Jaka pompa wodna sprawdzi się najlepiej? Wybieramy pompę do osuszania piwnic i podlewania ogrodu
Pompa jest potrzebna wszędzie tam, gdzie nie ma wodociągu i wodę trzeba pobierać z indywidualnego ujęcia. W zależności od potrzeb, różne modele pomp mogą służyć zarówno do zaopatrywania domu w wodę z indywidualnego ujęcia, podlewania ogrodu, jak i osuszania zalanych pomieszczeń. Jak wybrać pompę wodną? Oto nasz praktyczny przewodnik.
Autor: HONDA
Mała, lekka pompa sprawdzi się podczas nawadniania przydomowego ogrodu. Można ją połączyć z systemem zraszania
Spis treści
- Czy opłaca się mieć studnię?
- Tradycyjne pompy ręczne do wody
- Czym są i jak działają pompy elektryczne?
- Ogrodowe pompy powierzchniowe
- Czym się różni pompa zanurzeniowa od zatapialnej?
- Jaka pompa do wody brudnej?
- Pompy do oczka wodnego
- Pompy głębinowe. Na co zwrócić uwagę przy wyborze?
- Jak czytać charakterystykę pompy wodnej?
- Jak dobrać pompę wody?
Czy opłaca się mieć studnię?
Mieszkańcy miast i terenów pozamiejskich wyposażonych w sieć wodociągową zwykle nie zastanawiają się nad tym, skąd w ich kranach bierze się woda. W domach czy na działkach rekreacyjnych położonych z dala od wodociągu źródłem wody użytkowej jest zazwyczaj studnia, a wody do podlewania ogrodu - często naturalny zbiornik (staw, oczko wodne).
Na korzystanie ze studni decydują się czasem również właściciele domów podłączonych do wodociągu – studnię wykorzystują wtedy głównie jako źródło wody do podlewania ogrodu. Mogą dzięki temu obniżyć rachunki za wodę pobieraną z wodociągu i zazwyczaj także za ścieki, których ilość jest ustalana przez przedsiębiorstwa wodociągowe na podstawie zużycia wody (zwykle w stosunku 1:1). Jeżeli wodą z wodociągu podlewa się rośliny, płaci się za nią dwukrotnie – raz jak za wodę i - mimo że wsiąka w ziemię - drugi raz jak za ściek.
Kiedy podlewa się ogród wodą ze studni, ponosi się jedynie koszt energii elektrycznej do napędu pompy. Opłaca się to zwykle wtedy, gdy warstwa wodonośna jest położona płytko i wybudowanie studni nie jest zbyt kosztowne albo kiedy na działce jest stara, ale wciąż sprawna studnia, więc nie trzeba specjalnie budować nowej.
Czytaj także: Program Moja woda 2024. Zostały ostatnie dni na realizację inwestycji w zbieranie deszczówki
Jeszcze lepszym z wielu względów rozwiązaniem jest podlewanie roślinności na posesji wodą deszczową gromadzoną w oczku wodnym albo zbiorniku ustawionym na działce lub zakopanym w gruncie. Takie działanie jest coraz bardziej trendy, a wobec zmniejszających się zasobów wody i wydłużających się okresów suszy, może się niebawem stać koniecznością.
Dzięki programowi „Moja woda” przewidującemu dofinansowanie przedsięwzięć mających na celu gromadzenie i ponowne wykorzystywanie wody deszczowej, gospodarstwo domowe może też osiągnąć realne korzyści finansowe – tanio wybudować infrastrukturę do gromadzenia deszczówki, a później oszczędzać na opłatach za wodę z wodociągu dzięki jej mniejszemu zużyciu.
W każdej z tych sytuacji konieczna jest pompa do wody. Nic dziwnego, że jest ona jednym z ważniejszych elementów instalacyjnego wyposażenia domu.
W sklepach są dostępne pompy do różnych zastosowań:
- nawierzchniowe pompy ogrodowe,
- pompy zatapialne do wody czystej i brudnej,
- pompy głębinowe i zestawy hydroforowe przeznaczone do zasilania w wodę instalacji domowych.
Aby dobrać odpowiednie urządzenie, trzeba poznać cechy poszczególnych modeli i ich parametry techniczne.
Tradycyjne pompy ręczne do wody
Jaką pompę do deszczówki wybrać? Najprostszą konstrukcję mają pompy ręczne: kolumienkowe (popularne abisynki) i skrzydełkowe (motylkowe). Są też najtańsze. Nie wymagają zasilania elektrycznego, co w pewnych okolicznościach jest ich zaletą.
Wewnątrz cylindra abisynki znajduje się tłok z uszczelką, którego ruch posuwisto-zwrotny zasysa wodę. Im większa jest średnica takiego tłoka, tym większa wydajność pompy - zwykle wynosi ona mniej więcej 20 l/min.
- Pompy kolumienkowe podnoszą wodę z głębokości około 7 m. Są trwałe i niezawodne. Jedynym elementem, który wymaga okresowej wymiany, jest uszczelka tłoka.
Dla wielu użytkowników zaletą abisynek jest ich specyficzny wygląd. Pionowy cylindryczny korpus z charakterystyczną długą dźwignią do pompowania może być interesującym elementem ogrodowej architektury.
Abisynki nadają się do pompowania wody z najpłytszej warstwy wodonośnej, ze studni z tak zwanym filtrem wbijanym. Takie studnie mają podobną głębokość jak studnie kopane, lecz średnicę nie większą niż 50 mm i zazwyczaj mniejszą wydajność, niewystarczającą do zaopatrzenia w wodę gospodarstwa domowego. Wykonuje się je wyłącznie w gruntach piaszczystych.
- Pompy motylkowe są zbudowane inaczej niż abisynki. Zamiast tłoka poruszającego się w cylindrze są zawory oraz przepona. Żeliwny korpus i dźwignia do pompowania - często z litego drewna - nie mają tak atrakcyjnej formy jak w przypadku abisynek, ale wydajność i wysokość podnoszenia są podobne, stosunkowo niewielkie.
Pompa ma dwa jednakowe króćce – ssący i tłoczący - zakończone kryzami, do których przytwierdza się rury. Kryzy skręca się śrubami, dzięki czemu pompę można łatwo odłączyć od instalacji na przykład na zimę i zamontować z powrotem na początku sezonu wiosenno–letniego.
Pompa motylkowa może zasysać wodę ze studni o lustrze położonym do 7 m pod poziomem gruntu (nie należy tego mylić z głębokością studni, która może być znacznie większa). Może również służyć do ułatwienia rozruchu układu hydroforowego przez podniesienie poziomu wody w rurze ssącej. Pompowana ciecz musi być wolna od zanieczyszczeń stałych typu piasek czy opiłki, ale oprócz wody mogą to być także paliwa i oleje.
Pompę ręczną skrzydełkową (motylkową) należy zamontować w pozycji pionowej na ścianie lub innej konstrukcji. Przed uruchomieniem musi zostać zalana wodą.
Czym są i jak działają pompy elektryczne?
Przed wyborem pompy elektrycznej trzeba zdecydować przede wszystkim, do jakich celów ma być wykorzystywana. Do podlewania roślin wodą deszczową wystarczy ogrodowa pompa nawierzchniowa (niezatapialna), do pompowania wody ze studni lub stawu lepsza będzie pompa zatapialna. Jeśli w grę będzie wchodzić zasilenie instalacji wodnej w domu, niezbędne będą zestaw hydroforowy albo pompa głębinowa.
W ujęciach wody na potrzeby odbiorców indywidualnych powszechnie stosuje się pompy wirowe. Elementem tłoczącym wodę jest w nich wirnik napędzany silnikiem elektrycznym (w pompach jednostopniowych) albo kilka wirników połączonych szeregowo (w wielostopniowych).
Wśród pomp wirowych wyróżnia się dwie grupy urządzeń o odmiennych: budowie, sposobie montażu oraz parametrach pracy. Są to: pompy niezatapialne - samozasysające lub wymagające wcześniejszego zalania wirnika (normalnie zasysające) - oraz zatapialne, do których zalicza się także pompy głębinowe.
- Pompy niezatapialne mają zwykle wał poziomy. Montuje się je w wydzielonym miejscu, na przykład w piwnicy. Ze studnią łączy je rurociąg ssawny, z domową instalacją - rurociąg tłoczny. Przed pierwszym uruchomieniem pompa niezatapialna wymaga zalania wodą. Pompy normalnie zasysające trzeba zalać wodą także przed każdym kolejnym uruchomieniem (po wyłączeniu), w samozasysających po wyłączeniu pozostaje pewna ilość wody, więc czynności nie trzeba powtarzać za każdym razem.
- Pompy samozasysające nadają się do stosowania w instalacjach, w których mierzona w pionie odległość zwierciadła wody w studni od pompy nie przekracza 7 m.
Pompę powinien dobrać fachowiec, który oceni możliwości technicznie i opłacalność jej zastosowania w konkretnych warunkach. Pompy zatapialne (z wałem pionowym) mają obudowę w kształcie walca, a wewnątrz niej silnik i jeden lub kilka wirników. Umieszcza się je w studni pod powierzchnią wody. Są zawieszone na rurze tłocznej. Mają zastosowanie do czerpania wody z większej głębokości niż niezatapialne, ale nieprzekraczającej 20 m.
Polecamy: Jaka pompa do zalanej piwnicy? Jak wypompować wodę z zalanej piwnicy?
Odmianą urządzeń zatapialnych są pompy głębinowe, które mogą czerpać wodę z głębokości sięgającej nawet 200 m. Średnicę pompy głębinowej dopasowuje się do średnicy studni (odwiertu). Do zaopatrywania w wodę domów jednorodzinnych są stosowane przede wszystkim pompy samozasysające, zatapialne i głębinowe. Rzadziej wybierane są pompy innego rodzaju, na przykład normalnie zasysające, z dyszą głębokiego ssania, czyli specjalną przystawką umożliwiającą zwiększenie głębokości pompowania wody z warstwy wodonośnej lub ze zbiornika.
Ważnym parametrem pompy jest jej wydajność, czyli strumień wody, którą jest ona w stanie przepompować w jednostce czasu. Zwykle podawana jest w litrach na minutę lub godzinę.
W przypadku pomp nawierzchniowych odpowiednich do większości typowych prac w ogrodzie wystarczy urządzenie o wydajności 5-8 tys. l/h. Pompa zanurzeniowa jest w stanie przepompować nawet 10 tys. l wody w ciągu godziny.
Wydajność pompy jest ściśle związana z jej mocą. Urządzenia do pompowania wody na potrzeby domowe zwykle mają moc rzędu kilkuset watów. To nie jest wielka wartość, ale powinno się ją uwzględnić podczas sporządzania bilansu mocy niezbędnego do wypełnienia wniosku o przydział mocy dla domu składanego w zakładzie energetycznym.
Pompy odpowiednie do instalacji domowych zasila się z instalacji elektrycznej na napięcie jednofazowe 230 V lub trójfazowe 400 V.
Kolejnym istotnym parametrem jest wysokość podnoszenia. Jest to różnica poziomów lustra wody i najwyżej położonego odbiornika powiększona o wielkość odpowiadającą stratom hydraulicznym powstającym podczas przepływu wody przez rury. Wysokość podnoszenia jest podawana przez producentów w metrach słupa wody.
Głębokości, na której utrzymuje się lustro wody, nie należy mylić z głębokością występowania warstwy wodonośnej, która zazwyczaj jest położona znacznie głębiej. W studni wywierconej w gruncie z warstwą wodonośną położoną na głębokości 12 m lustro wody może być dostępne już na głębokości 3 m. W takiej sytuacji wystarczy pompa samozasysająca, ponieważ jest w stanie pobierać wodę, gdy jej lustro jest położone na głębokości maksymalnie 7-8 m.
- Pompa musi być wykonana z materiałów trwałych, odpornych na korozję, a elementy, które stykają się z wodą przeznaczoną do spożycia, dodatkowo z bezpiecznych dla zdrowia.
- Korpusy (obudowy) pomp odlewa się z żeliwa z powłoką antykorozyjną albo wytłacza ze stali szlachetnej lub – rzadziej – z tworzywa sztucznego. Obudowa silnika jest najczęściej zrobiona ze stali szlachetnej, rzadziej z aluminium, wirnik - ze stali lub z tworzywa sztucznego (na przykład norylu). Stalowe wirniki są trwalsze.
- W przypadku pomp głębinowych, które przez cały czas pracy pozostają zanurzone w wodzie, odporność obudowy na korozję jest szczególnie ważna. Takie pompy są często w całości zrobione z wysokiej jakości stali nierdzewnej.
Ogrodowe pompy powierzchniowe
Samozasysające pompy powierzchniowe są bardzo często wykorzystywane w ogrodach do podlewania roślin oraz czerpania wody do rozmaitych prac porządkowych. Są to konstrukcje stosunkowo tanie, niewielkich rozmiarów, zasilane elektrycznie ze standardowego gniazdka 230 V.
Woda może być przez nie tłoczona z wydajnością około 50-60 l/min. Pompy tego typu nie trzeba zalewać. Odpowietrza się sama – najpierw wypompowuje powietrze z obudowy oraz węża ssącego, a następnie zasysa tam wodę. Dzięki temu może być zainstalowana poza studnią.
Pompa powierzchniowa sprawdzi się podczas pobierania wody z rzeki, stawu, oczka wodnego i innych naturalnych lub sztucznych zbiorników, na przykład z beczki na deszczówkę lub basenu kąpielowego. Można nią także zasysać wodę z kopanej studni kręgowej.
Czym się różni pompa zanurzeniowa od zatapialnej?
Elektryczne pompy zatapialne (zanurzeniowe), jak wskazuje ich nazwa, zanurza się pod powierzchnię wody. Służą zazwyczaj do przepompowywania i wypompowywania wody. Ich konstrukcja jest hermetyczna, ponieważ silnik pracuje w warunkach pełnego zanurzenia. Pompa musi się stale znajdować poniżej lustra wody. Pompy zatapialne sprawdzą się w każdym zbiorniku wodnym, którego głębokość umożliwi ich pełne zanurzenie.
Na króciec tłoczny pompy nakłada się na przykład wąż ogrodowy i wraz z przewodem zasilającym pompę opuszcza się na dno zbiornika. Wysokość podnoszenia wody pomp zatapialnych jest większa niż powierzchniowych. Są to również urządzenia znacznie wydajniejsze, ponieważ potrafią przepompować 200-300 litrów wody na minutę.
Pompa zanurzeniowa przyda się także, gdy podczas ulewy woda deszczowa zaleje najniżej położone części domu - garaż lub piwnicę - albo kiedy trzeba będzie szybko opróżnić basen lub oczko wodne bądź przepompować wodę ze zbiornika na deszczówkę.
Pompa zatapialna jest zaopatrzona w wyłącznik zamontowany na pływaku, który zapobiega pracy urządzenia na sucho, i wyłącznik termiczny wyłączający silnik pompy, gdy wystąpi zagrożenie jego przegrzaniem. W razie opróżnienia ujęcia (studni, zbiornika) z wody pompa automatycznie się wyłączy.
Niektóre typy pomp zatapialnych mają więcej niż jedną funkcję pracy, na przykład auto i manual. Pracę takiego urządzenia użytkownik może nadzorować - jeżeli uzna, że jest to konieczne – ale nie musi.
Pompy zanurzeniowe, zgodnie z przeznaczeniem, dzieli się na urządzenia do wody czystej i brudnej.
