Spis treści
- Silikaty - elementy murowe
- Zaprawa do murowania silikatów
- Murowanie silikatów na cienkie spoiny
- Silikaty - jak murować zimą
- Wiązanie muru
Gwarancją szybkiego i starannego murowania ścian jest albo duży wybór elementów, albo bardzo łatwa obróbka materiału. Silikaty są twarde i przez to niezbyt łatwe w obróbce. Ale za to są zdrowym i najmocniejszym materiałem do murowania ścian. Aby ograniczyć ich docinanie na placu budowy, poza elementami podstawowymi w wielu rozmiarach są oferowane także kształtki, pustaki, bloczki pomocnicze i uzupełniające.
Silikaty - elementy murowe
Nadają się nie tylko do wznoszenia ścian kondygnacji nadziemnych. Można z nich wymurować także ściany fundamentowe i piwniczne.
Bloczki silikatowe są białe, mniejsze niż te z betonu komórkowego i znacznie twardsze oraz cięższe w porównaniu z nimi. Produkuje się je z piasku (90%), wapna (7%) i wody (3%). Oferowane są w jednej z trzech klas wytrzymałości na ściskanie – 15, 20 lub 25.
W zależności od miejsca zastosowania dobiera się grubość podstawowych bloczków. Na wewnętrzne i zewnętrzne ściany konstrukcyjne stosuje się elementy grubości 25, 24 i 18 cm, na warstwę elewacyjną ścian trójwarstwowych najczęściej wybiera się cegły grubości 12 lub 6,5 cm, natomiast ściany działowe wznosi się z bloczków grubości 12 i 8 cm.
Elementy murowe są dostępne w wersji pełnej oraz drążone w zróżnicowany sposób. Pełne mają dużą wytrzymałość i dobrze izolują akustycznie, ale są małe i ciężkie, dlatego są mniej popularne niż bloczki drążone. Drążenia pozwalają zmniejszyć przewodzenie ciepła i wagę elementów. Często ich boczne powierzchnie są profilowane, co umożliwia wykonywanie murów z pionowymi spoinami niewypełnionymi zaprawą. Uchwyty i podchwyty montażowe na bokach bloczków ułatwiają ich przenoszenie i ustawianie w murze.
Bloczki silikatowe są wykonywane bardzo dokładnie. Większość z nich jest przeznaczona do murowania na cienkie spoiny.
Zaprawa do murowania silikatów
Istotnym parametrem, który charakteryzuje zaprawy murarskie, jest klasa oznaczana literą M i liczbą odpowiadającą wytrzymałości na ściskanie wyrażona w MPa. Do murowania silikatów należy stosować zaprawy klasy nie wyższej niż M15, chyba że w projekcie jest wyraźnie wskazana wyższa klasa zaprawy. Dobór klasy zaprawy wynika z nośności muru – im ściana jest bardziej obciążona, tym mocniejsza powinna być zaprawa. Do ścian nośnych powinno się wykorzystywać zaprawy klasy nie niższej niż M10, do ścian działowych wystarczająca może być już klasa M5. Używa się zarówno zapraw produkowanych fabrycznie, jak i wykonywanych na budowie. Gdy muruje się bloczki na tradycyjne spoiny, zwykle są to zaprawy przygotowane na budowie, przeważnie cementowo-wapienne lub w szczególnych przypadkach cementowe.
Murowanie silikatów na cienkie spoiny
Do cienkich spoin stosuje się gotowe zaprawy murarskie. Bardzo ważnym parametrem zaprawy jest też jej przyczepność do elementów murowych, bo ma to wpływ na szczelność konstrukcji. Należy pamiętać o tym, że przyczepność danej zaprawy jest różna w odniesieniu do różnych rodzajów elementów murowych. Dlatego wykorzystując gotową zaprawę, powinno się stosować tę przeznaczoną do silikatów, najlepiej zalecaną przez producenta silikatów. Trzeba unikać zapraw uniwersalnych. W przypadku wykorzystywania na jednej budowie więcej niż jednego rodzaju zaprawy (na przykład ze względów konstrukcyjnych) należy wykluczyć możliwość pomyłki w ich stosowaniu.
Silikaty - jak murować zimą
Jeśli prace są wykonywane w okresach, gdy temperatura spada poniżej 5oC, trzeba użyć zimowej odmiany zaprawy do cienkich spoin bądź dodatków przeciwmrozowych do zaprawy tradycyjnej. Stosując tradycyjną zaprawę, najlepiej korzystać z cementowo-wapiennej. Wapno zapewnia jej urabialność, a utwardzonej zaprawie nadaje elastyczność, wpływa też na zasklepianie się drobnych mikropęknięć. Ma zdolność do zatrzymywania wody, co jest korzystne przy układaniu zaprawy na szybko chłonących wodę podłożach takich jak silikaty. Zaprawy cementowe układa się w miejscach, gdzie konstrukcja murowa jest narażona na ciągłe oddziaływanie wody, na przykład w ścianach fundamentowych i na cokołach.
Wykorzystuje się je na nietynkowane elewacje ścian trójwarstwowych, ozdobne detale architektoniczne, odsłonięte ścianki wewnątrz domu i do małej architektury ogrodowej, takiej jak szopy, altany, ogrodzenia. Cegły po dobnie jak bloczki są bardzo wytrzymałe, a ich nasiąkliwość nie przekracza 16%. Mogą być białe i gładkie, ale co raz częściej spotyka się cegły kolorowe, z łupaną powierzchnią czy fazowanymi krawędziami. To ożywia murowane po wierzchnie, daje ciekawy wizualnie efekt i sprawia, że ściany są ozdobą, a nie tylko konstrukcją. Cegły nadają się też na wzmacniające przemurowania w ścianach wykonanych z innych materiałów. Można z nich murować filarki międzyokienne, warstwę wieńczącą fundamenty, podmurówki pod belki nadprożowe – strefy obciążane mocniej niż reszta muru. W ścianach z silikatów takie wzmocnienia nie są potrzebne, bo bloczki mają wystarczająco dużą wytrzymałość na ściskanie.
Wiązanie muru
Przy murowaniu ścian elementy należy ustawiać tak, by w kolejnych warstwach zapewnić im prawidłowe przewiązanie. Spoiny pionowe w poszczególnych warstwach muszą się mijać co najmniej o 0,4 wysokości elementu murowego, czyli w przypadku typowych bloczków silikatowych o mniej więcej 9 cm. Jednak ze względu na rozkład naprężeń i odporność na zarysowanie najlepiej, aby spoiny pionowe wypadały w połowie długości leżącego niżej elementu murowego.
Każde miejsce z nieprawidłowym wiązaniem osłabia mur, powodując jego mniejszą odporność na pękanie i zarysowanie. Ściany dochodzące do siebie prostopadłe i ukośne muszą być połączone w sposób zapewniający wzajemne przekazywanie obciążeń pionowych i poziomych, spełnienie wymagań izolacyjności akustycznej i ogniowej oraz szczelności budynku.
Wszystkie ściany konstrukcyjne, w narożnikach i na stykach ścian zewnętrznych z wewnętrznymi, powinny być połączone wiązaniem murarskim – chyba że w projekcie zostało to wyraźnie inaczej zalecone. Ma to bardzo duże znaczenie nie tylko dla bezpieczeństwa konstrukcji i użytkowania budynku, ale również ze względu na ochronę przed ogniem i hałasem. Zaleca się, aby wzajemnie prostopadłe lub ukośne ściany były wznoszone jednocześnie. Taki sposób łączenia murów jest najlepszym i najtańszym rozwiązaniem.
Do łączenia ścian działowych z nośnymi albo muru z elementami żelbetowymi wykorzystywane są też często systemowe kotwy, wieszaki, łączniki, konsole i inne stalowe akcesoria murarskie.
Do murowania ściany łukowej o niewielkim promieniu, na przykład 100 cm, konieczny jest szablon. Można go zrobić z blachy lub płyty OSB. Dzięki niemu każda kolejna warstwa bloczków w trakcie wznoszenia ściany będzie miała prawidłową geometrię łuku. Jest to bardzo ważne, ponieważ dokładność wykonania muru będzie miała wpływ zarówno na izolację termiczną ścian, jak i tynki wewnętrzne. Gdy mur wznosi się z materiału miękkiego, jakim jest beton komórkowy, poszczególne bloczki można docinać w kształcie wycinków koła. W przypadku silikatów, które są materiałem o większej twardości, ścianę łukową muruje się z mniejszych, cieńszych elementów. Można użyć bloczków połówkowych wykorzystywanych do murowania przewiązań w narożnikach. Spoiny poziome robi się tak samo jak na prostych odcinkach murów – cienkowarstwowe lub tradycyjne. Zaprawą trzeba też wypełnić wszystkie spoiny pionowe. Mają one zmienną grubość – od 5 mm na wewnętrznej powierzchni łuku do 3-4 cm w licu zewnętrznym muru. Wykorzystuje się do tego zaprawę cementowo-wapienną. Poszczególne warstwy bloczków układa się z przesunięciem, najlepiej o pół długości elementu, podobnie jak bloczki na prostych odcinkach ścian. Na styku łukowego fragmentu muru z prostym odcinkiem ściany robi się strzępia zazębione, czyli przemurowania.
Zobacz także: Jedyna taka kostka w Polsce. Eksperymentalny dom z lat 70. odnowiony przez wnuczkę pierwszego właściciela
