Lastryko znowu na topie! Podłogi i płytki z lastryko we wnętrzach

Lastryko znowu modne we wnętrzach. Beton z wypełnieniem z ozdobnego kruszywa, czasami dodatkowo podbarwiony, tworzy po wyszlifowaniu i wypolerowaniu dekoracyjną powierzchnię o ziarnistym wzorze. Płyty lastryko można wykorzystać na podłodze, ścianach, schodach, parapetach, czy blatach kuchennych.

Lastryko w Polsce przez wiele lat kojarzyło się z poszarzałymi nagrobkami, z których wypadają kamyki i wymagają naprawy. Jednak konglomeraty cementowo-marmurowe to szlachetny materiał znany i stosowany od wieków pod nazwą terazzo lub lastrico. W wielu włoskich miastach znajdziemy terrazzo na podłogach i tarasach pałaców lub kamienic. Jako materiał o prostej formie lastryko było popularne w czasach modernizmu. Dostępność surowców, taniość technologii i trwałość sprawiły, że było ono chętnie stosowane w PRL, zwłaszcza w obiektach użyteczności publicznej.

Teraz znów wybuchła moda na lastryko. Jest ono chętnie wykorzystywane w nowoczesnych aranżacjach wnętrz. Wzór stworzony przez drobniutkie lub znacznie większe kamienne kawałki pojawia się na podłogach w salonach, na kuchennym blacie i ścianie nad nim, w łazience nie tylko na podłodze, ale także umywalce i szafce, schodach, parapetach, półkach...

Lastryko cementowe

Do produkcji lastryka używa się jasnego lub białego cementu, wody oraz kruszywa, pierwotnie głównie marmurowego, obecnie również z innych kamieni naturalnych, szkła, a nawet metali. Masa betonowa może mieć kolor naturalny lub być podbarwiona. Wybór kruszywa jest przeogromny. Można zastosować drobne lub grubsze grysy, łączyć kamienie o różnej wielkości i kolorach. Elementy zatopione w masie mogą mieć średnicę kilku milimetrów lub kilku centymetrów.

Lastryko cementowe jest bardzo trwałe, mocne, ma wysoką wytrzymałość na ściskanie (mniejszą na zginanie – źle wykonane może pękać), jest odporne na uszkodzenia mechaniczne, czynniki atmosferyczne, środki spożywcze i chemiczne (nie o odczynie kwaśnym). Lastryko wykazuje pewną nasiąkliwość, może więc ulec przebarwieniu zalane kolorowym płynem przez dłuższy czas. Dlatego powierzchnia z lastryka np. na blacie kuchennym powinna być zaimpregnowana przed wchłanianiem zabrudzeń. Lastryko cementowe przez bardzo wiele lat zachowuje niezmieniony wygląd. Po latach możne je ponownie wyszlifować i wypolerować, żeby odzyskało piękny wyraz.

Lastryko cementowe jest znane także pod nazwą terrazzo, konglomerat cementowo-marmurowy lub aglocement.

Lastryko: w jakiej postaci

Najłatwiej jest kupić cienkie płyty lastryka o różnych wymiarach przeznaczone do wykonania okładzin na posadzkach lub ścianach. Większe i nieco grubsze płyty lastryka, często z wyprofilowanym kapinosem, mogą być stosowane jako parapety lub okładzina stopni schodów. Jeszcze większe elementy lastryka są wykorzystywane jako blaty, np. w kuchni. Na rynku znajdziemy również gotowe płyty kątowe lub proste z kapinosem, z których można wykonać schody. Lastryko na posadzce może być również wykonane jako beton polerowany.

Co można wykonać z lastryka:

• posadzkę,
• schody,
• blat kuchenny,
• okładzinę ścian,
• parapety.

