Jak odnowić elewację domu? Jak odświeżyć tynk elewacyjny?
Każda elewacja, nawet wykonana najdokładniej i z najlepszych materiałów, starzeje się i niszczeje. Każdą trzeba co jakiś czas czyścić i ewentualnie naprawiać. Jak odnowić elewację? Jak dobrać farbę elewacyjną?
Spis treści
- Elewacje tynkowane
- Elewacja ceramiczna
- Jak dobrać farbę elewacyjną?
- Jaki kolor farby wybrać?
- Jak i czym urozmaicić elewacje?
Elewacje tynkowane
Nawet w łagodnych warunkach zdolne są przetrwać w niezmienionym stanie 15-20 lat. Zazwyczaj jednak już wcześniej pojawiają się na ich powierzchni: siatka drobnych spękań, niewielkie ubytki bądź odspojenia, kurz lub sadza. Stopień zabrudzenia zależy też od rodzaju i faktury tynku – mniej podatne na brud będą powierzchnie gładkie i tynki o właściwościach samoczyszczących.
Po roku-trzech latach elewacja tynkowana może już wymagać czyszczenia wodą pod ciśnieniem wzbogaconą środkiem do mycia fasad, a między czwartym a szóstym rokiem, jeśli pojawiły się zabrudzenia trudne do zmycia – malowania.
Jeżeli pokazały się glony lub pleśnie, przed malowaniem trzeba je usunąć, używając szczotki i preparatu biobójczego. Ważny jest też rodzaj farby elewacyjnej, jaką wykończono tynk. Najwięcej kłopotu sprawią tynki mineralne, zwłaszcza o głębokiej fakturze, pomalowane farbą mineralną. Najodporniejsze na brudzenie są farby silikonowe i silikonowo-akrylowe.
Czytaj też: Co zamiast tynku na elewację domu? Możliwości jest wiele
Elewacja ceramiczna
Starzeje się bardzo wolno. W dobrym stanie może przetrwać całe wieki. Jej starzenie polega głównie na niewielkich obkruszeniach. Erozja najpierw dotyka zaprawy murarskiej spajającej cegły. Aby nie porastała glonami lub pleśnią, warto ją zaimpregnować preparatem hydrofobizującym lub grzybochronnym. Impregnat taki nie powinien powodować zmian kolorystyki fasady ani wybłyszczeń powierzchni. Nie może też zmniejszyć jej paroprzepuszczalności.
Po czterech-sześciu latach elewacja może wymagać czyszczenia wodą pod ciśnieniem, zwłaszcza jeśli nie była impregnowana.
Jak dobrać farbę elewacyjną?
- Gdy zależy nam, by ściany oddawały wilgoć, zastosujmy farbę mineralną, wapienną, silikatową, polikrzemianową lub silikonową – wszystkie są wystarczająco paroprzepuszczalne. Oczywiście również tynk i ewentualny materiał ociepleniowy muszą mieć taką cechę.
- Gdy zależy nam na intensywnych kolorach, szukajmy pośród farb akrylowych. Mogą mieć bardzo wyraźne, trwałe barwy. Mają niedużą nasiąkliwość, więc ich podatność na brudzenie jest dość niska. Charakteryzuje je nieduża paroprzepuszczalność. Dobrą kolorystykę zapewniają też farby silikonowe oraz silikonowo-akrylowe.
- Gdy chcemy uniknąć częstych konserwacji, wybierzmy hydrofobowe farby silikonowe (woda deszczowa nie jest przez nie wchłaniana, tylko spływa, nie wnikając w głąb warstwy). Dzięki temu zwiększa się trwałość elewacji i zmniejsza tendencja do brudzenia. Także farby silikatowe wyróżnia dość duża odporność na brudzenie (nie elektryzują się i nie przyciągają kurzu). Nie można nimi jednak malować podłoży organicznych (wykończonych farbą bądź tynkiem akrylowym albo silikonowym). W sprzedaży są również specjalne farby samoczyszczące, z których deszcz potrafi spłukiwać brud.
- Gdy ściany narażone są na pleśnie i glony, wybierzmy farby elewacyjne, które zawierają domieszkę biocydów, czyli substancji chroniących przed rozwojem pleśni lub glonów. Z takim niebezpieczeństwem dość dobrze radzą sobie farby wapienne, znane ze swoich zdolności odkażających.
Czytaj też: Dom z ceglaną elewacją jest ponadczasowy. Jak poprawnie wykonać elewację z cegły?
Jaki kolor farby wybrać?
- Najczęściej stosuje się barwy jasne, ciepłe. Kolor żółty – dopóki jest czysty –maskuje wszelkie niedociągnięcia. Jednak intensywnie odbija światło słoneczne, co czasem daje niepożądany efekt, bo niektóre odcienie są bardzo agresywne. Spośród żółcieni najlepiej sprawdzają się te mniej intensywne. Żółty niełatwo łączy się z innymi kolorami. Jako dominujący dobrze komponuje się z białym, ale dobranie żółtych ścian do czerwonego dachu, ewentualnie ciemnobrązowych okien, nie jest rzeczą prostą.
- Wszelkie odcienie bieli wyglądają na elewacji szlachetnie. Jednak czysta biel także bywa jaskrawa w słońcu, dlatego najczęściej wybiera się odcienie złamane beżem lub szarością. Za to biały tynk dobrze jest zestawić z innymi barwami i materiałami. Na takie właśnie spokojne tło warto się zdecydować, jeśli chcemy wyeksponować detale, podkreślić innym kolorem wybrane elementy.
