Tańsze ogrzewanie
Ogrzewanie domu generuje duże koszty w rodzinnym budżecie, a rachunków z tego tytułu nie unikniemy – to pewne. Może jednak być tańsze i to dużo. Wystarczy wprowadzić odpowiednie rozwiązania.
Planuj zawczasu
- Odpowienie zaizolowanie ścian, dachu i podłóg na gruncie daje najbardziej odczuwalne oszczędności w zużyciu energii do ogrzewania domu. By spełnić wymagania narzucone przez przepisy budowlane, wystarczy warstwa izolacji grubości 10-15 cm w przypadku ścian zewnętrznych, 20-30 cm dla dachu i 5-10 cm dla podłogi. Ale nic nie stoi na przeszkodzie, by zastosować grubsze warstwy, np.10-centymetrowe ocieplenie ścian zamienić na 20-centymetrowe. Za kilka dodatkowych centymetrów ocieplenia zapłacimy niewiele więcej, a koszty ponoszone później na ogrzewanie domu wyraźnie się zmniejszą.
- Wybierając okna i drzwi zewnętrzne, zwróć uwagę na ich parametry cieplne (na współczynnik przenikania ciepła U – im jest on mniejszy, tym lepiej).
- Komfort cieplny w domu, ale także wielkość rachunków płaconych za jego ogrzanie zależą także od dokładności pracy naszych wykonawców, dlatego warto zainteresować się, jak przebiega budowa. Nawet, gdy ściany i inne przegrody zostaną wzniesione z najcieplejszych materiałów – jeśli prace będą wykonane niedbale, pieniądze zostaną wyrzucone w błoto.
- Jeżeli chcesz mieć kominek, wybuduj taki z wkładem zamkniętym. Dzięki niemu nawet 70% ciepła powstającego w wyniku spalania drewna może być wykorzystane do ogrzania domu. Takim kominkiem będziesz mógł efektywnie i tanio ogrzewać dom w okresach przejściowych – gdy temperatura na zewnątrz nie będzie jeszcze bardzo niska.
- Jeśli dom ma już swoje lata, warto zastanowić się nad jego termomodernizacją (ociepleniem budynku, wymianą stolarki i instalacji grzewczej), dzięki której, stanie się on o wiele cieplejszy i tańszy w ogrzewaniu.
Ile zyskasz
- Decydując się na ocieplenie ścian izolacją grubości 20 cm zamiast 10 cm, zapłacisz średnio o 10 zł więcej za m² ściany, natomiast jej izolacyjność cieplna będzie
niemal dwukrotnie lepsza (współczynnik przenikania ciepła U z 0,27 W/(m²·K) spadnie do 0,16 W/(m²·K). Docieplenie ścian zewnętrznych i dachu zmniejszy ilość uciekającego przez nie ciepła o 30-50%. - Ciepłe okna (o współczynniku U niższym niż 1,0 W/(m²·K)) będą kosztować około 40% więcej niż standardowa stolarka, lecz straty ciepła przez nie będą mniejsze o mniej więcej 30%.
- Do 15% ciepła można zaoszczędzić dzięki modernizacji instalacji centralnego ogrzewania w budynku. Kolejne 20-30% ciepła zaoszczędzisz dzięki dociepleniu budynku oraz wymianie okien.
Ocieplając dom, warto się przyłożyć do eliminacji mostków termicznych, czyli miejsc zaizolowanych gorzej niż reszta przegród budowlanych, przez które może uciekać sporo ciepła. Występują one najczęściej w miejscu połączenia płyt balkonowych ze stropem, w nadprożach, wieńcach stropu nad piwnicą, a także ościeżach otworów okiennych i drzwiowych. Wszystkie te miejsca wymagają zastosowania specjalnych rozwiązań – np. odpowiedniej warstwy izolacji czy uszczelnienia. Zadbajmy o to, aby w projekcie domu znalazły się szczegółowe wytyczne, jak należy je zabezpieczyć – w przeciwnym wypadku nasz wykonawca najprawdopodobniej nie zwróci na to uwagi.
Mieczysław Jurek, inżynier budowlany
Zadbaj o instalację grzewczą
- Wybierz kocioł o większej sprawności, najlepiej kondensacyjny – jeśli ogrzewasz dom gazem bądź olejem. Zapłacisz za niego więcej, lecz taki wydatek zwróci ci się nam stosunkowo szybko – taki kocioł w porównaniu z konwencjonalnym będzie zużywał mniej paliwa.
