Fatsja japońska - domowa uprawa fatsji, pielęgnacja, rozmnażanie
Fatsja japońska należy do ścisłego grona najpiękniejszych i najbardziej okazałych roślin pokojowych. Jej głęboko, dłoniasto klapowane, zielone, duże, skórzaste, błyszczące liście, osadzone na długich, sztywnych ogonkach, mogą być wspaniałą ozdobą każdego wnętrza, o ile tylko znajdzie się w nim dla rośliny dostatecznie dużo miejsca.
Fatsja pochodzi z Japonii i w swojej ojczyźnie potrafi dorastać do 3-5 m wysokości, przybierając formę wielopniowego, rozłożystego krzewu, dającego odrosty korzeniowe. W uprawie doniczkowej nie jest tak duża i chociaż szybko rośnie, rzadko przekracza 1,5 m wysokości. Tworzy też zwykle pojedynczy, sztywny, gruby, wzniesiony, nierozgałęziony, drewniejący z wiekiem pęd, z którego na długich ogonkach wyrastają naprzemiennie okazałe liście, zajmujące wokół siebie sporo miejsca (średnica liścia może dochodzić nawet do 30-40 cm!). Z tego względu fatsje nie lubią towarzystwa i wolą rosnąć w samodzielnych donicach jako solitery, gdyż tylko wtedy ich okazałe liście mogą bez przeszkód się rozwijać.
W naturze fatsja zakwita, wydając drobne, białe kwiatki, zebrane w kuliste, gęste, „guzikowate” kwiatostany, tworzące luźne, ale dość duże baldachogrona. W uprawie doniczkowej kwiaty pojawiają się jednak bardzo rzadko, dlatego największą ozdobą rośliny pozostają liście.
Kwiaty domowe zielone, czyli rośliny doniczkowe o ozdobnych zielonych liściach >>>
Autor: GettyImages
Fatsja zakwita, wydając drobne, białe kwiatki, zebrane w kuliste, gęste, „guzikowate” kwiatostany, tworzące luźne, ale dość duże baldachogrona
Fatsja japońska o klasycznych, zielonych liściach wygląda naprawdę pięknie, ale jej odmiany o barwnych, białozielonych liściach prezentują się jeszcze atrakcyjniej. Należy do nich m.in.:
- 'Spider Web' o zielonych liściach z intensywnym, białym, marmurkowym wzorem, przypominającym zwiewną pajęczynę
- 'Variegata' o zielonych liściach z szerokim, białym obrzeżem.
Jak uprawiać fatsję w domu?
Fatsja japońska, mimo swoich rozmiarów i egzotycznego wyglądu, nie jest rośliną szczególnie trudną w uprawie.
- Temperatura i stanowisko dla fatsji
W sezonie wegetacyjnym fatsja oczekuje temperatury pokojowej (20-24°C) i jasnego, ale osłoniętego przed bezpośrednim słońcem lub półcienistego, a nawet cienistego stanowiska (tylko odmiany o barwnych liściach potrzebują więcej światła).
- Nawożenie i podlewanie fatsji
Ze względu na szybki wzrost i duże liście, fatsja potrzebuje systematycznego dokarmiania, najlepiej wieloskładnikowymi nawozami dla roślin ozdobnych. Fatsja nie znosi mokrego podłoża ani suszy, dlatego należy podlewać ją często, lecz umiarkowanie (przed każdym kolejnym podlaniem, wierzchnia warstwa podłoża musi przeschnąć).
- Okres spoczynku fatsji
Roślina wymaga też zimowego spoczynku w niskich temperaturach, dlatego jesienią należy przenieść ją do widnego, chłodnego pomieszczenia (temp. 5-10° - np. jasna weranda lub nieogrzewana klatka schodowa), zaprzestać nawożenia i ograniczyć podlewanie do minimum (raz na 1-1,5 tygodnia).
- Przesadzanie fatsji
Wiosną, gdy fatsja wznowi wegetację, można przesadzić ją do nowej, większej donicy, wypełnionej żyznym, przepuszczalnym, lekko kwaśnym podłożem (dno donicy warto wyłożyć warstwą drenażu np. z kulek keramzytu). Początkowo zabieg należy przeprowadzać co roku, gdyż rośliny rosną bardzo szybko, ale starsze egzemplarze można przesadzać rzadziej.
- Rozmnażanie i przycinanie fatsji
Przy okazji przesadzania roślinę można rozmnożyć, pobierając z niej odrosty korzeniowe lub sadzonki pędowe (łatwo ukorzeniają się w wodzie). Wierzchołkowe sadzonki pędowe można też pobrać z roślin podczas przycinania, które także należy przeprowadzić wiosną (roślina znosi ciecie bardzo dobrze). Zabieg nie jest konieczny, ale pozwala zachować ładny pokrój rośliny, ogranicza jej rozmiary i zapobiega tworzeniu się ogołoconego od dołu z liści pędu.
Jak pielęgnować fatsję w domu?
Fatsja nie jest kłopotliwa w uprawie, ale źle reaguje na błędy pielęgnacyjne:
- przegrzana - gubi liście,
- zalana - więdnie i gnije,
- narażona na przesuszone powietrze (np. zimą przez centralne ogrzewanie) lub zbyt rzadko podlewana - zasusza końcówki liści.
Osłabione rośliny mogą też paść ofiarą szkodników takich jak przędziorki, mszyce, wciornastki czy tarczniki.
O fatsję warto jednak troskliwie zadbać nie tylko ze względu na jej duże walory ozdobne, ale też z powodu zdolności rośliny do nawilżania powietrza i oczyszczania go z toksyn (roślina neutralizuje min. szkodliwy formaldehyd).
Aby poradziła sobie z tym zadaniem jeszcze lepiej, dobrze jest dbać o czystość jej liści, systematycznie przecierając je z kurzu wilgotną szmatką (liści nie powinno się nabłyszczać).
Czy fatsję można uprawiać w ogrodzie?
Chociaż fatsja japońska traktowana jest zwykle jako roślina pokojowa, czasami może być też uprawiana przez cały rok w ogrodzie (bezpośrednio w gruncie), gdyż mimo swojego egzotycznego pochodzenia, nie jest rośliną typowo tropikalną i zimą potrzebuje okresu spoczynku w chłodzie. Wprawdzie dużych mrozów nie znosi, ale w najcieplejszych rejonach kraju, na ciepłych, osłoniętych od wiatru i słońca stanowiskach, potrafi przetrwać łagodną zimę w gruncie (wyjątkiem są delikatniejsze odmiany ozdobne o barwnych liściach, które przez cały rok oczekują dodatnich temperatur). Zwykle przez pierwsze 2-3 lata potrzebuje solidniejszego zabezpieczenia (wyściółkowania podłoża grubą warstwą torfu lub liści i osłonięcia górnej części zimową włókniną), później powinna poradzić sobie osłonięta jedynie warstwą liści u podstawy i delikatną włókniną w górnej części.
Ni przegap:
