Zgłoszenie robót budowlanych niewymagających pozwolenia na budowę

Od strony formalnoprawnej procedura zgłoszenia robót budowlanych jest krótsza i prostsza w porównaniu do uzyskania pozwolenia na budowę. Zobacz, co prawo budowlane mówi, jak zgłosić roboty, które nie wymagają pozwolenia na budowę ani projektu budowlanego.

Listę inwestycji, które nie wzmagają pozwolenia na budowę zawiera art. 29 Prawa budowlanego. Natomiast w art. 30 ust. 1 znajdziemy te obiekty i roboty budowlane, które co prawda są zwolnione z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę, lecz wymagają zgłoszenia właściwemu organowi.

W tym artykule jest mowa o tak zwanym zwykłym zgłoszeniu, do którego nie trzeba dołączać projektu budowlanego.

Od czego zacząć procedurę zgłoszenia budowy

Zgłoszenie budowy lub wykonywania robót budowlanych należy złożyć – tak samo jak wniosek o pozwolenie na budowę – w miejscowym starostwie lub w urzędzie miasta na prawach powiatu), w wydziale architektoniczno-budowlanym. Formularz zgłoszenia możemy pobrać w urzędzie lub z jego strony internetowej.

Zgłoszenie powinno zawierać:

• określenie rodzaju, zakresu i sposobu wykonania przewidzianych do realizacji robót budowlanych oraz
• termin ich rozpoczęcia.

Do zgłoszenia trzeba dołączyć:

• oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane;
• w zależności od potrzeb odpowiednie szkice lub rysunki dotyczące planowanej inwestycji. Ustawa nie wymaga, aby zostały one przygotowane przez osobę z uprawnieniami budowlanymi. Nie jest też potrzebny projekt budowlany. To, czy będzie trzeba dołączyć szkice lub rysunki, zależy od rodzaju przewidzianych do wykonania robót i uznania urzędnika przyjmującego zgłoszenie;
• jeśli zamierzamy wybudować przyłącza - dołączamy projekt zagospodarowania działki lub terenu wraz z opisem technicznym instalacji, wykonany przez projektanta posiadającego odpowiednie uprawnienia budowlane;
• jeżeli zgłaszamy budowę instalacji zbiornikowej na gaz płynny z pojedynczym zbiornikiem o pojemności do 7 m³ –  dołączamy projekt zagospodarowania działki lub terenu przygotowany przez uprawnionego projektanta wraz z opisem technicznym instalacji (projekt ten powinien być uzgodniony z podmiotem właściwym do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych);
• gdy zgłoszenie dotyczy obiektu małej architektury w miejscu budowanego w miejscu publicznym - załącza się projekt zagospodarowania działki lub terenu, wykonany przez projektanta posiadającego wymagane uprawnienia budowlane.

Wideo: Budowa domu do 2021. Zmiana warunków technicznych

Zamiast decyzji milczenie organu

Prawo budowlane mówi, że zgłoszenia należy dokonać przed rozpoczęciem robót budowlanych, a do ich wykonywania można przystąpić po upływie 21 dni od dokonania zgłoszenia, jeżeli w tym czasie starosta (lub prezydent miasta na prawach powiatu) nie wniesie sprzeciwu w formie decyzji (jest to tak zwana zasada milczącej zgody). 21 dni to czas dla organu na faktyczną i prawną ocenę zgłoszenia.

Instytucja zgłoszenia nie przewiduje wydawania przez organ aktu administracyjnego potwierdzającego możliwość rozpoczęcia robót. Samo milczenie i brak decyzji wyrażającej sprzeciw kończy postępowanie w sprawie wszczętej zgłoszeniem i uprawnia do podjęcia robót.

Organ administracji architektoniczno-budowlanej może jednak z urzędu, przed upływem terminu 21 dni, wydać zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu. Wydanie zaświadczenia wyłącza możliwość wniesienia sprzeciwu oraz uprawnia inwestora do rozpoczęcia robót budowlanych.

