Zamiast kotła pompa ciepła. Dlaczego coraz więcej Polaków instaluje pompy ciepła?
Pompy ciepła są najlepszym sposobem na ogrzewanie domu z punktu widzenia bezpieczeństwa energetycznego. Jeśli więc szukamy ekologicznego źródła ciepła, taniego w eksploatacji i wygodnego w obsłudze, warto w nie zainwestować, bo spełnią wszystkie te kryteria.
Ogrzewanie domu powinno być oszczędne, niezawodne i łatwe w regulacji oraz bezpieczne dla domowników oraz środowiska naturalnego. Te wszystkie warunki spełnia pompa ciepła, która ostatnio zyskała mocno na popularności. W Polsce mamy prawdziwy boom na te urządzenia. Ich sprzedaż ciągle rośnie. Spowodowane jest to m.in. rosnącymi wymaganiami dotyczącymi efektywności energetycznej budynków, ale i sytuacją geopolityczną na świecie, i co się z tym wiąże, dużym wzrostem cen paliw, wykorzystywanych do ogrzewaniu domu.
Pompy ciepła to kluczowy element dekarbonizacji Polski. Są one zasilane energią elektryczną, co bezpośrednio przekłada się na uniezależnienie od importu paliw. Cechuje je również bardzo wysoka efektywność energetyczna. Do ich zakupu zachęca też rząd, oferując różne formy dofinansowania do zakupu pomp ciepła. Jak podaje portal wysokienapiecie.pl obecnie Polacy pompy ciepła instalują w swoich domach częściej niż Belgowie, Niemcy czy Brytyjczycy.
O wzroście sprzedaży pomp ciepła rozmawiamy z Pawłem Lachmanem prezesem PORT PC - Czy teraz domy będą ogrzewane tylko pompami ciepła?
Dlaczego warto zainwestować w pompę ciepła?
W zależności od rodzaju pompa ciepła pobiera energię zakumulowaną w gruncie, wodzie lub powietrzu i należy do grupy odnawialnych, przyjaznych środowisku źródeł energii. Działa na zasadzie przemian termodynamicznych, nie spala paliwa, więc nie wytwarza spalin i nie trzeba jej podłączać do komina. Nie ma szczególnych wymagań dotyczących montażu i wielkości pomieszczenia, w którym można ją ustawić. Pompa ciepła może być zainstalowana nawet w kuchni, przedpokoju albo garderobie.
W jaką pompę ciepła zainwestować? Do czego zależy ich jakość?
Wśród pomp ciepła znajdziemy gruntowe i powietrzne. Do łatwiejszych w montażu należą pompy powietrzne, są też tańsze inwestycyjnie od gruntowych. Nie potrzebują do działania ulokowanego na działce wymiennika gruntowego, co wiąże się z prowadzeniem prac ziemnych, a to komplikuje montaż i podnosi koszty inwestycji.
Najnowocześniejsze pompy powietrzne mają coraz lepsze parametry i są w stanie pracować w ujemnych temperaturach ze stosunkowo wysoką efektywnością. Jednak to gruntowe pompy ciepła zwykle uznawane są za lepsze pod tym względem. Pompy powietrzne występują jako urządzenia typu split lub monoblok. Splity składają się z dwóch części. W jednej - zlokalizowanej w budynku - znajduje się skraplacz (wymiennik ciepła), natomiast w drugiej - zewnętrznej - umieszcza się parownik, sprężarkę, zawór rozprężny i hałaśliwy wentylator. Są one połączone przewodami, w których krąży czynnik chłodniczy. Te same elementy są w urządzeniach typu monoblok, z tym że znajdują się we wspólnej obudowie. Można je zamontować w budynku lub na zewnątrz.
Jakość pomp ciepła opisują współczynniki efektywności chwilowej COP i sezonowe SCOP. Pierwszy współczynnik określa stosunek ilości dostarczonego - w danej chwili - przez pompę ciepła do ilości energii elektrycznej zużytej do jej zasilania. Pozwala porównać wydajność różnych urządzeń. Z kolei SCOP daje taką informację dla całego sezonu grzewczego. Im jest wyższy, tym lepiej, ale jest to wartość zmienna, zależna między innymi od temperatury otoczenia i temperatury na wyjściu z urządzenia. Na ich podstawie można oceniać różne modele pomp ciepła, zwracając uwagę na to, by porównywać ich efektywność dla takich samych warunków.
Czy pompa ciepła ma jakieś wady?
Pompa ciepła ma wiele zalet, ale do wad wciąż należą wysokie koszty zakupu, chyba że uda się skorzystać z możliwości dofinansowania takiej inwestycji. Warto wspomnieć o dofinansowaniu zakupu pomp ciepła w nowym budownictwie. Program „Moje Ciepło” umożliwia uzyskanie wsparcia w formie bezzwrotnej dotacji stanowiącej do 30% kosztów kwalifikowanych inwestycji. Dofinansowywane są jedynie budynki wyposażone w pompy ciepła. Dla pompy ciepła typu powietrze-woda kwota maksymalna wynosi 7000 zł. Dodatkowym warunkiem otrzymania dotacji jest uzyskanie podwyższonego standardu energetycznego budynku, czyli współczynnika EP na minimalnym poziomie 63 kWh. Są też dopłaty do pomp ciepła w domach modernizowanych: Program "Czyste powietrze" - w 2022 r. najwyższa dotacja
Pewne obawy mogą też budzić koszty związane z jej eksploatacją i zużyciem energii elektrycznej potrzebnej do zasilania w czasie największych mrozów, podczas których pompa sama nie jest w stanie zapewnić ogrzewania domu i konieczne jest uruchomienie współpracującej z nią grzałki elektrycznej. Rozwiązaniem tego problemu może być połączenie systemu zasilanego przez pompę ciepła z instalacją fotowoltaiczną, wytwarzającą energię elektryczną prawie za darmo. Sprawdź, ile prądu zużywa pompa ciepła.
Warto też zwrócić uwagę na to, że pompa ciepła jest urządzeniem niskotemperaturowym i nie jest w stanie podgrzewać czynnika grzewczego do bardzo wysokiej temperatury, tak jak np. kotły. W związku z tym najlepiej współpracuje z ogrzewaniem podłogowym. Ma ono dużą powierzchnię, dlatego aby ogrzać pomieszczenie, można je zasilać czynnikiem grzewczym o stosunkowo niskiej temperaturze. Taką instalację powinno się przewidzieć w domu z pompą ciepła. Jeśli więc według projektu gotowego instalacja jest grzejnikowa, konieczne będą w niej odpowiednie korekty.
