Zasady murowania z betonu komórkowego. Jak powstają ściany z gazobetonu?

Decydując się na beton komórkowy do budowy domu, warto zastosować gotowy system elementów. Oprócz bloczków gazobetonowych będzie on zawierał też szereg dodatkowych produktów, w tym na przykład nadproża prefabrykowane. Poznaj zasady murowania ścian z gazobetonu.

Elementy z betonu komórkowego

Są lekkie i mają dobre właściwości termoizolacyjne. Najcieplejsze z powszechnie dostępnych są bloczki klasy 300. Powietrze stanowi 80% ich objętości. Osiągają współczynnik przewodzenia ciepła λ = 0,075 W/(m^.K). Znajdziemy także bloczki klasy 350, których producenci deklarują, że mają współczynnik λ = 0,083 W/(m^.K). Z najszerszych (48 cm) ciepłych bloczków klasy 300 można wznieść ścianę jednowarstwową o współczynniku U= 0,16 W/(m2.K), a z bloczków tej klasy, ale o szerokości 40 cm - o współczynniku U = 0,19. Obie spełniają wymagania termoizolacyjne dla ścian zewnętrznych obowiązujące od 2021 r.

Bloczki klas wyższych – 500, 600 i 700 – są gęstsze, twardsze i cięższe, i co z tego wynika mają gorszy – wyższy współczynnik λ. Dla elementów klasy 600 wynosi on 0,14 -0,17, a klasy 500 – 0,12-0,135 W/(m^.K). Są one używane do wznoszenia zewnętrznych ścian warstwowych (z ociepleniem) oraz ścian wewnętrznych.

Im klasa wyższa, tym ściana będzie mocniejsza, bardziej odporna na uderzenia, o lepszych właściwościach izolacji akustycznej. Wszystkie elementy z betonu komórkowego (oprócz płytek) mają wytrzymałość na ściskanie wystarczającą do wznoszenia ścian w domu jednorodzinnym. Wynosi ona od 1,5 MPa dla betonu klasy 300 do 6 MPa – dla klasy 700. Nie bez znaczenia jest także wysoka odporność ogniowa tego materiału. Ściana z betonu komórkowego grubości 24 cm ma klasę odporności REI 240, czyli przez cztery godziny pożaru nie straci właściwości nośnych.

Bloczki gazobetonowe

Mogą mieć szerokość 10-48 cm. Najpopularniejsze są te o szerokości 20 lub 24 cm wykorzystywane do wznoszenia muru nośnego w ścianach dwu- lub trójwarstwowych. Bloczki o szerokości 10 lub 12 cm służą do wznoszenia ścian działowych. Wysokość bloczków zależnie od producenta wynosi 20, 24 lub 25 cm. Długość może wynosić 49-62,4 cm, ale najwięcej jest bloczków o długości 49, 59 lub 60 cm.

Bloczki uzupełniające

Mają wysokość 12 cm i szerokość 24-42 cm. Stosuje się je w miejscach, gdzie konieczne jest docinanie bloczków, jeśli pasuje ich wymiar. Bloczki o najpopularniejszych wymiarach są dostępne w wielu klasach – 500, 600 lub 700.

Przeczytaj też: Ściany, stropy, nadproża z betonu komórkowego >>>

Nadproża prefabrykowane

Wykonuje się ze zbrojonego betonu komórkowego klasy 600. Mogą mieć długość 90-300 cm. Długość oparcia wynosi 20-25 cm, czyli mogą przekrywać otwory o długości od 40-50 do 250-260 cm. Belki nadprożowe są oferowane w dwóch wariantach. Mają wysokość i szerokość taką jak najpopularniejsze bloczki, na przykład 24 x 24 cm. Wtedy z jednego elementu można wykonać nadproże. Drugi wariant to belki modułowe o wymiarach stanowiących przybliżony podzielnik wysokości i szerokości bloczków, na przykład o wysokości 12,4 cm i szerokości 11,5 lub 17,5 cm. Kładąc obok siebie kilka belek, można z nich budować nadproża o różnych wymiarach. Przestrzeń między belkami wypełnia się zaprawą do spoinowania.

