Warzywa dyniowate. Jak uprawiać, jak je wykorzystać?
Do powszechnie uprawianych w ogrodach warzyw dyniowatych należą ogórki, dynie, cukinie. Rzadziej w przydomowych warzywnikach znajdziemy arbuzy, melony i patisony. Poznaj wymagania uprawowe warzyw dyniowatych.
Autor: GettyImages
Do warzyw dyniowatych należą: dynia, ogórek, cukinia, melon, arbuz, patison
Spis treści
- Co zaliczamy do warzyw dyniowatych?
- Warzywa dyniowate - uprawa z rozsady
- Warzywa dyniowate - uprawa
- Uprawa warzyw dyniowatych pod osłonami
- Warzywa dyniowate. Zdjęcia
- Co zawierają warzywa dyniowate?
- Wykorzystanie warzyw dyniowatych
Choć dynia kojarzona jest dzisiaj głównie z popularnym świętem Halloween, dawniej była jednym z bardziej lubianych warzyw. Ogromne, pomarańczowe, kuliste dynie, dumnie prezentowały się na warzywnych rabatach wiejskich ogródków i służyły swoim wartościowym wnętrzem na różne sposoby. Z miąższu przyrządzano zupy, potrawy obiadowe i marynaty, a pestki suszono i wykorzystywano jako zdrową przekąskę. Podobne zastosowanie dynia ma również dzisiaj.
Co zaliczamy do warzyw dyniowatych?
Obok dyni na ogrodowych grządkach pojawiają się też inne wartościowe i zdrowe warzywa oraz owoce należące do licznej rodziny dyniowatych. Wśród nich znajdziemy już nie tylko dynię olbrzymią i cenionego ogórka, ale też zaliczane do odmian dyni zwyczajnej cukinie, patisony i dynie makaronowe, a także smakowite arbuzy oraz melony, będące słodkim gatunkiem ogórka.
Autor: GettyImages
- ogórek siewny (Cucumis sativus)
- dynia zwyczajna (Cucurbita pepo)
- cukinia (Cucurbita pepo convar. giromontiina)
- patison (Cucurbita pepo var. patisoniana)
- melon (Cucumis melo)
- arbuz (kawon) (Citrullus lanatus)
Warzywa dyniowate - uprawa z rozsady
Niestety, rośliny dyniowate to gatunki dość wymagające, kochające ciepło i słońce. Optymalna temperatura ich wzrostu to 20-25 st. C, a minimum, przy którym w ogóle rosną to 13-14 st. C. Z tego względu najlepiej uprawiać je z rozsady, wysadzanej na miejsce stałe dopiero, gdy minie niebezpieczeństwo wiosennych przymrozków, a wiec w drugiej połowie maja. Cukinię i patisony czasami uprawia się też z siewu wprost do gruntu – siew gniazdowy w drugiej połowie maja, ale wtedy ich rozwój się przedłuża.
Warzywa dyniowate - uprawa
- Stanowisko i podłoże dla warzyw dyniowatych
Pod uprawę warzyw dyniowatych należy przeznaczyć ciepłe, osłonięte od wiatru i słoneczne stanowisko oraz żyzną (w 1-szym roku po nawożeniu obornikiem lub kompostem), próchniczą, zasobną w składniki pokarmowe i stale lekko wilgotną glebę, gdyż rośliny tworzą dużą masę zieloną i mają spore wymagania pokarmowe i wodne.
- Wymagania wodne warzyw dyniowatych
Rośliny dyniowate nie lubią suszy, która powoduje u nich więdniecie i karlenie owoców. zasychanie zawiązków, a czasem nawet zamieranie. Bardzo dobrze reagują na ściółkowanie podłoża, które zapobiega nadmiernemu parowaniu wody z gleby, ogranicza rozwój chwastów i zatrzymuje ciepło (ściółka organiczna dodatkowo się też rozkłada, wzbogacając podłoże w próchnicę).
Uprawa warzyw dyniowatych pod osłonami
Niektóre z dyniowatych, te najbardziej ciepłolubne i wymagające, lepiej będą rosły pod osłonami niż w gruncie, dlatego uprawa arbuza czy melona w polu może nie dać spodziewanych efektów i może być zawodna. W szklarni dobrze udają się też odmiany ogórków o długich pędach, które prowadzi się przy sznurkach lub palikach.
Warzywa dyniowate. Zdjęcia
Autor: GettyImages
Do warzyw dyniowatych należą: dynia, ogórek, cukinia, melon, arbuz, patison
Co zawierają warzywa dyniowate?
Warzywa dyniowate wyglądają bardzo różnie, ale ich wartości odżywcze są podobne. Wszystkie są mało kaloryczne bo zwykle mają 15-30 kcal w 100 g (więcej kalorii ma słodki arbuz i melon, mniej ogórek), dlatego ich spożywanie poleca się osobom będącym na diecie odchudzającej.
Większość dyniowatych w znacznej części składa się z wody, zawierającej koktajl witamin (głównie wit. A, C oraz wit. z grupy B) i minerałów (min. potas, fosfor, wapń, magnez, cynk, żelazo, sód), dlatego znakomicie gaszą pragnienie i są idealną propozycją na letnie upały (szczególnie arbuz, melon i ogórek).
Wykorzystanie warzyw dyniowatych
- Latem z warzyw dyniowatych można przyrządzać desery, napoje i lekkie sałatki (np. sorbet arbuzowy, sałatka owocowa, granita z arbuza, smoothie z melona, sałatka z ogórka) lub odżywcze przystawki i chłodniki (np. kawałki melona owinięte szynką parmeńską, kwiaty cukinii smażone w cieście naleśnikowym lub zapiekane z nadzieniem twarogowym, grillowana cukinia, chłodnik ogórkowy).
- Dynie, melony, cukinie czy ogórki, doskonale nadają się też do dań obiadowych i wytrawnych. Można z nich przyrządzać zupy, faszerować mięsem oraz warzywami i zapiekać, dusić (np. duszona dynia makaronowa), przygotowywać leczo lub dodawać do pieczeni.
- Z dyni, patisonów oraz cukinii, można też przyrządzać słodkie lub wytrawne marynaty, a nawet dżemy na zimę (dżem z dyni).
- Plastry ogórka to również znakomity kosmetyk, poprawiający wygląd skóry i rozjaśniający przebarwienia.
- Warto też pamiętać, że owoce i warzywa z rodziny dyniowatych o pomarańczowej barwie (melon, dynia), dostarczają nam sporo cennego dla oczu i skóry beta-karotenu (wit. A), natomiast mające barwę czerwoną (arbuz), wartościowego likopenu.
- Warzywa dyniowate pomagają też odkwasić organizm i oczyścić go z toksyn, dlatego z pewnością warto je uprawiać i spożywać.
Poznaj mniej znane warzywa, które można uprawiać w ogrodzie:
- Ogórek kiwano, czyli ogórek kolczasty
- Fasolnik chiński
- Musztardowiec
- Ketmia jadalna
- Szpinak malabarski
