Ocieplenie elewacji w systemie ETICS - jaki styropian wybrać

Przedstawiamy ocieplenie ścian zewnętrznych w systemie ETICS. Zakup systemu ocieplenia budynku to ważny wybór i spore obciążenie finansowe. Powinien więc być dobrze przemyślany. Co wchodzi w skład systemów, jaki rodzaj styropianu można wybrać?

System ETICS (ang. External Thermal Insulation Composite System) służy do ocieplania lub docieplania wszystkich ścian. W pierwszym przypadku termoizolację mocuje się do ściany jednowarstwowej, wzmacnia i pokrywa tynkiem zewnętrznym, tworząc w ten sposób ścianę dwuwarstwową. Przy docieplaniu metodą lekką mokrą system układa się na starych murach, które nie spełniają wymogów izolacyjności cieplnej. Dobre docieplenie pozwoli bowiem zaoszczędzić około 30% kosztów przeznaczanych na ogrzewanie domu.

Z różnych metod ocieplania ścian domu od zewnątrz największą popularnością cieszy się system ETICS (nazywany kiedyś metodą lekką mokrą lub bezspoinowym systemem ocieplenia - BSO). Polega on na przyklejaniu do ścian płyt styropianowych, nakładaniu na nie zaprawy, wtapianiu weń siatki wzmacniającej i tynkowaniu. System taki nie obciąża ścian, dobrze je ociepla i pozwala uzyskać ładną elewację.

Sposób na ciepło

Sercem systemów ociepleń jest termoizolacja. To głównie dzięki niej ściany zyskują pożądany współczynnik izolacyjności termicznej (fachowa nazwa tego parametru to współczynnik przenikania ciepła przez przegrodę: ścianę, dach, podłogę etc., oznaczany symbolem U) i pomieszczenia nie tracą zgromadzonego ciepła. Dotąd nikt nie wymyślił lepszych oraz bardziej opłacalnych sposobów ocieplania fasad.

Ocieplenie w systemie ETICS: styropian

W systemach ociepleń stosuje się styropian oznaczony przez producenta jako Fasada. Najczęściej są to płyty z krawędziami bocznymi profilowanymi do łączenia na zakład. Wymiary płyt używanych do ocieplania to najczęściej 100 cm długości i 50 cm szerokości. Wśród nowych styropianów grafitowych znajdziemy płyty o wymiarach 125 na 60 cm.

Najpopularniejsza grubość styropianu do ociepleń to 15-20 cm, choć zdarzają się inwestorzy zamawiający płyty o grubości nawet 30 cm.  Jednak nie grubość płyt styropianowych jest ważna, tylko ich właściwości termoizolacyjne, czyli współczynnik przewodzenia ciepła λ. Grubsza warstwa styropianu o gorszej (wyższej) lambdzie może być mniej efektywna jako termoizolacja. Dla przykładu, styropian grubości 15 cm o lambdzie 0,042 W/(m^.K) będzie gorszym izolatorem niż styropian grubości 12 cm o lambdzie na poziomie 0,031 W/(m^.K).

Żeby porównać, jak skuteczną będą izolacją trzeba obliczyć opór cieplny, który stworzą.

Ocieplamy ściany

Styropian Fasada jest stosowany do izolacji cieplnej ścian budynków mieszkalnych i publicznych, które mogą być wznoszone w różnych technologiach. Na rynku jest bardzo dużo różnych rodzajów styropianu, które różnią się właściwościami. Znajdziemy styropian biały, styropian w kropki, styropian szary (grafitowy). Ten ostatni wyróżnia się najlepszymi właściwościami termoizolacyjnymi, co jest istotne, jeśli mówimy o wyborze materiału na ocieplenie ścian zewnętrznych domu. Srebrnoszary styropian zawiera dodatek grafitu, który poprawia właściwości izolacyjne. Płyty szarego styropianu mają najwyższe parametry izolacyjności wśród wszystkich styropianów. Taki styropian został wykorzystany m.in. do ocieplenia pierwszego budynku pasywnego w Polsce w Smolcu pod Wrocławiem, pierwszej sportowej hali widowiskowo-sportowej w Słomnikach, siedziby Polskiego Instytutu Budownictwa Pasywnego w Gdańsku oraz pierwszego w Polsce kościoła pasywnego w Nowym Targu.

Jednak styropiany grafitowe są wrażliwe na naprężenia termiczne podczas układania i przed pokryciem ich zaprawą klejowo-szpachlową. Z tego powodu mogę pękać i się odkształcać. Żeby uniknąć takich problemów podczas ich mocowania zaleca się osłaniać mocno nasłonecznioną fasadę siatkami. Na rynku są też styropiany grafitowe z wierzchnią warstwą w kolorze białym, co ma zapobiegać nagrzewaniu się ocieplenia pod wpływem słońca, gdy jest układany na ścianach domu. 

Przedstawiamy przykłady styropianów nadających się do wykonania izolacji ścian zewnętrznych domu (dla każdej wartości lambdy można znaleźć wiecej produktów). Podajemy lambdę styropianu oraz wartość oporu cieplnego, który da sam styropian. Jaki opór cieplny oraz współczynnik przenikania ciepła U będzie mieć cała ściana warstwowa zależy również od pozostałych jej składników, przede wszystkim materiału murowego.

• Styropian Neofasada Standard - o lambdzie 0,045 W/(m.K) - podstawowy izolator termiczny rekomendowany do wykonania izolacji termicznej ścian w systemie ETICS. Warstwa o grubości 15 cm da opór cieplny 3,33 m2K/W.
• Styropian Dalmatyńczyk Plus fasada – o lambdzie 0,044 W/(mK) – również podstawowy izolator termiczny. Warstwa o grubości 15 cm da opór cieplny 3,40 m2K/W.
• Styropian Fasada Yetico – o lambdzie 0,040 W/(m.K). Warstwa o grubości 15 cm da opór cieplny 3,75 m2K/W.
• Styropian Gold Fasada - o lambdzie 0,035 W/(m.K. Dobry materiał termoizolacyjny. Termonium Fasada - 0,032 W/(m.K)Warstwa o grubości 15 cm da opór cieplny 4,28 m2K/W.
• Swisspor Lambda plus fasada - o lambdzie 0,032 W/(m^.K). Bardzo dobry materiał termoizolacyjny. Ze względu na bardzo niską lambdę chętnie stosowany w budownictwie energooszczędnym i pasywnym Warstwa o grubości 15 cm da opór cieplny 4,65 m2K/W.
• Termonium Plus Fasada - o lambdzie 0,031 W/(m^.K). Najcieplejszy styropian na rynku. Warstwa o grubości 15 cm da opór cieplny 4,80 m2K/W.

Analogicznie podajemy wartość oporu cieplnego, jaki powstanie, gdy zastosujemy styropian o grubości 20 cm.

Współczynnik przewodzenia ciepła λ = 0,045, opór cieplny - 4,44 m2K/W.

Współczynnik przewodzenia ciepła λ = 0,040, opór cieplny - 5,00 m2K/W.

Współczynnik przewodzenia ciepła λ = 0,035, opór cieplny - 5,71 m2K/W.

Współczynnik przewodzenia ciepła λ = 0,030, opór cieplny - 6,66 m2K/W.

Zobacz galerię 10 zdjęć

Autor: Termo Organika

Przygotowanie zaprawy klejącej

Do łączenia i zbrojenia

Płyty ocieplenia muszą być solidnie przymocowane do ściany (klejenie lub też sposób mieszany - klejenie i kołkowanie), a od zewnętrznej strony wzmocnione i odpowiednio przygotowane do nałożenia tynku elewacyjnego.W systemach ETICS są więc:

Zaprawy klejące (klejowo-szpachlowe), których używa się do mocowania styropianu do ścian. Kołki stosuje się, by mieć pewność, że materiał ociepleniowy nie oderwie się od muru (przy styropianie nie jest to zabieg obowiązkowy, decyduje o nim projektant ocieplenia). Do styropianu używa się kołków rozprężnych o trzpieniu z tworzywa sztucznego.

Zaprawy do wykonywania warstwy zbrojonej - pokrywa się nimi powierzchnię zamocowanych płyt styropianowych. Funkcję tych zapraw pełnią niejednokrotnie zaprawy klejowe używane do mocowania ocieplenia.

Siatki zbrojące - ich zadaniem jest dodatkowe zabezpieczenie termoizolacji przed uszkodzeniem i nadanie odpowiedniej wytrzymałości tynkowi. Najlepsze są te wykonane z włókna szklanego. Gorsze właściwości mają siatki z polipropylenu, których nie zaleca się stosować.

Wytrzymałość siatek zależy w dużej mierze od ich masy. Polecane są więc takie, których 1 m² waży 140-175 gr/m². Średnica oczek powinna mieć od 3 do 5 mm. Siatkę wtapia się w zaprawę - między pierwszą a drugą jej warstwę. Musi być ona równomiernie otulona zaprawą i w żadnym miejscu nie może z niej wystawać. Preparaty gruntujące i podkłady tynkarskie - nie są nieodłącznym elementem systemów, ale niektórzy producenci wzbogacają o nie swoją ofertę. Nanosi się je przed tynkowaniem na powierzchnię zaprawy klejowej z zatopioną siatką. Mają za cel poprawić przyczepność tynku.

Cienkowarstwowe tynki

W systemach ociepleń stosuje się tynki cienkowarstwowe. Ich granulacja, czyli średnica użytego kruszywa, może wynosić od 1 do 3 mm. Oznacza to, że takiej grubości powłokę tynkarską można uzyskać. Niektóre z nich dzięki użytym do produkcji domieszkom z powodzeniem można układać w temperaturze zbliżonej do 0°C. Wiele z nich zawiera również środki chemiczne chroniące przed rozwojem pleśni i glonów.

Radosław Murat

Anna Kazimierowicz