Gdzie odprowadzić deszczówkę? Jak odprowadzić wodę deszczową z dachu i rynien?
Woda opadowa nie może być odprowadzana byle gdzie. Deszczówka musi być odpowiednio odprowadzona, aby uchronić ściany i fundamenty domu przed zawilgoceniem. To jedno. Ale należy też pamiętać, że właściwe odprowadzenie i zagospodarowanie wody deszczowej jest obowiązkiem właścicieli nieruchomości wynikającym z przepisów prawa budowlanego. Jak zatem odprowadzić wodę deszczową? Gdzie powinna być odprowadzana deszczówka? Wyjaśniamy.
Spis treści
- Odprowadzenie deszczówki - przepisy
- Odprowadzenie deszczówki do zbiornika retencyjnego
- Magazynowanie deszczówki w zbiornikach
- Odprowadzanie deszczówki przez drenaż rozsączający
- Studnia chłonna do odprowadzania deszczówki
- Instalacja do wykorzystania deszczówki w domu
Nadmierna ilość wody na działce, zwłaszcza w najbliższym otoczeniu domu, może być bardzo uciążliwa. Nie chodzi tylko o kałuże i błoto utrudniające poruszanie się po posesji, ale przede wszystkim o ryzyko zamakania fundamentów spowodowane spływającą w głąb gruntu i gromadzącą się tam wodą opadową.Wszystko zależy między innymi od chłonności gruntu. Jeśli jest dobrze przepuszczalny, nie będzie większych problemów z wchłanianiem deszczówki – wystarczy ją odprowadzić na pewną odległość od ścian i fundamentów budynku. Gorzej, jeśli grunt jest słabo przepuszczalny. Co więc zrobić z jej nadmiarem?
Odprowadzenie deszczówki - przepisy
Zgodnie z przepisami zagospodarowanie wody deszczowej należy zapewnić w obrębie swojej działki. Nielegalne odprowadzanie deszczówki do kanalizacji deszczowej lub sanitarnej jest zabronione. Tego typu praktyki zwiększają koszty dla instytucji sprawujących nadzór nad siecią deszczową lub kanalizacyjną, a dodatkowo przy naprawdę dużych opadach zwiększają ryzyko przeciążenia i uszkodzenia sieci.
Niezgodne z prawem jest również odprowadzanie deszczówki na działkę sąsiada lub kształtowanie spadku terenu w taki sposób, aby woda spływała w stronę jego posesji lub na ulicę.
W sytuacji nieświadomego lub umyślnego kierowania deszczówki gdzie jest to zabronione można spodziewać się kontroli stosownego organu nadzoru, w tym przypadku powiatowego inspektora nadzoru budowlanego. Może on nakazać odtworzenie stanu poprzedniego i nałożyć grzywnę.
Jakie zatem rozwiązania mamy do wyboru dotyczące odprowadzania deszczówki?
Odprowadzenie deszczówki do zbiornika retencyjnego
Gdy nie mamy możliwości odprowadzania deszczówki do odpowiedniej sieci kanalizacyjnej, trzeba ją zagospodarować w inny sposób. Jeśli na działce mamy wystarczająco dużo miejsca, możemy wykopać oczko wodne lub staw i do niego kierować deszczówkę. W czasie intensywnych opadów trzeba jednak uważać, aby zbiornik nie został przepełniony. Jego dno i skarpy powinny być szczelne.
- Przeczytaj też: Mała retencja wodna: na czym polega?
Na bardzo słabo przepuszczalnym podłożu (np. na iłach i glinach) szczelność jest zachowana w sposób naturalny, lecz w przypadku gruntów piaszczystych na dnie i skarpach zbiornika powinno się ułożyć warstwę gliny lub folii ogrodniczej.
Magazynowanie deszczówki w zbiornikach
Przeciętnie przyjmuje się, że z dachu o powierzchni 120 m² w ciągu deszczu trwającego 20 minut można zebrać około 360 l wody. Warto wykorzystać deszczówkę, chociażby do podlewania ogrodu. Takie rozwiązanie jest nie tylko ekologiczne, ale także bardzo oszczędne – wykorzystując deszczówkę, będziemy mniej płacić za wodę dostarczaną z wodociągu. Aby korzystać z deszczówki, wystarczy ustawić zbiornik przy rurze spustowej i połączyć go np. z zamontowanym do niej zbieraczem wody.
Zbiornik może mieć objętość od kilkuset do nawet kilku tysięcy litrów, przy czym największe zbiorniki są przeznaczone do montażu pod ziemią. Jeśli myślimy poważnie o wykorzystywaniu wody deszczowej, możemy zasilać nią nie tylko ogród, ale także wykonać specjalną instalację, dzięki której jej zapasy gromadzone w zbiorniku posłużą choćby do spłukiwania wody w toalecie oraz do prania. Darmową wodą deszczową można z powodzeniem zastąpić ponad 45% wody wodociągowej zużywanej w domu, za którą musimy płacić.
