Gujawa pospolita, gruszla - co to za owoc, jak go jeść, uprawa gujawy w doniczce

Gujawa pospolita (Psidium guajava), nazywana także gruszlą właściwą, to egzotyczna roślina uprawiana w Ameryce Środkowej, Ameryce Południowej, Azji oraz na Karaibach. Wytwarza smaczne owoce zawierające dużo witaminy A i C. Dobra wiadomość jest taka: w Polsce można uprawiać ją w doniczce, możliwe jest uzyskanie plonu. Jak to zrobić?

Gujawa pospolita (Psidium guajava), znana też pod nazwą gruszla właściwa rodzi smaczne owoce, zawierające dużo witaminy A i C. W naszym kraju gujawę można uprawiać wyłącznie jako pokojową roślinę doniczkową. Z roślin uprawianych w domu możliwe jest uzyskanie plonu. Jak to zrobić?

Spis treści

1. Gujawa pospolita – krótka charakterystyka rośliny
2. Wymagania uprawowe gujawy: temperatura, stanowisko, podłoże
3. Gujawa pospolita - pielęgnacja
4. Owoce gujawy - zastosowanie
5. Właściwości lecznicze gujawy pospolitej

Gujawa pospolita – krótka charakterystyka rośliny

W naturze gujawa pospolita to krzew lub nieduże drzewo dorastające do 10 m wysokości, u nas możemy ją uprawiać jedynie w dużych pojemnikach w ciepłych pomieszczeniach (w takiej uprawie wysokość rośliny jest znacznie mniejsza). Gujawa rośnie szybko, po roku uprawy może dorastać do 1 m wysokości.

Walory dekoracyjne u gujawy ma łuszcząca się, brązowomatowozielona kora, skórzaste, podługowate liście i biało-żółte kwiaty o średnicy do 4 cm. Gujawa kwitnie nawet kilka razy w ciągu roku.

Owoce gujawy są okrągłe lub gruszkowate o barwie różowej, czerwonej, żółtej lub jasnozielonej. Mają soczysty miąższ o piżmowym zapachu. Osiągają do 10 cm długości. 

Przeczytaj też: Owoce egzotyczne z domowej uprawy w doniczce >>>

Wymagania uprawowe gujawy: temperatura, stanowisko, podłoże

Gujawa to roślina klimatu tropikalnego, dlatego ma duże wymagania cieplne. Od późnej wiosny do końca lata może być wystawiona do ogrodu, w chłodniejszych miesiącach powinna znajdować się w domu lub w oszklonym ogrodzie zimowym. Zimą temperatura powietrza nie powinna spadać poniżej 15°C.

Gujawa toleruje suche powietrze. Wymaga stanowisk ciepłych, słonecznych. Do sadzenia można użyć uniwersalnej ziemi dla roślin pokojowych. Na dnie zaleca się usypać 2-3 cm drenażu.

Przeczytaj też: Jakie rośliny są polecane do ogrodów zimowych (oranżerii) >>>

Zobacz galerię 8 zdjęć

Autor: Gettyimages

Gujawa pospolita

Gujawa pospolita - pielęgnacja

• Siew nasion gujawy. Nasiona z owocu gujawy należy wydłubać, wyczyścić z miąższu i osuszyć. Przed siewem moczy się je w wodzie przez dobę. Do wysiewu warto stosować mieszaninę torfu i piasku. Donicę z podłożem ustawia się w ciepłym miejscu, np. na parapecie okna nad grzejnikiem. Nasiona przykrywa cienką warstwą ziemi. Należy utrzymać stałą lekką wilgotność podłoża. Gleba nie może być jednak mokra i zalewana. Nadmiar wody trzeba usuwać z podstawki. Pojemnik warto przykryć przezroczystym materiałem lub naczyniem, np. fragmentem plastykowej butelki - to pozwoli zwiększyć wilgotność powietrza. Co kilka dni osłonki zdejmuje się na kilka minut. Gujawa kiełkuje nieregularnie, trwa to zwykle od dwóch do sześciu tygodni.

• Sadzenie gujawy. Sadzonki przesadza się do większych pojemników, gdy osiągną około 10 cm wysokości. Później gujawy przesadza się raz na kilka lat do nieznacznie większych donic. U starszych, mocno rozrośniętych egzemplarzy wystarczyć może wymiana wierzchniej warstwy podłoża.

• Cięcie gujawy. Gdy roślina osiągnie około  wysokości, należy przyciąć jej wierzchołek. W kolejnych latach sporadycznie wykonuje się cięcie sanitarne, np. usuwa przyschnięte gałązki.

• Podlewanie gujawy. Nawadnianie gujawy powinno być regularne, podłoże nie powinno wyschnąć. Jednocześnie roślin nie można zalewać. Optymalne jest używanie przegotowanej, odstanej wody.

• Nawożenie gujawy. Od wiosny do jesieni warto stosować co 2-3 tygodnie nawozy w płynie. W szczególności polecane są te zawierające dużo potasu oraz mikroelementów. Gujawę z powodzeniem można zasilać nawozem humusowym, mineralnym do cytrusów czy nawet do pomidorów.

• Ochrona gujawy przed szkodnikami i chorobami. Na krzewie mogą pojawić się typowe szkodniki roślin pokojowych, np. przędziorki, mszyce czy ziemiórki. Zwalcza się je doraźnie, używając ekologicznych lub chemicznych preparatów.

warto wiedzieć

Autor: Gettyimages

Gujawa pospolita

Owoce gujawy - zastosowanie

Miąższ owoców gujawy jest biały, żółty lub różowy. Jest soczysty i ma słodko-kwaśny smak i piżmowy zapach. Jadalne są także pestki, natomiast nie powinno się spożywać skórki. U dojrzałych owoców skórka daje się lekko wcisnąć, przejrzałe są zbyt miękkie, a niedojrzałe twarde i bez zapachu.

Owoc należy przekroić wzdłuż i wydrążyć środek. Można spożywać go na surowo, dodawać do deserów lub napojów. Jest także wykorzystywany do przyrządzania drinków oraz sałatek. Owoce gujawy nadają się na przetwory, np. dżemy i galaretki.

Właściwości lecznicze gujawy pospolitej

Owoce gujawy zawierają duże ilości pektyn, witaminy A i C i wysoką zawartość potasu. Warto je spożywać na podniesienie odporności i przy przeziębieniu. Korzystnie wpływają na wzrok oraz wygląd skóry. Wspomagają pracę serca i funkcjonowanie układu krwionośnego. Usprawniają przemianę materii i trawienie. W ziołolecznictwie stosuje się również napary z liści gujawy. Mają właściwości antybakteryjne. Pomagają m.in. na biegunkę i zatrucia pokarmowe. Można przyrządzać z nich płukanki do włosów.

Michał Mazik