Spis treści
- Ziemiórki - jak wyglądają?
- Co sprzyja pojawieniu się ziemiórek?
- Czy ziemiórki szkodzą roślinom?
- Ziemiórki pleniówki - objawy żerowania szkodnika
- Domowe sposoby na ziemiórki
- Nicienie w walce z ziemiórkami
- Skuteczny domowy preparat z czosnku na ziemiórki
- Dobre podłoże ogranicza występowanie ziemiórek
Ziemiórki - jak wyglądają?
Ziemiórki pleniówki (łac. Sciara militaris) to drobna (2-4 mm długości), ciemne muchówki o długich nogach i czułkach oraz smukłym ciele. Z wyglądu przypominają nieco muszkę owocówkę. Postać dorosła nie jest dla roślin zagrożeniem, szkodliwe są natomiast żarłoczne larwy ziemiórki: długie (około 7 mm) i cienkie, mają przezroczyste ciało poza czarną głową. Samica ziemiórki składa jaja w wilgotnej glebie. Larwy wylegają się po kilku dniach.
Co sprzyja pojawieniu się ziemiórek?
Ziemiórkom sprzyja ciepło w pomieszczeniach i nadmierna wilgoć w podłożu. To idealne warunki do rozwoju ziemiórek oraz składania przez nie jaj. Przy temperaturze zbliżonej do 24 st. C, cykl życiowy szkodnika trwa zaledwie trzy tygodnie. Ziemiórki rozmnażają się więc bardzo szybko i mogą doprowadzić do całkowitego zniszczenia cennych roślin. Co ciekawe, w wilgotnym podłożu dochodzi do szybkiego rozwoju larw, ale takie warunki nie powodują jeszcze zamierania roślin.
Czy ziemiórki szkodzą roślinom?
Larwy żerują wtedy korzystając z materii organicznej zawartej w glebie. Problem pojawia się, gdy po okresie dużej wilgoci dochodzi do przesuszenia bryły korzeniowej. Wystarczy, że okres suszy trwa 1-2 dni. Ziemiórki natychmiast poszukują pożywienia, które będzie zawierało wodę – najczęściej natrafiają na młode korzenie, szyjki korzeniowe i niezdrewniałe pędy. W skrajnych przypadkach ziemiórki mogą doprowadzić do całkowitego zniszczenia systemu korzeniowego.
Najbardziej zagrożone są młode rośliny, u których dopiero dochodzi do drewnienia korzeni. Uszkodzone organy roślin są podatne na porażenie przez patogeny grzybowe, bakterie i wirusy. Dlatego nawet zwalczenie owadów nie powoduje rozwiązania problemu. Rośliny, które zostały zaatakowane, w przyszłości warto dokarmiać nawozami z fosforem (powoduje nie tylko lepsze kwitnienie, ale przyśpiesza wzrost systemu korzeniowego), ograniczając natomiast azot.
Ziemiórki pleniówki - objawy żerowania szkodnika
Występowanie ziemiórek najłatwiej rozpoznać lustrując rośliny i donice w poszukiwaniu owadów dorosłych - ich obecność to w zasadzie pewnik, że w podłożu znajdują się już larwy. Samo poszukiwanie larw jest mało efektywne – trudno je zobaczyć gołym okiem (a potem odłowić) i w dodatku każdą roślinę trzeba wyjmować z donicy. Objawy żerowania na roślinach nie są charakterystyczne – można pomylić je m.in. z wystąpieniem chorób grzybowych na korzeniach. Po prostu dochodzi do zżółknienia, brązowienia i zamierania fragmentów lub całej rośliny z powodu utraty zdolności do pobierania wody i składników pokarmowych.
i
Domowe sposoby na ziemiórki
Zarówno owady dorosłe, jak i larwy ziemiórek można zwalczać domowymi sposobami. W pierwszym przypadku skuteczne jest ustawienie pułapek w pobliżu roślin. Można je wykonać rozrabiając 1 łyżkę octu winnego w pół szklanki wody. Do tego dodaje się łyżkę płynu do naczyń (najlepiej o mało intensywnym zapachu) oraz żółty barwnik (np. kurkumę). Zapach octu i żółta barwa roztworu przyciągają owady, a płyn przyśpiesza utonięcie szkodników.
Oczywiście samo zlikwidowanie osobników dorosłych nie wystarczy. Trzeba jednocześnie zniszczyć żarłoczne larwy. Dość skuteczne jest podlewanie roślin roztworem z czosnku lub roztworem z wody utlenionej (w proporcji 1:4 z odstałą wodą z kranu).
W walce z ziemiórkami warto wypróbować też wykorzystać rumianek. Należy zaparzyć silny napar z rumianku (około 8 torebek herbaty na 1/2 litra wrzątku). Zostawić pod przykryciem do ostygnięcia. Następnie podlać rośliny. Zabieg należy powtórzyć 2-3 razy w odstępach 10-14 dni.
Przydatne w wyłapywaniu owadów dorosłych są żółte tablice lepowe umieszczane przy roślinach.
Przeczytaj też: Cynamon na ziemiórki – czy jest skuteczny, jak działa, jak stosować?
Nicienie w walce z ziemiórkami
Ekologicznie ziemiórki można zwalczać wykorzystując nicienie Steinernema feltiae. Niestety, dostępne na rynku preparaty z nicieniami zazwyczaj są dedykowane uprawom profesjonalnym (w dużych opakowaniach przeznaczonych na większą powierzchnię – i tym samym drogie). Z preparatów chemicznych warto stosować Dimilin do podlewania.
Skuteczny domowy preparat z czosnku na ziemiórki
Aby pozbyć się ziemiórek, proszę najpierw wypróbować sposób domowy: ząbek czosnku zalać litrem ciepłej wody i pozostawić na 4-5 godzin. Uzyskanym płynem (wyciągiem) podlać roślinę. Zabieg warto powtarzać kilkakrotnie, bo dorosły osobnik składa jaja w ziemi po 4-7 dniach z jaj wylęgają się larwy, które żerują w podłożu żywiąc się martwą materią, po 2 tygodniach larwy przekształcają się w poczwarki, a po kolejnych 3-4 dniach przepoczwarczają się w dorosłe owady. Żyją one kilka dni. W tym czasie składają w podłożu jaja. Larwy najlepiej funkcjonują w wilgotnym środowisku – gdy jest zbyt sucho uszkadzają korzenie, powodując więdnięcie i żółknięcie roślin.
Tekst: Anna Skórkowska
Dobre podłoże ogranicza występowanie ziemiórek
Zwykle do sadzenia większości roślin pokojowych używa się ziemi torfowej. Dla szkodnika to idealne warunki. Profilaktycznie – już na etapie sadzenia – podłoże warto więc mieszać z piaskiem. Proporcje są różne – zależą od preferencji poszczególnych gatunków. Piasek nie tylko pomaga regulować odczyn, ale przede wszystkim zwiększa przepuszczalność ziemi, zmniejszając jej zdolność zatrzymywania wody i składników pokarmowych. W nadmiarze byłoby to oczywiście niekorzystne, w dobrej proporcji może być pozytywne zarówno dla ograniczenia występowania szkodników glebowych jak i zdrowotności samej rośliny.
Zobacz galerię: Kwiaty doniczkowe o dekoracyjnych liściach