Lastryko: połysk a antypoślizgowość

Elementy schodowe lub posadzkowe z lastryka mogą być wykonane w wersji szlifowanej i polerowanej lub płukanej z pozostawieniem drobnego ziarna na wierzchu. Stopień wypolerowania decyduje o gładkości i połysku posadzki z lastryka, co pozwala na łatwe utrzymanie w czystości, ale jednocześnie nadaje jej dużą śliskość. Zawsze trzeba rozważyć tę kwestię, żeby później nie mieć kłopotów podczas eksploatacji powierzchni z lastryka. Wersja płukana daje antypoślizgowość, ale trzeba być przygotowanym na utrudnione czyszczenie takiego lastryka. Zwykle wykonuje się ją na zewnątrz, gdzie do sprzątania można wykorzystać myjkę ciśnieniową.

Lastryko na taras

Lastryko twardością dorównuje płytkom kamiennym. Płytki i płyty z lastryka są nienasiąkliwe i mrozoodporne. Na tarasy polecamy te o powierzchni piaskowanej lub fakturowanej. Ich grubość sięga 4 cm. Mocuje się je do twardego podłoża na klej lub przy użyciu zaprawy betonowej. Koszt płytek z lastryka wynosi od 65 zł/m² do 200 zł/m².

Lastryko jako posadzka bezspoinowa

Ułożenie masy betonowej wypełnionej odpowiednim kruszywem, a następnie jej wyszlifowanie i wypolerowanie to jeszcze jeden sposób na uzyskanie posadzki z lastryka. Takie usługi wykonują firmy wyspecjalizowane w wykonywaniu lastryka albo betonu polerowanego z dodatkiem kruszywa. Najpierw musi być wykonany podkład podłogowy o odpowiedniej nośności. Układa się na nim kilkucentymetrową warstwę masy betonowej wypełnionej kruszywem. Wymaga ona odpowiedniej pielęgnacji podczas dojrzewania, żeby beton nie popękał. Tak jak w podkładzie powinny być w niej wykonane dylatacje pośrednie dzielące duże tafle na mniejsze. Po 4 tygodniach można przystąpić do szlifowania, a następnie polerowania posadzki. Na zakończenie podłoga z lastryka może zostać zaimpregnowana.

Nowoczesne lastryko żywiczne

Nowoczesne odmiany lastryka powstają również z udziałem żywic polimerowych, głównie poliuretanowych, jako spoiwa. Lastryko żywiczne może być cieńsze od cementowego, ponieważ syntetyczne polimery dają dużą wytrzymałość. Takie lastryko jest jednak dużo droższe. Jego wadą jest mniejsza odporność na ścieranie oraz możliwość przebarwienia się pod wpływem promieniowania UV.

Jak wyczyści podłogi z lastryka

Pielęgnacja posadzek lastrykowych polega przede wszystkim na ich częstym odkurzaniu i zamiataniu. Do utrzymania podłogi w czystości najlepiej sprawdzą się płyny o neutralnym pH na bazie alkoholu, dzięki któremu po umyciu podłogi nie pozostaną na niej smugi. Płyn należy dodać do zimnej wody w proporcji zgodnej z zaleceniami producenta. W przypadku trudnych do usunięcia zabrudzeń do czyszczenia lastryka można użyć wody utlenionej lub denaturatu. Do mycia najlepiej używać płaskiego mopa z mikrofibry.

Lastryko z innych materiałów

W związku z powrotem popularności lastryka jego wzór jest wykorzystywany w innych materiałach okładzinowych, zwłaszcza gresie. Gres jest bardzo twardy i odporny na ścieranie oraz zarysowania. Wzór lastryka jest odzwierciedleniem fotograficznym. W kolekcji powinny znajdować się płytki niepowtarzające takiego samego układu grysów, żeby gotowa okładzina wyglądała naturalnie. Płytki gresowe wyglądające jak lastryko są tańsze od pierwowzoru.

Wzór lastryko mają też konglomeraty, np. kwarcowo-granitowe (kwarcogranity).

Anna Kazimierowicz