Warzywa wieloletnie - gatunki, uprawa, pielęgnacja warzyw wieloletnich
Główną część warzywnika stanowią rośliny, które uprawia się sezonowo lub nawet przez część sezonu (te o krótkim okresie wegetacji). Uzupełnieniem dla nich są warzywa wieloletnie. W chwili obecnej w Polsce uprawia się zaledwie kilka gatunków, dominują te tradycyjne znane z ogrodów i pól naszych babć.
Autor: GettyImages
Rabarbar powinno się uprawiać w miejscu słonecznym, ewentualnie lekko zacienionym
Różnica w uprawie warzyw jednorocznych a warzyw wieloletnich jest znacząca. Co prawda te ostatnie są mniej kłopotliwe, bo nie trzeba ich co roku siać czy przygotowywać rozsady, za to jeszcze sumienniej trzeba przygotować stanowisko. Ważna jest także ochrona roślin, gdyż w przypadku warzyw wieloletnich nie stosuje się zmianowania, które m.in. ogranicza występowanie chorób i szkodników. Na szczęście wśród warzyw wieloletnich dominują gatunki łatwe w uprawie.
Warzywa wieloletnie - chrzan
Chrzan pospolity dawniej najczęściej zbierało się po prostu na polu, łące czy nieużytkach. Dostawę surowca warto jednak sobie zagwarantować uprawiając warzywo w przydomowych ogrodzie. Korzeń chrzanu to skarbnica witaminy C, działa odkażająco, rozgrzewająco i przeciwbólowo. Jest ceniony w polskiej kuchni, gdyż nadaje potrawom ostry, piekący smak.
- Uprawa chrzanu
Pod uprawę chrzanu powinno się wybierać miejsca półcieniste (nawet teren zasłonięty przez wyższe rośliny, np. lubczyk), wtedy nie dochodzi do parzenia i obsychania liści. W najbardziej upalne dni można roślinę dodatkowo cieniować. Chrzan lubi żyzną, próchniczą glebę. Należy unikać podłoży zakwaszonych i podmokłych. Fragmenty korzeni o długości 20 cm sadzi się wiosną lub jesienią, w ten sposób, aby 2-3-centymetrowe odcinki wystawały ponad poziom gruntu. Chrzan uprawiany w większej ilości sadzi się w rzędach odległych co 60 cm. W czasie suszy zaleca się podlewanie. Nawożenie, zwłaszcza na żyznych glebach, nie jest wymagane. Optymalnym sposobem jest stosowanie obornika na etapie przygotowania stanowiska pod uprawę. Chrzan pospolity należy regularnie odchwaszczać.
Warzywa wieloletnie - szczaw zwyczajny
Szczaw przez długi czas był zapomniany i rzadko wykorzystywany w celach kulinarnych. Absurdalnie wzrost popularności w pewnym stopniu nastąpił przez niefortunną i często cytowaną wypowiedź polityka. Blaszki liściowe najczęściej dodaje się do zupy, ponadto można je dusić.
- Uprawa szczawiu
Szczaw powinno się uprawiać w miejscu słonecznym, w średnio żyznej, przepuszczalnej, umiarkowanie wilgotnej glebie. Uprawa jest bardzo łatwa. Nasiona wysiewa się w marcu lub kwietniu w rzędach co oddalonych co 40 cm. Głębokość siewu wynosi 0,5 cm. Później rośliny trzeba przerywać tak, aby odległość między sadzonkami w rzędzie wynosiła 10 cm. Podstawowe zabiegi pielęgnacyjne w uprawie szczawiu to odchwaszczanie i podlewanie w czasie suszy. Nie należy dopuszczać do kwitnienia roślin. Szczaw warto nawozić obornikiem. Ze szkodników najczęściej przychodzi walczyć ze ślimakami.
Polecany artykuł:
Warzywa wieloletnie: rabarbar
Rabarbar jest na tyle rozpowszechniony, że można spotkać go niemal w każdym ogrodzie. Jest spożywany na surowo, dodawany do kompotów lub ciast. Bywa, że ze względu na nieodpowiednie warunki czy błędy uprawowe słabo plonuje.
- Uprawa rabarbaru
Rabarbar powinno się uprawiać w miejscu słonecznym, ewentualnie lekko zacienionym. Lubi żyzne, wapienne, umiarkowanie wilgotne gleby. Należy unikać uprawy w podłożu piaszczystym oraz podmokłym. Można go rozmnażać na przez podział karp. Optymalny termin sadzenia to przełom września i października. Rzędy powinny być oddalone o około 100 cm. Kluczowym zabiegiem jest podlewanie, ponieważ rabarbar nie znosi suszy. Lubi nawożenie azotem. Dobrze reaguje na nawozy wieloskładnikowe (zwłaszcza z mikroelementami).
Warzywa wieloletnie: szparag
Szparag lekarski w ostatnich latach przeżywa okres swojej świetności. W celach kulinarnych wykorzystuje się młode, bezlistne pędy.
- Uprawa szparagów
Warzywo wymaga słonecznego stanowiska, osłoniętego od wiatru i żyznej, piaszczysto-gliniastej gleby zasobnej w wapń. Podłoże warto wcześniej wzbogacić nawozem organicznym (obornik, kompost). W sklepach ogrodniczych można kupić karpy – gotowe do wysadzania. Sadzi się je w kopczykach. Odległość między rzędami wynosi 150-170 cm, między sadzonkami 40-50 cm. Podłoże przed sadzeniem powinno być głęboko spulchnione. Warto sprawdzić odczyn pH – być może konieczne będzie stosowanie nawozów wapniowych. Jesienią trzeba usuwać zaschnięte pędy szparagów, przez cały okres należy zwalczać chwasty.
>>Przeczytaj też: Uprawa szparagów w ogrodzie. SZPARAGI w przydomowym ogrodzie warzywnym
Warzywa wieloletnie: szczypiorek
Szczypiorek to ważny dodatek do kanapek, twarogu czy dań z jaj. Można go uprawiać nawet w domu na parapecie. Dobrym sposobem na uzyskanie plonu jest także ogrodowa uprawa szczypiorku.
- Uprawa szczypiorku
Szczypiorek może rosnąć w pełnym słońcu lub półcieniu. Preferuje żyzne, próchnicze podłoża o odczynie od lekko kwaśnego do obojętnego. Warto stanowisko wzbogacić wcześniej obornikiem lub uprawiać nawozy zielone. Nasiona szczypiorku wysiewa się od marca do kwietnia oraz od lipca do sierpnia. Młode rośliny trzeba często podlewać, starsze dobrze znoszą susze. Wymaga całorocznego odchwaszczania.