Pompa może być wyposażona w rozmaite elementy zabezpieczające.
1. Zabezpieczenie przed suchobiegiem spowoduje wyłączenie silnika pompy w momencie, gdy zostanie zasygnalizowany zbyt niski poziom wody w studni.
2. Zabezpieczenie przed przegrzaniem spowoduje zatrzymanie pracy silnika w razie osiągnięcia przez niego określonej (uznanej przez producenta za graniczną) temperatury. Silnik zostanie uruchomiony ponownie dopiero po ostygnięciu.
3. Zabezpieczenie przed przeciążeniem wyłączy silnik, gdy jego prędkość obrotowa spadnie nadmiernie w stosunku do prędkości nominalnej. 4. Zabezpieczenie przed skutkami wzrostu i spadku napięcia w sieci spowoduje wyłączenie urządzenia, gdy spadek lub wzrost napięcia przekroczą zaprogramowane wartości.
Jaka pompa do wody brudnej?
Pompy do wody brudnej służą do przepompowywania lub wypompowywania wody zanieczyszczonej, na przykład z wykopów, piwnic lub szamb. Urządzenia te nie są wrażliwe na nieczystości, więc mogą bez uszczerbku dla jakości pracy i trwałości elementów, z których są zbudowane, tłoczyć wodę zabrudzoną mułem lub innymi substancjami. Dostępne są modele pomp wyposażone w zestaw noży (rozdrabniacz), które mielą grubsze zanieczyszczenia na mniejsze cząstki, dzięki czemu pompie nie grozi zapchanie.
Producenci określają maksymalną średnicę zanieczyszczeń, które mogą się znajdować w wodzie tłoczonej przez pompę. Cząstki stałe mogą być wielkości od 5 nawet do 50 mm.
Podobnie jak pompy do wody czystej, tak i urządzenia do wody brudnej są wyposażone w wyłączniki: pływakowy, zabezpieczający przed pracą na sucho i termiczny - zapobiegający przegrzaniu silnika.
Polecany artykuł:
Pompy do oczka wodnego
W oczku wodnym pompa przyda się do tego, by nadać obieg wodzie, filtrować ją i napowietrzać. Dodatkowo strumień pompowanej wody może być skierowany do fontanny lub zasilania sztucznej kaskady.
Pompy do oczek wodnych mają wytrzymałą konstrukcję, ale są zwykle niewielkie i zużywają niewiele energii elektrycznej. Dzięki tym cechom mogą pracować bez przerwy całą dobę. Pompę umieszcza się na dnie oczka.
Pompy głębinowe. Na co zwrócić uwagę przy wyborze?
Jeśli lustro wody w studni znajduje się na głębokości większej niż 8 m, zestaw hydroforowy z pompą powierzchniową nie wystarczy, trzeba zastosować pompę głębinową.
Zaawansowana technicznie konstrukcja pomp głębinowych umożliwia im pracę w pełnym zanurzeniu w wodzie. Pompy nadają się do obniżania poziomu wód gruntowych (odwadniania), tłoczenia wody i podwyższania jej ciśnienia oraz wspomagania systemów wodociągowych i instalacji nawadniających.
Wyposażone w systemy wirników urządzenia są wydajne i pozwalają na pozyskiwanie wody z dużej głębokości. W zależności od potrzeb wysokość podnoszenia może wynosić od kilkudziesięciu nawet do 100 m.
Pompę głębinową instaluje się na stałe. Wprowadza się ją do rury płaszczowej i opuszcza w głąb odwiertu na stalowej lince wraz z elektrycznym kablem zasilającym oraz rurą, którą woda jest tłoczona na powierzchnię. W pomieszczeniu gospodarczym w domu lub w piwnicy instaluje się tylko zbiornik przeponowy z wyłącznikiem ciśnieniowym sterującym pracą pompy.
Pompa głębinowa umożliwia zaopatrzenie w wodę dużego domu. Dzięki temu, że cały mechanizm znajduje się pod ziemią, nie ma problemu z hałaśliwą pracą cechującą zestawy hydroforowe.
Do minusów takiego rozwiązania należy zaliczyć przede wszystkim koszt. Wykonanie studni głębinowej oraz zakup dobrej pompy głębinowej to wydatek kilkukrotnie wyższy niż wybudowanie płytszej studni i zainstalowanie zestawu hydroforowego.
Większy problem jest także wtedy, gdy zdarza się awaria pompy. Urządzenie trzeba bowiem wydobyć z odwiertu na powierzchnię, jeśli trzeba je naprawić albo wymienić. Sprawdzone urządzenia dobrej marki dają większą nadzieję na wieloletnią bezawaryjną pracę, ale są zwykle droższe.
Podczas dobierania pompy głębinowej trzeba uwzględnić warunki gruntowo-wodne na działce:
- głębokość zalegania warstwy wodonośnej;
- jakość wody;
- ewentualne wahania poziomu wody.
Sprawdź także: Pompa głębinowa do studni wierconej lub kopanej - jaką wybrać?
Wielkość pompy głębinowej musi być dopasowana do średnicy studni, w której będzie zamontowana. Średnica obudowy musi być odpowiednio mniejsza od średnicy studni, aby pompę dało się bez przeszkód umieścić w odwiercie.
Pompy przeznaczone do studni kopanych (kręgowych) mają inną konstrukcję niż te odpowiednie do studni wierconych. Pierwsze, tak zwane monoblokowe, mają wygląd jednolitej tuby wykonanej ze stali nierdzewnej. Od dołu znajduje się króciec ssący. Woda zasysana przez pompę przepływa przez wnętrze obudowy na jej całej długości. Po drodze chłodzi silnik. Dzięki temu pompa może pracować w studni, której średnica jest na tyle duża, że nie powstaje w niej intensywny – chłodzący - ruch wody, jaki ma miejsce w wąskich otworach studni wierconych.
Pompy do studni głębinowych - wierconych – mają w dolnej części silnik elektryczny, a w górnej – wielostopniową pompę głębinową. Średnica pompy jest tylko nieznacznie mniejsza od średnicy odwiertu, więc podczas pompowania wody wokół silnika powstaje ruch wody, dzięki któremu silnik jest chłodzony. Urządzenie, nazywane czasem zespołem głębinowym, montuje się na silniku głębinowym w układzie pompowym. Na jego końcu jest korpus tłoczny, który umożliwia scalenie pompy z rurociągiem.
Aby pompa była sprawna przez długie lata, trzeba dobrze zabezpieczyć przewód elektryczny. Najlepiej przymocować go do rury tłocznej plastikowymi obejmami. Dzięki temu nie będzie się nadmiernie naprężał i rozciągał pod ciężarem pompy.
Jak czytać charakterystykę pompy wodnej?
Wielkość pompy wyznaczają dwa podstawowe parametry:
- wydajność, czyli zdolność przepompowania określonej ilości wody w jednostce czasu, oznaczona w katalogach producentów literą Q;
- wysokość podnoszenia, oznaczona literą H, określająca maksymalną wysokość, na jaką pompa może przetłoczyć wodę z daną wydajnością.
Parametry te są ściśle powiązane. Kiedy wzrasta wydajność, ale nie zmienia się prędkość obrotowa wirnika pompy (liczba obrotów wirnika pompy na minutę jest stała), maleje wysokość podnoszenia.
Wykres zależności wysokości podnoszenia pompy od jej wydajności to tak zwana charakterystyka pompy. Na osi poziomej wykresu jest podana wydajność (Q), zwykle w m3/h lub l/s, na pionowej – wysokość podnoszenia (H) w metrach słupa wody.
Charakterystykę pompy wyznacza jej producent. Można ją znaleźć w dokumentacji technicznej urządzenia oraz katalogu pomp danego producenta. Zwykle na jednym wykresie umieszcza się charakterystyki kilku pomp należących do tak zwanego jednego typoszeregu, czyli różniących się tylko parametrami pracy. Wysokość podnoszenia pompy to suma: wysokości geometrycznej, czyli różnicy poziomów lustra wody w studni i najwyżej położonego odbiornika wody, strat hydraulicznych (liniowych i miejscowych) oraz ciśnienia wymaganego przed punktami poboru.
Polecamy również: Badanie wody - jak i gdzie wykonać? Jak jest cena takiego badania?
Straty liniowe powstają na całej długości rur w wyniku tarcia cieczy o ich wewnętrzną powierzchnię. Straty miejscowe występują w miejscach, w których zmienia się średnica i/lub trasa przewodu albo są zamontowane zawory, filtry, wodomierze oraz inna armatura. Wysokość geometryczną określa się indywidualnie dla konkretnych warunków. Straty hydrauliczne w przeciętnym domu jednorodzinnym wynoszą 1,5-2 m słupa wody. Wartość ciśnienia przed punktami poboru przyjmuje się na poziomie 10-15 m.
Do ustalenia jest też wydajność pompy. Zależy ona od wielkości zapotrzebowania na wodę. Ustala się ją w zależności od zapotrzebowania na wodę dla domu, która jest uzależniona przede wszystkim od liczby i rodzaju odbiorników wody w domu (wanien, pryszniców, umywalek, misek ustępowych, pralek, zmywarek itd.) i poza domem, jeśli wody pobieranej przez pompę używa się także do do innych celów, na przykład do podlewania ogrodu.
Należy uwzględnić tak zwany współczynnik jednoczesności (mniejszy od jedności) wynikający z tego, że rzadko, a w praktyce niemal nigdy, nie korzysta się ze wszystkich punktów poboru wody jednocześnie.
Orientacyjnie można przyjąć, że do zaopatrzenia w wodę instalacji w domu jednorodzinnym odpowiednia będzie pompa o wydajności 2-4 m3/h. Dokładne obliczenia powinien sporządzić projektant instalacji sanitarnych.
Obliczone zapotrzebowanie na wodę (wydajność pompy) nie może być większe od rzeczywistej wydajności studni. Zbyt intensywny pobór wody grozi obniżeniem się zwierciadła wody w studni i wynurzeniem się pompy, co może doprowadzić do jej uszkodzenia.
Jak dobrać pompę wody?
Ustalenie wartości parametrów Q (wydajności) i H (wysokości podnoszenia) umożliwia wyznaczenie punktu pracy układu, czyli miejsca przecięcia się charakterystyki pompy (krzywej Q, H) z charakterystyką układu. Wyznaczenie charakterystyki układu - wysokości strat hydraulicznych w zależności od przepływu wody przez instalację – można pominąć, powiększając jedynie wymaganą wysokość podnoszenia (H) o 1,5-2 m słupa wody na straty miejscowe i liniowe.
Wyznaczony punkt pracy pompy należy skonfrontować z krzywą (krzywymi) obrazującą charakterystykę pompy określoną przez producenta. Idealnie byłoby, gdyby charakterystyka pompy przebiegała przez wyznaczony punkt pracy, ale często tak się nie dzieje. Wówczas wybiera się tę pompę, której charakterystyka jest położona tuż pod tym punktem lub bezpośrednio nad nim. Pompa o charakterystyce przebiegającej poniżej punktu pracy może nie zapewnić wymaganej wydajności lub dostatecznej wysokości podnoszenia. Taka, której charakterystyka układa się znacznie powyżej tego punktu, będzie pracowała nieekonomicznie.
Punkt pracy dobrze dobranej pompy powinien się znajdować w przedziale jej najwyższej sprawności. Taka pompa zapewni oczekiwane parametry Q i H, dzięki czemu do wszystkich punktów poboru wody w domu będzie dopływała odpowiednia ilość wody pod odpowiednim ciśnieniem, zapewniającym użytkownikom oczekiwany komfort korzystania z wody, a zużycie energii elektrycznej przez silnik pompy będzie jak najmniejsze.
Czytaj też: Budowa własnego ujęcia wody: jaką studnię wybrać? Jak wybudować ją bez błędów?
W domach bez dostępu do sieci wodociągowej zaopatrywanych w wodę z własnej studni, ale czasem także w podłączonych do wodociągu oprócz pompy jest potrzebny hydrofor.
W instalacjach wodnych w domach mieszkalnych, zwłaszcza jednorodzinnych, woda jest pobierana często, lecz w małych ilościach, przez co pompa z automatycznym sterowaniem włącza się na krótki czas i ma długie okresy postoju. Każda pompa, zależnie od konstrukcji, ma ściśle określoną dopuszczalną liczbę cykli pracy (pojedynczych czasów pracy i postoju) w ciągu godziny. W przypadku pomp do instalacji zaopatrujących domy jednorodzinne w wodę z własnej studni jest ich zwykle 20-30 na godzinę. Jeśli pompa będzie się włączała częściej, jej silnik przedwcześnie się zużyje.
Zadaniem hydroforu jest utrzymywanie odpowiednio wysokiego i stabilnego ciśnienia w instalacji i zabezpieczenie pompy przed częstym włączaniem się.
W domach zaopatrywanych w wodę z wodociągu rola hydroforu polega na wytworzeniu dodatkowego ciśnienia, jeśli to w miejscu podłączenia, jest zbyt niskie, przez co niektóre punkty poboru, zwłaszcza położone na najwyższej kondygnacji, nie mogą być zaopatrzone w dostateczną ilość wody.
Zestawy hydroforowe składają się z pompy, wodno-powietrznego zbiornika przeponowego (hydroforu) oraz przekaźnika ciśnieniowego. W skład zestawu wchodzą też wyłącznik ciśnieniowy i manometr.
Pompa włącza się automatycznie, gdy ciśnienie w zbiorniku spada do ustalonej dolnej granicy, i dopompowuje wodę aż do osiągnięcia górnej wartości ciśnienia w zbiorniku. Wtedy wyłącznik ciśnieniowy odcina zasilanie i pompa przestaje pracować. Gdy użytkownik odkręci kran, ciśnienie w instalacji spada, w wyniku czego pompa ponownie się uruchamia i cykl się powtarza.
Im większy jest zbiornik ciśnieniowy hydroforu, tym rzadziej będzie się włączać pompa. Dłuższe cykle postoju pompy sprawią, że zużycie energii elektrycznej będzie mniejsze, a różnice ciśnienia wody w instalacji będą mniej odczuwalne
Zestaw hydroforowy „akumuluje” ciśnienie i gromadzi zapas wody wystarczający do pokrycia zapotrzebowania na nią podczas przerw w pracy pompy. Typ pompy dobiera się zależnie od tego, skąd jest czerpana woda. Jeśli ze studni kopanej lub wierconej ze zwierciadłem dynamicznym na głębokości nieprzekraczającej 7 m, jest to pompa powierzchniowa. Urządzenie jest wtedy dość hałaśliwe podczas pracy, dlatego zwykle instaluje się je w piwnicy, kotłowni albo pomieszczeniu gospodarczym.
Na przewodzie, którym woda jest tłoczona ze studni, przed zestawem hydroforowym należy zamontować filtr, który zatrzyma drobiny piasku zasysane ze studni i ochroni wirnik pompy przed zatarciem. Jeśli pompa nie zasila instalacji wodnej w domu, a jedynie czerpie ze studni wodę do podlewania ogrodu, nie ma sensu montować zestawu hydroforowego. Pompa pracuje wówczas dłuższy czas ze stałą wydajnością i nie ma problemu z jej zbyt częstym włączaniem.
Autor: HONDA
Mała, lekka pompa sprawdzi się podczas nawadniania przydomowego ogrodu. Można ją połączyć z systemem zraszania
