Skrytokwiat (Cryptanthus) - charakterystyka, wymagania, uprawa, pielęgnacja
Skrytokwiat (Cryptanthus) to niewielkich rozmiarów roślina doniczkowa, która świetnie nadaje się do ogrodów w szkle. Poznaj bliżej najpopularniejsze gatunki skrytokwiatu i dowiedz się więcej ich wymaganiach. Domowa uprawa skrytokwiatu.
Skrytokwiaty to niewielkie, ale bardzo ciekawe rośliny, które zachwycają dekoracyjnymi liśćmi. Należą do rodziny bromeliowatych (ananasowatych).
Skrytokwiaty - jak wyglądają?
Znanych jest kilkadziesiąt gatunków skrytokwiatów zasiedlających tropikalne rejony Brazylii, ale w mieszkaniach uprawianych jest zaledwie kilka z nich. Rośliny są najczęściej nieduże (10-20 cm), ale dość rozłożyste (osiągają na ogół średnicę kilkunastu centymetrów, ale niektóre gatunki mogą mieć nawet metr szerokości).
- Skrytokwiat - liście. Ozdobą (jedyną) skrytokwiatów są długie, ostro zakończone, szerokolancetowate, sztywne, wywinięte na końcach liście o kolczasto ząbkowanych brzegach. Liście są zwykle siedzące (rzadziej ogonkowe) i zebrane tuż nad ziemią po kilka lub kilkanaście w gęste, rozłożyste rozety. W zależności od gatunku i odmiany liście skrytokwiatu mogą mieć różne, czasem zaskakująco piękne i fantazyjne kolory. Zdarzają się rośliny o liściach jaskrawoczerwonych, intensywnie różowych, podłużnie paskowanych, kontrastowo obrzeżonych lub ozdobionych jasnymi, poprzecznymi pasami i prążkami.
- Skrytokwiat - kwiaty. U starszych egzemplarzy wewnątrz rozet latem rozwijają się też trójpłatkowe kwiaty. Są one jednak niepozorne i zazwyczaj dobrze ukryte między liśćmi (stad nazwa rośliny) i nie są ozdobą rośliny. Podobnie jak u innych bromeliowatych, pojawienie się kwiatów oznacza zamieranie rośliny. Zanim jednak do tego dojdzie, rozeta wydaje wcześniej rozetki potomne, które nadal mogą być uprawiane jako rośliny ozdobne. Niektóre gatunki tworzą też rozłogi.
W przeciwieństwie do wielu innych gatunków z rodziny bromeliowatych, skrytokwiat nie jest epifitem i nie bytuje na drzewach, ale zasiedla dolne partie lasu, rosnąc i korzeniąc się bezpośrednio w podłożu (jego epifityczna uprawa, np. na kawałku kory na dłuższą metę się nie powiedzie, bo roślina obumrze).
Wymagania uprawowe skrytokwiatów
Ponieważ różne gatunki skrytokwiatów zasiedlają odmienne rejony Brazylii (zwykle suche, nadmorskie lasy, ale także tereny słoneczne i skaliste), rośliny mogą różnić się wymaganiami. Jedne oczekują więcej ciepła i słońca oraz mniej wilgoci (zachowują się jak sukulenty), inne wolą bardziej wilgotne powietrze, umiarkowane temperatury i półcieniste stanowiska.
Przeczytaj też: Najważniejsze błędy w uprawie roślin doniczkowych >>>
Autor: GettyImages
Cryptanthus bivittatus
Skrytokwiat Cryptanthus bivittatus
W uprawie doniczkowej najbardziej rozpowszechnionym gatunkiem jest Cryptanthus bivittatus, nazywany też czasem gwiazdą Lucyfera lub gwiazdą ziemi. Gatunek osiąga 15-20/30 cm wysokości i podobną szerokość. Tworzy gęstą, rozłożystą, gwiaździstą, płaską rozetę szerokolancetowatych, sztywnych, wywiniętych na końcach i ostro ząbkowanych oraz pofalowanych na brzegach liści, które w zależności od odmiany mają różne kolory.
Do najpopularniejszych odmian tego gatunku należą:
- 'Red Star' - o ciemnozielonych liściach z dwoma szerokimi, czerwonymi pasami, biegnącymi przez środek blaszki,
- 'Pink Starlite' - o liściach zielonych z szerokim, różowym obrzeżem
Gatunek ten preferuje jasne stanowisko z rozproszonym światłem i przepuszczalne, dość żyzne, lekkie, umiarkowanie wilgotne podłoże, najlepiej o lekko kwaśnym odczynie. Przez cały rok oczekuje też umiarkowanej temperatury uprawy (19-22°C). Lubi także wilgotne powietrze, dlatego warto ustawić w jego pobliżu nawilżacz lub systematycznie zraszać roślinę.
Skrytokwiat Fostera - Cryptanthus fosterianus
Innym, mniej znanym i rzadziej spotykanym w mieszkaniach gatunkiem jest skrytokwiat Fostera (Cryptanthus fosterianus), który jest nieco wyższy od poprzedniego (dorasta do 20-30 cm wysokości) i ma dość szerokie, lancetowate, ciemnozielone lub bordowo-zielone liście, ozdobione białymi, poprzecznymi prążkami i pasami. Gatunek ten lubi wilgotne powietrze, słoneczne lub półcieniste stanowiska i przez cały rok dość wysoką temperaturę (22-24°C).
Skrytokwiat - inne gatunki
W uprawie można też czasem spotkać skrytokwiat bezłodygowy (Cryptanthus acaulis) o zielonych, szeroko lancetowatych, ząbkowanych na brzegach i podłużnie, żółto paskowanych liściach oraz skrytokwiat bromeliowaty (Cryptanthus bromelioides) z krótkim „pieńkiem” i ładnymi, długimi, szeroko lancetowatymi, paskowanymi liśćmi, szczególnie pięknymi u odmiany 'Tricolor'.
Wszystkie skrytokwiaty można łatwo rozmnażać przez rozetki potomne, odrosty lub rozłogi. Rośliny zwykle nie sprawiają kłopotów i nadają się do uprawy zarówno w doniczce na parapecie czy komodzie, jak i w oknie kwiatowym czy widnej łazience. Mniejsze gatunki sprawdzają się w terrariach, wiwariach i ogrodach w szkle.
