Przylaszczka zwiastuje wiosnę! Jak wygląda i gdzie posadzić w ogrodzie przylaszczkę pospolitą?
Przylaszczka to niewielka, ale efektowna bylina o fioletowoniebieskich kwiatach. Sadzimy ją w ogrodach ze względu na ciekawy i delikatny wygląd, wczesne kwitnienie i niewielkie wymagania. Jak uprawiać i aranżować przylaszczki w ogrodzie? Gdzie sadzić przylaszczki? Jak je rozmnażać?
Autor: Przemysław Sochański
Przylaszczka to delikatna bylina, znakomita do cienistych zakątków ogrodu
Spis treści
- Przylaszczki - jak wyglądają i kiedy kwitną gatunki uprawiane w Polsce
- Wymagania przylaszczek – jak zapewnić im optymalne warunki?
- Kiedy sadzić przylaszczki?
- Jak rozmnażać przylaszczki?
- Jak pielęgnować przylaszczki?
- Czy przylaszczki są trujące?
- Gdzie sadzić przylaszczki?
Przylaszczki znane także jako trojanki, ziele wątrobne, zawilce przylaszczki, to długowieczne byliny należące do rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae).
Przylaszczki - jak wyglądają i kiedy kwitną gatunki uprawiane w Polsce
W Polsce uprawia się dwa gatunki przylaszczki (w różnych wariantach odmianowych), z czego jeden występuje również w środowisku naturalnym.
- Przylaszczka pospolita (Hepatica nobilis) – to popularna roślina, do niedawna objęta w naszym kraju ochroną gatunkową. Osiąga 15-20 cm wysokości. Tworzy zimotrwałe, trójklapowe liście. Zakwita od marca do kwietnia, jeszcze przed rozwojem liści. Kwiaty czasem pojawiają się w maju. Mają fioletową bądź fioletowoniebieską barwę, są sześciopłatkowe, z wyraźnymi, wystającymi pręcikami. Osadzone są na długich, nawet 10-centymetrowych szypułkach. Są dostępne w różnych odmianach, np. 'Alba' o kwiatach białych czy 'Red Forest' o kwiatach ciemnoróżowych.
- Przylaszczka siedmiogrodzka (Hepatica transsilvanica) w środowisku naturalnym występuje w Karpatach. Jest niska, średnio osiąga 10 cm wysokości. Ma trójklapowe liście. Kwiaty są niebieskie, różowe lub białe i mają średnicę do 3 cm. Kwitnie od marca do kwietnia.
U obu gatunków przylaszczki kwiaty wieczorem i w czasie deszczowej pogody zamykają się. Owoce przyciągają mrówki. Za ich pośrednictwem rośliny zasiedlają nowe obszary (gdy owady zgubią nasiona po drodze). Przylaszczka jest rośliną miododajną – w czasie kwitnienia jest chętnie oblegana przez pszczoły. Byliny rosną wolno.
Autor: Przemysław Sochański
Przylaszczka to delikatna bylina, znakomita do cienistych zakątków ogrodu
Wymagania przylaszczek – jak zapewnić im optymalne warunki?
Przylaszczki powinno się uprawiać w miejscach półcienistych. Lubią dużą ilość światła rozproszonego. Dają sobie radę w cieniu. Bezpośrednie słońce jest niewskazane: rośliny słabo rosną, są podatne na poparzenia i szybko wysychają. Stanowisko powinno być zaciszne, wolne od silnych wiatrów. Przylaszczki są mrozoodporne. Bardzo dobrze radzą sobie w naszym klimacie. Preferują żyzne, próchnicze, umiarkowanie wilgotne podłoża o odczynie zasadowym lub zbliżonym do obojętnego. Nie znosi gleb gliniastych.
- Najpopularniejsze byliny przedwiośnia - jakie byliny kwitną na przedwiośniu?
- Byliny do cienia - najpopularniejsze gatunki
- Najpopularniejsze rośliny miododajne do ogrodu i na działkę
Kiedy sadzić przylaszczki?
Przylaszczki można sadzić do gruntu jesienią lub wiosną. Optymalna rozstawa wynosi około 15 cm. Trzeba starannie dobierać stanowisko, gdyż rodzaj Hepatica ma delikatny system korzeniowy, który jest podatny na uszkodzenia (z kłączy wyrastają nieliczne korzenie) i nie lubi przesadzania. Jeśli zaistnieje konieczność przesadzenia, zabieg wykonuje się nietypowo – w okresie kwitnienia. Później roślina wytwarza nowe korzenie.
Jak rozmnażać przylaszczki?
Rozmnażanie przylaszczek z nasion jest trudne, bowiem nasiona szybko tracą zdolność kiełkowania.
Jak pielęgnować przylaszczki?
Optymalnym sposobem nawożenia jest wymieszanie podłoża z nawozem organicznym (np. obornikiem) jeszcze przed sadzeniem. Można również raz w sezonie zastosować nawozy mineralne. Przylaszczka nie ma dużych potrzeb pokarmowych, nie lubi nadmiaru azotu.Podłoże warto ściółkować, aby ograniczyć zachwaszczenie, a także wyparowywanie wody z gleby.W czasie suszy i długo utrzymującej się bezdeszczowej pogody wymaga podlewania. Nie można jednak przesadzać z nadmiarem wody i jednocześnie trzeba unikać moczenia roślin.
W warunkach dużej wilgoci przylaszczki są podatne na choroby grzybowe (np. plamistość liści). Ze szkodników na bylinach mogą pojawić się mszyce, ślimaki i minowiec przylaszczkowy.
Czy przylaszczki są trujące?
Przylaszczki są trujące - ich sok może działać drażniąco na skórę. Dlatego przy wykonywaniu prac, które mogą się wiązać z uszkodzeniem przylaszczki, zaleca się używać ochronnych rękawic.
Gdzie sadzić przylaszczki?
Przylaszczki poradzą sobie w miejscach półcienistych i cienistych. Z powodzeniem mogą rosnąć pod koronami drzew, o ile jest tam wystarczająco wilgotno.
Przylaszczki są chętnie wykorzystywane do ozdoby cienistych rabat. Są umieszczane na obwódkach i na pierwszym planie. Ponadto uprawia się je pod koroną drzew i krzewów. Nadają się na skalniaki (w miejscach półcienistych). Można je stosować jako ozdobę brzegów zbiorników wodnych. Nadają ogrodowi naturalistycznego, leśnego charakteru. Pasuje do ogrodów różnego typu.
Przylaszczki to ciekawa alternatywa dla bardziej popularnych roślin cieniolubnych takich jak barwinek, funkia i dąbrówka. Rośliny co prawda nie nadają się do zadarniania większych obszarów jako rośliny okrywowe, jednak posadzone pod drzewami wzbudzą zachwyt w okresie wczesnowiosennym.
Przeczytaj też:
