Tynk zewnętrzny cienkowarstowy - akrylowy, mineralny czy silikonowy? Jaki rodzaj tynku wybrać na elewację domu

Do tynkowania elewacji domu najczęściej stosuje się tynki cienkowarstwowe: tynk mineralny, silikonowy, akrylowy i silikatowy. Te tynki zewnętrzne pojawiły się wraz z wprowadzeniem metody lekkiej mokrej ocieplania domów. Zobacz porównanie właściwości różnych rodzajów tynków zewnętrznych.

Tynki zewnętrzne cienkowarstwowe do elewacji

Tynki cienkowarstwowe pojawiły się wraz z wprowadzeniem metody lekkiej mokrej ocieplania domów. W porównaniu z tradycyjnymi tynki cienkowarstwowe mają bogatszą kolorystykę i większą różnorodność faktur, są też łatwiejsze w wykonaniu. Ich granulacja, czyli średnica użytego kruszywa, wynosi od 1 do 5 mm. Nakłada się je jedną warstwą grubości 2-10 mm na płyty styropianu lub wełny mineralnej.

Cienka i lekka warstwa tynków zewnętrznych zabezpiecza płyty styropianu lub wełny mineralnej przed wpływami atmosferycznymi, a jednocześnie nadaje budynkowi estetyczny wygląd. Tynki cienkowarstwowe można też stosować na betonie lub tynkach cementowych i cementowo-wapiennych. Niestety, materiał ten jest dość drogi, dlatego podłoże powinno być równe i gładkie, by nie trzeba było wyrównywać go warstwą tynku.

Jakie cienkowarstwowe tynki zewnętrzne?

W zależności od rodzaju zastosowanego w nich spoiwa rozróżnia się tynki cienkowarstwowe:

• tynki mineralne – bardzo trwałe. Są odporne na deszcz, ale jednocześnie dobrze przepuszczają parę wodną. Oznacza to, że wilgoć nie gromadzi się w ścianie, więc może ona oddychać. Dostępne w mniejszej liczbie kolorów niż inne tynki, często więc dodatkowo maluje się je paroprzepuszczalnymi farbami elewacyjnymi;
• tynki żywiczne (polimerowe) – są odporne na działanie wody, ale dosyć szczelne, czyli mają mniejszą paroprzepuszczalność. Zaletą mas żywicznych jest różnorodność kolorów. Popularną odmianą tynków żywicznych są tynki akrylowe;
• tynki silikatowe (krzemianowe) – jednocześnie przepuszczają parę wodną i są odporne na deszcz. Są elastyczne, mogą zatem pokrywać małe rysy skurczowe powstałe w tynku tradycyjnym. Wyprawy krzemianowe reagują z zawartym w powietrzu dwutlenkiem węgla, zwiększając swoją trwałość. Jest to szczególnie ważne w zanieczyszczonym środowisku miejskim;
• tynki silikonowe i silikonowo-żywiczne – łączą zalety tynków mineralnych i żywicznych. Zwiększają trwałość muru. Są odporne na działanie wody, ale nie blokują przenikania pary wodnej z budynku. Nie wiążą brudu: zabrudzone ulegają samooczyszczeniu podczas deszczu. Przez lata zachowują intensywny kolor.

Wszystkie są odporne na deszcz, ale jednocześnie przepuszczają parę wodną – ściana może oddychać. Trochę mniej pary wodnej przepuszczają tynki żywiczne, dlatego nie powinno się ich nakładać na stary paroprzepuszczalny tynk.

Porównanie cech tynków cienkowarstwowych (im więcej gwiazdek, tym lepsza ocena).

Kolory i faktury tynków zewnętrznych na elewacji

Podstawowe kolory tynków cienkowarstwowych to biały i szary. Można jednak kupić lub zamówić zaprawy w innych kolorach. Oferta jest zróżnicowana: od kilku do ponad 100 kolorów.Faktura tynku ma znaczenie wyłącznie estetyczne. Może być ona szorstka, bardzo gładka, kornikowa lub typu baranek; zależy to od rodzaju narzędzia użytego do nałożenia tynku cienkowarstwowego. Wykończenie powierzchni tynku zależy od pomysłowości i zręczności tynkarza.

Zobacz także:

• Tynk renowacyjny - sposób na naprawę zawilgoconych ścian >>>

Tynkowanie elewacji, czyli układanie tynków cienkowarstwowych

W porównaniu z tynkami tradycyjnymi zewnętrzne tynki cienkowarstwowe wykonuje się je szybciej, ponieważ nakłada się tylko jedną warstwę. Tynki mineralne i polimerowe wiążą od kilku godzin do jednego dnia, pozostałe – od dwóch do trzech dni. Zarobioną wodą zaprawę mineralną należy zużyć w ciągu 1 do 4 godzin, inne – do 8 godzin: po tym czasie zaczną wiązać i nie będą się już nadawać do nałożenia. Niektóre z nich (jeśli nie zużyjemy ich w całości) można jeszcze wykorzystać później, ponieważ mogą być przechowywane w zamkniętym opakowaniu przez dłuższy czas – nawet przez rok.W czasie tynkowania elewacji tynkami cienkowarstwowymi nie wolno używać narzędzi i naczyń ze zwykłej stali węglowej tylko ze stali kwasoodpornej. Na elewacji mogą bowiem powstać rdzawe plamy lub smugi, których nie da się usunąć.

Trwałość i konserwacja tynków cienkowarstwowych

Tynki mineralne są bardzo trwałe, a zawarte w nich spoiwa z upływem czasu twardnieją i poprawiają właściwości wypraw.Tynki polimerowe i mineralne z dodatkiem polimerów tracą swoje właściwości pod wpływem promieni ultrafioletowych, dlatego na silnie nasłonecznionych ścianach osłabia się przyczepność i elastyczność tynku, mogą też pojawiać się w nim spękania i rysy. Zmniejsza się również odporność tynku na działanie wody i mrozu. Decydując się na ten rodzaj tynku, należy zatem zwrócić uwagę, czy ma on dodatki zwiększające odporność na działanie promieni UV. Od strony południowej nie powinno się nakładać tynków ciemnych, ponieważ pod wpływem słońca nasycone kolory bledną.

>>> Sprawdź też: tynkowanie ścian

Tynki mineralne, krzemowe lub silikonowe mniej się brudzą, dlatego warto stosować je w miastach, gdzie zwykle powietrze jest bardziej zanieczyszczone. Praktyczne są kolory „złamane” – szary lub stara biel – wówczas zabrudzenia będą mniej widoczne.Elewacje z tynków cienkowarstwowych zmywa się czystą wodą lub wodą z dodatkiem środków myjących; wyprawy polimerowe można nawet lekko szorować. Warto też pamiętać, że na brudzenie się tynku wpływa również rodzaj faktury; im bardziej chropowata, tym mocniej tynk się brudzi. Ewentualne ubytki tynku wypełnia się masą tynkarską lub nakłada nową warstwę tynku.

Spękania tynku są najczęściej wynikiem błędów popełnionych w czasie montażu termoizolacji, w tym zastosowania niewłaściwego rodzaju materiałów. Ekspertyza rzeczoznawcy w większości przypadków nakazuje zerwanie starej powłoki. Aby problem się nie powtórzył, należy wybrać tynk dostosowany do konstrukcji budynku oraz otaczających go warunków.

Zobacz także: Pęknięcia tynku na ścianie zewnętrznej - przyczyny i sposoby naprawy

Jaki tynk zewnętrzny do jakiego domu?

Tynk mineralny: domy zlokalizowane w pobliżu lasów, parków, zbiorników wodnych

Do domów w pobliżu lasów, parków, zbiorników wodnych polecany jest zestaw, w skład którego wchodzi tynk mineralny. Podwyższona i utrzymująca się wilgotność bywa przyczyną pojawienia się na elewacji glonów lub grzybów. Tynk mineralny zabezpiecza przed ich rozwojem, a pokryty farbą silikonową jest dodatkowo odporny na działanie wody.

Tynk akrylowy: budynki narażone na uszkodzenia mechaniczne

Do budynków narażonych na uszkodzenia mechaniczne – ocieplanych płytami styropianowymi – polecany jest zestaw, w skład którego wchodzi tynk akrylowy. Akryl sprawia, że powłoka jest elastyczna, a więc odporna na przykład na uderzenia piłką, oraz chroni mur przed szkodliwym działaniem wody.

Tynk silikonowy: domy na terenach o podwyższonym i wysokim poziomie zanieczyszczenia

Do domów na obszarach o podwyższonym zanieczyszczeniu, głównie terenach miejskich, przeznaczony jest tynk silikonowy. Powłoka taka jest nie tylko wyjątkowo odporna na zanieczyszczenia, ale ma również zdolność samooczyszczania się podczas opadów deszczu (tak zwany efekt lotosu). Nie wymaga więc częstych zabiegów konserwacyjnych, zapewniając wygodne użytkowanie i długotrwałą estetykę elewacji.

Do budynków usytuowanych na terenach miejskich, o wysokim poziomie zanieczyszczenia, na przykład stojących przy drogach o dużym natężeniu ruchu, polecamy zestaw, w skład którego wchodzi tynk akrylowo-silikonowy. Silikon umożliwia samooczyszczanie się powierzchni podczas opadów, akryl zaś redukuje naprężenia powstałe w wyniku drgań spowodowanych ruchem samochodów, ograniczając ryzyko mikropęknięć i odspajania tynku.

Tynk silikonowo-silikatowy: domy na terenach o podwyższonej wilgotności powietrza

Do domów w dużych miastach oraz na terenach o podwyższonej i utrzymującej się wilgotności powietrza, a także do budynków starszych, wymagających utrzymania sprawnej cyrkulacji pary wodnej polecany jest system, w skład którego wchodzi tynk silikonowo-silikatowy.

Tworzy on powłokę odporną na zabrudzenia, w tym spaliny, ale świetnie radzi sobie też z wykwitami grzybów, glonów i pleśni. Zastosowany razem z wełną mineralną poprawia izolacyjność akustyczną.

Tynk silikatowy: stare domy

Do domów starych charakteryzujących się dużą paroprzepuszczalnością ścian, którą należy utrzymać, idealnym rozwiązaniem będzie tynk silikatowy oraz silikonowo-silikatowy. Zastosowany razem z wełną mineralną zapewni ścianom swobodne oddychanie, czyli cyrkulację zgromadzonej pary wodnej na zewnątrz.

Zobacz także inne rozwiązania na wykończenie elewacji domu:

Nowoczesne elewacje. Jaki kolor i materiał elewacyjny wybrać na fasadę domu? >>>

Tynk strukturalny na elewacje >>>

Kamień elewacyjny: jaki wybrać? Przegląd >>>

Malowanie elewacji: jaka farba elewacyjna będzie najtrwalsza?

Małgorzata Majkowska

Przemysław Michalski