Kształtki 

Są przeznaczone do wykonywania wieńców, nadproży lub słupów. Mają przekrój litery U lub L . Stanowią tracony szalunek, wewnątrz którego układa się zbrojenie z prętów stali i zalewa je betonem (w przypadku nadproża lub wieńca z kształtek L trzeba robić deskowanie tylko z jednej strony). Kształtki wykonuje się z betonu klasy 600. Stanowią one osłonę warstwy zbrojonej z betonu, który ma niskie parametry termoizolacyjne. Jeśli chcesz ograniczyć mostek termiczny w tym miejscu w ścianie jednowarstwowej, wewnątrz konstrukcji należy umieścić warstwę styropianu lub wełny mineralnej.

Płytki gazobetonowe

Mają szerokość 6-10 cm, wysokość i długość – jak bloczki danego producenta. Służą do wznoszenia cienkich ścian działowych, niskich murków, obudów. Wykorzystuje się je do osłony wieńca lub nadproża, a także do budowy warstwy osłonowej w ścianie trójwarstwowej. Najczęściej są wykonywane z betonu k lasy 600, ale ze względu na małe wymiary (są wąskie) nie powinny być używane do budowy ścian nośnych.

Elementy docieplające i osłonowe

To płytki lub wąskie bloczki zespolone z warstwą styropianu albo wełny mineralnej. Używa się ich do ocieplania wieńca lub nadproży, czasem także w glifach okien. Mają długość i szerokość najpopularniejszych bloczków. Ustawia się je tak, że warstwa termoizolacyjna znajduje się wewnątrz muru, a lico jest jednolite. Można znaleźć też bloczki złożone z dwóch warstw betonu oddzielonych styropianem. Służą one do wykonywania warstwy cokołowej muru, której później nie trzeba będzie dodatkowo ocieplać. Mają szerokość 20-38 cm. Ciekawostką są płytki o grubości 5-20 cm z najcieplejszych odmian betonu komórkowego, co najmniej klasy 400. Są one przeznaczone do ocieplania starych murów – dostawia się z nich cienki mur zespolony z istniejącym. W ten sposób może powstać swoista ściana dwuwarstwowa. Elementy osłonowe do instalacji wentylacyjnych, sanitarnych i kominowych oferują nieliczni producenci. Są przeznaczone do budowy jednorodnych kanałów instalacyjnych.

Zapytaj eksperta

Autor: archiwum prywatne

Tomasz Rybarczyk, ekspert firmy Solbet

Ciepłe ściany z bloczków z betonu komórkowego najlepiej wykonać, murując na zaprawę murarską do cienkich spoin. Precyzyjne murowanie umożliwiają bloczki z betonu komórkowego, których odchyłki wymiarowe wynoszą ± 1,0mm na wysokości oraz ± 1,5mm na długości i szerokości (takie odchyłki klasyfikują bloczki do kategorii wymiarowej TLMB) oraz bloczki o odchyłkach wymiarowych ±2mm na wysokości i szerokości oraz ± 3mm na długości (kategoria TLMA). Takie dokładności wymiarowe bloczków pozwalają na zastosowanie zaprawy murarskiej do cienkich spoin.

