Palmy w ogrodzie. Czy w Polsce można je uprawiać? Joanna hoduje Szorstkowiec Fortunego i Szorstkowiec Wagnera
Palmy kojarzą się z egzotycznymi krajami i błękitnym morzem. Natomiast widok palmy w ogrodzie w Polsce może budzić zdumienie. Okazuje się, że uprawa palm w naszym klimacie jest możliwa. Jakie palmy do ogrodu w Polsce? Jak o nie dbać? Świetnie wychodzi to pewnemu małżeństwu ze Śląska. U nich palmy rosną przed domem przez cały rok.
Autor: AD
Spis treści
- Czy palma przezimuje w Polsce?
- Śląsk. Tu rosną cały rok Szorstkowiec Fortunego i Szorstkowiec Wagnera
- Jak dbać o palmy zimą i zabezpieczyć je przed mrozem?
- Jakie palmy do ogrodu w Polsce?
- Jakie warunki lubią palmy?
- Czy palma przetrwa mrozy?
- Jak ochronić palmę przed mrozem?
- Zobacz palmy, które rosną w ogrodzie na Śląsku
Czy palma przezimuje w Polsce?
Uprawa palm w ogródku w Polsce jest możliwa, choć nie taka prosta. Na pewno na początku warto się do tego zadania przygotować. Przede wszystkim należy wybrać odpowiedni gatunek palmy. Mamy grupę tych egzotycznych drzew, o których się mówi, że są mrozoodporne. To pojęcie jednak w tym wypadku może być mylące. Bo nie oznacza, że jest to drzewo na równi odporne na niskie temperatury, jak gatunki drzew rosnących w naszej strefie klimatycznej. Palmy w naturze rosną w strefie międzyzwrotnikowej. Jako mrozoodporne nazwane są te gatunki, które poradzą sobie poza tą strefą, w nieco chłodniejszych warunkach, na przykład na południu Europy. Jednak nadal drzewo nie będzie odporne na niskie temperatury bez odpowiedniego zabezpieczenia.
Śląsk. Tu rosną cały rok Szorstkowiec Fortunego i Szorstkowiec Wagnera
Palmy w ogrodzie państwa Tomczyków można zobaczyć przez cały rok. Drzewa są już bardzo okazałe. Palmy mają bujne zielone liście i grube pnie.
- Rosną u nas już ponad siedem lat - mówi Joanna Lidochowska-Tomczyk, ich właścicielka.
To w sumie trzy drzewa. Dwa to Trachycarpus Fortunei (Szorstkowiec Fortunego) i jedna Trachycarpus Wagnerianus (szorstkowiec Wagnera).
- Wagner jest bardziej odporny na warunki atmosferyczne i miał rosnąć wolnej - potwierdzam, że z mrozem radzi sobie lepiej, natomiast rośnie też najszybciej z całej trójki. O zabezpieczeniu na zimę też jest dużo w sieci, np. podgrzewanie korzeni kablem grzejnym - niektórzy robią, większość chyba nie. U nas od początku nie było kabla w ziemi, nie dzieje się nic niepokojącego. Jeśli chodzi o zabezpieczenie korzeni styropianem - dziura (1m x 1m x 1m), w którą wsadza się palmę jest zabezpieczona 5 cm styropianem z każdej strony, co ma zabezpieczać przed przemarzaniem. U nas teoretycznie działa, ale także w drugą stronę - gdy przyjdzie wiosna, to styropian izoluje przed ogrzewaniem. Więc korzyść dyskusyjna, ale u nas palmy są w styropianie – mówi Artur Tomczyk.
Jak dbać o palmy zimą i zabezpieczyć je przed mrozem?
Jak twierdzi właściciel palm, najbardziej odporny na mróz jest pień, wytrzyma mrozy poniżej -25 stopni.
- Więc tylko kilka razy okręcam go kablem grzewczym z termostatem - grzanie załącza się, gdy temperatura spada poniżej 3 stopni. Tak naprawdę kable podłączam do prądu dopiero wtedy, gdy jest mróz około -5 stopni. Najbardziej wrażliwe są liście i stożek wzrostu. Teoretycznie wytrzymują mróz ok. -8 stopni. Mieliśmy przypadek, gdy podczas ciepłej zimy nie zabezpieczyłem palm i w lutym po ciepłym dniu przyszedł mroźny wieczór z opadami śniegu i w nocy temperatura spadła do -14 stopni.
Wagnerr sobie poradził znakomicie, nie było strat, natomiast palma Fortunego straciła większość liści (zrobiły się brązowe i uschły), na szczęście stożek wzrostu nie ucierpiał - wczesną wiosną miała tylko 3-4 zielone liście, a jesienią miała już z powrotem bujną koronę. Liście trudno zabezpieczyć, trzeba je razem zebrać i związać. W palmie Fortunego to trudne, bo liści jest dużo i są rozłożyste, krępowanie liści gniecie je, rozdziera i niszczy, trzeba to robić z uwagą. Za to w palmie Wagnera liście są sztywne, więc wiąże się je łatwiej, ale za to często pękają łodygi.
