Ranniki nie boją się śniegu i mrozu! Jak uprawiać ranniki w ogrodzie?
Ranniki to maleńkie, ale niezwykle urocze zwiastuny wiosny. Ich stosunkowo duże, zwykle żółte kwiaty ożywiają i rozweselają wiosenny ogród, który po śnie zimowym dopiero budzi się do życia. Jak dbać o ranniki, by zdobiły ogród w przedwiośniu?
Zaliczane do rodziny jaskrowatych ranniki (łac. Eranthis), liczą sobie zaledwie osiem gatunków, ale tylko kilka z nich uprawianych jest w ogrodach. Jednym z najbardziej popularnych jest rannik zimowy (Eranthis hyemalis).
Spis treści
- Rannik zimowy - jak wygląda?
- Zobacz ranniki w galerii zdjęć
- Rannik - gdzie sadzić w ogrodzie i z jakimi kwiatami łączyć?
- Ciekawe odmiany rannika zimowego
- Jakie wymagania mają ranniki?
- Rozmnażanie ranników
- Inne gatunki ranników
Rannik zimowy - jak wygląda?
Ta niewielka, bulwiasta bylina może dorastać do 10-15 cm wysokości. Wczesną wiosną (II-III/IV), jeszcze przed rozwojem liści, roślina wydaje wzniesiony, nagi, sztywny, czerwono nabiegły pęd kwiatostanowy, zwieńczony na szczycie pojedynczym, dużym, kubkowatym, wielopłatkowym (6-8 płatków), jaskrawożółtym, pojedynczym kwiatem, którego dno kwiatowe wypełnione jest licznymi, krótkimi, sterczącymi pręcikami. Pod kwiatami znajdują się ułożone w dużą kryzę zielone podsadki, a kwiaty w pełnym rozkwicie przywodzą na myśl postać tańczącej baletnicy, dlatego rośliny tak właśnie bywają czasami nazywane.
Kwiaty rannika otwierają się w czasie słonecznej pogody rano i w ciągu dnia, a zamykają na noc i podczas dni pochmurnych. Nie przeszkadza im zimno, dlatego mogą rozkwitać nawet na śniegu. Słabo znoszą natomiast ciepło, dlatego kiedy temperatura wzrasta powyżej 10°C, szybko przekwitają.
Pod koniec kwitnienia rannika zimowego, nad ziemią pojawiają się głęboko powcinane, pierzaste, zielone, okrągłe w zarysie, odziomkowe liście, osadzone na długich, sztywnych, wzniesionych ogonkach. Po zakończeniu krótkiej wegetacji - czyli już w maju - rośliny zasuszają pędy kwiatowe i liście, znikając z rabat i przechodząc w stan spoczynku. Zimują w postaci podziemnej bulwy ze śpiącymi oczkami, z których w następnym roku wyrosną pędy kwiatowe i liście.
Jakie kwiaty pojawiają się w ogrodzie na wiosnę jako pierwsze? >>>
Zobacz ranniki w galerii zdjęć
Autor: GettyImages
Kwiaty ranników utrzymują się długo, jeśli temperatura nie przekracza 10° C
Rannik - gdzie sadzić w ogrodzie i z jakimi kwiatami łączyć?
Rannik zimowy najpiękniej prezentuje się w grupach pod drzewami i krzewami, które w porze jego kwitnienia, są zwykle jeszcze w stanie bezlistnym. Dobrze komponuje się też z innymi roślinami kwitnącymi o podobnej porze roku, takimi jak zawilce gajowe, krokusy, przylaszczki, ciemierniki białe, śnieżyczka przebiśnieg czy cebulice. Szczególnie dobrze ranniki wyglądają w ogrodach leśnych i naturalistycznych. Mogą też być uprawiane na skalniakach i sadzone wzdłuż ścieżek.
Poznaj 5 najpopularniejszych bylin na skalniaki. Piątka skalna >>>
Ciekawe odmiany rannika zimowego
Rannik zimowy ma też sporo ciekawych odmian ozdobnych, do których należą m.in.:
- rannik zimowy 'Flore Pleno' o żółtych, półpełnych kwiatach,
- rannik zimowy 'Grünling' o żółtych kwiatach ozdobionych zielonymi smugami,
- rannik zimowy 'Schlyters Orange' o kwiatach lekko pomarańczowych,
- rannik zimowy 'Schwefelglanz' o kwiatach kremowych.
Jakie wymagania mają ranniki?
Ranniki zimowe nie są trudne w uprawie, ale nie wszędzie będą dobrze rosły i kwitły obficie. Oczekują słonecznego lub tylko lekko półcienistego stanowiska i żyznej, próchniczej, przepuszczalnej, w sezonie wczesnowiosennym stale lekko wilgotnej, a w czasie letniego i zimowego spoczynku dość suchej gleby.
Pomimo iż pochodzą z południowej Europy i z Azji, w naszym klimacie są dostatecznie mrozoodporne. Jedynie w chłodniejszych rejonach kraju dobrze jest okryć ich stanowisko przed zimą warstwą ściółki lub liści.
Rozmnażanie ranników
Ranniki zimowe można rozmnażać przez podział (zaraz po zaschnięciu liści) lub wysiew nasion zaraz po zbiorze (potomstwo może nie zachować cech odmianowych rośliny matecznej). Dla roślin najlepiej jest od razu wybrać miejsce docelowe, gdyż nie lubią przesadzania. Częsta zmiana miejsca utrudnia im rozwój i rozrastanie się w ładne, duże kępy.
Uprawiając ranniki należy jednak pamiętać, że całe rośliny są trujące i mogą powodować podrażnienia skóry, dlatego prace pielęgnacyjne wokół nich lepiej jest wykonywać w rękawiczkach.
Inne gatunki ranników
W ogrodach oprócz najpopularniejszego rannika zimowego można też czasem spotkać inne gatunki.
- Jednym z nich jest rannik cylicyjski (Eranthis cilicica), nazywany też rannikiem wiosennym. Roślina jest bardzo podobna do rannika zimowego i posiada zbliżone wymagania (może mieć bardziej zasadową glebę) oraz zastosowanie, ale jest odrobinę niższa (ok. 5-10 cm. wys.) i nieco później kwitnie (III-IV).
- Ciekawym i rzadko spotykanym w ogrodach rannikiem jest też Eranthis pinnatifida. Roślina ma podobny pokrój, wymagania i wysokość jak poprzednie gatunki, ale tworzy zupełnie inne kwiaty. Wczesną wiosną rozwija wzniesiony, nagi, brązowo-brunatno-zielony pęd, na szczycie którego rozwija duże, zwykle pięciopłatkowe, delikatne, białe kwiaty. Środek korony wypełniają pręciki, zwieńczone szafirowymi i żółtymi pylnikami oraz słupki z ciemnofioletowymi znamionami. Podsadki kwiatowe są szarozielone i mniejsze, bardziej postrzępione oraz delikatniejsze niż u poprzednich gatunków. Kwiaty na tle białego śniegu mogą ginąć, ale kiedy śnieg znika, ich białe główki, ozdobione żółtymi, szafirowymi i filetowymi akcentami, prezentują się bardzo atrakcyjnie i urokliwie.
Poznaj inne rośliny kwitnące wczesną wiosną:
Oczary - czarujące krzewy kwitnące zimą. Gatunki i pielęgnacja oczarów >>>
Wawrzynek wilczełyko i inne wawrzynki do ogrodu >>>
Miłek wiosenny i inne gatunki miłka - uprawa, pielęgnacja, wymagania, zastosowanie >>>
