Kłokoczka południowa - krzew różańcowy w ogrodzie. Jak uprawiać ten oryginalny krzew?
Kłokoczka południowa (Staphylea pinnata) to wysoki krzew w naturze rosnący głównie w Europie Południowej i Azji Mniejszej. Nadaje się do uprawy w Polsce, chociaż wciąż uchodzi za gatunek rzadki i nieznany. Zdobi ogród przez cały sezon – liśćmi, kwiatami, a także oryginalnymi, rozdętymi owocami. Jak uprawiać kłokoczkę w ogrodzie?
Kłokoczka południowa (łac. Staphylea pinnata), nazywana również krzewem różańcowym, od wieków była znana jako roślina magiczna. U naszych południowych sąsiadów uważano, że pomaga w rozpoznaniu czarownic. Natomiast owoce krzewu - według wierzeń - miały uzdrawiającą moc. W rejonach pochodzenia krzew odstraszał Zło. Poza tym służył także bardziej przyziemnym celom. Z nasion wytwarzano olej do oświetlania domostw, wyrabiano biżuterię, a także różańce (stąd potoczna nazwa). Twarde drewno było natomiast budulcem do tworzenia drobnych sprzętów. Kłokoczka występuje w Polsce nielicznie w miejscach naturalnych, można ją spotkać w Beskidzie Niskim.
Kłokoczka południowa to oryginalna roślina, która zdobi ogród, a przy okazji dostarcza smacznych i pożywnych nasion. Warto posadzić ją na działce i poświęcić trochę czasu na jej pielęgnację.
Kłokoczka południowa – krótka charakterystyka krzewu
Kłokoczka południowa to wysoki krzew, dorastający do 3-4 m wysokości. Pokrojem (i kształtem liści) przypomina nieco bez czarny. Ma liście złożone, składające się z 3-7 owalnych, drobno piłkowanych listków. Jesienią przebarwiają się na żółto.
Kłokoczka kwitnie od maja do czerwca. Kwiaty są białe, zebrane w groniaste kwiatostany. Wydzielają przyjemny zapach. To roślina miododajna przyciągająca pszczoły i motyle. Latem na roślinie pojawiają się zielone, rozdęte owoce – torebki. Mają kulisty lub sercowaty kształt. Wraz z dojrzewaniem przebarwiają się na słomkowo lub pomarańczowo. W środku znajdują się brązowe nasiona, które dojrzewają jesienią. Są jadalne - w smaku są zbliżone do orzeszków pistacjowych.
Autor: GettyImages
Latem na roślinie pojawiają się zielone, rozdęte owoce – torebki, mają kulisty lub sercowaty kształt
Wymagania i uprawa krzewu różańcowego
- Krzew różańcowy należy uprawiać w miejscach słonecznych, ciepłych i zacisznych. Krzew radzi sobie w półcieniu, ale wtedy słabiej kwitnie i owocuje.
- Zalecana jest uprawa w cieplejszych rejonach Polski. Z założenia wytrzymuje mrozy, ale problemem są bezśnieżne i kapryśne zimy.
- Należy unikać stanowisk wilgotnych i podmokłych - w takich warunkach kłokoczka szybko przemarza.
- Krzew preferuje podłoża żyzne, zasobne, przepuszczalne, umiarkowanie suche. Dobrze rośnie również na lżejszych, mniej zasobnych podłożach. Toleruje szeroki zakres pH gleby.
- Radzi sobie z niedoborem wody i okresowymi suszami (dużo lepiej niż z zalewaniem).
Kłokoczkę południową zaleca się sadzić wiosną, wtedy ma więcej czasu na aklimatyzację. Młode egzemplarze powinno się regularnie podlewać, starsze jedynie w trakcie długo utrzymujących się okresów suszy. Intensywne nawożenie nie jest konieczne. Najlepszym sposobem dokarmiania jest użycie nawozów organicznych: przed sadzeniem - obornika, później - kompostu.
Zaleca się stosować ściółkę okrywającą - w sezonie dla ograniczenia zachwaszczenia, zimą - dla ochrony korzeni przed mrozem. Przed nadejściem mrozów warto osłonić również nadziemną część, np. używając worków jutowych lub białej włókniny. Regularne cięcie nie jest konieczne. Czasem trzeba usunąć pędy uszkodzone, przemarznięte, porażone przed choroby lub wrastające do wnętrza korony. Krzew można jednak dowolnie formować. Ma duże zdolności regeneracyjne.
Jak i czym zabezpieczyć rośliny w ogrodzie przed zimą? Zimowe okrywanie roślin >>>
Zastosowanie kłokoczki w przydomowym ogrodzie
Krzew różańcowy częściej można spotkać w ogrodach botanicznych aniżeli w ogrodach prywatnych. Kłokoczka południowa jest wciąż mało znana i uprawiana głównie przez fascynatów dendrologii. Tymczasem krzew ten ma uniwersalne zastosowanie:
- w małych ogrodach może być efektownym soliterem,
- nadaje się do tworzenia naturalnych, luźnych, wielogatunkowych żywopłotów,
- dobrze wygląda na tle jednolitych ścian i obiektów małej architektury,
- jest dobrą dekoracją skalniaków,
- pasuje do ogrodów różnego typu, szczególnie tych śródziemnomorskich. Pomimo egzotycznego pochodzenia, dobrze komponuje się w ogrodach wiejskich, a nawet naturalistycznych.
Przeczytaj też:
Ogród w stylu śródziemnomorskim. Jak zaaranżować ogród w stylu śródziemnomorskim >>>
Ogród wiejski - jak stworzyć ogród w stylu wiejskim >>>
Ogród naturalistyczny - jak stworzyć naturalny ogród >>>
Autor: GettyImages
Owoce kłokoczki południowej
Właściwości lecznicze owoców kłokoczki
Owoce kłokoczki są nie tylko smaczne, ale zawierają również wiele związków aktywnie czynnych pozytywnie wpływających na zdrowie. To m.in. garbniki, flawonoidy, kwas linolowy i triterpeny. W medycynie naturalnej zaleca się je stosować na alergie, przeciw infekcjom, na stany zapalne i reumatyzm. W Chinach wykorzystywano je zewnętrznie – do gojenia ran i likwidacji wyprysków.
Autor: GettyImages
Oliwnik to krzew miododajny
