Najczęstsze grzybowe choroby roślin ogrodowych - jak je rozpoznać i zwalczać?
Grzybowe choroby roślin to choroby infekcyjne, wywoływane przez różne grzyby. Poznaj najczęstsze grzybowe choroby atakujące rośliny, dowiedz się, jak im przeciwdziałać i jak je zwalczać.
Spis treści
- Choroby grzybowe roślin: plamistość liści
- Choroby grzybowe roślin: mączniaki
- Choroby grzybowe roślin: szara pleśń
- Choroby grzybowe roślin: fytoftoroza na iglakach i różanecznikach
- Choroby grzybowe roślin: zamieranie pędów iglaków
Zwykle rośliny w ogrodzie chorują, gdy nie zapewnimy im optymalnych warunków uprawy. Infekcje mogą się jednak pojawić także nieoczekiwanie, wskutek porażenia przez patogeny, w tym grzyby chorobotwórcze. Które choroby grzybowe najczęściej atakują rośliny? Jakie środki zastosować w przypadku infekcji?
Choroby grzybowe roślin: plamistość liści
Jest to najczęstsza choroba grzybowa, atakująca wiele gatunków liściastych roślin ogrodowych. Charakterystyczne objawy to okrągłe lub nieregularne, brązowe lub bordowe plamy pojawiające się na liściach. Choroba atakuje różne gatunki ozdobnych krzewów ogrodowych, między innymi róże, krzewuszki, derenie, jaśminowce, ligustry, tawuły, ogniki, ostrokrzewy, pięciorniki, śnieguliczki.
Gdy wystąpią pierwsze objawy, najlepiej opryskiwać rośliny 2-3-krotnie (co dwa tygodnie) jednym ze środków (lub dwoma przemiennie): Amstar, Rovral Aquaflo. Korzystna i zalecana profilaktyka to dokładne wygrabianie i usuwanie opadłych liści jesienią.
Choroby grzybowe roślin: mączniaki
Niemal co roku wiele roślin jest atakowanych przez mączniaka prawdziwego, którego objawy są dość charakterystyczne i łatwe do rozpoznania. Zwykle na początku czerwca (czasem w połowie maja), na liściach pojawia się biały, mączysty nalot. Choroba szybko się rozprzestrzenia, szpeci i deformuje liście, a jednocześnie osłabia całe rośliny.
Mączniaki często spotkać można na popularnych krzewach ogrodowych – berberysach, karaganach, mahoniach, tawułach, różach, wiciokrzewach, a także na liściach klonów (także na odmianach z barwnymi liśćmi).
Rozwojowi mączniaków sprzyja wilgotne lato. Aby ograniczać rozwój mączniaka, należy dokładnie zgrabiać i usuwać z ogrodu opadłe jesienią liście. Interwencyjnie opryskujemy rośliny po zauważeniu pierwszych objawów (koniec maja/początek czerwca), 2-3 krotnie (co dwa tygodnie), jednym z preparatów do sporządzania roztworów: Amistar, Baymat lub Discus. Zabieg można powtórzyć, jeśli ponownie pojawią się objawy.
Choroby grzybowe roślin: szara pleśń
Szara pleśń to powszechna choroba, która pojawia się przez cały sezon wegetacji roślin, głównie podczas długotrwałych okresów opadów i przy braku cyrkulacji powietrza. Do jej rozwoju przyczynia się głównie nadmierne zgęszczenie roślin, wysoka wilgotność powietrza, brak przewiewu. Typowe objawy szarej pleśni to brązowienie i zamieranie liści, igieł lub całych pędów, a w miejscach infekcji pojawia się szary, pylący nalot. Choroba atakuje między innymi krzewy iglaste i liściaste oraz byliny.
Chore fragmenty roślin należy jak najszybciej wycinać i spalić (lub usunąć z ogrodu). Gdy pojawią się jednak objawy choroby lub po każdorazowych długotrwałych opadach deszczu, rośliny warto opryskać środkami: Agricolle Spray, Signum, Rovral Aquaflo lub Teldor. Przede wszystkim jednak, aby uniknąć infekcji, należy zapewnić roślinom właściwie stanowisko i rozstawę (odstępy) przy sadzeniu.
Pamiętaj, aby fungicydy stosować zgodnie z zaleceniami na etykietach oraz nie wykonywać oprysków w upalne dni, w godzinach południowych oraz podczas silnych wiatrów! Najlepiej stosować dostępne w sprzedaży środki przeznaczone do użytku w ogrodach amatorskich, polecane do zwalczania chorób grzybowych.
Chętnie sadzimy w ogrodach i w żywopłotach różnego rodzaju rośliny iglaste. Zwykle są to kolumnowe odmiany żywotników (Thuja) lub cyprysików (Chamaecyparis) oraz jałowców (Juniperus), a także cisów (Taxus). Iglaki potrzebują dobrze dobranych warunków uprawy, ponieważ w przeciwnym razie łatwo rozwija się na nich choroby. Dotyczy to między innymi podłoża – większość roślin iglastych nie toleruje ciężkiej gliniastej gleby, w której zwykle ich korzenie szybko zamierają. Objawy chorobowe pojawiają się także na liściach i pędach. Najczęściej występującymi chorobami grzybowymi na iglastych żywopłotach oraz iglakach ogrodowych są fytoftoroza i zamieranie pędów.
Choroby grzybowe roślin: fytoftoroza na iglakach i różanecznikach
Fytoftoroza rozwija się przy nadmiarze wilgoci w glebie, dlatego iglaki i rośliny wrzosowate należy bardzo rozważnie podlewać. Choroba atakuje najczęściej cyprysiki, żywotniki, cisy, jałowce, sosny, jodły, a także krzewy z rodziny wrzosowatych (np. azalie i różaneczniki). Atakowane są systemy korzeniowe roślin, ale bardzo często także pędy i liście. Charakterystyczne brązowienie i zamieranie pojedynczych pędów, a następnie całej rośliny, to typowe objawy fytoftorozy. Zauważyć można także (po zdrapaniu fragmentu kory) brązowienie zdrowej tkanki na szyjce korzeniowej.
Ponieważ infekowany jest system korzeniowy roślin, do zwalczania tej groźnej choroby stosuje się profilaktyczne podlewanie roślin specjalistycznymi preparatami (fungicydami). Popularne w tym przypadku preparaty to: Previcur Energy, Aliette czy Proplant. Gdy choroba mocno zaatakuje i rośliny są w większości zbrązowiałe i uschnięte, wtedy lepiej je usunąć i odkazić glebę wspomnianymi wyżej preparatami.
Choroby grzybowe roślin: zamieranie pędów iglaków
Zamieranie pędów iglaków, to również dość powszechnie spotykana choroba grzybowa, która atakuje między innymi cis, cyprysik, świerk, żywotnik. Dotyka ona także wiele ogrodowych krzewów i drzew liściastych, np. berberysy, bukszpany, ligustr, forsycję. Na pędach zainfekowanych roślin pojawiają się przebarwienia, brązowienie oraz przewężenia. Tworzą się owocniki grzyba w postaci ciemnych plam, a infekcja rozszerza się. W jej wyniku pędy zamierają, a zbrązowiałe igły opadają lub tylko brązowieją.
Pędy zaatakowane przez chorobę , najlepiej wyciąć i spalić, a następnie rośliny 2-3 krotnie opryskać (co dwa tygodnie) środkami (fungicydami) Rovral Aquaflo, Domark, Switch.