Zaprawa cienkowarstwowa to zaprawa zastosowana w spoinach o grubość od 0,5 do 3 mm. Zaletą tej zaprawy jest to, że przy cienkich spoinach nie powoduje powstania mostków termicznych w miejscu łączenia bloczków. Tak wykonane ściany można uznać za jednorodne pod względem termicznym. Podczas wykonywaniu murów na cienkie spoiny należy zwrócić uwagę na technologię murowania. Przed nałożeniem zaprawy trzeba delikatnie przeszlifować górną powierzchnię muru każdej wcześniej wymurowanej warstwy bloczków, by wyrównać ewentualne drobne nierówności muru. Pył, który powstał w trakcie szlifowania, należy usunąć. Zaprawa murarska powinna być nakładana za pomocą kielni do cienkich spoin. Mają one wyprofilowane ząbkowanie, które umożliwia nałożenie odpowiedniej grubości zaprawy.

Ściany dwuwarstwowe z betonu komórkowego

Takie ściany lub mur nośny w ścianach trójwarstwowych najczęściej buduje się z bloczków klasy 600 o grubości 24 cm. To są najpopularniejsze na rynku elementy murowe z betonu komórkowego. O współczynniku przenikania ciepła decyduje grubość i jakość materiału termoizolacyjnego. Żeby ściana dwuwarstwowa z bloczków klasy 600 osiągnęła współczynnik przenikania ciepła U = 0,19 W/(m^2.K), trzeba zastosować 15 cm przeciętnego styropianu o współczynniku λ = 0,042 W/(m^.K). Bloczki klasy 400 lub 350 o grubości 24 cm mogą być używane do wznoszenia ścian budynków pasywnych.

Ściany jednowarstwowe

Do budowy takich, które maja współczynnik U = 0,20 w/(m^2.K) trzeba użyć bloczków klasy 300 lub 350. Na rynku są bloczki tej klasy, których producenci deklarują różne wartości współczynnika przewodzenia ciepła λ. Z najcieplejszych - o współczynniku λ = 0,075 W/(m^.K) wymagana przepisami ściana jednowarstwowa będzie mieć grubość 40 cm i współczynnik U = 0,19 W/(m2.K). Ale w przypadku bloczków grubości 48 cm ściana jednowarstwowa osiągnie znacznie niższy współczynnik U wynoszący 0,16 W/(m^2.K). Bloczki klasy 300 o współczynniku λ = 0,085 W/(m.K) pozwalają zbudować ścianę jednowarstwową o U = 0,20 przy grubości 42 cm. Jeśli zastosujemy bloczki o takiej samej izolacyjności, ale grubości 48 cm, ściana osiągnie współczynnik U = 0,17 W/(m2.K).

Bloczki klasy 350 mogą mieć współczynnik λ = 0,083 i wtedy wymagana prawem ściana jednowarstwowa będzie mieć grubość 48 cm. W przypadku bloczków tej klasy o współczynniku λ = 0,08 W/(m.K), ściana spełniająca wymogi termoizolacyjności będzie mieć grubość 42 cm.

Podstawowe zasady murowania

Bloczki o gładkich bokach muruje się z wypełnieniem spoin poziomych i pionowych. Wielu producentów oferuje dokładne bloczki z wyprofilowanymi na krótszym boku z pustami i wypustami. W ścianie z takich elementów nie wypełnia się spoin pionowych. Jedynym odstępstwem od tej zasady są miejsca łączenia bloczków z elementami docinanymi, które mają jeden bok gładki. Wtedy na styku wpust lub wypust i element gładki trzeba wypełnić spoinę pionową. Na rynku są też bloczki z wyprofilowanym na końcach wpustem. W tych należy wypełniać spoiny poziome i pionowe. Dla ułatwienia pracy murarzom wielu producentów oferuje bloczki z wyprofilowanymi po bokach uchwytami do ich przenoszenia. Nie w pływa to na sposób wypełniania spoin pionowych. Jedynie w miejscach, w których zagłębienia na dłoń będą widoczne na licu ściany, na przykład w narożnikach, trzeba je wypełnić zaprawą.

Anna Kazimierowicz

Tomasz Rybarczyk - pasjonat budownictwa, projektant i praktyk z wieloletnim doświadczeniem; kierownik budowy i inspektor nadzoru inwestorskiego