- Zastosowanie ciemnej barwy sprawdza się, gdy bryła jest prosta. Dlatego intensywne kolory ścian mają często domy nowoczesne. Ciemna barwa powoduje, że prosty kształt wyraźnie odcina się na tle otoczenia, często także wydaje się mniejszy.
Niektóre kolory nawiązują do tradycji lub są charakterystyczne dla jakiegoś regionu. Na przykład czerwone elewacje są typowe dla domów skandynawskich, połączenia bieli i błękitu kojarzą się z Grecją, a barwy wypalonej gliny przywodzą na myśl kraje śródziemnomorskie. Dobrze jest, stosując je, mieć świadomość tego, do jakiej architektury pasują. Im mniejsze różnice między kolorami na elewacji, tym dom będzie wyglądać naturalniej i lżej.
- Bezpieczne zestawiania kolorów. Żółcie i zielenie łączone są z reguły z odcieniami kolorów neutralnych – bielą i brązem; błękity – z bielą i szarością. Jednak elewację można różnicować, wykorzystując różne struktury tynków. Dzięki odmiennemu załamywaniu się światła w ich fakturach ten sam kolor będzie miał różne odcienie. Stosowanie jaskrawych barw jest zawsze ryzykowne. W ten sposób wykańcza się elewacje budynków, których zadaniem jest przyciągać wzrok, czyli punktów usługowych, warsztatów lub sklepów.
Starajmy się unikać agresywnych barw, bo dość szybko się opatrują i tracą na atrakcyjności.
Czytaj też: Sztukateria elewacyjna, czyli gzymsy, bonie i pilastry naklejane na ocieplone ściany
Wapienne hydrofobizowane – to mieszanki zawierające oprócz wapna środki hydrofobizujące, czyli zmniejszające ich nasiąkliwość, a także barwniki. Mają one małą wytrzymałość i dlatego idealnie nadają się do nakładania na inne, stare tynki. Jest bowiem taka zasada, że na tynk można nałożyć drugi tynk, tylko pod warunkiem że będzie słabszy od tego pierwszego. Zaprawy wapienne są poza tym bardzo paroprzepuszczalne. Można je nanosić jednowarstwowo. Ich warstwa ma zazwyczaj grubość 1-2 cm.
Renowacyjne – to modyfikowane tynki cementowo-wapienne, których struktura po nałożeniu jest bardzo porowata. Stosuje się je przy remontach domów o zawilgoconych ścianach. Mają wyjątkowo dobrą paroprzepuszczalność. Dzięki temu ułatwiają odparowywanie wody z murów i przyczyniają się do osuszenia ścian. Dodatkowo potrafią też magazynować sól. Zmniejszają więc ryzyko powstawania na osuszanych murach białych wykwitów zwanych wysoleniami. Tynki renowacyjne ze względu na wysoką cenę nanosi się zazwyczaj tylko w miejscach zawilgocenia i w ich najbliższym sąsiedztwie.
Ciepłochronne – to modyfikowane domieszkami tynki cementowo-wapienne z dodatkiem perlitu (kruszywo pochodzenia wulkanicznego) lub kulek styropianu. Wypełniacze te odpowiadają za ich wysoką izolacyjność termiczną i o kilka procent poprawiają termoizolacyjność ścian zewnętrznych. Ich dodatkową zaletą jest to, że pozwalają zamaskować dosyć duże nierówności muru. Nakłada się je bowiem grubą warstwą dochodzącą nawet do 8 cm.
Jak i czym urozmaicić elewacje?
- Podkreślenie za pomocą koloru lub okładziny z innego materiału wejścia, okien, cokołu, szczytów lub narożników. Na tle jasnego tynku szlachetnie wyglądają detale wykonane z naturalnych materiałów. Można wykorzystać do tego płytki ceramiczne, klinkierowe lub kamienne.
- Cegła sprawdza się szczególnie dobrze w miejscach narażonych na zabrudzenia (cokół, komin, schody, słupy). Zamiast niej można też sięgnąć po płytki klinkierowe. Po ułożeniu do złudzenia przypominają prawdziwy klinkierowy mur.
- Do wykończenia fragmentów elewacji mogą posłużyć płytki ze sztucznego kamienia (kamień polny łupany i dokładnie obrobiony, o odpowiedniej grubości przystosowanej do danej elewacji, granit, trawertyn, porfiry, piaskowiec lub łatwy w obróbce łupek norweski).
- Okładzina drewniana. Deski układane pionowo to tradycyjne wykończenie ściany szczytowej i ścian poddasza. Jako okładzina dolnych partii elewacji nadają domowi przyjazny wygląd, związując go z otoczeniem. Odmiennym materiałem można wyróżnić fragment domu, na przykład ryzalit, ganek, dodatkowe skrzydło. To nadaje bryle malowniczości.
- Boniowanie. To doskonałe urozmaicenie klasycznych elewacji domów w stylu dworkowym.
Polecany artykuł:
Jesteśmy w Google News. Dołącz do nas i śledź Murator.pl codziennie. Obserwuj Murator.pl!
Listen to "Tynk - gipsowy czy cementowy? MUROWANE STARCIE" on Spreaker.