Wiąz holenderski – wymagania, uprawa i zastosowanie w ogrodzie
Wiąz holenderski (Ulmus x hollandica) to atrakcyjny mieszaniec, który od wiosny do lata zachwyca gęstym pokrojem i zielenią, a jesienią przebarwia się na złocisto. To wartościowa dekoracja każdego ogrodu. W dodatku, w odróżnieniu od wielu przedstawicieli rodzaju, ma niewielkie wymagania i jest łatwy w uprawie.
Wiąz holenderski (Ulmus x hollandica) to efektowne drzewo, które można uprawiać nawet w małych ogrodach. Osiąga niewielkie rozmiary, zwykle nie przekracza 6-10 m wysokości. Rośnie wolno. Po 10 latach dorasta do 3-4 m.
Drzewo ma wąski stożkowaty pokrój (do 5 m szerokości). Pędy są mocno skierowane ku górze, co nadaje wiązowi nieco kolumnowego wyglądu. Pokryte są szerokoeliptycznymi liśćmi z postrzępionymi brzegami. Od wiosny do końca lata liście są jasnozielone, następnie atrakcyjnie przebarwiają się na złocisto. Dlatego roślina jest potocznie nazywana „wiązem żółtym”. Kwitnie w maju. Kwiaty są różowe, zebrane pęczki. Owoce to podłużne skrzydlaki.
Wartościowe odmiany wiązu holenderskiego:
- 'Wredei' – dorasta do 4-6 m wysokości i 3 m średnicy. Ma odwrotnie stożkowaty pokrój (rozszerza się ku górze).
- 'Jacqueline Hillier' – osiąga do 3,5 m wysokości i do 5 m szerokości. Ma rozłożysty pokrój.
Wymagania i uprawa wiązu holenderskiego
- stanowisko dla wiązu holenderskiego
Wiąz holenderski zaleca się uprawiać w miejscu lekko osłoniętym. W bezpośrednim nasłonecznieniu liście mogą ulegać oparzeniom, w całkowitym zacienieniu rośnie jeszcze wolniej, karleje i jest słabo wybarwiony.
- podłoże dla wiązu holenderskiego
Toleruje słabsze typy gleb, ale optymalne są podłoża żyzne, próchnicze, umiarkowanie wilgotne, przepuszczalne. Preferowany odczyn: od obojętnego do lekko kwaśnego.
- odporność na mrozy wiązu holenderskiego
Gatunek jest mrozoodporny, ale dotyczy to starszych egzemplarzy. Młode, kilkuletnie drzewka zaleca się przed nadejściem mrozów okrywać (np. worki jutowe, chochoły słomy), a przy tym stosować grubą warstwę ściółki okrywającej.
Wiązy zaleca się wysadzać wiosną, wtedy mają więcej czasu, aby przygotować się do nadejścia zimy. W dołkach można umieścić odrobinę kompostu. Tworząc szpaler z typowego gatunku rośliny sadzi się średnio co 150cm. Ze względu na wolny wzrost potrzebuje wielu lat, aby zagęścić się i stworzyć szczelną „ścianę”.
- podlewanie i nawożenie wiązu holenderskiego
Młode sadzonki wymagają nawadniania po posadzeniu i w czasie susz, starsze są wytrzymałe na niedobór wody. Słabe, piaszczyste podłoże zaleca się użyźnić stosując raz na kilka lat obornik. Obszar wokół pnia można ściółkować. Zabieg ograniczy wyparowywanie wody z podłoża.
- cięcie wiązu holenderskiego
Cięcie nie jest wskazane, gdyż wiąz słabo regeneruje się, a dodatkowo mogą pojawić się patogeny powodujące infekcje. Jedynie usuwa się pędy zaschnięte i uszkodzone (cięcie sanitarne – w razie potrzeby). Czasem zabieg wykonuje się u odmiany "Jacqueline Hillier", która lepiej reaguje na to od typowego gatunku oraz innych odmian.
Holenderska choroba wiązu i szkodniki wiązu
Do najgroźniejszych chorób atakujących wiąz holenderski należy holenderska (naczyniowa) choroba wiązu. Objawy to zamieranie gałęzi, zwykle w kierunku od góry do dołu, blednięcie i brunatnienie liści, a przy tym przedwczesne opadanie. Choroba może doprowadzić do zamierania całych drzew, zwłaszcza młodych. Grzyb, który ją powoduje blokuje i przerywa naczynia odpowiedzialne za doprowadzanie wody do poszczególnych części. Z chorobą walczy się profilaktycznie, gdyż jest bardzo trudna do zwalczenia. Przy wystąpieniu po prostu usuwa się drzewa z danego miejsca.
Ze szkodników mogą pojawić się przędziorki i mszyce. W sprzedaży dostępne są różnorodne insektycydy służące do zwalczania wymienionych pajęczaków i owadów. Ponadto można stosować ekologiczne gnojówki, np. oparte na bazie pokrzywy.
Przeczytaj też:
Najczęstsze choroby grzybowe roślin ogrodowych: objawy i zwalczanie >>>
Autor: GettyImages
Orzech włoski
Zastosowanie wiązu holenderskiego w ogrodzie
Wiąz holenderski z powodzeniem można uprawiać jako soliter w wyeksponowanej części ogrodu lub w wydzielonym miejscu na trawniku. Nadaje się nawet do małych ogrodów. Ponadto to ciekawa pozycja w kompozycji krzewiasto-drzewiastej. Można traktować go jako ciekawostkę dendrologiczna.
Dobrze wygląda w szpalerach, przy murach i ogrodzeniach. Jest szczególnie efektowny, gdy przebarwia się na żółto i zaczyna zrzucać liście. Dlatego to ważna pozycja w „ogrodzie jesiennym”.
Nadaje się do uprawy pojemnikowej jako dekoracja balkonów, tarasów i drzwi wejściowych. Gdy jest mało miejsca warto zdecydować się na wąską 'Wredei', na sporych przestrzeniach można wybrać 'Jacqueline Hillier'. Wiąz pasuje do ogrodów urządzanych w różnych stylach.
Przeczytaj też:
Najpopularniejsze drzewa ozdobne, które możesz posadzić nawet w małym ogrodzie >>>
