Ubezpieczenie domu i mieszkania. Polisa ubezpieczeniowa: co w niej sprawdzić

Po co nam ubezpieczenie domu albo ubezpieczenie mieszkania? Jeśli wybierzemy dobrze dopasowaną do potrzeb polisę ubezpieczeniową, zyskamy spokój. Nie zostaniemy bowiem z niczym w razie pożaru, innego nieszczęścia albo kradzieży.

Zmiany klimatu niosą ze sobą negatywne skutki. Anomalie pogodowe występują również w Polsce - są to silne wiatry, grad, ulewy, powodzie i susze. Ważne jest zatem, żeby odpowiedzialnie chronić to, co dla nas najważniejsze: rodzinę i mienie. Jednym ze sposobów ochrony jest ubezpieczenie dobytku, czyli domu lub mieszkania.

Ubezpieczenie domu czasami jest obowiązkowe

Na polskim rynku jest wiele firm, które oferują ubezpieczenie domów i mieszkań. Zawarcie umowy ubezpieczeniowej nie jest obowiązkowe, lecz warto to zrobić ze względu na to, że cena takiego produktu jest stosunkowo niewysoka w stosunku do oferowanego zakresu ochrony.

Wyjątkiem jest ubezpieczenie mieszkania albo domu nabytego bądź wybudowanego za środki pochodzące z kredytu hipotecznego. W takiej sytuacji bank zobowiązuje kredytobiorcę do zakupu polisy. Jednak taka polisa ubezpieczeniowa obejmuje zwykle tylko mury i stałe elementy. Jeśli chcemy chronić również przedmioty znajdujące się wewnątrz domu, czyli tak zwane mienie ruchome, musimy wykupić zakres rozszerzony ubezpieczenia domu/mieszkania lub dodatkową opcję.

Jak spośród wielu ofert ubezpieczycieli wybrać tę, która będzie dla nas odpowiednia? Najpierw musimy się zastanowić, na jakie rodzaje zagrożenia może być narażone nasze mienie, jaką ma wartość i czy nas stać na jego odtworzenie? Na podstawie uzyskanych odpowiedzi możemy sami albo z pomocą doradcy ubezpieczeniowego wybrać najlepszą polisę.

Na jaką sumę polisa ubezpieczeniowa

Ważne jest określenie prawidłowej sumy ubezpieczenia domu. Jest to górna wysokość odszkodowania, jakie otrzymamy w wypadku całkowitego zniszczenia domu (np. w pożarze).

Suma ubezpieczenia domu nie może być za niska, gdyż istnieje wtedy ryzyko niedoubezpieczenia (np. ubezpieczyliśmy dom na 300 tys. zł, gdy w rzeczywistości wart jest 600 tys. zł). Warto zaznaczyć, że suma ubezpieczenia ma wpływ na wysokość składki. Dlatego nierzadko się zdarza, że właściciele zaniżają wartość domu, by zapłacić mniej. Lepiej jednak tego nie robić, ponieważ w razie szkody całkowitej ubezpieczyciel wypłaci nam kwotę, która będzie znacznie niższa niż poniesiona strata. Różnica w składce może wynieść zaledwie kilkadziesiąt złotych, a w kwocie odszkodowania kilkaset tysięcy złotych. To ogromna różnica, więc w tym przypadku nie warto oszczędzać.

Z drugiej strony istnieje ryzyko nadubezpieczenia (przykładowo nasz dom w rzeczywistości wart jest 500 tys. zł, a my ubezpieczymy go na 800 tys. zł). W takiej sytuacji nie tylko przepłacimy za polisę, lecz w razie szkody całkowitej zakład ubezpieczeń wypłaci nam kwotę odpowiadającą realnej wartości, a nie tę podaną w polisie.

W ustaleniu sumy ubezpieczenia domu lub mieszkania pomóc nam może agent ubezpieczeniowy, który na podstawie pytań o metraż i lokalizację domu ustali odpowiednią kwotę.

Suma ubezpieczenia wraz z wybranym zakresem ochrony są podstawą ustalenia ceny polisy ubezpieczeniowej. Porównując oferty poszczególnych firm warto też sprawdzić, jakie stosują zniżki za zabezpieczenia (atestowane zamki w drzwiach, okna z szybami o podwyższonej klasie odporności, drzwi antywłamaniowe, alarm z monitoringiem itp.) oraz za tak zwaną bezszkodowość. Mogą one mieć wielkość od 5% do 30%.

Co będzie z sumą ubezpieczenia po szkodzie?

W razie wystąpienia szkody określona w polisie suma ubezpieczenia dla domu ulega zmniejszeniu o wypłacone odszkodowanie. Po odtworzeniu mienia (naprawie, odkupieniu itp.) może jednak zostać uzupełniona do pierwotnego limitu po zapłacie dodatkowej składki. W tym celu należy się zwrócić do towarzystwa z wnioskiem o doubezpieczenie.

Obecnie coraz częstszą praktyką firm ubezpieczeniowych jest automatyczne uzupełnianie sumy ubezpieczenia w rocznicę zawarcia polisy, ale dotyczy to polis zawieranych na okres dłuższy, na przykład dwu- lub trzyletni. Standardowe polisy zawierane są na 12 miesięcy.

Jaki powinien być zakres ubezpieczenia domu

Kolejnym krokiem w kierunku zawarcia umowy jest dobór odpowiedniego zakresu ubezpieczenia domu czy mieszkania. Na polskim rynku możemy spotkać dwa rodzaje polis.

• Ubezpieczenie na bazie ryzyk nazwanych

Ubezpieczenie na bazie ryzyk nazwanych oznacza, że ubezpieczyciel odpowiada wyłącznie za te szkody, które powstały wskutek zdarzeń zapisanych w ogólnych warunkach ubezpieczenia (OWU). Do zdarzeń tych należą m.in. pożar, uderzenie pioruna, wybuch, uderzenie pojazdu, upadek statku powietrznego, huragan, grad, lawina, deszcz nawalny, opad atmosferyczny, zapadanie lub osunięcie się ziemi, napór śniegu lub lodu, dym i sadza, opad atmosferyczny, zalanie, trzęsienie ziemi itd. Warto zwrócić uwagę na liczbę ryzyk wymienionych w OWU - im ich więcej, tym lepiej.

Poza tym powinniśmy zwrócić uwagę na definicje poszczególnych zdarzeń, bo mogą się one różnić istotnymi niuansami. Na przykład w jednej firmie huragan jest to - zgodnie z zapisem OWU - działanie wiatru o prędkości nie mniejszej niż 13,9 m/s, a w innych firmach - nie mniejszej niż 17,5 m/s lub nawet 24,5 m/s. Ma to znaczenie w przypadku wystąpienia szkody. Zakład ubezpieczeń będzie zobligowany do wypłaty odszkodowania dopiero wtedy, gdy okaże się, że prędkość wiatru przekroczyła określoną w definicji normę. Informacje pochodzą z Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, a jeśli ich uzyskanie jest niemożliwe, przyjmuje się stan faktyczny i rozmiar szkód świadczący o działaniu huraganu. Zatem najlepiej będzie, jeśli w definicji huraganu nie ma podanej jego minimalnej siły.

• Ubezpieczenie allrisk

Drugim rodzajem ubezpieczeń jest tak zwane allrisk. Jak z samej nazwy wynika, dotyczy ono wszystkich ryzyk. Oznacza to, że ubezpieczyciel odpowiada za szkody spowodowane wszystkimi zdarzeniami losowymi (często takimi, których nie da się przewidzieć) - za wyjątkiem tych, które zostały wyłączone. Listę wyłączeń znajdziemy w ogólnych warunkach ubezpieczenia.

Zakres ubezpieczenia na bazie wszystkich ryzyk (allrisk) jest zwykle szerszy niż ubezpieczenia na bazie ryzyk nazwanych, jednak nie można go traktować jak polisy od wszystkich niebezpieczeństw, ponieważ i tu występują pewne ograniczenia (wyłączenia).

Co można ubezpieczyć w domu?

Oprócz murów budynku ubezpieczeniem objęte są tzw. stałe elementy. Są to wszelkiego rodzaju okładziny ścian, podłóg i sufitów, elementy urządzeń wodno-kanalizacyjnych (biały montaż), okna, drzwi, kuchnie gazowe i elektryczne, grzejniki przepływowe i podgrzewacze, tynki i powłoki malarskie, żaluzje i rolety oraz urządzenia sygnalizacji alarmowej, instalacje sygnalizacyjne, a także meble w zabudowie, szafy wnękowe itp.

To nie wystarczy, by ochronić nasz dobytek. Powinniśmy ubezpieczyć również ruchomości domowe, czyli wszystkie rzeczy niebędące stałymi elementami i znajdujące się wewnątrz ubezpieczonego domu jednorodzinnego, garażu lub budynku gospodarczego położonego na posesji. Chodzi więc o meble, sprzęt elektroniczny, elementy dekoracyjne, odzież, obuwie, artykuły gospodarstwa domowego, dokumenty, gotówkę, sprzęt turystyczny i sportowy, ogrodniczy itp. W większości towarzystw ubezpieczeniowych również zwierzęta domowe takie jak pies, kot lub rybki akwariowe, traktowane są jako mienie ruchome.

