Tynki gipsowe a gładzie gipsowe - czym się różnią? Które rozwiązanie zastosować w domu?
Tynki gipsowe można wykonywać na podłożach mineralnych z cegły ceramicznej, wapienno-piaskowej, z betonu zwykłego i komórkowego oraz płyt wiórowo-cementowych. Gładzie gipsowe stosuje się do dekoracyjnego wyrównywania chropowatej powierzchni innych tynków.
Czym się różnią tynki gipsowe od gładzi gipsowych?
Tynki gipsowe są tanie i łatwe do nanoszenia. Nakłada się tylko jedną ich warstwę. Jej grubość nie przekracza zazwyczaj 2 cm. Ich powierzchnia po zatarciu jest bardziej gładka niż powierzchnia tynku cementowo-wapiennego. Tynki gipsowe dobrze akumulują ciepło, gdyż są dosyć ciężkie. Ich zaletą jest również to, że mają bardzo dobrą paroprzepuszczalność. Potrafią wchłaniać wilgoć z otoczenia i oddawać ją wówczas, gdy we wnętrzach robi się sucho. Tworzą więc w domu przyjemny i zdrowy mikroklimat. Nadają się na wszystkie podłoża mineralne. Produkuje się je z gipsu naturalnego.
Zgodnie ze specjalną recepturą w jego skład wchodzą także mineralne wypełniacze i dodatki modyfikujące, które poprawiają właściwości spoiwa, urabialność i plastyczność zaprawy. Dostępne są tynki gipsowe do układania ręcznego i maszynowego. Upowszechnienie się tynkowania maszynowego spowodowało, że zainteresowanie tynkami do układania ręcznego – mniej wydajnymi i nieekonomicznymi – zmalało i tynki gipsowe najczęściej układa się za pomocą agregatu tynkarskiego. Tynki gipsowe można wykonywać na podłożach mineralnych z cegły ceramicznej, wapienno-piaskowej, z betonu zwykłego i komórkowego oraz płyt wiórowo-cementowych. Nie zaleca się natomiast stosowania tych wyrobów na podłożach drewnianych, metalowych i z tworzyw sztucznych.
Autor: Mariusz Bykowski
Tynk gipsowy najczęściej układa się agregatem tynkarskim.
Gładzie gipsowe stosuje się do dekoracyjnego wyrównywania chropowatej powierzchni innych tynków, najczęściej cementowych i cementowo-wapiennych. Pokryte gładzią ściany stają się bardzo gładkie i białe. Jej grubość wynosi 2-3 mm, tak więc każda większa nierówność ściany zostanie ukryta. Gładzie są też chętnie stosowane podczas remontów do odnawiania starych tynków. Gładzie muszą być układane na niemal idealnie równych podłożach. Ich warstwa ma zbyt małą grubość, by ukryć mankamenty ściany. Może więc zastąpić tynk, pod warunkiem że ściana będzie równiutka. Gładzie można układać na ścianach prefabrykowanych z betonu albo keramzytobetonu lub na równych ścianach ceramicznych bądź silikatowych murowanych na pełną spoinę. Gładzi gipsowych nie można układać bezpośrednio na ścianie z betonu komórkowego, gdyż może popękać. Na ten materiał lepiej zastosować elastyczną gładź polimerową. Tradycyjne tynki i gładzie gipsowe nie nadają się do pomieszczeń wilgotnych (pralni, łazienek). W kontakcie ze zbyt wilgotnym powietrzem mogą się odkształcać i tracić wytrzymałość. Nie należy używać ich do wyrównywania bardzo krzywych ścian (gdy odchyłki przekraczają 1 cm). Tynków gipsowych lepiej nie układać w pomieszczeniach takich jak korytarze, schowki i klatki schodowe. Są zbyt mało odporne na uderzenie lub zarysowanie.
Jak przygotować podłoże pod gładź gipsową a jak pod tynk?
Podłoże powinno być oczyszczone z brudu, kurzu, tłuszczów i równe, bez wybrzuszeń. Metalowe elementy należy zabezpieczyć antykorozyjnie – na przykład przez pomalowanie farbą antykorozyjną. Na połączeniach dwóch rodzajów materiału trzeba przykleić pas siatki nylonowej szerokości 30 cm, o oczkach 5 x 5 mm. Siatkę należy również zastosować przy wypełnianiu zaprawą bruzd na instalacje elektryczne. Na czas tynkowania okna zabezpiecza się folią, ościeżnice drzwiowe – taśmą malarską, a puszki i gniazdka – specjalnymi zatyczkami, styropianem lub papierem. Ściany o dużej powierzchni dzieli się na pola szerokości około 2 m, przyklejając w takich odstępach listwy prowadzące. Przed rozpoczęciem tynkowania naroża wzmacnia się, naklejając narożniki. Przed ułożeniem tynku podłoże należy zagruntować. Gładkie powierzchnie (na przykład betonowe) trzeba koniecznie pokryć środkiem zwiększającym ich szorstkość i przyczepność. Podłoża bardzo chłonne, takie jak beton komórkowy, oraz nierównomiernie wchłaniające wilgoć, jak cegła, należy natomiast pokryć środkiem uszczelniającym.
Jak układać tynki?
Układanie tynków należy rozpocząć po wyschnięciu ścian i sufitów, tak aby ich wilgotność nie przekraczała 2-3%. Muszą też już być zakończone wszelkie prace instalacyjne, zamontowane ościeżnice drzwiowe i okna, a temperatura w pomieszczeniach utrzymywać się w granicach od +5°C do +25°C. Gipsową zaprawę tynkarską uzyskuje się poprzez zmieszanie fabrycznie przygotowanej mieszanki z odpowiednią ilością wody. Jeśli zaprawa będzie układana maszynowo, wodę i suchą mieszankę miesza się w agregacie tynkarskim. Tynki układa się, zaczynając od sufitu i przechodząc dalej do ścian.
Co z pracami wykończeniowymi?
Tynki gipsowe schną, w zależności od pogody, od 7 do 14 dni. W czasie ich wysychania w pomieszczeniach należy zapewnić odpowiednią wentylację, ale trzeba unikać przeciągów i bezpośredniego nasłonecznienia. Aby można było tynki malować, ich wilgotność nie może przekraczać 1%. Do malowania można stosować farby klejowe, emulsyjne, olejne, tapety natryskowe. Nie zaleca się natomiast malowania tych tynków farbami wapiennymi. Tynki gipsowe, na które będzie nakładana glazura, zaciera się bez ostatecznego wygładzania. Przed nałożeniem płytek należy zagruntować tynk.
Polecany artykuł:
