Podkłady podłogowe - jak są ważne i jak je wykonać
Posadzka, którą widzimy w mieszkaniu, to tylko kunsztowne wykończenie ukrytych pod spodem mniej efektownych warstw. Ale to, że są one niewidoczne, nie oznacza, że mogą być wykonane z mniejszą starannością. Podkład podłogowy - jak go wykonać?
Autor: Mariusz Bykowski
Prawidłowe funkcjonowanie posadzki zależy od wielu czynników, ale niewątpliwie najważniejszą sprawą jest dobry stan techniczny stropu oraz poprawne ułożenie podłoża. Odpowiednie przygotowanie podkładu jest wyjątkowo istotne, gdyż musi on być w stanie wytrzymać siły powstające podczas wahań wilgotności w najczęściej stosowanym materiale wykończeniowym – drewnie. Ze względu na to, że podkład zazwyczaj ułożony jest na izolacji termicznej, powinien być wytrzymały na uderzenia i przebicie. Równie istotne są idealna jego gładkość i równość, co na pewno ułatwia układanie posadzki i wpływa na estetykę całej podłogi.
Ciepło i sucho pod podłogą
Rodzaj podkładu i pozostałych warstw wchodzących w jej skład w dużej mierze zależy od rodzaju stropu i kondygnacji, które oddziela. Podłogę parteru zawsze należy ocieplić, bez względu na to, czy jest ona ułożona na stropie nad piwnicą nieogrzewaną, czy też nad przestrzenią wentylowaną albo na gruncie. Podstawowym materiałem do izolacji cieplnej podłóg jest styropian, rzadziej stosuje się inne, np. wełnę mineralną. Grubość styropianu powinna być dostosowana do wymagań izolacyjności cieplnej przegrody. W przypadku podłóg parteru ta grubość waha się w granicach od 1 do 10 cm, a określa ją zazwyczaj projektant. Stropy rozdzielające dwa pomieszczenia ogrzewane i użytkowane przez mieszkańców nie wymagają ocieplania, wystarczy zaizolować je akustycznie, aby stłumić odgłosy kroków i uderzeń. Materiałem najczęściej stosowanym do izolacji akustycznej są płyty z wełny mineralnej lub styropian. Podłoga układana bezpośrednio na gruncie wymaga szczególnie starannego zabezpieczenia przed wilgocią, która może występować pod różnymi postaciami. Do każdej z nich dostosowuje się odpowiednie rodzaje izolacji. Potrzebna jest izolacja wodoszczelna (zapobiegająca przenikaniu do konstrukcji wody ciekłej), przeciwwilgociowa (uniemożliwiająca przedostawanie się do podkładu wody w postaci wilgoci), a także paroszczelna (niepozwalająca na przenikanie pary wodnej). W związku z tym na rynku istnieje duży wybór materiałów do izolacji wodnej, począwszy od folii z tworzyw sztucznych, poprzez różnego rodzaju membrany aż po powłoki z mas bitumicznych. Szkodliwy wpływ wody na konstrukcję podłogi jest ogromny, dlatego nie wolno pomijać żadnej z koniecznych warstw izolacji przeciwwodnej.
Jaki podkład podłogowy
Bezpośrednio na warstwie ocieplenia układa się podkład. Najczęściej stosowane są podkłady płynne tzw. jastrychy, wśród których można wyróżnić bardzo popularny jastrych cementowy – odporny na zawilgocenie, bardzo wytrzymały i często wzbogacony różnego rodzaju domieszkami, poprawiającymi jego właściwości wytrzymałościowe lub szybkość twardnienia; w czasie schnięcia kurczy się, dlatego stosowanie go na większych powierzchniach wymaga wykonania dylatacji. Coraz częściej stosowany jest jastrych anhydrytowy o dobrych właściwościach mechanicznych i temperaturowych. Schnie bezskurczowo, dzięki czemu nawet na dużych powierzchniach niepotrzebne jest wykonywanie dylatacji. Wadą tego typu wylewek jest ich wrażliwość na działanie wilgoci (pod jej wpływem pęcznieją i pękają). Z tego względu należy taki podkład szczególnie przed nią chronić.
Autor: Mariusz Bykowski
Podkłady prefabrykowane - suche jastrychy
Coraz więcej zwolenników zdobywają także podkłady prefabrykowane. Stanowią one alternatywę dla podkładów wylewanych, a ich główną zaletą jest to, że nie wymagają prowadzenia prac mokrych, dzięki czemu można na nich od razu układać posadzkę. To wygodne rozwiązanie warto stosować podczas remontu – taki podkład można wykonywać fragmentami, co pozwala uniknąć wynoszenia sprzętów z całego pomieszczenia. Powszechnie stosowane są także suche jastrychy gipsowe zbudowane z jednej lub kilku sklejonych warstw płyt gipsowo-kartonowych lub gipsowo-włóknowych. Płyty dolnej warstwy mogą dodatkowo zawierać izolację akustyczną lub termiczną wykonaną np. ze styropianu lub z wełny mineralnej. Często wykończone są na pióro i wpust, co ułatwia ich łączenie oraz umożliwia uzyskanie gładkiej i równej powierzchni. Są lekkie, szybko się je układa, a podłoże od razu po ułożeniu jest gotowe do dalszych prac. Kolejnym przykładem podkładu prefabrykowanego są płyty wiórowe i OSB. Charakteryzują się równą powierzchnią, krótkim czasem montażu i tym, że, w przeciwieństwie do podkładów wylewanych, nie wymagają prowadzenia prac mokrych. Dobrze izolują i są wytrzymałe.
Wylewki samopoziomujące
Bardzo wygodnym rozwiązaniem są wylewki samopoziomujące. Zawierają dodatki chemiczne, zmieniające konsystencję na bardzo płynną. Dzięki temu utworzona przez nie powierzchnia jest idealnie gładka i równa oraz nie wymaga formowania za pomocą narzędzi. Mieszanki są jednak bardzo wrażliwe na wszelkiego rodzaju niedokładności w przygotowaniu, np. zmianę proporcji. Wszelkie odstępstwa mogą spowodować zupełną zmianę właściwości wylewki. Przygotowanie mieszanki wg instrukcji pozwala na szybkie i łatwe ułożenie podkładu. Ze względu na swoje właściwości wylewki samopoziomujące są dosyć drogie w porównaniu ze zwykłymi zaprawami wyrównującymi. W związku z tym warto je stosować jedynie na powierzchniach o nieznacznych nierównościach, tak aby warstwa wylewki nie przekraczała 1 cm (może mieć ona grubość nawet 1 mm).
Jaki podkład na jaką konstrukcję
W zależności od tego jaka jest konstrukcja podłogi podkłady dzielimy na 4 rodzaje. Pierwszy z nich to podkład związany z podłożem, który jest układany bezpośrednio na stropie lub betonie wylewanym na gruncie. Z kolei podkład na warstwie oddzielającej jest odseparowany od podłoża warstwą izolacji przeciwwilgociowej. Te dwa rozwiązania stosuje się zwykle tylko na podłożu gruntowym – w piwnicach, garażach lub na tarasach. W domkach jednorodzinnych najczęściej występuje podkład pływający – układany na warstwie sprężystego materiału izolacyjnego, np. styropianu lub wełny mineralnej. Jest on też oddzielony od pionowych elementów budynku. Specyficzne rozwiązanie stanowi podkład grzewczy, w który wbudowuje się elementy służące do ogrzewania pomieszczeń. Powinien mieć płynną konsystencję, tak aby dokładnie wypełnić przestrzenie między rurami lub kablami, a po stwardnieniu wykazywać odpowiednią wytrzymałość temperaturową.
Autor: Robert Szarapka