Mydlnica na rabaty i skalniaki. Jak uprawiać mydlnice w ogrodzie
Mydlnica (Saponaria) to roślina, którą można wykorzystać do ozdoby rabat i ogrodów skalnych. Mydlnice mają efektowny wygląd, a przy tym wydzielają intensywny zapach. Jak je uprawiać w przydomowym ogrodzie?
Mydlnice to kuzyni popularniejszych goździków. Rodzaj obejmuje kilkadziesiąt gatunków, z czego kilka uprawia się w Polsce.
Mydlnica: popularne gatunki do ogrodu
- Mydlnica bazyliowata (Saponaria ocymoides)
Mydlnica bazyliowata to roślina wieloletnia występująca naturalnie na terenach górskich w Zachodniej Europie. Tworzy niskie (do 25 cm wysokości), ale mocno rozrastające się kępy (50 cm szerokości). Pędy są cienkie, rozgałęzione, płożące, przebarwiające się na fioletowo, pokryte owalnymi lub lancetowatymi liśćmi. Mydlnica bazyliowata kwitnie od maja do lipca. Kwiaty są drobne, gwiazdkowate, pięciopłatkowe o barwie różowej. Kwitnienie jest tak obfite, iż mydlnica w czasie kwitnienia zmienia się w gęsty różowy dywan z niewielkimi zielonymi prześwitami. Kwiaty wydzielają migdałowy zapach, mocniej wyczuwalny wieczorami.
- Mydlnica lekarska (Saponaria officinalis)
Mydlnica lekarska to wyższy gatunek osiągający od 30 do 80 cm wysokości. Wytwarza proste, widlasto rozgałęzione łodygi pokryte eliptycznymi liśćmi. Kwitnie najczęściej od połowy lipca do końca sierpnia. Zdarza się, że kwitnienie przedłuża się do września (jest mniej obfite). Kwiaty są duże (ok 2 cm średnicy), białe lub różowe, zebrane w wierzchotkowate kwiatostany. Wieczorem wydzielają mocny zapach wabiący ćmy. Mydlnica lekarska zawiera trujące związki. Jest wykorzystywana w celach leczniczych, jednak z powyższego powodu, wyłącznie pod kontrolą lekarza.
- Mydlnica oliwska (Saponaria olivana)
Mydlnica oliwska to bardzo niska roślina „poduszkowa” dorastająca do 10 cm wysokości i do 30 cm szerokości. Liście są drobne, lancetowate, ale bardzo gęste. Tworzą atrakcyjne, jednolite kępy. Mydlnica oliwska kwitnie od czerwca do lipca. Kwiaty są obfite, gwiazdkowate o kolorze jasnoróżowym.
Autor: Gettyimages
Mydlnica bazyliowata pięknie kwitnie i pachnie. Kwiaty wydzielają migdałowy aromat
Gdzie sadzić mydlnice?
Mydlnice pomimo różnic w wyglądzie mają dość podobne wymagania. Wszystkie powyżej wspomniane gatunki powinno się uprawiać w miejscach dobrze nasłonecznionych, i najlepiej zacisznych. Wtedy kwitnienie jest obfite, a rośliny nie sprawiają problemów w uprawie. W miejscach półcienistych i cienistych mydlnice kwitną słabo i mogą chorować (jeśli jest za wilgotno). Mają niewielkie wymagania glebowe. Podłoże nie musi być żyzne, ale powinno być dobrze przepuszczalne. Mydlnice mogą rosnąć w glebie piaszczystej lub żwirowej. Optymalny odczyn oscyluje w granicach lekko zasadowego. Trzeba unikać uprawy mydlnicy w glebach gliniastych i wilgotnych.
Jak uprawiać mydlnice?
Sadzonki najlepiej umieszczać w gruncie późną wiosną, gdy już minie ryzyko przymrozków. Przed nadejściem zimy mydlnice powinno się okrywać. Są dość odporne na suszę. Podlewania wymagają jedynie przy długo utrzymującej się bezdeszczowej pogodzie. Nawożenie mydlnicy jest faktycznie zbędne. Nadmiar nawozów jest wręcz niewskazany – mydlnice nie prezentują się wtedy tak efektownie. Niewielkie dawki nawozów zaleca się stosować jedynie na nieurodzajnych, jałowych podłożach. Mydlnica jest mało podatna na choroby (w dobrych warunkach), ale może być atakowana przez mszyce, a także ślimaki (mniej podatna jest na nie mydlnica lekarska). Przed ostatnim szkodnikiem mogą uchronić bariery z rozdrobnionych skorupek jaj. Mydlnicę lekarską zaleca się przyciąć po kwitnieniu, gdyż może ekspansywnie rozmnażać się.
Zastosowanie mydlnicy w ogrodzie
Mydlnice to przede wszystkim ozdoby słonecznych rabat i ogrodów skalnych. Efektownie prezentują się na tle murków oraz dużych kamieni. Nadają ogrodowi naturalistycznego, dzikiego charakteru. Mydlnicę oliwską można wykorzystywać do tworzenia obrzeży, np. przy nawierzchniach i na rabatach. Warto nią dekorować przedogródki i skarpy (zapobiega osuwaniu się terenu). Byliny pasują do ogródków urządzanych w stylu wiejskim i angielskim. Ze względu na niewielkie wymagania warto je uprawiać na rodzinnych ogródkach działkowych i na działkach letniskowych.
Mydlnica lekarska: właściwości lecznicze
Na oddzielną uwagę zasługuje mydlnica lekarska, która ma szersze zastosowanie od pozostałych gatunków. Dawniej korzystano z niej jak z mydła. Odwary z korzeni pienią się, więc były używane do mycia ciała oraz prania. Mydlnica lekarska ma właściwości lecznicze:
- pobudza pracę żołądka,
- działa wykrztuśnie,
- żółciopędnie,
- obniża poziom cholesterolu i wspomaga leczenie zapalenia oskrzeli.
Ze względu na fakt, iż zawiera silnie działające i toksyczne związki, nie powinno się jej stosować bez kontroli lekarza!
Mydlnice to byliny atrakcyjne i łatwe w uprawie. Stanowią cenną dekorację i mogą być dowolnie aranżowane na mało urodzajnym terenie.
Polecany artykuł:
