Trudności w zdobyciu tradycyjnych paliw takich jak węgiel i związany z tym gwałtowny wzrost ich cen, spowodowały ogromne zainteresowanie możliwością ogrzewania domu pompami ciepła. To urządzenia znane z tego, że koszt ogrzewania nimi zawsze był relatywnie niski. Jak to wygląda teraz, czy mimo podwyżek cen energii elektrycznej ogrzewanie pompą ciepła wciąż można uznać za tanie?
Pompa ciepła a rachunki za prąd. Czy rząd dopłaci ogrzewającym pompą?
Pomocą do wysokich cen prądu ma być zamrożenie cen energii elektrycznej w 2023 r. dla wszystkich. Czyli stawki za prąd będą takie jak w 2022 roku. Nie będzie podwyżki. Ale jest jeden warunek! Żeby skorzystać z zamrożenia cen prądu nie można go zużyć więcej niż 2000 kWh rocznie. Jego spełnienie w przypadku posiadaczy pompy ciepła jest nierealne. Można przyjąć, że pompa ciepła zamontowana w nowym i dobrze ocieplonym domu średnio zużyje prądu ok. 3000 kWh rocznie. Za każdą kilowatogodzinę więcej w przyszłym roku trzeba będzie słono płacić. Nowe stawki za energię elektryczną poznamy niebawem, Urząd Regulacji Energetyki ma zatwierdzić wyższe taryfy dla dostawców na przyszły rok.
Przeczytaj: Ceny prądu zamrożone w 2023 r. dla tych, którzy zużywają najmniej energii
Dodatek elektryczny 2022 do pompy ciepła
Dodatek elektryczny 2022 jest przeznaczony dla gospodarstw domowych, które zużywają energię elektryczną do ogrzewania - w tym wykorzystują pompy ciepła. Dodatek do ogrzewania elektrycznego i pomp ciepła będzie wypłacany jednorazowo. Będzie przyznawane na podobnych zasadach, jak dodatek węglowy oraz dodatek do ogrzewania do innych źródeł ciepła. Jednak obowiązują inne terminy i różne wysokości świadczenia w porównaniu z dodatkami energetycznymi do innych źródeł ciepła. Jak dostać dodatek elektryczny 2022 przeczytasz w artykule: Dodatek elektryczny do ogrzewania elektrycznego i pomp ciepła. Sprawdź, jak otrzymać dofinansowanie?
Wysokość dodatku elektrycznego jest uzależniona od ilości zużycia energii elektrycznej przez gospodarstwo domowe, które korzysta z ogrzewania elektrycznego lub pomp ciepła.Wysokość dodatku elektrycznego została podzielona na dwa progi ze względu na zużycie prądu. Dopłata do prądu wynosi:
- 1000 zł - w przypadku zużycia prądu na poziomie do 5000 kWh
- 1500 zł - w przypadku, gdy zużycie energii elektrycznej w gospodarstwie domowym w tym samym miejscu zamieszkania wyniosło w 2021 r. więcej niż 5000 kWh
Jak obliczyć, ile prądu zużywa pompa ciepła
Wyjaśnimy, jak obliczyć ile prądu zużyje pompa ciepła. Na początek warto zrozumieć, jak działa takie urządzenie. Do ogrzewania pomieszczeń i podgrzewania wody użytkowej w domach jednorodzinnych stosuje się pompy ciepła, które wykorzystują do tego energię cieplną zakumulowaną w powietrzu lub gruncie. To właśnie ta energia, nieustannie uzupełniana przez promieniowanie słoneczne, jest przekazywana przez pompę do instalacji grzewczej. Jest to zatem urządzenie wykorzystujące odnawialne źródła energii (OZE).
Poza energią z OZE do działania pompy ciepła potrzebna jest też energia elektryczna. Jest nią zasilana przede wszystkim sprężarka pompy ciepła, a także inne jej podzespoły. Trzeba więc mieć świadomość, że wzrost cen prądu przekłada się na wzrost kosztów ogrzewania tego typu urządzeniami. Pompy ciepła wykazują jednak wysokie parametry efektywności energetycznej. Chwilowa efektywności COP (ang. Coefficient of Performance) pompy ciepła może wynosić nawet 5, co oznacza, że dostarczając do pompy ciepła 1 kWh energii elektrycznej możemy otrzymać w praktyce ok. 5 kWh energii cieplnej. Im współczynnik COP jest wyższy, tym mniej energii elektrycznej musimy dostarczyć do pompy ciepła, aby uzyskać tą samą ilość energii cieplej.
Efektywność COP jest określona dla warunków pracy w danym momencie - wyraża stosunek wyprodukowanego ciepła do ilości energii dostarczonej do pracy pompy ciepła. Do oszacowania kosztów ogrzewania i podgrzewu ciepłej wody niezbędny jest parametr SCOP, który określa efektywność pompy ciepła w ciągu roku, biorąc pod uwagę zmienność temperatury zewnętrznej. Rzeczywisty parametr SCOP powietrznej pompy ciepła wynosi w granicach 3,5-3,8. O efektywności pomp ciepła pisaliśmy w artykule: Współczynniki COP i SCOP - efektywność i wydajność pompy ciepła >>>
Podsumowując: Obliczając ile prądu zużywa pompa ciepła, można przyjąć, że pompa pobiera 1 kW mocy elektrycznej, a oddaje ok. 5 kW mocy cieplnej. Czyli płacimy za 1 kWh energii elektrycznej, a dostajemy 5 kWh ciepła.
Od czego zależy wysokość zużycia prądu przez pompę ciepła?
Na to ile prądu zużyje pompa ciepła, ma wpływ kilka czynników:
- standard wykonania budynku - im izolacja budynku lepsza, tym występują mniejsze straty ciepła oraz maleją koszty ogrzewania,
- zapotrzebowanie na ciepłą wodę użytkową,
- rodzaj systemu ogrzewania - pompy ciepła najefektywniej współpracują z niskotemperaturowymi instalacjami grzewczymi (np. ogrzewanie płaszczyznowe)
- wymagana temperatura powietrza w pomieszczeniach
Dowiedz się więcej na temat tego, jak działa pompa ciepła.
Ile prądu zużywa powietrzna pompa ciepła i jaki jest koszt ogrzewania
Aby obliczyć, ile prądu zużywa pompa ciepła i jaki jest koszt ogrzewania posłużymy się przykładem. W poniższym zestawieniu założono podstawowe parametry standardu budynku oraz zapotrzebowania na ciepłą wodę użytkową. Dodatkowo podana została powierzchnia budynku oraz ilość domowników:
| Powierzchnia grzewcza budynku | 150 m2 | Dom energooszczędny | 50-60 kWh/m2 rok |
| Standard wykonania budynku∗ | 75 kWh/m2 rok | Dom zbudowany zgodnie z WT2021 | 70-80 kWh/m2 rok |
| Liczba mieszkańców | 4 osoby | Dom istniejący, dobra izolacja cieplna | 90-120 kWh/m2 rok |
| Zużycie ciepłej wody użytkowej | 45 litrów na osobę/doba | Dom istniejący, słaba izolacja cieplna | 130-160 kWh/m2 rok |
| Temperatura ciepłej wody użytkowej | 45oC | Dom istniejący, bez izolacji cieplnej | > 170 kWh/m2 rok |
∗standard wykonania budynku - wynika z założenia wartości po prawej stronie tabeli
- Ile prądu zużywa pomp ciepła na potrzeby c.o.
Obliczenia wg wzoru: Ec.o. = Pbud • Eu = 150 • 75 = 11 250 kWh/rok
Gdzie:
Pbud - Powierzchnia grzewcza budynku [m2]
Eu - Standard wykonania budynku [kWh/m2 rok]
- Ile prądu zużywa pomp ciepła na potrzeby c.w.u
Obliczenia wg wzoru: Ecwu = V • il.osób • ΔT • cw • l.dni = 45 • 4 • 35 / 860 • 365 = 2674 kWh/rok
Gdzie:
V - Zużycie ciepłej wody [litr/os/doba]
il.osób - Liczba mieszkańców
cw - Ciepło właściwe wody = 1/860 [kWh/kgK]
ΔT - Różnica między wymaganą temperaturą c.w.u a zimną wodą [K]
l.dni - Liczba dni w roku, w których dokujemy podgrzewu c.w.u
- Ilość energii potrzebnej na potrzeby c.w.u oraz c.o.:
E = Ec.o. + Ec.w.u. = 11 250 + 2674 = 13 924 kWh
- Roczne zużycie energii elektrycznej:
Eel = E/SCOP = 13924/3,7 = 3763 kWh
SCOP - Sezonowa efektywność pompy ciepła, założona wartość 3,7
- Koszt ogrzewania i podgrzewu ciepłej wody użytkowej pompą ciepła:
Eel • cena = 3763 • 0,77 = 2898 [zł brutto/rok]
Cena - Cena jednostka 1 kWh, założono wartość 0,77 [zł brutto/kWh]
Ile kosztuje prąd do pompy ciepła
Podsumowując: w naszym opisanym powyżej przykładzie koszt zużycia prądu związany z zasilaniem pompą ciepła w domu o powierzchni grzewczej 150 m2, wybudowanym zgodnie z warunkami technicznymi 2021, zamieszkiwanym przez rodzinę 4-osobową wynosi niecałe 2900 zł/rok.
Jak zdobyć dofinansowania do zakupy pompy ciepła:
