Spis treści
- Inteligentne żarówki i gniazdka – prosty sposób na smart home
- Inteligentne kamery i zamki – bezpieczeństwo pod kontrolą
- Czujki i czujniki - ochrona przed zagrożeniami
- Inteligentne AGD – wygoda i oszczędność w kuchni
- Integracja – klucz do efektywnego smart home
- Podsumowanie – smart home na wyciągnięcie ręki
Technologie smart home stają się coraz bardziej popularne, oferując wygodę, bezpieczeństwo i oszczędność energii. Dzięki nim możesz zdalnie sterować oświetleniem, sprzętem AGD, systemami monitoringu i ogrzewania, dostosowując dom do swoich potrzeb. Jakie rozwiązania warto wybrać, by cieszyć się w pełni możliwościami inteligentnego domu?
Inteligentne żarówki i gniazdka – prosty sposób na smart home
To rozwiązanie niezwykle proste w montażu – w oprawach oświetleniowych w miejsce zwykłych żarówek umieszczamy podobnie wyglądające żarówki zintegrowane z układem elektronicznym. Zyskujemy sporo: możliwość zdalnego ich włączania i wyłączania, a także regulowania intensywności świecenia i koloru światła za pomocą aplikacji w smartfonie.
Zaletą tego rozwiązania jest możliwość sterowania wieloma źródłami światła jednocześnie, czyli na przykład wyłączenie ich w całym domu jednym przyciskiem. Bez żadnych przeróbek instalacji elektrycznej, w której taka funkcja nie była przewidziana. Aplikacja daje możliwość ustalenia harmonogramu, zgodnie z którym żarówki będą się automatycznie włączać i wyłączać bez naszej ingerencji.
Inteligentna żarówka może być wyposażona w czujnik ruchu, wówczas światło zapali się samoczynnie, gdy ktoś wejdzie do pomieszczenia. Do tego możliwe jest zintegrowanie sterowania oświetleniem z którymś z popularnych standardów smart home, dzięki czemu oświetlenie będzie powiązane z działaniem innych urządzeń, na przykład rolet zaciemniających wnętrze lub dzwonka domofonu czy kamery monitoringu. Daje to też możliwość głosowego sterowania światłem przez wypowiadanie komend w rodzaju „przyciemnij światło”.
Z kolei inteligentne gniazdka to adaptery, które wkłada się do zwykłych gniazd 230 V. Umożliwiają one zdalne włączanie i wyłączanie urządzeń elektrycznych za pomocą pilota lub aplikacji. Możesz zaprogramować czas działania urządzeń, kontrolować ich zużycie energii, a nawet zdalnie wyłączyć żelazko, jeśli zapomnisz to zrobić przed wyjściem z domu.
Korzyści z tego rodzaju aplikacji są takie same jak w przypadku inteligentnych żarówek, ale dotyczyć mogą każdego urządzenia elektrycznego zasilanego z gniazdka, niekoniecznie lamp. Oprócz zaprogramowania czasu działania, czyli włączenia na przykład zmywarki o określonej godzinie, kiedy nikogo nie ma w domu, przydatna jest na pewno wspomniana już możliwość zdalnego wyłączenia żelazka, gdy przypomnimy sobie o nim, nie będąc w pobliżu (stan gniazdka „włączone/wyłączone” jest widoczny w aplikacji), albo kontrolowania działania urządzeń, z których korzystają pozostawione w domu latorośle.
Zobacz również: Inteligentny dom – jaki system wybrać, by cieszyć się smart home? Jak przygotować instalacje pod inteligentny dom?
Inteligentne kamery i zamki – bezpieczeństwo pod kontrolą
Inteligentne kamery wykorzystuje się do monitorowania sytuacji w pomieszczeniach – obraz z nich jest przesyłany do aplikacji w smartfonie czy komputerze i można go zobaczyć wszędzie tam, gdzie jest dostęp do internetu. Takie urządzenia nie działają cały czas, można je wybudzić ze stanu czuwania w każdym momencie aplikacją (także za pomocą głosu). Mogą być również połączone z domowym systemem alarmowym i wybudzane przez jego czujki. Mają także możliwość automatycznego zapisu obrazu w krótkich sekwencjach. Niektóre modele umożliwiają wideorozmowę.
Kamery są też elementami wideodomofonów i wideowizjerów w mieszkaniach. Umożliwiają na przykład rozmowę z kurierem w czasie naszej nieobecności w domu czy sprawdzenie, czy ktoś się nie kręci przed wejściem. A kiedy ktoś zadzwoni do drzwi, nie musimy wstawać z kanapy, żeby stwierdzić, czy chcemy mu je otworzyć. Wystarczy spojrzenie na ekran smartfona bądź specjalnego panelu sterującego.
Natomiast inteligentne zamki pozwalają na zdalne otwieranie i zamykanie drzwi za pomocą aplikacji, klawiatury numerycznej, karty zbliżeniowej, czytnika linii papilarnych lub tęczówki. Możesz otworzyć drzwi kurierowi, nawet gdy nie ma Cię w domu. W części analogowej, czyli wkładce, jest on identyczny jak tradycyjny, jednak zapadki mogą być w nim uruchamiane przez elektryczny siłownik. A do jego aktywacji wykorzystuje się umieszczony przy drzwiach manipulator z klawiaturą numeryczną, kartę zbliżeniową, breloczek, czytnik linii papilarnych lub rozpoznający tęczówkę bądź… oczywiście aplikację w smartfonie, co daje możliwość otwierania drzwi na odległość.
Czujki i czujniki - ochrona przed zagrożeniami
Czujniki to urządzenia wykrywające jakąś zmianę, na przykład temperatury, ciśnienia, natężenia oświetlenia, promieniowania podczerwonego, stężenia gazu. Są elementem czujek, w których oprócz czujników są jeszcze podzespoły potrzebne do przetwarzania i sygnalizowania wykrytych zmian. Czujki są wykorzystywane w systemach smart home, które sterują działaniem współpracujących urządzeń w odpowiedzi na określone zdarzenia wykrywane przez czujniki. Są także podstawowym elementem systemów alarmowych. Wykrywają ruch (czujki PIR i mikrofalowe, kurtynowe), otwarcie okna, drzwi lub bramy (kontaktrony), stłuczenie szkła (akustyczne albo wibracyjne) i wysyłają sygnał do centrali alarmowej, co powoduje włączenie ostrzegawczych sygnałów świetlnych i dźwiękowych bądź powiadomienie o zdarzeniu agencji ochrony czy właściciela domu, na przykład za pomocą SMS-a.
Czujki dymu pozwalają wykryć pożar w jego wczesnym stadium, a czujki czadu ostrzegają przed niebezpiecznym stężeniem tlenku węgla. Bardzo popularne są też czujki dymu, które pozwalają wykryć pożar w jego wczesnym stadium, zanim dojdzie do rozprzestrzenienia ognia, oraz czujki gazu sygnalizujące obecność w powietrzu niebezpiecznego stężenia tlenku węgla (czadu) albo używanych jako paliwo do kuchenek i kotłów grzewczych metanu lub propanu i propanu-butanu.
Wszystkie te urządzenia mogą być autonomiczne, co oznacza, że stanowią działające samodzielnie urządzenie alarmowe – nie ma potrzeby łączenia ich z systemem alarmowym. Ale są też takie, które mogą być włączone do systemu smart home i przekazywać informacje na przykład do działającego w nim elektrozaworu, który odetnie dopływ gazu do kotła czy wyśle informacje o zadymieniu do odpowiednich służb.
Uwaga! Warto wiedzieć, że 21 grudnia 2024 r. wszedł w życie obowiązek montażu czujek dymu i czadu w nowych domach i mieszkaniach, a w wybudowanych wcześniej staną się one obowiązkowym wyposażeniem w 2030 r.
i
Inteligentne AGD – wygoda i oszczędność w kuchni
Inteligentne AGD (sprzęt gospodarstwa domowego) oferuje zdalne zarządzanie i monitorowanie procesu przygotowywania posiłków.
Piekarniki i płyty indukcyjne niestety jeszcze nie pieką i nie gotują potraw bez udziału człowieka, ale mogą pomóc w ich oszczędnym przygotowywaniu. Jednak te z funkcjami smart przede wszystkim dają możliwość zdalnego zarządzania ich działaniem i monitorowania procesu przyrządzania gorących posiłków. Nie trzeba więc stać przy kuchni, można zająć się innymi sprawami w domu, a o potrzebie sprawdzenia przyrządzanych potraw powiadomi nas aplikacja w smartfonie połączonym z kuchenką przez Bluetooth lub wi-fi.
Temperaturę i czas podgrzewania możemy ustalić na podstawie składu przygotowywanego dania, którego nazwę wybieramy z menu urządzenia. Kamery i czujniki temperatury w piekarniku oraz program rozpoznawania składu potraw mogą za nas dobrać warunki pieczenia tak, żeby posiłek nie był niedopieczony, przypalony lub zbyt suchy. Dzięki kamerze możemy też w każdym momencie mieć podgląd na zawartość piekarnika na ekranie smartfona albo nawet drzwiach lodówki, jeśli również ona jest podłączona do tego samego systemu smart co piekarnik. A w razie potrzeby możemy ręcznie zmienić parametry pieczenia na odległość – przez aplikację.
Inteligentny piekarnik może też wykryć, że jest brudny, i po upieczeniu i wyjęciu z niego potrawy automatycznie włączyć samooczyszczanie, które polega na rozgrzaniu do bardzo wysokiej temperatury, w jakiej resztki jedzenia w jego wnętrzu ulegną spopieleniu (pyrolizie).
Wyciąg kuchenny, czyli okap, w wersji smart ma automatykę dostosowującą jego wydajność do intensywności gotowania i smażenia. Włącza się i wyłącza bez naszej ingerencji, ale w razie potrzeby możemy to zrobić ręcznie, także za pośrednictwem aplikacji.
Innym przykładem jest inteligentna lodówka optymalizuje parametry swojej pracy w zależności od ilości i rodzaju przechowywanej w niej żywności. Dzięki temu nie chłodzi z pełną mocą całej swojej objętości (jest podzielona na strefy), więc oszczędza nieco energii. Wszystko za sprawą czujników, dzięki którym układ sterowania lodówki otrzymuje informacje, czy w danej strefie są produkty i w jakiej ilości. Ekran na drzwiach i umieszczone wewnątrz kamery pozwalają zobaczyć, co jest w środku bez otwierania drzwi. A na ekranie może się wyświetlić komunikat, których produktów zaczyna brakować i trzeba je dokupić. Na tej podstawie może być wysłane zamówienie do sklepu on-line. Ostatnio pojawiły się modele, które możemy zapytać, co kryją w swoim wnętrzu, a one nam odpowiedzą.
Do tego mogą nam podpowiedzieć, jakie potrawy da się z tego przyrządzić. Inteligentne zmywarki, podobnie jak inne urządzenia smart, można włączać i wyłączać zdalnie. Same dobierają program pracy do stopnia zabrudzenia naczyń. Przekazują nam informacje o zapełnieniu się półek oraz potrzebie uzupełnienia środków myjących i pomocniczych w zasobnikach.
Polecamy: Jakie urządzenia smart home są najbardziej popularne wśród osób 50+?
i
Integracja – klucz do efektywnego smart home
Ważną cechą systemów smart home jest możliwość łączenia ze sobą różnych urządzeń, aplikacji i platform w celu ich współpracy, której efektem jest wygoda, ale też efektywność. Integracja pozwala sterować wszystkimi urządzeniami z jednej aplikacji i tworzyć mniej lub bardziej skomplikowane scenariusze ich działania – jednoczesne włączanie i wyłączanie wielu urządzeń w odpowiedzi na określone zdarzenia wykrywane przez czujniki.
Zintegrowanie urządzeń różnych producentów jest możliwe przy wykorzystaniu domowych sieci, w oparciu o służące do wymiany danych protokoły komunikacyjne w określonym standardzie, na przykład wi-fi bądź zapewniające mniejsze zużycie energii Bluetooth, ZigBee, Z-Wave, Matter czy Thread. Niektóre systemy działają w oparciu o własną sieć, której źródłem jest centrala sterująca połączona z domowym wi-fi, aby możliwe było zdalne sterowanie przez Internet. Są też systemy komunikacji, na przykład ZigBee, które nie wymagają dużego zasięgu sygnału z centrali w przypadku równomiernego rozmieszczenia urządzeń, bo każde z nich działa jak wzmacniacz sygnału. Znacznie ułatwia to rozbudowę sieci, która dzięki temu sięga do odległych miejsc w domu czy ogrodzie.
