Spis treści
- Warunki uprawy a problemy z tujami
- Jesienne brązowienie łusek tui
- Tuje usychają z powodu suszy lub nadmiaru wilgoci
- Choroby grzybowe i szkodniki przyczyną usychania tui
- Czy można uratować usychającą tuję? Co zrobić, gdy tuja usycha?
Warunki uprawy a problemy z tujami
Podobnie, jak w przypadku innych roślin ogrodowych (w tym iglaków) kluczem do udanej uprawy żywotników (popularnie zwanych tujami) jest stworzenie właściwych, optymalnych dla danej rośliny warunków. Chodzi głównie o odpowiednie przygotowanie gleby i dobranie stanowiska. Jeszcze przed posadzeniem roślin, warto sprawdzić, jakie mają wymagania, by uniknąć kłopotów w przyszłości.
- Dla tui najlepsza będzie gleba lekko kwaśna, a jednocześnie bogata w próchnicę i umiarkowanie przepuszczalna. Nie może być to ciężkie, zbite, słabo przepuszczalne i gliniaste podłoże o zasadowym odczynie, którego większość iglaków nie toleruje. Zalegająca woda i brak powietrza w strefie korzeniowej szybko powodują powolne brązowienie i zamieranie części nadziemnej. Posadzenie roślin w złych warunkach powoduje po prostu, że nie przyjmują się one w nowym miejscu i zasychają. Przy sadzeniu warto więc zaprawić dołki odpowiednim podłożem (np. substratem do iglaków), a jeśli gleba jest wybitnie gliniasta i ciężka, można ją wcześniej rozluźnić poprzez przekopanie i zmieszanie z piaskiem, korą lub torfem.
- Wybarwienie łusek tui w dużym stopniu zależy też od dobrze dobranego stanowiska - rośliny te potrzebują zwykle miejsc dobrze nasłonecznionych lub przynajmniej półcienistych. W zupełnym cieniu będą rzadkie i często mogą też brązowieć i zrzucać całe gałązki.
Powodem zasychania tui może być zbyt duże uszkodzenie korzeni (np. przy wykopywaniu ze szkółki), co powoduje, że po posadzeniu krzewy szybo zamierają. Podobnie, różnego rodzaju uszkodzenia mechaniczne, np. nadłamanie gałązek, niewłaściwe przycięcie, również mogą sprzyjać rozwojowi infekcji i zamieraniu roślin.
Jesienne brązowienie łusek tui
Brązowienie i zasychanie łusek żywotników nie zawsze musi oznaczać, że dzieje się coś złego. Warto pamiętać, że bardzo często pod koniec lata (zwykle we wrześniu) występuje zupełnie naturalne zjawisko jesiennego brązowienia łusek (lub igieł). W tym czasie, czasem bardzo gwałtownie, brązowieją wewnętrzne łuski i opadają. Nie jest to choroba, a fizjologiczny odruch roślin (także sosen i innych roślin iglastych), polegający na zrzucaniu przez rośliny najstarszych, 3-4 letnich igieł (łusek). Dzięki temu roślina ma więcej energii, by przygotować się do zimy i „wykarmić” najmłodsze pędy.
Należy wówczas po prostu oczyścić/otrząsnąć krzewy (w miarę możliwości) ze wszystkich zbrązowiałych łusek i zasilić tuje nawozem jesiennym do iglaków, by wzmocnić je przed zimą.
Ponadto, w przypadku starszych, większych i gęstych krzewów, brak dostępu światła do gałązek wewnątrz krzewu (bliżej pnia) również powoduje ich brązowienie, podczas gdy gałązki zewnętrzne są zdrowe i zielone.
Przeczytaj też: Jak odmłodzić stare tuje? Podstawą działania jest jeden zabieg
i
Tuje usychają z powodu suszy lub nadmiaru wilgoci
Bardzo często brązowienie i zamieranie pędów tui może być spowodowane niewłaściwym podlewaniem. Zarówno zbyt skąpe, jak i nadmierne podlewanie krzewów może skutkować brązowieniem pędów i zamieraniem całych roślin.
- Przelewane tuje cierpią z powodu zalegania wody, a więc braku dostępu powietrza do korzeni, co powoduje ich zamieranie i gnicie, a część nadziemna brązowieje i zasycha.
- Z kolei przesuszone tuje dość szybko żółkną i również zamierają.
Aby tego unikać, należy nawadniać krzewy regularnie, ale umiarkowanie, tak by gleba była lekko wilgotna, ale nie stale podmokła. Regularne podlewanie jest szczególnie ważne w przypadku roślin świeżo posadzonych, a także podczas letnich upałów.
Choroby grzybowe i szkodniki przyczyną usychania tui
Powodem brązowienia pędów i łusek tui mogą być także rozwijające się choroby grzybowe lub szkodniki.
Do najczęstszych chorób atakujących tuje należą fytoftoroza oraz zamieranie pędów - mogą one z czasem doprowadzić do zasychania całych roślin.
- Fytoftoroza tui
Najgroźniejsza i trudna do wyleczenia jest fytoftoroza, ponieważ patogen atakuje najpierw przez glebę system korzeniowy, który zamiera i stopniowo zasycha także część nadziemna. Należy więc unikać nadmiaru wilgoci w glebie, by nie stwarzać warunków do rozwoju grzyba. Profilaktycznie lub po zauważeniu pierwszych niepokojących objawów (matowienie, brązowienie pojedynczych pędów) warto podlewać rośliny roztworem preparatów Proplant lub Magnicur Energy.
- Zamieranie pędów tui
Z kolei zamieranie pędów zwykle objawia się pojawianiem się ciemnych, brunatnoczarnych plamek na gałązkach. Prowadzi to do zamierania pędów (najpierw szczytowych), a potem starszych i przenosi się na kolejne. Aby ograniczać chorobę, należy jak najszybciej usuwać porażone gałązki i opryskać rośliny środkami Scorpion lub Saprol.
- Szkodniki tui
Zasychanie gałązek tui może być też powodowane przez groźne, często niewidoczne szkodniki, wysysające soki z tkanek roślin – mszyce lub przędziorki. O ich obecności świadczy pojawienie się na roślinie drobnych pajęczynek i deformacji łusek, co z czasem prowadzi do żółknięcia i zasychania pędów. Do zwalczania tych owadów warto stosować profilaktycznie środki stosowane wczesną wiosną (np. Treol, Promanal), a w trakcie sezonu preparaty takie jak: Karate, Polysect lub Contigol i Magus.
i
Czy można uratować usychającą tuję? Co zrobić, gdy tuja usycha?
Jeśli dość szybko zauważymy niepokojące objawy i zadziałamy, np. przesadzimy tuje w inne miejsce, zmienimy sposób podlewania lub pielęgnacji, jest szansa, że rośliny odzyskają dobrą formę i wygląd. Ponadto, warto jak najszybciej wycinać pojedyncze, chore, uszkodzone pędy i stosować środki ochrony roślin lub nawozy regeneracyjne. Trzeba jednak przy tym pamiętać, że proces regeneracji takich krzewów może wymagać czasu i cierpliwości (mogą dochodzić do siebie cały sezon lub nawet dwa). Gdy jednak proces usychania i zamierania obejmie już cały krzew, może nie być już ratunku i konieczna będzie wymiana rośliny.
Przeczytaj też: Jak założyć i pielęgnować żywotnik z tui? Z jakich tui żywopłot?
