Ałycza - uprawa, pielęgnacja, wykorzystanie ałyczy
Ałycza, inaczej śliwa wiśniowa (łac. Prunus cerasifera) to gatunek o niewielkich wymaganiach, który może być uprawiany nawet przez osoby początkujące. Ma szerokie zastosowanie w ogrodzie, wyróżnia się efektownym wyglądem i dobrze reaguje na cięcie.
Owoce ałyczy są jadalne, ale rzadziej spożywane od owoców mirabelki, z którą ałycza bywa mylona.
Co warto wiedzieć o uprawie ałyczy?
Ałycza to gatunek, który spotyka się nie tylko w ogrodach, ale także w parkach i miejscach naturalnych (formy zdziczałe). Pochodzi z Azji, Europy Południowej oraz Kaukazu.
Charakterystyka śliwy ałyczy
Ałycza to wysoki krzew lub niewielkie drzewo, które dorasta maksymalnie do 10 m wysokości. Tworzy nisko osadzoną, rozłożystą koronę. Liście są atrakcyjne, piłkowane. Wiele odmian ałyczy przebarwia się na czerwono, purpurowo lub bordowo.
Ałycza najefektowniej prezentuje się w kwietniu, podczas kwitnienia. Kwitnie obficie, kwiaty są białe bądź różowe, pachnące. Kwitnienie trwa niestety krótko – zwykle zaledwie kilka dni. Ałycza przypomina nieco mirabelkę, z którą jest mylona. Latem zawiązuje kuliste (rzadziej jajowate) owoce o średnicy 3 cm. Są bardziej kwaśne od mirabelek, mniej smaczne, a w dodatku miąższ nie oddziela się od pestek. Po dojrzeniu masowo opadają. Ałyczę charakteryzuje szybki wzrost. Jest wykorzystywana jako podkładka dla innych drzew owocowych.
Szczepienie drzew owocowych w ogrodzie. Poradnik krok po kroku >>>
Autor: GettyImages
Kwitnąca ałycza
Interesujące odmiany ałyczy
- 'Woodie' – odmiana dorastająca do 7 m wysokości, ma purpurowe liście;
- 'Hessei' – rośnie wolniej w porównaniu z typowym gatunkiem i osiąga mniejsze rozmiary; liście są nietypowe – nieregularne, czerwonawe z kremowym obrzeżeniem;
- 'Nigra' – odmiana o ciemnych, purpurowoczerwonych liściach. Dorasta do 10 m wysokości;
- 'Złoty Obłok' – liście tej odmiany przebarwiają się na żółtawo - widać to szczególnie u młodych odrostów, które mają intensywniejszy kolor;
- 'Pissardi' – odmiana o dość rozłożystym pokroju. Osiąga około 5 m wysokości i 3 m szerokości. Ma purpurowe liście i różowe kwiaty.
Wymagania i uprawa ałyczy
Ałycza nie ma dużych wymagań uprawowych. Najobficiej kwitnie i owocuje na stanowiskach słonecznych, ale radzi sobie także w częściowym zacienieniu. Można ją uprawiać w glebach różnego typu. Sprawdza się nawet w lekkim, piaszczystym lub kamienistym podłożu. Optymalne jest jednak, żyzne i próchnicze podłoże. Ważne, by było przepuszczalne - roślina nie lubi zastoin wody i nadmiaru wilgoci.
Ałycza jest dość wytrzymała na suszę. Warto wcześniej zadbać o odpowiedni drenaż. Miejsce uprawy powinno być zaciszne, osłonięte od wiatru. Jest wystarczająco mrozoodporna, ale zimą zaszkodzić jej mogą mroźne, wysuszające wiatry.
Sadzenie i uprawa śliwy wiśniowej
Ałyczę najlepiej sadzić do gruntu wiosną, wtedy roślina ma więcej czasu na aklimatyzację. Zwykle sadzi się je co 2,5-3 m, w przypadku żywopłotu na 1m2 umieszcza się cztery (jeden rząd) lub osiem roślin (dwa rzędy). Przed sadzeniem rośliny zaleca się namoczyć je w wodzie przez około godzinę, to zwiększa szansę na przyjęcie.
Ałycza ma umiarkowane wymagania wodne, powinno się ją podlewać jedynie podczas długotrwale utrzymującej się suszy. Do zasilania optymalne są nawozy organiczne (obornik i kompost). Intensywne nawożenie nie jest wskazane.
Wartościowy zabieg pielęgnacyjny to także ściółkowanie. Przed nadejściem zimy ałyczę warto osłonić grubszą warstwą (np. igliwiem), a część nadziemną owinąć materiałem przepuszczającym powietrze. Z reguły zabieg wykonuje się w chłodniejszych rejonach Polski przez pierwsze 1-2 sezony po posadzeniu.
Większość odmian ałyczy rośnie szybko i dobrze reaguje na cięcie. Pierwsze wykonuje się tuż po sadzeniu skracając sadzonki do wysokości 20 cm. Kolejne wykonuje się wiosną przyszłego roku pozostawiając 20-centrymetrowy fragment przyrostu. Ałyczę w żywopłotach formowanych przycina się regularnie.
Problemem w uprawie ałyczy może być szarka śliw (choroba) oraz wszędobylskie mszyce. Warto przeprowadzać regularną lustrację roślin.
Zastosowanie ałyczy w ogrodzie
Śliwa ałycza ma uniwersalne zastosowanie w ogrodzie. Może być uprawiana jako soliter w wyeksponowanej części ogrodu, nadaje się również na szpalery lub żywopłoty (luźne lub formowane).
Poszczególne odmiany ałyczy o różnej barwie liści można wykorzystać do tworzenia kompozycji krzewiasto-drzewiastych. W dodatku ma ważne znaczenie dla przyrody – stanowi schronienie dla ptaków i dostarcza im pokarm. Jednocześnie jest to roślina miododajna (wczesny pożytek dla zapylaczy). Pasuje do ogrodów różnorodnego typu: naturalistycznych, wiejskich, angielskich i japońskich.
- Ogród naturalistyczny - jak stworzyć naturalny ogród >>>
- Ogród wiejski - jak stworzyć ogród w stylu wiejskim >>>
- Ogród angielski. Jak zaaranżować ogród w stylu angielskim >>>
- Jak urządzić ogród w stylu japońskim >>>