Odprowadzanie deszczówki przez drenaż rozsączający
Do tego celu można wykorzystać drenaż rozsączający, czyli perforowane rury ułożone w obsypce żwirowej. Innym, bardziej nowoczesnym rozwiązaniem są skrzynki rozsączające z tworzywa sztucznego. Są one przystosowane do magazynowania dużych ilości wody, na przykład podczas obfitych opadów, i powolnego rozsączania ich w gruncie (w kierunku poziomym lub pionowym). Skrzynki można łączyć (jak klocki, poziomo lub pionowo) i tworzyć różne układy dostosowane do warunków panujących na działce. Układa się je w wykopie zabezpieczonym geowłókniną, a całość przysypuje się gruntem.
Drenaż rozsączający stosuje się go często w przypadku działek o dużej powierzchni. Do rur spustowych podłącza się wówczas specjalną rurę drenażową, którą układa się zabezpieczoną geowłókniną w gruncie na głębokości minimum 50 cm w obsypce żwirowej grubości 10-15 cm. Na pierwszym metrze odcinka są to rury pełne – dalej perforowane. Zebrana z dachu i powierzchni utwardzonych woda opadowa przepływa rurami, rozsączając się do gruntu przez perforacje. Bardziej zaawansowanym rozwiązaniem są wykonane z tworzywa sztucznego skrzynki rozsączające. Ich zaletą jest możliwość magazynowania dużych ilości wody pochodzącej z obfitych opadów i powolne, stopniowe rozsączanie w głąb gruntu. Skrzynki można łączyć jak klocki (poziomo lub pionowo) i tworzyć różne układy dostosowane do warunków panujących na działce. Układa się je w wykopie zabezpieczonym geowłókniną, a całość przysypuje się gruntem.
Studnia chłonna do odprowadzania deszczówki
Jeśli grunt jest nieprzepuszczalny lub słabo przepuszczalny np. gliniasty, a pod jego powierzchnią, na głębokości do 3 m znajduje się warstwa dobrze przepuszczalna na przykład z piasku lub żwiru, można odprowadzać deszczówkę do głębszej warstwy za pomocą studni chłonnej.
Studnię chłonną wykonuje się z kręgów betonowych lub z PCW na głębokość do 3 metrów tak, aby jej dno znajdowało się około 1-1,5 m powyżej powierzchni wody gruntowej, a całość przykrywa się włazem. Dolne kręgi mają w ściankach otwory, przez które deszczówka przesącza się do gruntu. Na dnie takiej studni umieszcza się warstwę filtracyjną np. z drobnego żwiru – zapobiegnie ona przedostawaniu się w głąb gruntu większych nieczystości. Studni chłonnej nie należy umieszczać w bezpośrednim sąsiedztwie budynku. Minimalna odległość od budynku to 2 m, ponieważ w razie nieszczelności jej ścianek może dojść do spiętrzania wody w gruncie zbyt blisko domu. Planując wykonanie studni chłonnej, należy też zadbać o jej odpowiednio dużą pojemność, tak aby w okresie intensywnych opadów była ona w stanie zmagazynować zapas wody i oddawać ją z opóźnieniem.
Studni chłonnej nie wolno lokalizować w pobliżu ujęć wody!
Instalacja do wykorzystania deszczówki w domu
Aby wykorzystywać deszczówkę w domu, wodę opadową gromadzi się w specjalnym, nieprzezroczystym zbiorniku zakopanym w ziemi lub umieszczonym w piwnicy. Zanim jednak trafi ona do zbiornika, musi zostać oczyszczona z większych zanieczyszczeń, jak liście czy gałęzie. Do ich usuwania mogą posłużyć kosze wkładane w rury spustowe lub specjalne samoczyszczące filtry.
Deszczówka powinna być również oczyszczona przez filtry żwirowe lub specjalne sita wyłapujące drobniejsze zanieczyszczenia. Zbiornik na deszczówkę podłącza się przez zasyfonowany przelew do systemu rozsączania albo odpowiedniej kanalizacji, aby w razie długotrwałych opadów lub gwałtownych nawałnic uniknąć jego przepełnienia. Niezbędna jest także odpowiednia instalacja w domu, która będzie dostarczała deszczówkę do punktów poboru. W tym celu wykorzystuje się pompy wodne, których rodzaj i wydajność są uzależnione od przewidywanego zużycia wody. Do odbiornika zasilanego deszczówką, na przykład spłuczki, doprowadzona jest również woda wodociągowa, która będzie używana tylko wtedy, gdy wykorzystamy już całą zgromadzoną deszczówkę.
