Stawka podatku VAT na usługi budowlane przy użyciu materiałów wykonawcy

Kwestia zakupu materiałów budowlanych jest istotna z przyczyn podatkowych. Inwestor może skorzystać z systemu zwrotu VAT obejmującego większość materiałów budowlanych. Ale przedtem musi ponieść koszt 23% VAT. Jeśli materiały kupuje wykonawca, to on ponosi koszt VAT, ale może ten wydatek odliczyć od własnego podatku.

Kwestia zakupu materiałów budowlanych 

Zarówno proces inwestycyjny, jak i zwykła „wykończeniówka” wymagają podjęcia podstawowej decyzji: kto kupuje materiały niezbędne do wykonania prac. Jeżeli umowa o roboty budowlane jest zawierana na całość prac z jedną firmą, na ogół inwestor zleca zakup tych materiałów wykonawcy.

Możliwe są tutaj dwa warianty:

• wykonawca kupuje materiały we własnym imieniu, na własny rachunek i za własne pieniądze,
• albo kupuje je w imieniu inwestora i za powierzone środki.

Zwrot VAT za materiały budowlane

Kwestia zakupu materiałów jest istotna z przyczyn podatkowych. Jeżeli inwestor dysponuje fakturami wystawionymi na własne nazwisko, może skorzystać z systemu zwrotu VAT obejmującego większość materiałów budowlanych (przynajmniej do końca 2013 r., bo planowana jest likwidacja tej ulgi). Ale przedtem musi ponieść koszt 23% VAT. Materiały są bowiem objęte stawką najwyższą.

Jeśli materiały kupuje wykonawca, to on ponosi koszt VAT, ale może ten wydatek odliczyć od własnego podatku. Ponieważ roboty budowlane w budynkach mieszkalnych są objęte stawką 8%, wykonawcy mogą zmniejszyć swój podatek o podatek naliczony w cenie materiałów budowlanych (w efekcie ich obciążenie podatkowe może wynieść 0 zł, a nawet mogą uzyskać zwrot nadwyżki z urzędu skarbowego). A zamawiający usługę z materiałem płacą mniej.

Kiedy wykonawca odsprzedaje materiały inwestorowi

Problem pojawia się wtedy, gdy organ podatkowy uznaje, że wykonawca odsprzedaje materiały inwestorowi. Jednak taka sytuacja zdarza się bardzo rzadko. Już od kilku lat organy podatkowe rozstrzygają takie spory na korzyść podatników uznając, że całość rozliczenia podlega stawce 8%.

Stawki podatku VAT przy usłudze kompleksowej (z materiału wykonawcy)

Interpretacje organów podatkowych

Montaż schodów. DIS w Poznaniu w interpretacji z 10.10.2011 r. (ILPP2/443-1063/11- 2/Akr) uznał, że montaż drewnianych schodów z materiałów wykonawcy jest modernizacją budynku. „W znaczeniu słownikowym (...) »montaż« to składanie, łączenie, ustawianie z poszczególnych części maszyn, urządzeń, budowli; zakładanie instalacji. Z kolei »instalować« oznacza zakładać, montować jakieś urządzenia techniczne. Modernizacja oznacza unowocześnienie, uwspółcześnienie produktu, trwałe ulepszenie, na przykład istniejącego obiektu budowlanego prowadzące do zwiększenia jego wartości użytkowej.

Z kolei definicja zawarta w słowniku języka polskiego PWN określa, iż modernizacja to unowocześnienie i usprawnienie czegoś. Biorąc pod uwagę powyższe, usługi polegające na wykonaniu i zamontowaniu schodów drewnianych w obiektach budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym można zaliczyć do usług wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy. Zatem w zakresie, w jakim czynności te dotyczą usług »budowy«, »remontu «, »modernizacji« oraz »przebudowy «, podlegają one opodatkowaniu stawką podatku 8%”.

Urządzenie łazienki. Podobnie liberalne stanowisko zajął DIS w Warszawie w interpretacji z 29.07.2013 r. (IPPP1/443-582/13-2/Igo). Uznał on, że usługi budowlano-montażowe wykonywane z materiałów i towarów nabytych przez ich wykonawcę są opodatkowane stawką podatku 8% , ponieważ jest to jedna usługa kompleksowa, a nie kilka osobnych transakcji: świadczenia usług oraz odsprzedaż poszczególnych elementów takich jak płytki ścienne, płytki podłogowe i urządzenia sanitarne.

Sprawa jest ciekawa, ponieważ pytanie dotyczyło specyficznej sytuacji – podatnik prowadził sklep z płytkami ściennymi i podłogowymi oraz wyposażeniem sanitarnym. Zamierzał on jednak wzbogacić swoją ofertę o kompleksową usługę zabudowy łazienek obejmującą sprzedaż płytek i urządzeń sanitarnych, ich montaż oraz wykonanie instalacji sanitarnych. Podatnik obawiał się, że urząd skarbowy uzna jego działania za dwie osobne grupy czynności: sprzedaż opodatkowaną stawką 23% i usługi ze stawką 8%. Było to tym bardziej prawdopodobne, że nie zamierzał wykonywać tych usług samodzielnie, ale zlecać je podwykonawcom. DIS uznał jednak, że nie ma to żadnego znaczenia, i zgodził się na stawkę obniżoną.

Szafy wnękowe. W czerwcu 2013 r. NSA podjął uchwałę w składzie siedmiu sędziów dotyczącą trwałej zabudowy meblowej. Sędziowie uznali, że: „w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2011 r. świadczenie kompleksowe polegające na zaprojektowaniu, dopasowaniu oraz montażu komponentów w sposób tworzący wraz z elementami konstrukcyjnymi obiektu budowlanego lub jego części trwałą zabudowę meblową, wykonywane w obiektach budowlanych zaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym stanowi usługę modernizacji opodatkowaną stawką obniżoną 8% VAT”.

Uchwała dotyczy montażu elementów mebli do zabudowy kuchennej, wnękowej, łazienkowej itp., przygotowanych na konkretny wymiar z materiałów podatnika, które zostały wbudowane w sposób trwały w lokalu mieszkalnym lub domu jednorodzinnym. W dniu oddawania artykułu do druku nie było jeszcze uzasadnienia tej uchwały, wydaje się jednak, że poglądy w niej wyrażone będą obejmowały nie tylko trwałą zabudowę meblową, ale także inne zainstalowane trwałe elementy, w tym również kamienne blaty kuchenne i łazienkowe.