Sumę ubezpieczenia od kradzieży można ograniczyć np. do 50% wartości mienia, mając na względzie, iż złodzieje podczas włamania nie będą w stanie wynieść wszystkich rzeczy ruchomych z domu. Inaczej jest w przypadku ubezpieczenia od ognia i innych zdarzeń losowych, gdzie ogień może strawić wszystkie ruchomości domowe.

Ubezpieczając dom, rozważmy również ubezpieczenie od zdarzeń losowych (przypadkowego zniszczenia) elementów szklanych takich jak szyby, lustra, szklane dodatki mebli, kabina prysznicowa, płyta indukcyjna, szklane elementy drzwi. W ubezpieczeniu od ryzyk nazwanych taką opcję przeważnie należy dodatkowo wykupić, natomiast w ubezpieczeniu od wszystkich ryzyk elementy szklane znajdują się na ogół w zakresie ubezpieczenia.

Ubezpieczenie może objąć - poza domem i znajdującymi się w nim przedmiotami - położone na tej samej posesji budynki gospodarcze, garaże wolno stojące i inne obiekty (małej architektury i budowle, których definicje należy sprawdzić w ogólnych warunkach ubezpieczenia). W wielu firmach ta opcja jest dostępna jedynie pod warunkiem jednoczesnego ubezpieczenia domu jednorodzinnego.

Ponadto możemy ubezpieczyć meble ogrodowe, grill, urządzenia placu zabaw, rowery, wózki, rzeczy przechowywane na tarasie, chodniki, podjazdy, oświetlenie ogrodowe, domki narzędziowe i to, co w nich składujemy, panele słoneczne, ogrodzenie wraz z siłownikiem bramy wjazdowej, domofon, kamery, śmietniki, altankę ogrodową, basen, kort tenisowy, a nawet drzewa i krzewy. Takie przedmioty w większości towarzystw ubezpieczeniowych obejmiemy ochroną od ognia i innych zdarzeń losowych. Jeśli polisa przewiduje natomiast ubezpieczenie ich od kradzieży zwykłej, to jest ono często obwarowane limitem ubezpieczenia, czyli zapisanej w OWU kwoty, do której ubezpieczyciel wypłaci nam odszkodowanie. Z reguły nie są to wysokie kwoty, na przykład 2000 lub 2500 zł.

Warto zapytać doradcę o takie dodatkowe opcje ubezpieczenia, bo choć zazwyczaj są one dodatkowo płatne, to mogą się przydać, jeśli zostawiamy na terenie działki rzeczy, które mogą kusić potencjalnego złodzieja - np. kosiarkę automatyczną albo grill gazowy.

Ubezpieczenie domu - kiedy przyda się OC

Nieodzownym elementem każdego ubezpieczenia domu albo mieszkania powinno być ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej w życiu prywatnym. Możemy je wykupić jako dodatek do polisy ubezpieczenia domu jednorodzinnego lub jako odrębną polisę (wtedy będzie mieć na ogół szerszy zakres pod względem zdarzeń objętych ochroną, jak i ich miejsca).

Ubezpieczenie to chroni właścicieli nieruchomości, ich dzieci, a także osoby pracujące na rzecz ubezpieczonego (takie jak opiekunka do dzieci lub pomoc domowa) na wypadek szkód - zarówno osobowych, jak i rzeczowych - które ubezpieczony nieumyślnie mógłby wyrządzić osobom trzecim w domu lub poza nim. Jeśli na przykład nie posypiemy piaskiem lub solą zmrożonego chodnika przed domem i przechodzień złamie nogę, nasz ubezpieczyciel wypłaci odszkodowanie, które pokryje wyrządzoną szkodę.

Przeczytaj też:

Kiedy za odśnieżanie chodnika odpowiada właściciel domu, a kiedy gmina?

OC chroni nas również przed skutkami zdarzeń związanych z użytkowaniem roweru lub wózka inwalidzkiego, posiadaniem zwierząt domowych, opieką nad dziećmi oraz innymi osobami, za które ponosimy odpowiedzialność na mocy prawa, uprawianiem sportów, użytkowaniem drona itp.

