Zmiany w programie Czyste powietrze. Od 2023 r. duży wzrost dotacji!

Duże zmiany w programie Czyste powietrze. Czy program w 2023 r. wreszcie stanie się atrakcyjny i ruszy z kopyta? Paweł Mirowski, nowy pełnomocnik premiera do spraw programu Czyste Powietrze oraz efektywności energetycznej budynków ogłosił nadchodzące zmiany. Komentarze ekspertów i wyniki kontroli NIK nie napawają optymizmem.

Program Czyste Powietrze uruchomiony w 2018 r. zachęca do likwidacji kopciuchów oraz termomodernizacji domów. Jednak ostatnio cieszył się mały powodzeniem wśród inwestorów. Rząd zapowiedział duże zmiany w programie, który ma być dostosowany do realiów rynkowych i wzrostu cen materiałów budowlanych. Szczegóły mamy poznać do końca 2022 roku. Będzie można dostać wyższe dofinansowanie do termomodernizacji domów.

Paweł Mirowski, zastępca prezesa zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej 8 września 2022 r. został ustanowiony Pełnomocnikiem Prezesa Rady Ministrów do spraw programu Czyste Powietrze i efektywności energetycznej budynków. Zapowiedział on wprowadzenie zmian w programie, które mają wynikać z analizy dotychczasowych działań i ich efektów. Program Czyste Powietrze 2023 należy dostosować do zmian rynkowych, które nastąpiły w wyniku kryzysu energetycznego.

“Jestem przekonany, że kolejne zmiany w programie, które ogłosimy niebawem, sprawią, że stanie się on jeszcze bardziej przyjaznym narzędziem, umożliwiającym uzyskanie atrakcyjnego dofinansowania na wymianę tzw. kopciucha, jak i docieplenie domu. Przed nami wiele wyzwań i tych wynikających wprost z charakterystyki Programu, jak i wywołanych sytuacją geopolityczną, przekładającą się z kolei na sytuację społeczno-gospodarczą. Przyjmując nominację zobowiązuje się dołożyć wszelkich starań, by Program nabierał coraz większego impetu i stał się jeszcze bardziej dostępny dla potencjalnych Beneficjentów, z pożytkiem dla nas wszystkich i środowiska, w którym żyjemy” – oświadczył Paweł Mirowski.

Spis treści

1. Czyste powietrze zmiany w 2022 r.
2. Wyższe kwoty dotacji w programie Czyste Powietrze
3. Promocja odnawialnych źródeł energii
4. Specjalne pakiety termomodernizacyjne
5. Przyspieszenie termomodernizacji
6. Pomoc najuboższym. Nawet 100% dofinansowania termomodernizacji w Czyste Powietrze
7. Uproszczenie zasad programu Czyste Powietrze
8. Wyniki kontroli NIK
9. Wysokość dofinansowania w programie Czyste Powietrze 2022
10. Czyste Powietrze dotacja z prefinansowaniem

Czyste powietrze zmiany w 2022 r.

Zmiany w programie Czyste Powietrze zostały już dopięte, potrzebne są jeszcze prace informatyczne, żeby udostępnić narzędzia obywatelom. Do końca roku mamy poznać szczegóły.

Główne zmiany programu Czyste Powietrze to:

• zwiększenie dofinansowania,
• promocja odnawialnych źródeł energii,
• dofinansowanie pakietowe,
• przyspieszenie termomodernizacji,
• rozwinięcie 3 etapu programu - pomoc najuboższym,
• wprowadzenie operatorów programu,
• uczynienie programu bardziej dostępnym.

Ekologia i odnawialne źródła energii, czyli sposoby na ogrzewanie nowoczesnego domu >>>

Wyższe kwoty dotacji w programie Czyste Powietrze

Podstawową zmianą ma być podwyższenie kwot dofinansowania, które jest odpowiedzią na wysoki wzrost cen materiałów budowlanych. Mają zostać również podwyższone progi dochodowe w programie Czyste Powietrze uprawniające do uzyskania określonych dotacji. To ma zachęcić beneficjentów do składania wniosków. Obecnie liczba składanych wniosków o dopłaty z Czystego Powietrza bardzo zmalała w stosunku do poprzednich lat. W związku z kryzysem energetycznym, ogólną drożyzną i inflacją właściciele domów myślą raczej o tym, jak przetrwać najbliższą zimę, a nie o poprawie efektywności energetycznej swojego domu.

Przeczytaj: Program Czyste Powietrze Plus - ile wynosi dofinansowanie? Gdzie złożyć wniosek?

Promocja odnawialnych źródeł energii

Zmienił się rodzaj źródeł ciepła, którymi są zainteresowani beneficjenci. W pierwszych latach najwięcej instalowano kondensacyjnych kotłów gazowych. Wobec kryzysu gazowego Polacy zwrócili się ku pompom ciepła, zwłaszcza w połączeniu z fotowoltaiką. W ramach programu Czyste Powietrze można skorzystać z dofinansowania paneli fotowoltaicznych, i to wyższego niż w programie “Mój prąd”. Takie inwestycje mają być promowane wyższym dofinansowaniem.

Specjalne pakiety termomodernizacyjne

Opracowano pakiety działań termomodernizacyjnych, które będą szczególnie promowane przez wysokie dofinansowanie. Jednym z takich pakietów ma być inwestycja w pompę ciepła z fotowoltaiką. Innym - głęboka termomodernizacja domów, ale taka, żeby osiągnąć bardzo znaczne obniżenie zużycia energii, np. zapotrzebowanie na energię pierwotną Ep do ogrzewania, chłodzenia i wentylacji ma nie przekroczyć 80 kWh/m² rocznie.

Przyspieszenie termomodernizacji

Na ten etap zaplanowano przyspieszenie termomodernizacji. Dotychczas w programie Czyste Powietrze tylko 47% wniosków dotyczyło ocieplenia budynków i wymiany stolarki.

Sprawdź:

• Jak dostać dofinansowanie do ocieplenia domów i ile wynosi
• Jak dostać dofinansowanie do wymiany okien

Teraz ma się to zdecydowanie zwiększyć, również dzięki wyższym dotacjom. Żeby prawidłowo realizować te pracy, konieczne będzie wykorzystanie audytu energetycznego (jego koszt jest uznawany w programie).

Pomoc najuboższym. Nawet 100% dofinansowania termomodernizacji w Czyste Powietrze

W poprzednim etapie programu Czyste Powietrze wprowadzono najwyższy próg - dla osób o najniższych dochodach. Teraz pomoc dla osób ubogich energetycznie ma być zintensyfikowana - nawet 100% dotacji. Zostaną też wprowadzeni operatorzy programu, których zadaniem będzie przeprowadzenie takich osób przez proces uzyskiwania dotacji i jej realizacji. Serwis money.pl przytacza krytyczny komentarz dr. Szymona Firląga z Politechniki Warszawskiej, specjalisty w kwestiach efektywności energetycznej, co do tego pomysłu. Doktor Firląg uważa, że skupianie się na najuboższych jest bezcelowe, ponieważ ich domy mogą się nie nadawać do termomodernizacji. Ponadto to około 10% gospodarstw domowych.

Uproszczenie zasad programu Czyste Powietrze

Uczynienie programu Czyste Powietrze bardziej dostępnym jest niezbędne, ponieważ procedury zapowiadane jako szybkie, czasem trwają miesiącami. W internecie można znaleźć wiele krytycznych komentarzy, że program jest skomplikowany, uzyskanie dofinansowania wymaga składania wielu dokumentów wcześniej niezapowiadanych. Wielu beneficjentów wycofało swoje wnioski. Wielu zrezygnowało jeszcze wcześniej. Teraz ma się to zmienić.

Wyniki kontroli NIK

Najwyższa Izba Kontroli negatywnie oceniła działanie programu “Czyste powietrze” w pierwszych latach jego funkcjonowania – do 2021 r. Program zaplanowany do 2029 r. (na 11 lat) w ciągu 3 lat wykorzystał ok. 4% budżetu – 4,2 mld z dostępnych 103 mld. Procent zrealizowanych termomodernizacji domów i wymian kopciuchów jest jeszcze mniejszy – odpowiednio 2,4 i 2,2%.

Dlatego NIK przewiduje, że osiągnięcie zaplanowanej poprawy jakości powietrza w Polsce będzie trwało znacznie dłużej - do 2033 r.

Kopciuchy wymieniane niechętnie, a na wymianę zostały tylko 3 miesiące! Już od 2023 jest zakaz palenia kopciuchem

Wysokość dofinansowania w programie Czyste Powietrze 2022

Program Czyste Powietrze zarządzany jest przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Żeby uzyskać dotację, trzeba zdemontować w użytkowanym domu stare urządzenie grzewcze na paliwo stałe i zamontować w jego miejsce pompę ciepła albo inne nowoczesne źródło ciepła oraz ewentualnie dodatkowo mikroinstalację fotowoltaiczną, bądź docieplić budynek. Na udział w programie Czyste Powietrze mają jednak szansę jedynie osoby o ograniczonych dochodach:

• o podstawowy poziom dofinansowania – łącznie do 30 000 zł – może wnioskować osoba, której dochód roczny nie przekracza 100 tys. zł (nie mają znaczenia dochody innych członków gospodarstwa domowego);
• podwyższony poziom dofinansowania, sięgający w sumie 37 000 zł, przysługuje wtedy, gdy miesięczny dochód na jedną osobę w gospodarstwie domowym wnioskodawcy nie przekracza 1564 zł (w rodzinie jednoosobowej - 2189 zł). Jeśli wnioskodawca prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą, to w roku poprzedzającym złożenie wniosku nie mógł uzyskać przychodu wyższego niż 30-krotność minimalnego wynagrodzenia za pracę (84 tys. zł dla wniosków składanych w 2022 r.);
• najwyższy poziom dofinansowania - do 69 000 zł - jest przewidziany w sytuacji, gdzie przeciętny dochód na członka gospodarstwa domowego nie przekracza 900 zł (1260 zł w gospodarstwie jednoosobowym), albo w przypadku osób, które pobierają zasiłek stały, okresowy, rodzinny lub specjalny opiekuńczy.

Czyste Powietrze dotacja z prefinansowaniem

Przy podwyższonym i najwyższym poziomie dofinansowania z programu Czyste Powietrze można też skorzystać z opcji wypłaty części lub całości dotacji na rachunek bankowy wykonawcy (tak zwanej dotacji z prefinansowaniem), co pozwala podnieść dotację o dodatkowe 10 tys. zł (czyli maksymalnie do kwoty 47 000 lub 79 000 zł). Mechanizm polega na tym, że Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, do którego wnioskodawca złoży wniosek, wypłaca dotację nie beneficjentowi, ale firmom wykonawczym, które realizują inwestycję związaną z termomodernizacją domów.