniających kolor w zależności od aktualnej jakości powietrza. Wbudowany w urządzenie akumulator wystarcza na kilka godzin. Jego żywotność zależy od tego, jak często dokonywane są pomiary i jak długo aktywny jest tryb pracy, a jak długo tryb monitoringu / czuwania. Ładowanie miernika odbywa się za pośrednictwem portu USB. Mobilne smogomierze mogą także współpracować z domowymi oczyszczaczami powietrza, Ceny najtańszych modeli czujników jakości powietrza zaczynają się już od około 200 zł.
Co potrafi mierzyć czujnik jakości powietrza?
Zanieczyszczone powietrze nazywane smogiem, w swoim składzie zawiera pyły i toksyczne gazy. Mierniki jakości powietrza w czasie rzeczywistym monitorują stężenie najbardziej szkodliwego dla organizmu zanieczyszczenia – pyłu zawieszonego PM, który jest głównym powodem powstawania smogu w Polsce. Symbole PM1, PM2,5 czy PM10 oznaczają pył zawieszony wraz z wielkością jego drobinek mierzoną w mikrometrach. Bardzo groźny dla człowieka jest pył PM2,5, którego jednostkowa średnica wynosi mniej niż 2,5 µm. Im mniejsze są rozmiary pyłów, tym stanowią one większa zagrożenie dla zdrowia. Mikroskopijne cząsteczki poprzez układ oddechowy przenikają do krwi i są rozprowadzane po organizmie powodując nowotwory oraz innego rodzaju schorzenia. Według norm, dopuszczalne średnie dobowe stężenie zanieczyszczeń nie powinno przekraczać 50 ug/m3 dla pyłów PM10 i 25 ug/m3 w przypadku pyłów PM2,5. W zanieczyszczonym powietrzu mogą też występować lotne związki organiczne TVOC (np. benzen). Większość z nich uznawana jest za rakotwórcze, wywołujące choroby układu oddechowego, bóle głowy, nudności oraz podrażnienia skóry i oczu. Oprócz tego w powietrzu mogą pojawić się formaldehydy (także związki rakotwórcze). Ich poziom nie powinien przekraczać 0,05 ppm (części na milion). Oprócz monitorowania wyżej wymienionych zanieczyszczeń, część dostępnych na rynku mierników smogu może także badać stężenie dwutlenku węgla, mierzyć temperaturę otoczenia oraz wilgotność powietrza – parametr ważny podczas sezonu grzewczego, gdy w pomieszczeniach jest zbyt sucho i należy stosować nawilżacze powietrza.
Jak sprawdzać jakość powietrza bez czujnika smogu?
Zanim staniemy się posiadaczami czujnika smogu, można sobie radzić z zanieczyszczeniami w inny sposób. Warto jest regularnie odwiedzać serwisy internetowe oferujące mapy jakości powietrza w najbliższej okolicy. Najwięcej czujników stacjonarnych rozlokowanych jest województwach południowych, zwłaszcza w Małopolsce oraz z dużych miastach na terenie całego kraju. Dane o jakości powietrza można również sprawdzać za pomocą mobilnych aplikacji np. "Jakość powietrza w Polsce" przygotowanej przez Główny Inspektorat Środowiska. Prezentuje ona aktualne dane o jakości powietrza z automatycznych stacji pomiarowych funkcjonujących w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska (PMŚ). Mierzą one stężenie pyłu PM2,5, PM10, tlenku węgla, dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, benzenu i ozonu. Wyniki pomiarów jakości powietrza podawane są w sześciostopniowej skali, dodatkowo informacje są prezentowane w na mapie, w postaci szczegółowych wykresów oraz zestawień. Inną darmową aplikacja informującą o smogu jest Kanarek, która prezentuje mapę zanieczyszczenia powietrza w Polsce na podstawie danych ze stacji pomiarowych GIOŚ, LookO2, Syngeos, Luftdaten, SmogTok i perfect-Air. Oprócz tego mapy online prezentujące aktualny stan powietrza w Polsce znaleźć można na stronach internetowych: Airly (https://airly.eu/map/pl/), Syngeos (https://panel.syngeos.pl), LookO2 (https://www.looko2.com/heatmap.php) i Luftdaten (https://luftdaten.info/pl/dom/).
Czujnik jakości powietrza PM2.5 NOKLEAD A10
Czujnik zanieczyszczeń NOKLEAD A10 pozwala w czasie rzeczywistym sprawdzać stężenie niebezpiecznego pyłu. Dzięki czujnikowi laserowemu dokładny poziom PM2.5 jest wyświetlany na ekranie LED. Czujnik pyłów jest zasilany ładowarką dołączoną w oryginalnym zestawie. Działa w dużym zakresie temperatur, od –9 do +50 °C, a więc zarówno zimą, jak i latem można skutecznie sprawdzać poziom zanieczyszczeń PM2.5. Niewielki rozmiar miernika (78 x 84 x 52 mm) pozwala ustawić w dowolnym miejscu pomieszczenia lub nosić przy sobie.
Detektor cząstek PM 2.5 firmy Xiaomi
Detektor cząstek PM 2.5 firmy Xiaomi skutecznie wykrywa najbardziej niebezpieczne patogeny zawieszonych cząstek PM2.5, które znajdują się w powietrzu. Urządzenie można zsynchronizować z oczyszczaczem powietrza Xiaomi Air Purifier 2 lub Pro. Dzięki temu detektor odczytuje wskazania jakości powietrza i w przypadku przekroczenia dopuszczalnego limitu automatycznie uruchomi Air Purifier w celu oczyszczenia powietrza.
Czujnik jakości powietrza Laser Egg 2 firmy Kaiterra
Domowy czujnik jakości powietrza, który mierzy zawartość pyłu zawieszonego PM2.5 w powietrzu. Dodatkowo miernik wyświetla temperaturę oraz wilgotność. Możliwość zdalnego odczytu na telefonie poprzez wbudowany moduł Wi-Fi. Urządzenie ma wbudowany akumulator, czas pracy na bateriach ok. 8 godzin.
Przenośny czujnik jakości powietrza SDL607
Przenośny czujnik jakości powietrza SDL607 pokazuje wartość pyłu zawieszonego w powietrzu PM2.5 oraz PM10. Ma wewnętrzny akumulator litowo-jonowy 1500mAh, dzięki czemu może pracować do 30 godzin bez zewnętrznego zasilacza. Urządzenie szybko reaguje na zmiany zanieczyszczenia. Przyrząd ma czytelny wyświetlacz w technologi OLED. Zmieści się do kieszeni marynarki, kurtki lub kobiecej torebki.