Co można zbudować na zgłoszenie - jakie obiekty i roboty budowlane wystarczy zgłosić

Na zwykłe zgłoszenie możemy wybudować między innymi:

• obiekty gospodarcze związane z produkcją rolną i uzupełniające zabudowę zagrodową w ramach istniejącej działki siedliskowej: płyty do składowania obornika, szczelne zbiorniki na gnojówkę lub gnojowicę o pojemności do 25 m³, naziemne silosy na materiały sypkie o pojemności do 30 m³ i wysokości nie większej niż 7 m;
• wolno stojące parterowe budynki gospodarcze, garaże, wiaty lub przydomowe ganki i oranżerie (ogrody zimowe) o powierzchni zabudowy do 35 m², przy czym łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać dwóch na każde 500 m² powierzchni działki;
• wolno stojące parterowe budynki rekreacji indywidualnej, rozumiane jako budynki przeznaczone do okresowego wypoczynku, o powierzchni zabudowy do 35 m², przy czym liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać jednego na każde 500 m² powierzchni działki;
• przydomowe oczyszczalnie ścieków o wydajności do 7,50 m³ na dobę;
• zbiorniki bezodpływowe na nieczystości ciekłe o pojemności do 10 m³;
• boiska szkolne oraz boiska, korty tenisowe, bieżnie służące do rekreacji;
• miejsca postojowe dla samochodów osobowych do 10 stanowisk włącznie, lecz tylko na obszarze Natura 2000;
• zjazdy z dróg krajowych i wojewódzkich oraz zatoki parkingowe na tych drogach;
• tymczasowe obiekty budowlane, niepołączone trwale z gruntem i przewidziane do rozbiórki lub przeniesienia w inne miejsce w terminie określonym w zgłoszeniu, ale nie później niż przed upływem 180 dni od dnia rozpoczęcia budowy określonego w zgłoszeniu;
• pomosty o długości całkowitej do 25 m i wysokości, liczonej od korony pomostu do dna akwenu, do 2,50 m, służące do: cumowania niewielkich jednostek pływających, jak łodzie, kajaki, jachty, uprawiania wędkarstwa oraz rekreacji;
• instalacje zbiornikowe na gaz płynny z pojedynczym zbiornikiem o pojemności do 7 m³, przeznaczone do zasilania instalacji gazowych w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych;
• przyłącza: elektroenergetyczne, wodociągowe, kanalizacyjne, gazowe, cieplne i telekomunikacyjne.

Zwykłe zgłoszenie wystarczy, gdy planujemy na przykład takie roboty budowlane:

• remont przegród zewnętrznych oraz elementów konstrukcyjnych budynku, którego budowa wymagałaby uzyskania pozwolenia na budowę;
• remont budowli, której budowa wymagałaby uzyskania pozwolenia na budowę;
• instalowanie krat na obiektach budowlanych na budynkach mieszkalnych wielorodzinnych, użyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego oraz obiektach wpisanych do rejestru zabytków;
• docieplenie budynków o wysokości powyżej 12 m i nie wyższych niż 25 m;
• wykonywaniu i przebudowie urządzeń melioracji wodnych szczegółowych;
• instalowanie tablic i urządzeń reklamowych usytuowanych na obiektach wpisanych do rejestru zabytków oraz reklam świetlnych i podświetlanych usytuowanych poza obszarem zabudowanym.

Zobacz też:

• Ciekawe projekty domów parterowych, z poddaszem użytkowym i piętrowych z Kolekcji Muratora >>>

W razie braków w zgłoszeniu

Jeśli zgłoszenie robót budowlanych będzie niekompletne, na inwestora zostanie nałożony (w drodze postanowienia) obowiązek uzupełnienia dokumentów w określonym terminie. Wydanie takiego postanowienia przerywa 21-dniowy okres przewidziany na wniesienie sprzeciwu. Ponownie rozpoczyna się on w dniu następującym po tym, w którym zgłoszenie zostało uzupełnione. W przypadku nieuzupełnienia zgłoszenia zostanie wydana decyzja o sprzeciwie.

Czas na rozpoczęcie robót budowlanych

Do wykonywania robót budowlanych musimy przystąpić w ciągu 3 lat od określonego w zgłoszeniu terminu ich rozpoczęcia – w przeciwnym razie zgłoszenie straci ważność (termin ten nie podlega przywróceniu), czyli po jego upływie trzeba dokonać nowego zgłoszenia.

Nie trzeba kierownika ani dziennika

W przypadku robót podlegających zgłoszeniu nie ma obowiązku ustanowienia kierownika budowy oraz prowadzenia dziennika budowy – z wyjątkiem budowy instalacji zbiornikowej na gaz płynny z pojedynczym zbiornikiem o pojemności do 7 m³. O zakończeniu robót nie zawiadamia się organu nadzoru budowlanego.

Kiedy urząd wniesie sprzeciw do zgłoszenia

Decyzja o sprzeciwie zostanie wydana, jeżeli:

• inwestor złożył zgłoszenie budowy lub robót budowlanych, na które wymagane jest uzyskanie pozwolenia na budowę;
• budowa lub roboty budowlane objęte zgłoszeniem naruszają ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, decyzji o warunkach zabudowy lub inne przepisy (na przykład dotyczące warunków technicznych);
• zgłoszenie dotyczy budowy obiektu tymczasowego niepołączonego trwale z gruntem w miejscu, w którym taki obiekt istnieje.

Organ przyjmujący zgłoszenie może też nałożyć w drodze decyzji obowiązek uzyskania pozwolenia na budowę – mimo iż obiekt lub roboty budowlane kwalifikują się do zgłoszenia. Taka możliwość jest ograniczona do sytuacji, w których mogłoby wystąpić:

• naruszenie ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo decyzji o warunkach zabudowy;
• zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia;
• pogorszenie stanu środowiska lub stanu zachowania zabytków;
• pogorszenie warunków zdrowotno-sanitarnych;
• wprowadzenie, utrwalenie lub zwiększenie ograniczeń albo uciążliwości dla terenów sąsiednich.

Ocena tego, czy takie sytuacje mogą mieć miejsce, zależy od uznania organu przyjmującego zgłoszenie.

Błąd urzędu przy przyjęciu zgłoszenia

W przypadku gdy organ nie wniósł sprzeciwu do zgłoszenia robót budowlanych, które zgodnie z przepisami wymagają uzyskania pozwolenia na budowę, a inwestor wykonuje (lub wykonał) roboty zgodnie z dokonanym zgłoszeniem, właściwy organ nadzoru budowlanego na podstawie art. 50-51 Prawa budowlanego powinien przeprowadzić – mimo iż inwestor tu nie zawinił – postępowanie naprawcze. W takiej sytuacji, która jest następstwem nieprawidłowego działania organu przyjmującego zgłoszenie (powinna bowiem zostać wydana decyzja o sprzeciwie na podstawie art. 30 ust. 6 pkt 1), nie ma podstaw, aby zarzucić inwestorowi dokonanie samowoli budowlanej i prowadzić postępowanie legalizacyjne z art. 48-49 Prawa budowlanego.

Budowa bez zgłoszenia

Jeśli inwestor przystąpi do robót budowlanych bez wymaganego zgłoszenia albo pomimo wniesienia przez organ sprzeciwu, to postępowanie naprawcze zostanie przeprowadzone na podstawie art. 49b.

Rozpoczęcie robót przed upływem 21 dni

Inwestor, który rozpoczął budowę przed upływem terminu na wniesienie sprzeciwu przez organ (czyli przed upływem 21 dni od daty dokonania zgłoszenia), naraża się na ryzyko, że w ustawowym terminie zostanie wniesiony sprzeciw do zgłoszenia i wtedy zastosowanie będzie mieć art. 49b, a inwestor zostanie potraktowany jak sprawca samowoli budowlanej.

Podstawa prawna: • ustawa z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 1202 z późn. zm.)