- Jeśli zamierzasz ogrzewać dom paliwem stałym, wybierz kocioł odpowiedni do jego rodzaju. Do palenia węglem – kocioł ze spalaniem dolnym, do ogrzewania drewnem i biomasą – urządzenie zgazowujące.
- Raz do roku, przed sezonem grzewczym, zleć regulację oraz oczyszczenie kotła z sadzy i substancji smolistych. Każdy osad na ściankach kanałów konwekcyjnych utrudnia odbiór ciepła z wymiennika – obniża to sprawność urządzenia, czyli zwiększa zużycie paliwa.
- Zaizoluj rury i przewody centralnego ogrzewania. Na rynku dostępne są łatwe w montażu specjalne materiały przeznaczone do tego celu.
Ile zyskasz
Jeśli zainwestujesz w kocioł kondensacyjny, jego cenę zrekompensuje ci mniejsze zużycie paliwa (w ciągu sezonu grzewczego kocioł kondensacyjny może zużyć nawet 20% mniej paliwa niż ten konwencjonalny) W skali roku może to być oszczędność rzędu 500 -1000 zł (w zależności od wielkości domu i rodzaju gazu).
Autor: archiwum muratordom
Autor: archiwum muratordom
Zmień nawyki
- Im wyższa temperatura w pomieszczeniach, tym większe zużycie energii do ogrzewania. Warto więc przyzwyczaić się do przebywania w nieco niższej temperaturze. Ciepły polar zamiast T-shirta kosztuje dużo mniej niż paliwo do kotła.
- W kuchni czy sypialniach temperatura powietrza nie musi być tak wysoka jak w pokoju dziennym czy łazience. Wyreguluj instalację grzewczą tak, by w pomieszczeniach, w których najczęściej przebywasz, w dzień było 20°C. Nawet jeśli początkowo wyda ci się, że to za mało, po kilku dniach będziesz zadowolony. Warunkiem odczuwania komfortu cieplnego w takiej temperaturze jest utrzymywanie wilgotności względnej powietrza na poziomie 40-50% – przy sprawnej wentylacji grawitacyjnej i niezbyt gorących grzejnikach nie powinno to stanowić problemu. Gdy temperatura jest zbyt wysoka, bardziej odczuwamy zaduch, co zmusza nas do częstszego otwierania okien, a to oznacza dodatkowe straty ciepła i wzrost zużycia energii o kilkanaście procent. W nocy temperatura w pomieszczeniach może być nieco niższa niż w dzień bez uszczerbku dla naszego komfortu. W temperaturze 18°C bardzo dobrze się śpi, oczywiście w ciepłej pościeli.
- Również na czas wyjścia domowników na dłużej (do pracy czy szkoły) powinno się obniżać temperaturę w domu do 17°C, a na czas kilkudniowej nieobecności nawet do 15°C. Utrzymywanie jeszcze niższej temperatury jest już niezalecane, przede wszystkim ze względu na konieczność dostarczenia później dużej ilości energii do ponownego rozgrzania ścian, podłóg i stropów. Takie zbytnie ochłodzenie domu nie da większych oszczędności, a jedynie spowoduje dyskomfort mieszkańców.
- Niektóre pokoje nie muszą być koniecznie ogrzewane przez cały dzień. Jeśli z któregoś z nich nie korzystasz, zamknij go szczelnie i obniż w nim temperaturę.
- Olej opałowy, gaz ciekły i węgiel kupuj latem, gdy jest tańszy.
- Oszczędzaj również ciepłą wodę – zamiast brać każdą kąpiel w wannie, zacznij używać prysznica.
Ile zyskasz
- Obniżenie temperatury zaledwie o 1°C zmniejszy koszty ogrzewania domu o blisko 6% w ciągu całego sezonu grzewczego. Temperatura o 1°C niższa może oznaczać oszczędność około 100 m³ gazu rocznie. Gdy na zewnątrz jest około 0°C, a w mieszkaniu są 23°C, to przez przegrody zewnętrzne ucieka o 15% więcej ciepła niż wtedy, gdy w pokojach utrzymujemy temperaturę 20°C.
- Na każdej kąpieli pod prysznicem zamiast w wannie można oszczędzić co najmniej 2 kWh energii.
Grzejnik pod kontrolą
- Do racjonalnego korzystania z instalacji grzewczej (by niepotrzebnie nie dostarczać ciepła do pomieszczeń) pomocne będą urządzenia regulacyjne – sterownik źródła ciepła (kotła, pompy ciepła lub kominka z płaszczem wodnym). Dobry sterownik powinien umożliwiać zaprogramowanie różnych wartości temperatury w pomieszczeniach dla różnych okresów, tak by nie trzeba było wciąż pamiętać o jej zmianach. Sprawdzonym sposobem jest także wykorzystywanie regulatorów pogodowych reagujących na zmiany temperatury na zewnątrz.
- Zamontuj na grzejnikach termostaty, które pozwolą ci kontrolować temperaturę w danym pomieszczeniu.
- Nie zasłaniaj grzejników. To nie najlepszy sposób na poprawę wystroju wnętrz, gdyż zasłona utrudnia wymianę ciepła. Zasłonięte czy wręcz zabudowane grzejniki muszą mieć wyższą temperaturę, by dostarczać do pomieszczeń tę samą ilość ciepła co kaloryfery swobodnie omywane przez powietrze z pomieszczenia. A wyższa temperatura powierzchni grzejnej oznacza większe straty ciepła przez ściany domu, więc do utrzymania w pomieszczeniach temperatury zapewniającej komfort potrzeba więcej energii.
- Odsuń meble od grzejników – minimalna odległość stołów czy kanap od grzejnika powinna wynosić 10 cm. Bliższa odległość to co najmniej 10-procentowe straty ciepła.
- Nad grzejnikami warto zamontować półki lub poszerzyć parapety. Dzięki temu ciepłe powietrze powędruje na środek pokoju zamiast w stronę okna, gdzie się ochłodzi.
- Jeśli ściany domu są słabo ocieplone za kaloryferami zainstaluj ekrany z folii aluminiowej odbijające ciepło.
Ile zyskasz
Ekrany izolacyjne zamontowane za grzejnikami zwiększą ich wydajność o 10%. Taka inwestycja to nieduży koszt (około 20 zł za 5 m ekranu o szerokości 50 cm i grubości 0,3 cm), który zwróci się w ciągu najbliższego sezonu grzewczego. Metr kwadratowy ekranu to oszczędność około 110 m³ gazu. Jeden termostat może przyczynić się do oszczędności około 15 m³ gazu rocznie. Regulatory temperatury pozwolą zmniejszyć o 30-50% wydatki na ogrzewanie.
Racjonalne wietrzenie i wentylacja
- Podczas wietrzenia zakręcaj zawory grzejników znajdujących się w pomieszczeniu. Są nawet czujniki współpracujące z zaworami, które mogą to robić automatycznie. Jeśli nie zakręcimy zaworu, zimne powietrze wpadające przez otwarte okno ochłodzi termostat, powodując maksymalne otwarcie zaworu. Grzejnik zrobi się wtedy gorący, ale większość dostarczanego przez niego ciepła od razu wyleci przez otwarte okno, a to oznacza duże straty.
- Zwróć uwagę, by wietrzenie pomieszczeń w czasie mrozu nie trwało dłużej niż kilka minut. W takim czasie, mimo odłączenia grzejnika, pomieszczenie nie zdąży się wychłodzić. Po zamknięciu okna temperatura szybko wróci do normalnej wartości dzięki ciepłu zakumulowanemu w ścianach i stropach.
- Pamiętaj, że lepiej jest wietrzyć częściej przez krótki czas niż raz, ale długo. Optymalny czas wietrzenia to 3-5 minut.
- Do podgrzania powietrza wentylacyjnego potrzeba dużo energii. Ale lepiej nie ograniczać ilości napływającego do pomieszczeń świeżego powietrza, gdyż może się to skończyć zagrzybieniem ścian, a czasami także chorobami domowników. Najefektywniejszy sposób na zmniejszenie kosztów wentylacji to zastosowanie odzysku ciepła z wywiewanego powietrza, czyli systemu wentylacji mechanicznej z rekuperatorem. W domach energooszczędnych to już standard.
Ile zyskasz
W domach wznoszonych zgodnie z obowiązującymi standardami przez wentylację grawitacyjną może uciekać 30-40% ciepła. Uszczelnienie konstrukcji budynku, wprowadzenie wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła i idąc dalej – czerpanie powietrza przez gruntowy wymiennik ciepła umożliwia redukcję tych strat ciepła o blisko 80%.