Bezpieczne i ładne balustrady przy schodach żelbetowych
Podstawową funkcją balustrady jest zapewnienie bezpieczeństwa i wygody na schodach. Powinna nie tylko chronić użytkownika przed upadkiem z wysokości, ale również ułatwiać poruszanie się po nich. Stanowi też ważny element dekoracyjny.
Autor: Piotr Mastalerz
Ozdobne połączenie balustrady kurtynowej i ażurowej, w której wykorzystano elementy szklane oraz stalowe
Rodzaje balustrad
- Balustrady ażurowe - składają się z konstrukcji – słupków nośnych i poręczy – oraz wypełnienia, zazwyczaj w postaci tralek. Słupki najczęściej rozmieszcza się co 90-120 cm, ale zdarza się również, że zamiast kilku są tylko dwa – na początku i końcu biegu.
- Balustrady monolityczne - zazwyczaj betonuje się je równocześnie ze schodami. Pręty zbrojenia biegu oraz balustrady są ze sobą połączone i konstrukcja stanowi całość.
- Balustrady murowane - decydując się na pełną balustradę wymurowaną z ceramiki lub luksferów, należy pamiętać o łącznikach spajających mur z płytą biegową, tak aby połączenie tych dwóch elementów było mocne i zapewniało stabilność. Łączniki metalowe (zagięte w kształcie litery L) są mocowane za pomocą kołków rozporowych do płyty schodów i umieszczane w spoinach.
- Balustrady szklane samonośne - ich konstrukcja nie wymaga stosowania słupków. Mocuje się je w profilu lub specjalnymi śrubami do policzka schodów, resztę stanowi już samo szkło. Wbrew pozorom taka balustrada jest stabilna i zapewnia bezpieczeństwo.
Materiał na balustradę
- Metal - używa się tu stali, aluminium oraz mosiądzu. Materiał do budowy balustrad musi być najwyższej jakości, żeby nie korodował. Najnowsza technika pozwala na takie połączenie ze sobą metali, że spoiny są niewidoczne. Można także tak kształtować elementy balustrady, aby przyjmowały dowolne formy. Jako wypełnienie zazwyczaj spotyka się prostokątne, kwadratowe lub okrągłe pręty o przekroju od 12 do 100 mm (najpopularniejsze średnice to 38, 42, 51 mm). Używa się też zamkniętych profili prostokątnych i poziomo rozpiętych stalowych cięgien. Można również zamówić balustradę kutą lub odlewaną – są one stosowane najczęściej w tradycyjnych wnętrzach. Wytwarzane w niepowtarzalnych wzorach będą stanowić niezwykle oryginalny element wystroju.
- Drewno - jest chętnie stosowane, ponieważ łatwo się je obrabia, wykańcza i konserwuje. Zazwyczaj używa się drewna twardego: bukowego, dębowego, jesionowego lub niektórych gatunków egzotycznych (merbau, sapeli, badi, iroko, tek). Choć tworzywo to kojarzy się z tradycyjnymi wnętrzami, elementy balustrady mogą być wykonane w prostych i surowych formach pasujących także do nowoczesnych wnętrz. Coraz więcej zwolenników zyskują balustrady z drewnianych elementów giętych.
- Szkło - balustrady szklane stają się coraz popularniejsze. Aby były nietłukące, powinny być wykonane ze szkła bezpiecznego – hartowanego lub laminowanego. Stosuje się różne rodzaje wykończenia tafli: bezbarwne i kolorowe, gładkie, piaskowane albo artystycznie zdobione. Mogą mieć one dowolny kształt i grubość kilku milimetrów. Szkło doskonale sprawdza się także jako element wypełniający metalową konstrukcję ażurową.
Balustrada bezpieczna i wygodna
Zarówno schody zewnętrzne, jak i wewnętrzne wyższe niż 50 cm powinny mieć balustradę lub innego rodzaju zabezpieczenie od strony otwartej przestrzeni, chroniące przed wypadnięciem. Jednak w domach jednorodzinnych schody o wysokości mniejszej niż 1 m i szersze od drzwi lub przejścia, do którego prowadzą (co najmniej po 50 cm z każdej strony), mogą być jej pozbawione. Balustradę należy zamocować, gdy schody są odsłonięte z jednej lub z dwóch stron. Ale gdy są ograniczone ścianami – wystarczy tylko poręcz. Za bezpieczną wysokość mocowania poręczy uznaje się przynajmniej 90 cm, a w przypadku schodów z duszą szerszą niż 20 cm – 1 m. Pochwyt powinien być odsunięty co najmniej 5 cm od ściany. Niezwykle ważne jest trwałe i stabilne wypełnienie balustrady. Ze względów bezpieczeństwa najlepsza jest osłona pełna lub kurtynowa. Istotne są też odstępy między pionowymi elementami w balustradach ażurowych. Jeśli w domu są dzieci, odstępy nie powinny być większe niż 12 cm. Należy unikać balustrad z elementów poziomych, bo łatwo można się na nie wspiąć i spaść. Warto również zabezpieczyć poręcz balustrady tak, żeby uniemożliwić zjeżdżanie po niej.
Autor: Kalbar
Balustrada pełna – nowoczesna pomimo zastosowania tradycyjnego materiału