W przypadku prostego systemu, składającego się z kilku urządzeń, ich sterowanie można zintegrować w aplikacji na smartfonie lub komputerze. W przypadku instalacji bardziej rozbudowanych lub połączonych z systemem alarmowym trzeba skorzystać z centrali, czyli urządzenia, które zarządza działaniem całego systemu. Do jej obsługi może służyć panel sterujący lub… oczywiście aplikacja, która pozwala zarządzać i kontrolować działanie urządzeń nawet z drugiego końca świata.
Kanały łączności pomiędzy poszczególnymi urządzeniami systemu inteligentnego domu to także droga, którą mogą wykorzystywać przestępcy. Atak może być spowodowany zwykłą złośliwością i chęcią wywołania zamętu, ale także próbą wyłudzenia pieniędzy za przywrócenie wszystkiego do porządku lub pozyskania informacji, które posłużą do zorganizowania skutecznego włamania do domu.
Atak na domową sieć może spowodować całkowite przejęcie nad nią kontroli przez cyberprzestępców. Właściciel może nie mieć świadomości, że śledzi go kamera w telewizorze, lodówce czy elektronicznej niani.
W ten sposób przestępcy mogą ustalić harmonogram dnia lokatorów i miejsca, w których mogą ukrywać cenne przedmioty. Natomiast uzyskanie dostępu do systemu alarmowego umożliwia jego wyłączenie, co w połączeniu z wpiętym do sieci elektronicznym zamkiem wejściowym umożliwi włamywaczom likwidację wszystkich przeszkód utrudniających kradzież mienia.
Najprostsza z metod obrony przed cyberwłamaniem to router sieciowy z zabezpieczeniem w standardzie WPA3, który zapewnia większy poziom bezpieczeństwa niż stosowany wcześniej WPA2. Po jego konfiguracji trzeba od razu zmienić firmowe hasło, a potem systematycznie robić to w rozsądnych odstępach czasu (im częściej, tym lepiej), za każdym razem ustawiając unikalne, silne hasło będące kombinacją małych i wielkich liter, znaków specjalnych i cyfr.
Jedną z podstawowych czynności, którą powinno się systematycznie przeprowadzać, używając systemów smart home, jest aktualizacja oprogramowania.
Automatyczne, udostępniane przez producentów aktualizacje nie zawsze działają prawidłowo. Zdarza się, że aktualizacja nie zainstaluje się pomyślnie, urządzenie wróci wtedy do swoich ustawień domyślnych i pozostanie przy nich do czasu ponownej automatycznej aktualizacji.
A w tym czasie sprzęt jest narażony na skuteczny atak cyberprzestępców.
Do poprawy bezpieczeństwa przyczyniają się też:
- wybór urządzeń od renomowanych producentów, którzy regularnie opracowują i udostępniają aktualizacje oprogramowania i szybko likwidują błędy w zabezpieczeniach, informując o tym klientów;
- wybór urządzeń dwu- lub więcej zakresowych, które mogą tworzyć wewnętrzną sieć niezależną od domowego wi-fi;
- wyłączenie automatycznego wyszukiwania innych urządzeń w sieci i łączenia się z nią; nowe urządzenia powinny wymagać ręcznego połączenia z potwierdzeniem hasła dostępu;
- zainstalowanie na smartfonie i komputerze służącym do obsługi systemu smart aplikacji zabezpieczającej połączenia;
- nieużywanie publicznych sieci internetowych;
- nieużywanie do ładowania smartfona gniazdek USB w nieznanych miejscach;
- wyłączenie domyślnych ustawień zabezpieczeń w domowej sieci wi-fi i ustawienie własnych nazwy i hasła;
- częste sprawdzanie, czy ktoś nieuprawniony próbował się połączyć z naszą domową siecią wi-fi.
Podsumowanie – smart home na wyciągnięcie ręki
Smart home to przyszłość, która jest już dostępna. Dzięki inteligentnym rozwiązaniom możesz uczynić swój dom bardziej komfortowym, bezpiecznym i oszczędnym. Wybierz rozwiązania, które najlepiej odpowiadają Twoim potrzebom i ciesz się w pełni możliwościami automatyzacji domu!
Przeczytaj także: Czy twój dom jest odporny na cyberataki? Zagrożenia związane z inteligentnymi systemami