Ubezpieczenie to może się przydać także najemcom (lokatorom). Może się zdarzyć, że zniszczą mienie wynajmującego (właściciela), a w takiej sytuacji dzięki OC unikną zbędnych, poważnych wydatków. Takie rozszerzenie polisy może wykupić właściciel wynajętej nieruchomości (razem z ubezpieczeniem mieszkania/domu) lub sam lokator (bez ubezpieczenia wynajętego mieszkania).

NIE PRZEGAP:

Ubezpieczenie BUDOWY domu: jak wybrać najlepszą ofertę >>>

Kupując ubezpieczenie OC, warto wybrać wysoką sumę ubezpieczenia (co najmniej 50 tys. zł), gdyż szkody osobowe mogą sięgać ogromnych kwot.

Na czym polega assistance domowy

Assistance pozwala na uzyskanie wsparcia w różnorakich zdarzeniach losowych, jakie mogą nas spotkać w codziennym życiu domowym. Od drobnych awarii sprzętu po kradzież z włamaniem. Na co dzień korzystamy z wielu różnych sprzętów, które mogą ulec awarii - np. będzie to cieknąca zmywarka, zepsuta kuchenka czy zatrzaśnięte klucze. Wystarczy jeden telefon do centrum assistance, a osoba przyjmująca zgłoszenie pomoże nam, kierując do nas odpowiedniego fachowca. Właściwy numer telefonu znajdziemy na druku polisy lub na stronie internetowej firmy ubezpieczeniowej.

W ramach assistance domowego możemy korzystać też z innych usług, np. infolinii dostępnej 24 h/dobę. Uzyskamy tam między innymi informację, jak zablokować zgubioną lub skradziona kartę bankową. Możemy też prosić o zorganizowanie dozoru mienia po pożarze lub włamaniu, zorganizowanie natychmiastowego powrotu właściciela do domu w przypadku wystąpienia szkody, a w przypadku choroby ubezpieczonego - o dostarczenie artykułów spożywczych, higienicznych, przyjazd opiekuna do dzieci lub osoby niepełnosprawnej pozostającej pod opieką ubezpieczonego, a także opiekę nad psami i kotami w miejscu ubezpieczenia. Zakres oferowanych usług może być bardzo duży.

Obowiązki ubezpieczonego właściciela nieruchomości

Z umową ubezpieczenia domu wiążą się liczne obowiązki, z których niewywiązywanie się może być uznane za przyczynienie się do szkody i mieć wpływ na wysokość odszkodowania lub jego brak. Chodzi nie tylko o tak podstawowe kwestie, jak zabezpieczenie mienia (zamykanie okien i drzwi, niepowierzanie kluczy osobom trzecim), ale również przestrzeganie reguł użytkowania sprzętów domowych oraz przepisów dotyczących obowiązkowych przeglądów budynku i instalacji.

Zgodnie z art. 62 Prawa budowlanego raz w roku należy zlecić kontrolę instalacji gazowej i przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych), a raz na 5 lat - sprawdzenie stanu technicznego budynku oraz instalacji elektrycznej i piorunochronnej. Kontrole te mogą wykonywać osoby z odpowiednimi uprawnieniami budowlanymi lub kwalifikacjami do wykonywania dozoru nad eksploatacją danych urządzeń i instalacji, a w wypadku przewodów kominowych również osoby posiadające uprawnienia mistrza w rzemiośle kominiarskim.

Przeczytaj też:

Przegląd kominiarski i czyszczenie komina >>>

Rozporządzenie w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów w § 34 zobowiązuje natomiast właścicieli do czyszczenia przewodów dymowych i spalinowych w okresach ich użytkowania:

• co najmniej raz na trzy miesiące w przypadku palenisk opalanych paliwem stałym albo
• co najmniej raz na sześć miesięcy w przypadku palenisk opalanych paliwem płynnym lub gazowym.

Przewody wentylacyjne powinny być z kolei czyszczone co najmniej raz w roku.

W domach jednorodzinnych oraz letniskowych można zlecić te czynności dowolnej osobie albo zająć się tym samodzielnie (w innych obiektach przewody może czyścić wyłącznie wykwalifikowany kominiarz).

W domach, w których zainstalowano kocioł o nominalnej mocy cieplnej od 20 kW do 100 kW, jest jeszcze wymagane sprawdzanie co 5 lat stanu technicznego systemu ogrzewania. Wynika to z art. 23 Ustawy o charakterystyce energetycznej budynków.

Z każdej kontroli i przeglądu sporządzany jest protokół, który należy zachować. W razie powstania szkody ubezpieczyciel może od nas zażądać okazania dokumentów poświadczających, że przestrzegamy przepisów i dbamy o stan techniczny budynku.