Wawrzynek - piękny, ale niebezpieczny zwiastun wiosny. Co warto wiedzieć o wawrzynkach?
Wawrzynki to rośliny o dwóch - nie zawsze znanych - obliczach: z jednej strony to atrakcyjne zwiastuny wiosny, ale z drugiej niebezpieczne ze względu na toksyczne właściwości. Co trzeba wiedzieć o wawrzynkach zanim posadzimy je w ogrodzie?
Autor: GettyImages
Wawrzynek wilczełyko to jeden z najwcześniej zakwitających krzewów
Spis treści
- Najczęściej spotykane wawrzynki
- Wawrzynek główkowy (Daphne cneorum)
- Wawrzynek wilczełyko (Daphne mezereum)
- Zalety i ryzyko uprawy wawrzynków
Najczęściej spotykane wawrzynki
W naturze występuje około 50 gatunków lub mieszańców wawrzynków, które różnią się między sobą wymaganiami, pokrojem, barwą kwiatów czy typem liści. We florze naszego kraju najczęściej spotykamy dwa gatunki:
- wawrzynek wilczełyko (Daphne mezereum),
- wawrzynek główkowy (Daphne cneorum).
Są one rzadko spotykane w środowisku naturalnym i objęte ścisłą ochroną, ale można je kupić w szkółkach lub centrach ogrodniczych (w ciekawych odmianach uprawnych).
Do innych ciekawych gatunków wawrzynków należą:
- wawrzynek alpejski (Daphne alpina),
- wawrzynek murański (Daphne arbuscula),
- wawrzynek wonny (Daphne odora).
Wawrzynek główkowy (Daphne cneorum)
Wawrzynek główkowy to atrakcyjna, zimozielona krzewinka, której pędy częściowo pokładają się po ziemi, dzięki czemu tworzy niskie, zielone kobierce, osiągające 10-20 cm wysokości. W czasie kwitnienia, które odbywa się w maju i czerwcu, na szczytach pędów pojawia się mnóstwo różowych kwiatów zebranych w główkowate kwiatostany. Silnie pachnące kwiaty wydzielają nektar przyciągający motyle i inne owady zapylające. Ułożone gęsto na drobnych pędach liście są niewielkie, wąskie, podłużne i wyraźnie skórzaste.
Wawrzynek główkowy lubi gleby wapienne oraz stanowiska słoneczne i suche. Raczej dobrze znosi niskie temperatury, ale przy mroźnej, wietrznej i słonecznej pogodzie liście mogą zasychać. Nie będzie dobrze rósł w miejscach, gdzie długo (szczególnie zimą) zalega woda. Na takich stanowiskach choruje lub zamiera. Dobrze prezentuje się się w ogrodach skalnych oraz w kompozycjach z niskimi krzewami iglastymi i bylinami.
Autor: GettyImages
Wawrzynek wilczełyko to jeden z najwcześniej zakwitających krzewów
Wawrzynek wilczełyko (Daphne mezereum)
Wawrzynek wilczełyko – najczęściej spotykany gatunek - jest krzewem o wyprostowanych, niezbyt licznych pędach, dorastającym do około 1 m wysokości. Jego największym walorem są różowe kwiaty pojawiające się licznie na pędach przed rozwojem liści – często już od lutego, w marcu do kwietnia. Ozdobne są też owoce - czerwone, kuliste jagody o ostrym smaku pieprzu, których jednak lepiej nie próbować, ponieważ są bardzo toksyczne.
Wawrzynek wilczełyko stanowiska raczej cieniste, osłonięte (np. pod drzewami). Jest dość tolerancyjny w stosunku do podłoża, ale raczej kiepsko będzie rósł na glebach zbyt kwaśnych. Warto także pamiętać, że źle znosi cięcie oraz przesadzanie.
Można komponować go z większymi krzewami, sadzić pod koronami drzew, a także w towarzystwie roślin cebulowych. Nadaje się do sadzenia zarówno w małych, jak i większych ogrodach.
Ciekawe odmiany uprawne wawrzynka wilczełyko to m. in.:
- 'Alba' - bardziej zwarta i gęsta, z białymi, intensywnie pachnącymi kwiatami gęsto pokrywającymi pędy,
- 'Rubra' - dorasta do ponad 1 m wysokości i około 1 m szerokości; kwitnie od marca do kwietnia, jednak często już od lutego; kwiaty są różowofioletowe.
Zalety i ryzyko uprawy wawrzynków
Zwracają uwagę przede wszystkim ich walory ozdobne: kwiaty, które często pojawiają się jeszcze przed rozwojem liści, na przedwiośniu, kiedy niewiele roślin przykuwa uwagę w ogrodach. Nie bez znaczenia jest też silny, przyjemny zapach kwiatów wawrzynków, który także jest niemałą atrakcją na początku sezonu, wczesną wiosną. Z pewnością dzięki tym cechom wawrzynki są pożądane w ogrodach przydomowych, w kompozycjach z innymi roślinami, także roślinami zimozielonymi.
Przeczytaj też:
Autor: GettyImages
Owoce wawrzynka wilczełyko
Mimo niewątpliwych zalet ozdobnych wawrzynków, niemal wszystkie gatunki są silne toksyczne. Przykładem może być wawrzynek wilczełyko, którego wszystkie części są silnie trujące. W przypadku połknięcia 10-12 dojrzałych owoców może dojść do śmierci dorosłego człowieka, natomiast dla dziecka nawet 1-2 owoce mogą być śmiertelne. Należy uważać także na kontakt z częściami wawrzynka, ponieważ działają one drażniąco na skórę i błony śluzowe - mogą powodować zaczerwienienie i obrzęki oraz pojawienie się pęcherzy na skórze.
Na szczęście do rzadkości należą sytuacje, by zjadane były części roślin ogrodowych, jednak trzeba z rozwagą dobierać do nasadzeń w ogrodzie gatunek Daphne. W miejscach gdzie często przebywają małe dzieci i zwierzęta domowe, należy przemyśleć sadzenie wawrzynka, ponieważ jego kuliste owoce, przypominające jagody mogą być kuszące, a przez to śmiertelnie niebezpieczne.
Przeczytaj też:
