Spis treści
- Czym jest ogród owocowy?
- Planowanie ogrodu owocowego krok po kroku
- Jakie rośliny wybrać do ogrodu owocowego?
- Drzewa owocowe do przydomowego sadu
- Krzewy i krzewinki owocowe do ogrodu
- Pnącza o jadalnych owocach do ogrodu
- Jaka gleba pod rośliny owocowe?
Czym jest ogród owocowy?
Zdrowe, ekologiczne uprawy owoców, ale też warzyw i innych roślin do bezpośredniego spożycia lub innych celów kulinarnych, to w ostatnich latach jeden z najpopularniejszych trendów ogrodniczych na świecie. Umiejętne połączenie uprawy ozdobnych roślin ogrodowych z tzw. gatunkami użytkowymi daje wiele korzyści praktycznych i estetycznych, ale też oszczędności, szczególnie w dobie rosnących cen żywności. Nie bez znaczenia jest też bardzo popularny i pożądany dziś ekologiczny sposób uprawy roślin owocowych, ograniczający do minimum stosowanie chemicznych środków ochrony roślin i nawozów sztucznych.
W ogrodzie owocowym sporo miejsca powinny zajmować gatunki sadownicze – drzewa i krzewy owocowe, ale też różne krzewinki dające smaczne i lubiane owoce. Należy przy tym brać pod uwagę przestrzeń jaką mamy w ogrodzie i rozsądnie dobrać i rozplanować nasadzenia, by zapewnić im optymalną ilość miejsca i światła – niezbędne do dobrego owocowania.
i
Planowanie ogrodu owocowego krok po kroku
Decydując się na założenie ogrodu owocowego (z dużym udziałem lub przewagą gatunków sadowniczych), warto zrobić (lub zlecić) projekt lub choćby plan nasadzeń. Pozwoli to lepiej przeanalizować i wykorzystać przestrzeń ogrodu oraz uniknąć błędów w wykonaniu planowanych nasadzeń. Przy projektowaniu ogrodu owocowego trzeba przede wszystkim:
- zdecydować jaką powierzchnię może zająć nasz ogrodowy sad (zwykle przyjmuje się, że gatunki owocowe zajmują około 1/3 całkowitej powierzchni ogrodu),
- wybrać odpowiednie stanowisko (miejsce) dla roślin sadowniczych – najlepiej wybrać miejsca dobrze nasłonecznione i unikać zagłębień terenu (zastoisk mrozowych),
- dobrze dobrać odmiany roślin sadowniczych - należy kierować się ich wymaganiami uprawowymi i pielęgnacyjnymi (rodzaj gleby, potrzeby wodne i pokarmowe, nasłonecznienie), odpornością na choroby i niskie temperatury, terminem dojrzewania owoców, regularnością owocowania, a także samopylnością i obcopylnością,
- rozsądnie rozplanować nasadzenia, biorąc pod uwagę jakiej przestrzeni wymagają konkretne gatunki do optymalnego wzrostu.
Przeczytaj też: Jakie rośliny sadzić pod drzewami owocowymi?
i
Jakie rośliny wybrać do ogrodu owocowego?
W przydomowym ogrodzie lub na działce w ROD najlepiej postawić na odmiany drzew i krzewów owocowych, które nie mają dużych wymagań, wcześnie wchodzą w okres owocowania i dość regularnie owocują, nie osiągają zbyt dużych rozmiarów (np. drzewka szczepione na karłowych podkładkach) i są odporne na mróz i najczęstsze choroby.
Drzewa owocowe do przydomowego sadu
Biorąc pod uwagę wspomniane kryteria, w ogrodzie owocowym warto zaplanować najbardziej popularne drzewa owocowe:
- jabłonie (np. odmiany ANTONÓWKA, RUBINOLA, PIROS, JAMES GRIEVE, DELIKATES, SZARA RENETA, RAJKA, TOPAZ),
- grusze (np. odmiany BONKRETA WILLIAMSA, KOMISÓWKA, KONFERENCJA),
- śliwy (WĘGIERKA odm. TOLAR, PROMIS, NECTAVIT),
- wiśnie (np. odmiany ŁUTÓWKA, NEFRIS, PANDY 103, SABINA),
- czereśnie (np. odmiany KORDIA, REGINA, BURLAT) – większość odmian wymaga posadzenia zapylaczy!
- brzoskwinie (np. odmiany REDHAVEN, HARNAŚ, INKA),
- morele (np. odmiany DARINA, SIRENA, SOMO).
Przeczytaj też: Przygotowanie gleby pod sad. Jak przygotować glebę pod drzewa i krzewy owocowe?
Krzewy i krzewinki owocowe do ogrodu
Smaczne i zdrowe owoce uzyskamy też sadząc w ogrodzie krzewy i krzewinki owocowe, zajmujące mniej przestrzeni niż drzewa i zwykle wymagające mniej pielęgnacji. Tradycyjne i najbardziej popularne w ostatnim czasie krzewy owocowe warte posadzenia w ogrodzie, to między innymi:
- porzeczka czerwona (np. JONKHEER VAN TETS),
- porzeczka czarna (np. TITANIA),
- porzeczka biała (np. BIAŁA Z JUTERBOG),
- malina (np. POLKA, POLESIE), agrest (np. INVICTA),
- borówka wysoka/amerykańska (np. BLUECROP, CHANDLER, DUKE, PATRIOT, DARROW).
Nie może zabraknąć też drobnych krzewinek, czyli truskawek (wiele odmian o różnym terminie dojrzewania) lub poziomek.
Coraz więcej popularności zyskuje też uprawa krzewów owocowych, a wyróżniających się niewielkimi wymaganiami oraz owocami o wysokich walorach zdrowotnych (zwierających wiele cennych składników odżywczych) i zaliczanych do tzw. superfood. Są to takie gatunki jak: jagoda kamczacka (np. WOJTEK, ZOJKA, BOREALIS), aronia (np. HUGIN, NERO, GALICJANKA), pigwowiec, dereń jadalny (np. ELEGANTNYJ, JANTARNYJ, SZAFER), malina czarna (np. LITACZ), świdośliwa olcholistna (np. NORTHLINE, HONEYWOOD, SMOKY).
Przeczytaj też: Najzdrowsze owoce - warto je mieć w swoim ogrodzie! 5 najzdrowszych owoców na świecie
Pnącza o jadalnych owocach do ogrodu
Jeśli mamy do tego warunki, warto założyć też uprawy owocowych pnączy o smacznych i pełnych zdrowia owocach. Najpopularniejsze z nich to oczywiście winorośl (najlepiej odmiany odporne na choroby, np. NERO, RELIANCE), a także aktinidia ostrolistna, czyli kiwi (np. odmiany DOMINO, GENEVA, BINGO).
Jaka gleba pod rośliny owocowe?
Większość gatunków roślin owocowych zadowala się przeciętną ogrodową (gliniasto-piaszczystą) glebą. Nie może być to jednak podłoże bardzo ciężkie, gliniaste i podmokłe, ani też piaszczyste i bardzo przepuszczalne. Warto zadbać o glebę jesienią poprzedniego sezonu – spulchnić ją i zasilić przy okazji nawozem organicznym (kompost lub obornik). W razie potrzeby glebę zbyt ciężką można rozluźnić (mieszając z piaskiem lub odkwaszonym torfem), a właściwości podłoża piaszczystego poprawić przez dodanie ziemi ogrodowej, gliniastej. Trzeba też pamiętać, że niektóre gatunki mają specyficzne wymagania (np. borówka amerykańska – kwaśna gleba) i warto wcześniej to sprawdzić.
