Warzywa dyniowate. Jak uprawiać, jak je wykorzystać?

Spis treści

1. Co zaliczamy do warzyw dyniowatych?
2. Warzywa dyniowate - uprawa z rozsady
3. Warzywa dyniowate - uprawa
4. Uprawa warzyw dyniowatych pod osłonami
5. Warzywa dyniowate. Zdjęcia
6. Co zawierają warzywa dyniowate?
7. Wykorzystanie warzyw dyniowatych

Choć dynia kojarzona jest dzisiaj głównie z popularnym świętem Halloween, dawniej była jednym z bardziej lubianych warzyw. Ogromne, pomarańczowe, kuliste dynie, dumnie prezentowały się na warzywnych rabatach wiejskich ogródków i służyły swoim wartościowym wnętrzem na różne sposoby. Z miąższu przyrządzano zupy, potrawy obiadowe i marynaty, a pestki suszono i wykorzystywano jako zdrową przekąskę. Podobne zastosowanie dynia ma również dzisiaj.

Co zaliczamy do warzyw dyniowatych?

Obok dyni na ogrodowych grządkach pojawiają się też inne wartościowe i zdrowe warzywa oraz owoce należące do licznej rodziny dyniowatych. Wśród nich znajdziemy już nie tylko dynię olbrzymią i cenionego ogórka, ale też zaliczane do odmian dyni zwyczajnej cukinie, patisony i dynie makaronowe, a także smakowite arbuzy oraz melony, będące słodkim gatunkiem ogórka.

Warzywa dyniowate - uprawa z rozsady

Niestety, rośliny dyniowate to gatunki dość wymagające, kochające ciepło i słońce. Optymalna temperatura ich wzrostu to 20-25 st. C, a minimum, przy którym w ogóle rosną to 13-14 st. C. Z tego względu najlepiej uprawiać je z rozsady, wysadzanej na miejsce stałe dopiero, gdy minie niebezpieczeństwo wiosennych przymrozków, a wiec w drugiej połowie maja. Cukinię i patisony czasami uprawia się też z siewu wprost do gruntu – siew gniazdowy w drugiej połowie maja, ale wtedy ich rozwój się przedłuża.

• Jak samodzielnie przygotować rozsadę kwiatów i warzyw do ogrodu?

Warzywa dyniowate - uprawa

• Stanowisko i podłoże dla warzyw dyniowatych

Pod uprawę warzyw dyniowatych należy przeznaczyć ciepłe, osłonięte od wiatru i słoneczne stanowisko oraz żyzną (w 1-szym roku po nawożeniu obornikiem lub kompostem), próchniczą, zasobną w składniki pokarmowe i stale lekko wilgotną glebę, gdyż rośliny tworzą dużą masę zieloną i mają spore wymagania pokarmowe i wodne.

• Wymagania wodne warzyw dyniowatych

Rośliny dyniowate nie lubią suszy, która powoduje u nich więdniecie i karlenie owoców. zasychanie zawiązków, a czasem nawet zamieranie. Bardzo dobrze reagują na ściółkowanie podłoża, które zapobiega nadmiernemu parowaniu wody z gleby, ogranicza rozwój chwastów i zatrzymuje ciepło (ściółka organiczna dodatkowo się też rozkłada, wzbogacając podłoże w próchnicę).

Uprawa warzyw dyniowatych pod osłonami

Niektóre z dyniowatych, te najbardziej ciepłolubne i wymagające, lepiej będą rosły pod osłonami niż w gruncie, dlatego uprawa arbuza czy melona w polu może nie dać spodziewanych efektów i może być zawodna. W szklarni dobrze udają się też odmiany ogórków o długich pędach, które prowadzi się przy sznurkach lub palikach.

Warzywa dyniowate. Zdjęcia

Co zawierają warzywa dyniowate?

Warzywa dyniowate wyglądają bardzo różnie, ale ich wartości odżywcze są podobne. Wszystkie są mało kaloryczne bo zwykle mają 15-30 kcal w 100 g (więcej kalorii ma słodki arbuz i melon, mniej ogórek), dlatego ich spożywanie poleca się osobom będącym na diecie odchudzającej.

Większość dyniowatych w znacznej części składa się z wody, zawierającej koktajl witamin (głównie wit. A, C oraz wit. z grupy B) i minerałów (min. potas, fosfor, wapń, magnez, cynk, żelazo, sód), dlatego znakomicie gaszą pragnienie i są idealną propozycją na letnie upały (szczególnie arbuz, melon i ogórek).

Wykorzystanie warzyw dyniowatych

• Latem z warzyw dyniowatych można przyrządzać desery, napoje i lekkie sałatki (np. sorbet arbuzowy, sałatka owocowa, granita z arbuza, smoothie z melona, sałatka z ogórka) lub odżywcze przystawki i chłodniki (np. kawałki melona owinięte szynką parmeńską, kwiaty cukinii smażone w cieście naleśnikowym lub zapiekane z nadzieniem twarogowym, grillowana cukinia, chłodnik ogórkowy).

• Dynie, melony, cukinie czy ogórki, doskonale nadają się też do dań obiadowych i wytrawnych. Można z nich przyrządzać zupy, faszerować mięsem oraz warzywami i zapiekać, dusić (np. duszona dynia makaronowa), przygotowywać leczo lub dodawać do pieczeni.

• Z dyni, patisonów oraz cukinii, można też przyrządzać słodkie lub wytrawne marynaty, a nawet dżemy na zimę (dżem z dyni).

• Plastry ogórka to również znakomity kosmetyk, poprawiający wygląd skóry i rozjaśniający przebarwienia.

• Warto też pamiętać, że owoce i warzywa z rodziny dyniowatych o pomarańczowej barwie (melon, dynia), dostarczają nam sporo cennego dla oczu i skóry beta-karotenu (wit. A), natomiast mające barwę czerwoną (arbuz), wartościowego likopenu.

• Warzywa dyniowate pomagają też odkwasić organizm i oczyścić go z toksyn, dlatego z pewnością warto je uprawiać i spożywać.

Poznaj mniej znane warzywa, które można uprawiać w ogrodzie:

• Ogórek kiwano, czyli ogórek kolczasty
• Fasolnik chiński
• Musztardowiec
• Ketmia jadalna
• Szpinak malabarski