Podatek bankowy wchodzi w życie. Co to oznacza dla kredytobiorców?

2016-01-27 18:23

Od 1 lutego 2016 roku zacznie obowiązywać ustawa o podatku bankowym. Czy koszty podatku zostaną przeniesione na klientów? O ile zdrożeją kredyty?

Pakiet Monitoring
Autor: photos Pakiet Monitoring pozwoli na bieżąco weryfikować swoją historię kredytową

Podwyższenie marży kredytu

Po zapowiedzi wprowadzenia podatku bankowego niemal natychmiast kilka banków podwyższyło marże kredytowe. Rekordowego wzrostu dokonał Deutsche Bank, gdzie marże wzrosły o 0,65 p.p., następnie mBank podwyższył oprocentowanie o 0,40 p.p. W grudniu i styczniu podwyżki nastąpiły m.in. w Eurobanku, Pekao SA, BPH, Raiffeisen Polbank czy BGŻ BNP Paribas. W bankach tych marże wzrosły o 0,14 p.p. do 0,50 p.p. w zależności od kwoty kredytu i wielkości wkładu własnego.

Najprawdopodobniej to nie koniec podwyżek i w najbliższych tygodniach marże mogą jeszcze wzrosnąć. Podwyżki będą spowodowane także innymi kosztami, jakie muszą w najbliższym czasie ponieść banki, czyli wpłaty do Funduszu Wsparcia Kredytobiorców czy wpłaty na rzecz Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.

Warto wiedzieć

Nazwa „podatek bankowy” jest nieco myląca, gdyż do zapłaty nowego podatku zobowiązane będą nie tylko banki, ale również Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo-Kredytowe (SKOK), towarzystwa ubezpieczeniowe oraz firmy pożyczkowe. Nowa danina na rzecz państwa będzie dotyczyć tych banków i SKOKów, których suma aktywów przekracza 4 mld złotych. Dla ubezpieczycieli próg ten ustalono na poziomie 2 mld złotych oraz 200 mln złotych dla firm pożyczkowych. W przypadku banków stawka podatku będzie wynosić 0,0366% miesięcznie (niemal 0,44% rocznie).

Podatek bankowy obejmie nie tylko nowe kredyty

Trzeba jednak pamiętać, że podatek bankowy obejmować będzie nie tylko nowe kredyty, ale także wszystkie aktywa, w tym kredyty udzielone kilka lat temu na zupełnie innych warunkach cenowych. Oczywiście bank nie może osobom, które już spłacają swoje zobowiązania podwyższyć marży, gdyż będzie to złamaniem zapisów umowy kredytowej. Pozostanie zatem poszukiwania innych źródeł przychodów na pokrycie podatku od „starych” kredytów.

Jednym z nich jest większe obciążenie kosztami podatku nowych kredytobiorców. Osoby zaciągające teraz kredyt będą musiały ponieść koszty podatku nie tylko od swojego kredytu, ale poprzez zwiększenie marży zapłacą także za podatek od „starych” kredytów. 

Wzrost opłat za usługi bankowe

Innym sposobem na zwiększenie przychodów jest wzrost opłat za inne usługi bankowe. Coraz więcej banków podnosi opłaty za prowadzenie rachunków, wzrastają opłaty za karty kredytowe. Zauważalnym zjawiskiem jest także zaostrzenie kryteriów, po spełnieniu których zwolnieni jesteśmy z opłat za prowadzenie konta, czy kartę kredytową. Banki wymagają większych wpływów na rachunek, czy bardziej aktywnego korzystania z kart płatniczych.

Ile podatku musi zapłacić bank?

Podatkiem bankowym będą obłożone aktywa instytucji finansowej, a w przypadku banków zdecydowaną większość aktywów stanowią udzielone kredyty. Ile zatem podatku będzie musiał zapłacić bank od pojedynczego kredytu w trakcie całego okresu jego spłaty? Poniższa tabela przedstawia zamiany wysokości salda zadłużenia i wysokość podatku, jaki należy co miesiąc zapłacić od kredytu.

Okres Saldo zadłużenia Rata odsetkowa Rata kapitałowa Podatek bankowy
1 300 000,00 1 000,00 583,51 109,80
2 299 416,49 998,05 585,46 109,59
3 298 831,03 996,10 587,41 109,37
4 298 243,63 994,15 589,37 109,16
5 297 654,26 992,18 591,33 108,94
...        
180 156 403,61 521,35 1062,17 57,24
...        
300 1578,25 5,26 1578,25 0,58
SUMA   175 053,16 300 000,00 19 220,84

Od kredytu z powyższego przykładu bank przez 25 lat będzie zobowiązany do zapłaty prawie 20 tys. złotych podatku. Gdyby całkowity koszt podatku miał zostać przeniesiony na kredytobiorcę, wówczas kwota zapłaconych odsetek musiałaby być wyższa o prawie 20 tys. złotych. Stanie się tak w przypadku podwyższenia oprocentowania o 0,40 p.p. Wówczas kwota zapłaconych odsetek wyniesie 195 tysięcy złotych i pozwoli na całkowite przeniesienie kosztu podatku bankowego na kredytobiorcę.