Kolumna filtracyjna
Kolumna filtracyjna to obudowa wypełniona materiałem filtracyjnym. Służy do uzdatniania dużej ilości wody - najczęściej całej przeznaczonej dla domu. Zwykle ma dużą wydajność i wymiary, wymaga osobnego pomieszczenia, a często również zasilania elektrycznego i podłączenia do kanalizacji.
Odżelaziacze. Stosuje się je bardzo często w domach jednorodzinnych, w których korzysta się ze studni. Usuwają żelazo i mangan oraz dodatkowo siarkowodór. Materiałem filtracyjnym mogą być między innymi jednolite złoża żwirowe, naturalne lub syntetyczne złoża katalityczne. Dobiera się je do zawartości żelaza i manganu w wodzie. Może to być na przykład złoże żwirowe, gdy w wodzie jest tylko żelazo, albo złoże aktywne (katalityczne, na przykład naturalna ruda manganu - braunsztyn) - gdy zawartość żelaza i manganu znacznie przekracza dopuszczalne wartości.
Przed filtracją woda musi być napowietrzona (napowietrzacze sprzedawane są w komplecie).
Zmiękczacze. Stosuje się je zarówno do wody z wodociągu, jak i ze studni. Usuwają jony - głównie wapnia i magnezu - które powodują, że woda robi się twarda. Jony te po podgrzaniu przyczyniają się do powstawania kamienia kotłowego oraz osadu (w rurach i na ceramice), a tym samym pogarszają przewodzenie ciepła. Wypełnieniem zmiękczaczy jest żywica jonowymienna (wymienia jony wapnia i magnezu na jony sodowe), którą trzeba płukać i regenerować. Często zmiękczacze wymagają wcześniejszego usunięcia z wody żelaza i manganu do wartości podanej przez producenta.
Filtry węglowe. Usuwają z wody związki organiczne, zawiesiny, barwę, chlor i jego pochodne, pestycydy i fenole, poprawiają smak i zapach. Wypełnienie to najczęściej aktywny węgiel granulowany.
Po wyczerpaniu zdolności filtracyjnej kolumna musi być płukana w kierunku przeciwnym do przepływu roboczego, a wypłukane zanieczyszczenia odprowadza się do kanalizacji lub szamba. Jeśli złoże filtracyjne nie jest katalityczne, można wykonać oddzielną studzienkę i drenaż rozsączający w ogródku i tam odprowadzać wodę z płukania. Niektóre złoża, na przykład żywice jonowymienne w zmiękczaczach, trzeba regenerować solą kuchenną, niektóre złoża katalityczne w odżelaziaczach - roztworem nadmanganianu potasu.
Sterować pracą kolumn filtracyjnych można:
- automatycznie - do kolumny ciśnieniowej montuje się głowicę sterującą. Ustawia się na niej proces płukania i regeneracji złóż. Filtr raz zaprogramowany i włączony działa bez kontroli człowieka. Rozwiązanie wygodne, ale drogie;
- półautomatycznie - montuje się prostszy typ głowicy. Ręcznie nastawia się proces płukania. Filtr taki jest tańszy od tego z automatyczną głowicą, ale sprawia więcej kłopotów w obsłudze - trzeba pamiętać o włączeniu i wyłączeniu płukania;
- ręcznie - kolumna filtracyjna nie ma głowicy sterującej. Przestawiając zawory zamontowane przy urządzeniu, ręcznie ustawia się procesy płukania i regeneracji. Rozwiązanie najtańsze, ale i kłopotliwe i wymagające systematyczności.
W większości urządzeń płukanie ustawia się co określoną liczbę dni (od jednego dnia, ale nie rzadziej niż co siedem dni) bez względu na to, ile wody przepłynęło przez filtr i ile na nim zostało zanieczyszczeń. Bardziej ekonomiczne, ale droższe są urządzenia, w których płukanie odbywa się po przefiltrowaniu przez złoże określonej objętości wody.
Dowiedzmy się, jak często w przypadku naszej wody musi być płukane urządzenie. Szczególnie wtedy, gdy mamy szambo i odprowadzamy do niego wodę. Może się okazać, że gdy zamontujemy kolumnę filtracyjną, szambo trzeba będzie powiększyć lub częściej wywozić ścieki.
Uwaga! Ciśnienie wody w instalacji musi zapewnić odpowiednią intensywność płukania. Gdy mamy własną studnię, będziemy to musieli uwzględnić przy doborze pompy.
Kolumny ciśnieniowe ze sterowaniem to wydatek rzędu kilku tysięcy złotych. Do tego dochodzą koszty większego zużycia wody przeznaczonej na płukanie i powstających z niej ścieków.