Nawozy wieloskładnikowe – rodzaje i formy, wady i zalety, terminy zastosowania

2023-07-03 12:30

Pod nazwą nawozów wieloskładnikowych kryją się różnorodne produkty do dokarmiania roślin składające się z makro- i mikroelementów. Czasem brakuje w nich znaczącej przewagi jednego składnika, generalnie są względnie bezpieczne i uniwersalnie działające. Jak je „czytać” i stosować w praktyce?

Spis treści

  1. Różne postaci i formy nawozów wieloskładnikowych
  2. Jak wybrać odpowiedni nawóz wieloskładnikowy?
  3. Jak skutecznie nawozić rośliny?

Nawozy wieloskładnikowe zazwyczaj zawierają przynajmniej dwa z trzech podstawowych i najważniejszych składników pokarmowych, tj. azot, potas i fosfor. Ponadto w ich składzie można znaleźć szereg innych pierwiastków, w tym niedocenianych mikroelementów. Formy i proporcje mogą być różne, pod tym względem asortyment produktów dostępnych na rynku jest wysoki.

Nawożenie roślin
Autor: GettyImages Niektóre rośliny potrzebują także nawożenia w okresie letnim

Różne postaci i formy nawozów wieloskładnikowych

Nawozy wieloskładnikowe mają formę płynną, stałą lub zawiesinową. Przy niewielkich uprawach, np.: przy pielęgnacji roślin pokojowych, bardzo często stawia się na produkty należące do pierwszej grupy. Nawozy stałe częściej używa się na większej powierzchni (chociaż nie jest to regułą). Mogą być sypkie (trudniejsze do rozprowadzenia, ale szybciej działające) i granulowane (bardziej precyzyjne, łatwiejsze w użyciu, dłużej rozkładające się).

W uprawie roślin pokojowych stosuje się także nawozy w postaci pałeczek, umieszczanych w podłożu. Najbezpieczniejsze dla roślin są nawozy wolnodziałające. Nawozy zawiesinowe są poniekąd złotym środkiem pomiędzy nawozami stałymi a płynnymi, gdyż łączą w sobie ich zalety. Mają dużą koncentrację składników odżywczych a przy tym są łatwo rozpuszczalne i proste w użyciu.

Pod względem działania nawozy wieloskładnikowe można podzielić na doglebowe (tradycyjne) i dolistne. Te ostatnie poza składnikami pokarmowymi mogą zawierać środki powierzchniowo czynne poprawiające zwilżanie liścia oraz biostymulatory. Ogólnie taki sposób dokarmiania stosuje się najczęściej, gdy na roślinie rozpoznaliśmy objawy niedoboru danego składnika. W przypadku, gdy nie mamy pewności o który pierwiastek chodzi (niektóre objawy, np.: chlorozy wyglądają podobnie), taki nawóz wieloskładnikowy może być pewnym półśrodkiem. Nawożenie dolistne daje szybsze, doraźne rezultaty. Może być nawet o 1/3 efektywniejsze w porównaniu z nawożeniem doglebowym.

Nawożenie roślin
Autor: Maria Muszalska Tuje zaczynamy nawozić z początkiem okresy wegetacyjnego

Jak wybrać odpowiedni nawóz wieloskładnikowy?

Na rynku dostępna jest szeroka grupa nawozów wieloskładnikowych różniących się koncentracją składników pokarmowych i ich proporcjami. Do zalecanych nawozów dla szerokiej grupy roślin należy m.in. Azofoska (przewaga azotu i potasu + miedź), Polifoska (azot, fosfor i miedź) i Nitrofoska (wapń, azot i fosfor).

W sprzedaży dostępne są nawozy wieloskładnikowe przeznaczone do konkretnych grup roślin – kwitnących, upraw warzywnych, azalii i różaneczników, storczyków, pomidorów, cytrusów, kaktusów i sukulentów, iglaków czy do trawnika. W rzeczywistości o przydatności do konkretnej grupy decyduje obecność i ilość poszczególnych związków pokarmowych. Tym sposobem dla roślin kwitnących bardzo ważnymi składnikami jest fosfor i potas a dla owocowych m.in. wapń. Kaktusy, sukulenty a także storczyki dokarmia się produktami mocno rozcieńczonymi zawierającymi niewielką ilość pierwiastków. W wielu uprawach istotna jest zawartość mikroelementów. Dla pomidora kluczowy jest bor, u cebuli miedź, u zbóż miedź z manganem.

Zobacz także:

Nawożenie roślin
Autor: Piotr Gorączko

Jak skutecznie nawozić rośliny?

Dokładny sposób nawożenia ogrodu i roślin pokojowych zależy od formy nawozu. Najłatwiejsze są koncentraty płynne, które po prostu rozpuszcza się w wodzie sugerując się zaleceniami producenta. Nawozy granulowane powinno się rozrzucać równomiernie i dość rzadko przy roślinie unikając nawarstwiania oraz bezpośredniego kontaktu z jej organami.

Większość nawozów stosuje się wiosną i na początku lata. Tylko nawozy wieloskładnikowe o marginalnej zawartości azotu można wykorzystywać pod koniec lata do początku jesieni. Azot jesienią jest niewskazany, gdyż pozahamowuje proces wejścia rośliny w okres spoczynku i tym samym może zwiększać ryzyko jej przemarznięcia. Nawozy wieloskładnikowe poza przyśpieszaniem wzrostu i rozwoju (tzn. przejścia w kolejne fazy) roślin dodatkowo poprawiają ich odporność na niekorzystne czynniki.

Stosując nawozy trzeba pamiętać, że zarówno niedobór jak i nadmiar składników pokarmowych jest niekorzystny. Przykładowo nadmierna ilość azotu powoduje zasolenie podłoża, zwiększa podatność zieleni na choroby i szkodniki. W niektórych warunkach, np.: w kwaśnej glebie, związki mogą być unieczynniane (w tym wypadku azot, fosfor, potas i magnez). Wybór nawozu i częstotliwość jego stosowania zawsze powinny być uwarunkowane nie tylko potrzebami rośliny, ale także zasobnością gleby. W uprawach profesjonalnych wcześniej wykonuje się analizę laboratoryjną gleby, na potrzeby przydomowego ogrodu najczęściej wystarczy kierować się pewną intuicją, rozsądkiem i doświadczeniem.

Sonda
Jakie prace w ogrodzie zajmują Ci najwięcej czasu?
Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Nasi Partnerzy polecają