Wiąz szypułkowy (Ulmus laevis) - opis, sadzenie, uprawa i pielęgnacja
Wiąz szypułkowy (Ulmus laevis) to okazałe drzewo występujące w Polsce na stanowiskach naturalnych, w zieleni miejskiej, w parkach oraz ogrodach. Jakie warunki należy zapewnić, bu wiąz szypułkowy dobrze rósł? W jakich miejscach w ogrodzie go sadzić?
Wiąz szypułkowy (Ulmus laevis) nazywany także wiązem gładkim i limakiem, w Polsce jest gatunkiem pospolitym. Nazwa limak odnosi się ogólnie do wiązów, ale najmocniej jest kojarzona właśnie z tym gatunkiem. Drzewo ma duże walory dekoracyjne i zachwyca swoją dostojnością.
Spis treści
- Wiąz szypułkowy - charakterystyka
- Podstawowe wymagania Ulmus laevis
- Kiedy i jak sadzić wiąz szypułkowy?
- Wiąz szypułkowy - prawidłowa pielęgnacja drzewa
- Zastosowanie wiązu szypułkowego w ogrodzie
Wiąz szypułkowy - charakterystyka
Wiąz szypułkowy to potężne drzewo liściaste dorastające do 30-40 m wysokości. Ma szeroką, kopulastą koronę. Kora początkowo jest jasna, gładka, brązowoszara, u starszych drzew łuszczy się tafelkowato. Liście są eliptyczne lub odwrotnie jajowate, zaostrzone na końcu, piłkowane na brzegach. Zwracają uwagę, gdyż są u nasady wyraźnie niesymetryczne. Mają długość do 14 cm. Unerwienie jest gęste, dobrze widoczne.
Wiąz kwitnie wczesną wiosną. Różowawe kwiaty są osadzone na cienkich szypułkach i tworzą zwisające baldaszkowe kwiatostany. Owocem jest orzeszek otoczony pergaminowym skrzydełkiem. Gatunek rzadko wytwarza odrośle korzeniowe (pożądana cecha), najczęściej przy zranieniu korzeni.
Autor: GettyImages
Różowawe kwiaty wiązu szypułkowego są osadzone na cienkich szypułkach i tworzą zwisające baldaszkowe kwiatostany
Podstawowe wymagania Ulmus laevis
- Stanowisko dla wiązu szypułkowego. Wiąż szypułkowy to gatunek cienioznośny. Radzi sobie w półcieniu i zacienieniu. Można posadzić go na wystawie północnej i w miejscach zasłoniętych przez budynki czy inne drzewa.
- Podłoże dla wiązu szypułkowego. Ma duże potrzeby glebowe. Preferuje podłoża żyzne, zasobne w składniki pokarmowe, umiarkowanie wilgotne. Radzi sobie na glebach wilgotnych i okresowo zalewanych.
- Wytrzymałość na suszę wiązu szypułkowego. Wytwarza głęboki system korzeniowy i silne korzenie boczne, dlatego charakteryzuje się dobrą wytrzymałością na suszę.
- Mrozoodporność wiązu szypułkowego. Jest w pełni mrozoodporny, nie szkodzą mu również wiosenne przymrozki.
Kiedy i jak sadzić wiąz szypułkowy?
Sadzonki wiązu z gołym korzeniem zaleca się sadzić jesienią (październik – listopad) lub wiosną (kwiecień). Egzemplarze z uformowaną bryłą korzeniową można umieszczać w gruncie przez cały sezon wegetacyjny. Trzeba jednak wziąć pod uwagę, że sadzenie latem wiąże się z koniecznością częstego podlewania przez co najmniej kilka tygodni. Na dnie dołków można umieścić trochę przefermentowanego kompostu. Drzewka można po posadzeniu palikować, aby rosły prosto.
Przeczytaj też:
Najważniejsze błędy popełniane przy sadzeniu drzew. Czego nie należy robić? >>
Wiąz szypułkowy - prawidłowa pielęgnacja drzewa
- podlewanie wiązu szypułkowego
Młode drzewka warto sporadycznie podlewać, tj. w czasie długo utrzymującej się bezdeszczowej pogody. Starsze wiązy radzą sobie bez naszej pomocy. W czasie nawadniania należy uważać, aby nie moczyć nadziemnych części.
- nawożenie wiązu szypułkowego
Wiosną przy podstawie pnia zaleca się podsypać trochę nawozu mineralnego wieloskładnikowego lub obornika granulowanego. Granulki można lekko przemieszać z wierzchnią warstwą podłoża.
- ściółkowanie ziemi
Wartościowym zabiegiem pielęgnacyjnym jest ściółkowanie. Gruba warstwa ściółki, np. kory, ogranicza wyparowywanie wody z gleby, a oprócz tego zmniejsza zachwaszczenie.
- cięcie wiązu szypułkowego
Sporadycznie wykonuje się cięcie, np. usuwając pędy uszkodzone i chore. Trzeba pilnować, aby na wiązie nie rozprzestrzeniły się choroby lub szkodniki.
Przeczytaj też:
Cięcie roślin: podstawowe zasady przycinania roślin w ogrodzie >>
Szczególnie groźna jest holenderska choroba wiązów, z którą walczy się profilaktycznie, ale po wystąpieniu nieuchronnie prowadzi do zamierania całych drzew. Jest to główny powód zmniejszenia liczebności wiązów w Polsce (nie tylko szypułkowego).
Zastosowanie wiązu szypułkowego w ogrodzie
Wiąz szypułkowy ze względu na rozmiary nadaje się jako soliter do średniego i dużego ogrodu. Rośnie dosyć szybko. Można posadzić go na trawniku lub blisko ogrodzenia. Zapewnia cień, ochłodę w czasie upałów, a przy okazji jest ostoją dla dzikich zwierząt (np. ptaków i wiewiórek).
Można go wykorzystać do zagospodarowania obszaru o wysokim poziomie wód gruntowych. Warto go sadzić na skraju ogrodu bagiennego. Ponadto wiązy, także szypułkowe, czasem stosuje się do tworzenia nieformowanych żywopłotów. Taka ściana pełni swoją rolę od wiosny do jesieni, ale za to wygląda naturalnie i pasuje faktycznie do każdego ogrodu, niezależnie od stylu urządzania. Pod tym względem gatunek przegrywa rywalizację z wiązem Turkiestanu (Ulmus pumila), należącym do topowych roślin na żywopłoty.
Przeczytaj też:
