Czy ślimaki są pożyteczne? Jak ślimaki niszczą rośliny?

2013-04-12 16:08

Ślimaki w ogrodzie to nielubiane zwierzęta. Ślimaki jako szkodniki roślin, które są wszystkożerne. Jakie ślimaki w ogródku są niebezpieczne: ślimaki nagie i ślimaki oskorupione. Czy zawsze warto zwalczać ślimaki w ogrodzie? Czy ślimaki są pożyteczne?

Ślimaki to jedne z najczęściej występujących i najbardziej nielubianych zwierząt w ogrodzie. Ich olbrzymia żarłoczności czyni z nich jedne z najgroźniejszych szkodników roślin ogrodowych. Ślimaki w ogrodzie są wszystkożerne – zjadają nasiona, cebule, bulwy, pędy, liście, kwiaty i owoce. Ślimaki mają tysiące maleńkich zębów umieszczonych na języku. Działają one jak pilnik i rozdrabniają pokarm. Ślimaki w ogrodzie żerują głównie w nocy, a w dzień kryją się przed słońcem w schronieniach pomiędzy kamieniami, gałęziami lub w startach liści lub w ziemi.

Typy ślimaków

Wyróżniamy dwa typy ślimaków - oskorupione (z muszlą) i ślimaki nagie.

  • Ślimaki z muszlą – m.in. ślimak winniczek (Helix pomatia), ślimak ogrodowy (Cepaea hortensis), ślimak gajowy (Cepaea nemoralis), zaroślarka pospolita (Bradybaena fruticum), ślimak zaroślowy (Arianta arbustorum) i ślimak kosmaty (Trichia hispida) mogą lokalnie powodować uszkodzenia roślin, jednak nie stanowią większego zagrożenia w ogrodzie.
  • To ślimaki nagie, a w szczególności śliniki (Arion), pomrowy (Lehmannia) i pomrowiki (Deroceras) są odpowiedzialne za większość szkód powodowanych w ogrodzie.

Dlaczego ślimaki są szkodliwe?

Ślimaki w ogrodzie najbardziej upodobały sobie liście roślin ogrodowych – im większy tym dla nich bardziej atrakcyjne. Ślimaki jako szkodniki roślin potrafią spowodować duże spustoszenie w naszym ogrodzie. W menu ślimaków znajdują się zarówno ozdobne rośliny ogrodowe – aksamitki, astry chińskie, cynie, dalie, lilie, nasturcje, rudbekie oraz funkie (hosty), warzywa - kapustę głowiastą i pekińską oraz sałatę, buraki ćwikłowe, a nawet nać marchwi, a także rośliny sadownicze – maliny, truskawki i poziomki. Przy masowym występowaniu ślimaków w ogrodzie i sprzyjających dla nich warunkach atmosferycznych (ciepło i wilgotno) mogą zniszczyć całe rabaty i warzywniki. Wśród ogrodników krąży powiedzenie, że „ślimaki pojawiają się jak grzyby po deszczu”.

Ich żerowanie szczególnie widoczne jest na roślinach ozdobnych z liści. Właściciele funkii (host) praktycznie co roku zmagają się mniejszą lub większą inwazją ślimaków. Te szkodniki roślin początkowo żerują po obu stronach blaszki liściowej zeskrobując tkanki roślinne, następnie wygryzają nieregularne otwory, potem zjadają nerwy i łodygi aż doprowadzają do zniszczenia całych roślin.

Rola ślimaków w ekosystemie

Ślimaki pełnią bardzo ważną rolę w ogrodowym ekosystemie. Poza swoją negatywną działalnością pełnią wiele pożytecznych ról. Ślimaki w ogrodzie zjadają gnijące i martwe resztki roślin oraz nasiona chwastów. Są pokarmem dla wielu innych zwierząt ogrodowych – m.in. nornic, myszy kretów, jeży, jaszczurek i ptaków. Są ważnym ogniwem łańcucha pokarmowego, dlatego decyzję o zwalczaniu ślimaków w ogrodzie należy podjąć jedynie wtedy, kiedy szkody przez nie wyrządzane są bardzo dotkliwe.

Zwalczanie ślimaków żerujących w ogrodzie może się odbywać metodami naturalnymi i chemicznymi. Można też zapobiegać pojawianiu się ślimaków w ogrodzie.

Jak pozbyć się ślimaków z ogrodu?

  • Pułapki na ślimaki. Ślimaki można złapać umieszczając pułapki w miejscach ich żerowania. Wystarczy usypać pryzmę z gałęzi i liści i w ten sposób stworzyć kryjówkę, gdzie w ciągu dnia będą chować się ślimaki – wystarczy je wtedy wyłapać i usunąć z ogrodu. Można dodatkowo zastosować specjalną przynętę na ślimaki dostępną w centrach ogrodniczych. Naturalną przynętą będą pokrojone warzywa – marchew, buraki lub liście sałaty oraz słoik wypełniony piwem.
  • Rośliny odstraszające ślimaki. Szukając sposobów na ślimaki w ogrodzie, warto wykorzystać rośliny, które są dla ślimaków niesmaczne lub odstraszające. Dzięki temu ślimaki będą unikać miejsc w ogrodzie, gdzie one rosną, zostawiając resztę roślin w spokoju. Są to: macierzanka, majeranek, tymianek, gorczyca, szałwia, cząber ogrody, warzywa – cebula, czosnek oraz rośliny ozdobne i zielne: mydlnica lekarska, bylica piołun, orlica pospolita, ciemierniki, krokosmia, nachyłek, krwawnik i przywrotnik.
  • Chemiczne zwalczanie ślimaków. Jeśli zwalczanie ślimaków w ogrodzie naturalnymi metodami nie przynosi efektu, trzeba sięgnąć po środki chemiczne na ślimaki. Często naturalne metody walki ze ślimakami zawodzą, zwłaszcza podczas deszczowego lata, wtedy jedyną metodą na pozbycie się ślimaków z ogrodu jest zastosowanie chemicznych środków zwalczających ślimaki – muloskocydów – Mesurol Alimax 02 RB, Ślimax 04 GB, Snacol 05 GB. Są to preparaty w postaci granulek, które wysypuje się w miejscach żerowania ślimaków lub w ich dziennych kryjówkach. Pełna lista środków ochrony roślin dopuszczonych do obrotu i stosowania oraz etykiety - instrukcje stosowania znajdują się na stronie internetowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Jednorazowe zastosowanie muloskocydów nie będzie skuteczne, gdyż duże szanse na przeżycie mają jaja oraz osobniki młodociane, dlatego też zabiegi chemiczne zwalczania ślimaków trzeba powtarzać kilkukrotnie.
Ślimaki na warzywach
Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.