Po związaniu liści/korony trzeba je opleść kablem grzejnym, żeby w czasie chłodnych dni miały komfortowe ciepełko. Potem całość - palmę ze związaną koroną i kablem grzewczym oplatającym pień i koronę) - obudowujemy prostym stelażem i ściśle owijamy białą agrowłókniną, tak żeby było oko 6 warstw. I tyle, czekamy do wiosny. Wiosną odpakowujemy i oceniamy straty. My nasze palmy pakujemy na zimę w listopadzie/grudniu - trzeba zaplanować bezwietrzny dzień, w miarę ciepły, bez opadów. Najgorzej pakować w mrozie, po ciemku z padającym śniegiem - wiem z doświadczenia. Rozpakowujemy, gdy robi się ciepło i w prognozie nie ma już siarczystych mrozów. W ubiegłym roku była to połowa lutego, w tym roku początek marca. Zdarzyło się później, że nocą temperatura spadała poniżej -6 stopni, ale tylko na chwilę nad ranem i nie miało to wpływu na liście – opowiada właściciel palm.
Drzewa od lat odwdzięczają się właścicielom swoją bujną zielenią i egzotycznym widokiem.
Jakie palmy do ogrodu w Polsce?
Wiele gatunków palm przystosowało się do chłodów, dlatego można je zasadzić w naszym ogrodzie w gruncie i potem odpowiednio je pielęgnować. Są to też gatunki drzewek, które najłatwiej można kupić. Takimi drzewami są:
- szorstkowiec Fortunego (Trachycarpus Fortunei),
- szorstkowiec Wagnera (Trachycarpus wagnerianus),
- szorstkowiec takil (Trachycarpus takil)
- karłatka niska (Chamaerops humilis)
- waszyngtonia nitkowata (Washingtonia filifera)
- daktylowiec kanaryjski (Phoenix canariensis),
- palma miodowa (Jubaea chilensis),
- palma sabalowa (Sabal minor),
- yucca rostrata.
Jakie warunki lubią palmy?
Kupując palmę zwracamy uwagę, by drzewko mocno trzymało się w ziemi. To oznacza, że roślina się ukorzeniła i łatwiej się przyjmie w gruncie w ogrodzie. Najlepiej wybrać małe drzewo, ono najszybciej zaadoptuje się do nowych warunków. Palmy sadzimy na stanowiskach słonecznych, osłoniętych od wiatru, w przepuszczalnym podłożu o odczynie od 5,5 do 6,5 pH. Najlepszy moment na sadzenie, to późna wiosna. To roślina, która nie lubi, gdy jest zimno i sucho, trzeba więc palmę regularnie podlewać, w innym wypadku nie będzie rosła.
Czy palma przetrwa mrozy?
Drzewa zwane mrozoodpornymi mogą wytrzymać niską temperaturę. Jednak wtedy, gdy jej spadek, będzie chwilowy, na przykład nad ranem. Niektóre z egzotycznych drzewek wytrwają spadek temperatury do minus 10, a nawet minus 15 st. C. Jednak taki mróz nie może panować przez wiele godzin. W pierwszej kolejności bowiem uszkodzone zostaną najmniej odporne liście, wystarczy kilka godzin mrozu, by drzewo je straciło. Silne mrozy uszkodzą w następnej kolejności pień drzewa, natomiast korzenie zostaną uszkodzone wtedy, gdy zamarznie grunt. Zimy w Polsce potrafią być tak mroźne, dlatego palmy koniecznie trzeba zabezpieczać.
Jak ochronić palmę przed mrozem?
W niektórych regionach Polski, szczególnie na południowym zachodzie zimy nie są bardzo mroźne. Dlatego spodziewając się spadku temperatury maksymalnie do minus 5 st. C możemy pień drzewa owinąć i podgrzewać. Przy większych mrozach należy już obudować drzewo odpowiednimi konstrukcjami.
- Owijanie agrowłókniną zimową – jest to materiał, który nie nasiąka wodą, przepuszcza powietrze i ochroni drzewo przez chłodem. Najlepiej owinąć pień kilkukrotnie, by było kilka warstw agrowłókniny. Szczególnie starannie osłaniamy tzw. serce palmy, to miejsce, w którym z pnia wyrastają liście. Z agrowłókniny wykonujemy też tzw. kaptury, które ochraniają liście. Dodatkowo drzewko trzeba podgrzewać, bo samo owinięcie nie uchroni palmy przed mrozem. Można do tego wykorzystać kabel grzewczy, wykorzystywany np. w terrariach czy akwariach. Taki kabel należy owinąć bezpośrednio wokół pnia palmy, a dopiero tak zabezpieczone drzewo owinąć agrowłokniną.
- Budki z folii, poliwęglanu i styropianu. Wokół drzewa budujemy specjalną konstrukcję z palików (metalowych lub drewnianych) na którą zakładamy folię, tworząc rodzaj namiotu. Innym, bardziej wydajnym sposobem pod kątem utrzymania ciepła jest obłożenie konstrukcji płytami z poliwęglanu. Można także wykorzystać styropian, który bardzo dobrze izoluje przed mrozem, choć drzewo przykryte tym materiałem będzie zasłonięte od światła. Powietrze w środku budki trzeba również podgrzewać, wykorzystujemy do tego kabel grzewczy czy termowentylator.
Zobacz palmy, które rosną w ogrodzie na Śląsku
Autor: AD
