Cukinia - uprawa w ogrodzie. Kiedy sadzić cukinię do gruntu i jak ją uprawiać, by doczekać się obfitych plonów?
Cukinia jest bardzo chętnie uprawiana w przydomowych ogrodach warzywnych. To smaczne warzywo, bogate w składniki odżywcze. Podpowiadamy, jak uprawiać cukinię w przydomowym warzywniku. Kiedy można sadzić cukinię do gruntu?
Autor: www.thinkstockphotos.com
Cukinia jest względnie łatwa w uprawie i raczej nie sprawia problemów, nawet osobom początkującym
Spis treści
- Podstawowe wymagania cukinii
- Uprawa cukinii z siewu czy z rozsady? Kiedy sadzić cukinię do gruntu?
- Cukinia uprawa - najważniejsze zabiegi pielęgnacyjne
- Cukinia - zbiory i przechowywanie
- Dlaczego warto jeść cukinię?
Cukinia (Cucurbita pepo convar. giromontiina) w niektórych rejonach Polski znana także jako kabaczek to smaczne, niskokaloryczne warzywo dodawane do wielu potraw. Jest względnie łatwa w uprawie i raczej nie sprawia problemów, nawet osobom początkującym. Wymaga tylko systematyczności. Jakie wymagania uprawowe ma cukinia i jak ja pielęgnować?
Podstawowe wymagania cukinii
Cukinia należy do warzyw ciepłolubnych, które nie znoszą przymrozków. Dlatego warto ją uprawiać w tunelu foliowym. Znosi jednak chłody, tj. dłużej utrzymujące się temperatury w granicach 6-8°C. Pod tym względem jest najbardziej wytrzymałym przedstawicielem rodziny dyniowatych. Optymalna temperatura wzrostu wynosi 20-25°C. Miejsce powinno być słoneczne, zaciszne, osłonięte od wiatru. Lubi podłoża żyzne, próchnicze, przepuszczalne o odczynie zbliżonym do obojętnego (pH=6,5-7.0). Wytwarza płytki system korzeniowy, dlatego potrzebuje dużych ilości wody.
Przeczytaj też: Warzywa dyniowate - gatunki, uprawa w ogrodzie, wykorzystanie warzyw dyniowatych
Uprawa cukinii z siewu czy z rozsady? Kiedy sadzić cukinię do gruntu?
Cukinia może być rozmnażana z siewu wprost do gruntu lub z rozsady. W pierwszym przypadku nasiona wysiewamy po 15 maja, w drugim - w połowie kwietnia. Siew do gruntu daje późniejszy plon, ale warzywo dłużej plonuje. Uprawą z rozsady można przyspieszyć plonowanie o kilka tygodni.
Nasiona zaleca się wysiewać po dwa w oddzielnych pojemnikach (o średnicy 5-6 cm). Głębokość siewu wynosi 2-3 cm. Po wschodach usuwa się słabszą siewkę cukinii. W dobrych warunkach (ok. 20°C) cukinia wschodzi po 7-10 dniach. Produkcja rozsady cukinii trwa około 4 tygodni. Wysadza się ją od 20 maja. W czasie sadzenia należy uważać, aby nie uszkodzić delikatnego systemu korzeniowego. Warzywo potrzebuje dużo miejsca (średnio 80-100 cm).
Autor: www.thinkstockphotos.com
Cukinia jest względnie łatwa w uprawie i raczej nie sprawia problemów, nawet osobom początkującym
Cukinia uprawa - najważniejsze zabiegi pielęgnacyjne
- Nawożenie cukinii
Podłoże pod uprawę cukinii zaleca się zasilić obornikiem, najlepiej jesienią roku poprzedzającego uprawę. To poprawi żyzność gleby i dostarczy niezbędnych składników pokarmowych (makroelementów i mikroelementów). Nawożenie organiczne nie powoduje zasolenia podłoża, a przy tym ogranicza konieczność stosowania nawozów mineralnych. Ewentualnie w przypadku wystąpienia oznak niedoboru konkretnego pierwiastka można zastosować nawożenie dolistne.
- Podlewanie cukinii
Cukinia jest wrażliwa na niedobór wody. Słabo rośnie, wytwarza małe owoce i wysycha. Często dochodzi do opadania niedojrzałych zawiązków. Dlatego w czasie suszy powinna być regularnie podlewana. Zabieg wykonuje się rano lub wieczorem. Woda musi być odstana, letnia. Nie wolno używać zimnej wody ze studni lub bezpośrednio z kranu, gdyż powoduje to stres fizjologiczny. Może objawić się to opadaniem zawiązków i żółknięciem liści. Nadmiar wody również jest szkodliwy (gnicie zawiązków i owoców). Dlatego cukinii nie powinno się uprawiać w ciężkich, słabo przepuszczalnych glebach.
- Odchwaszczanie cukinii
Usuwanie chwastów na grządkach z cukinią jest szczególnie ważne w początkowym etapie uprawy. Później rośliny mocno zagęszczają się i pozwalają na wzrost jedynie pojedynczym chwastom. Oczywiście, aby tak się stało i gatunki niepożądane nie zdominowały warzyw, zabiegi pielęgnacyjne należy wykonywać regularnie, w miarę potrzeby.
- Ściółkowanie cukinii
Zabieg jest korzystny, gdyż ogranicza straty wody z podłoża, zapobiega suszy i jednocześnie w pewnym stopniu opóźnia wzrost chwastów. Często wykorzystuje się poszatkowaną słomę.
- Ochrona cukinii przed chorobami i szkodnikami
Na bieżąco warto sprawdzać rośliny w poszukiwaniu niepokojących objawów. Z chorób często występuje mączniak prawdziwy, mączniak rzekomy i szara pleśń, ze szkodników przędziorek.
Cukinia - zbiory i przechowywanie
Cukinia daje pierwszy plon po 2 miesiącach od siewu. Zbiór przeprowadza się wielokrotnie, najczęściej co drugi dzień. W zależności od przeznaczenia wybiera się owoce o długości 8-25 cm. Liście i ogonki liściowe pokryte są ostrymi włoskami, dlatego prace najlepiej wykonywać w rękawicach. Owoce zaleca się wycinać nożem (nie ukręcać lub urywać). Dzięki temu uniknie się uszkodzenia sąsiednich pąków kwiatowych. W temp. 3°C cukinię można przechowywać przez około tydzień.
Autor: GettyImages
Cukinia w ostatnich latach stała się warzywem bardzo popularnym
Dlaczego warto jeść cukinię?
U cukinii jadalne są owoce oraz kwiaty. Cukinie ma dwa rodzaje kwiatów: męskie i żeńskie. Żeńskie to te z zalążkiem owocu na dnie. Męskie, mające u nasady tylko szypułkę, można zrywać bez szkody dla owocowania rośliny.
Kwiaty cukinii zbieramy, kiedy są otwarte, delikatnie czyścimy i po usmażeniu w cieście (można je faszerować np. serem) jak najszybciej zjadamy. Młode cukinie kształtem przypominają ogórki. Mogą być jasno-, ciemno-, a nawet srebrzystozielone, żółte, prążkowane.
Owoce cukinii można zacząć zbierać, gdy osiągną długość 10 cm. Jednak najczęściej zrywa się ją, gdy ma ponad 20 cm, ale nie ma wykształconych gniazd nasiennych. Dojrzałe owoce cukinii nadal mają walory spożywcze – najczęściej faszeruje się je i zapieka po usunięciu ukształtowanych gniazd. Cukinię można dusić, smażyć, zapiekać, faszerować, a nawet kisić - jest ceniona ze względu na delikatny smak i zdrowotne właściwości.
Cukinia ceniona jest jako warzywo za swoje właściwości. Owoce cukinii są bardziej od ogórków zasobne w składniki odżywcze, w tym w witaminy C, A, K i witaminy z grupy B, beta-karoten, flawonoidy i sole mineralne (magnez, potas i żelazo), wpływają więc korzystnie na odporność organizmu. Cukinia gromadzi mało metali ciężkich z gleby. Cukinia w 90 proc. składa się z wody, jest więc warzywem niskokalorycznym - ma zaledwie 15 kcal na 100 g - i lekkostrawnym. Dlatego często używana jest w dietach. Spożywanie cukinii pozytywnie wpływa na układ krążenia i pokarmowy, łagodząc objawy nadkwaśności, sprzyja przemianie materii.
Tekst: Anna Śmiałek
