Schody betonowe - budowa i wykończenie schodów z betonu
Schody betonowe są solidne i trwałe. Można je wykończyć na wiele sposobów: drewnem, kamieniem, płytkami. Jak zbudować solidne schody betonowe? Wszystko, co trzeba wiedzieć o betonowych schodach w domu.
Spis treści
- Z czego schody? Beton najtrwalszy!
- Schody betonowe w domu
- Schody betonowe - projekt
- Budowa schodów betonowych
- Betonowanie schodów
- Jak wykończyć schody betonowe?
- Zalety i wady schodów betonowych
Z czego schody? Beton najtrwalszy!
Najtrwalsze konstrukcje powstają z betonu, więc gdy cenisz sobie w schodach solidność, postaw na schody betonowe. Schody drewniane, pod warunkiem właściwego ich wykonania, też będą pod względem nośności i bezpieczeństwa użytkowników bez zarzutu, to niewątpliwie zniszczą się szybciej niż schody z betonu. Te ostatnie mają jeszcze jedną przewagę: nie będą skrzypieć ani uginać się nawet po wielu latach eksploatacji. Kto potrzebuje gwarancji trwałości i stabilności stopni, powinien wybrać schody żelbetowe. Ich konserwacja sprowadza się do odświeżania lub wymiany okładziny.
Schody betonowe w domu
Betonowe schody rosną wraz z domem. Dzięki temu po zakończeniu murowania ścian i wykonywania stropów są gotowe do użytku. Oznacza to, że robotnicy mogą się po nich bezpiecznie poruszać, gdy kontynuują prace budowlane, a później też wykończeniowe. Schody betonowe są odporne na zniszczenie. Przetrwają okres budowy domu w dobrym stanie, a później wystarczy je tylko wykończyć. Co więcej, są odporne na ogień.
Schody betonowe mają też niezaprzeczalne walory funkcjonalne – z całą pewnością nie będą się uginać ani trzeszczeć pod stopami. Ich okładzinę, gdy ta się zużyje lub po prostu znudzi, łatwo wymienić na nową, nie wyłączając przy tym schodów całkowicie z użytku. Zaletą schodów betonowych często jest też ich niższy koszt w porównaniu z misternymi konstrukcjami z drewna bądź stali. Nawet jeśli doliczymy cenę za dodatkowe fundamenty, na których będą oparte schody.
Schody betonowe - projekt
Podstawowe informacje dotyczące schodów powinny zostać zawarte w projekcie domu. Odczytamy z niego, gdzie będą zlokalizowane schody, jaki powinny mieć układ, długość, wysokość i szerokość. Gdy zamawiamy projekt indywidualny, o materiale i kształcie schodów decydujemy wspólnie z architektem. Kiedy kupujemy projekt gotowy, rodzaj schodów jest z góry narzucony. Pamiętajmy, że zastąpienie schodów betonowych drewnianymi jest zazwyczaj stosunkowo łatwe, co innego, gdy chcemy schody drewniane zastąpić żelbetowymi. W takiej sytuacji będzie konieczna adaptacja projektu, bo trzeba opracować sposób ich posadowienia i zbrojenie konstrukcyjne, sprawdzić czy konstrukcja domu wytrzyma nieplanowane obciążenie żelbetowej konstrukcji schodów.
W gotowych projektach domów jednorodzinnych zwykle są dokładnie rozrysowane schody żelbetowe. Rzadziej architekt proponuje schody drewniane – zazwyczaj wtedy, gdy zaprojektował też drewniany strop. Nierzadko w dokumentacji brak ich dokładnych rysunków. Budowlańcy robią wtedy masywne schody żelbetowe, tak jak w innych domach, nie żałując zbrojenia, aby przypadkiem się nie okazało, że nie mają one niezbędnej nośności. Jasno wynika z tego, że projekt schodów betonowych otrzymujemy wraz z projektem domu. Nie musimy ich osobno zamawiać. Chyba że zamierzamy wprowadzić istotne zmiany.
Budowa schodów betonowych
W pierwszej kolejności trzeba zmontować szalunek, czyli deskowanie. Wymaga to od murarzy wielkiej staranności. Wystarczy bowiem niewielkie uchybienie, aby schody wyszły krzywo. Nie jest to wcale rzadki przypadek. Do budowy szalunku lepiej zastosować płyty ze sklejki niż deski, bo łatwiej wtedy zapewnić właściwy poziom oraz kształt przyszłym biegom, stopniom i spocznikom. Niektóre firmy zajmują się wykonywaniem szalunków schodowych na zamówienie. Z komputerową dokładnością przygotowują poszczególne ich elementy, a później montują je w całość w przeciągu kilku godzin. Taka usługa nie jest tania, ale warto się nad nią zastanowić, gdy schody żelbetowe mają mieć nietypową formę.
Drugi etap budowy schodów betonowych to zbrojenie. Montaż zbrojenia nie jest niczym szczególnym. Grunt, żeby wykonawcy trzymali się projektu. Należy przy tym pamiętać, aby pręty dolne umieszczać na podkładkach dystansowych, bo wtedy beton będzie miał szansę otulić je także od spodu. Podczas jego zbrojenia na krawędzi otworu osadza się pręty kontaktowe, które będą się łączyć ze zbrojeniem schodów. Ma to na celu trwałe zespolenie tych elementów. Pręty stosuje się w liczbie i średnicy analogicznej do zbrojenia płyty schodów. Powinny wchodzić w strop na odległość równą czterdziestu średnicom pręta. Krawędź otworu w stropie należy zamknąć tak zwanymi biglami, czyli prętami zbrojeniowymi w kształcie litry U, łączącymi dolną i górną siatkę zbrojeniową. Dodatkowo krawędź płyty w miejscu łączenia ze schodami dozbraja się dodatkowymi prętami ukrytymi w jej grubości.
Gdy strop jest gęstożebrowy, na krawędzi otworu należy wykonać żelbetowy podciąg, ewentualnie zastąpić go kilkoma belkami stropowymi ustawionymi jedna przy drugiej. Przed zabetonowaniem podciągu zbrojenie podłużne schodów wprowadza się między elementy jego zbrojenia. W przypadku belek zbrojenie opiera się na nich, przed wykonaniem na stropie warstwy nadbetonu.
Gdy strop zbudowano z płyt kanałowych lub innych płyt prefabrykowanych, w miejscu oparcia schodów robi się dodatkowy żelbetowy element. Tylko betonowe schody prefabrykowane mogą opierać się bezpośrednio na zamkach płyt stropowych.
Betonowanie schodów
Betonowanie schodów zbiega się w czasie z betonowaniem stropu (jeśli dany rodzaj stropu tego wymaga). To korzystne, bo wtedy tylko raz umawiamy dostawę z betoniarni. Potrzebować będziemy takiej samej mieszanki jak na strop, czyli klasy C 15/22. Betonowanie schodów wykonuje się od dołu, stopień po stopniu. Później szarą masę trzeba zagęścić, aby usunąć z niej pęcherze powietrza, wyrównać, a następnie pielęgnować – kilka razy dziennie zraszać wodą oraz chronić przed silnym słońcem. Schody betonowe są gotowe do użytku po kilku tygodniach – kolejne ekipy wykonawców mają odtąd zapewnioną wygodną i bezpieczną komunikację między piętrami. Kolejne prace nad schodami betonowymi, czyli obudowę stopni, montaż balustrad, otynkowanie i pomalowanie pozostałych płaszczyzn, wykonuje się dopiero na etapie wykańczania wnętrz
Autor: Andrzej Szandomirski
Najpierw trzeba zbudować deskowanie i ułożyć zbrojenie. Od staranności prac na tym etapie zależy wytrzymałość konstrukcyjna schodów i łatwość ich wykończenia
Jak wykończyć schody betonowe?
Gotowe schody betonowe wykańcza się po zakończeniu budowy np. płytkami ceramicznymi lub kamieniem (kamień zamawia wraz z robocizną w firmie kamieniarskiej). Jednak najczęściej jest do tego wybierane drewno. Stopnice drewniane zamawia się w zakładzie stolarskim, na konkretny wymiar.
Schody betonowe dają duże spektrum możliwości ich wykończenia. Można na nich ułożyć nie tylko drewnianą okładzinę, ale także płytki gresowe, klinkierowe lub kamienne. Dobry fachowiec jest w stanie tak zabudować żelbetową konstrukcję schodów, że tylko dokładne oględziny pozwolą odkryć, że powstały z betonu, a nie na przykład z drewna.
Warto wiedzieć o materiałach, którymi wykańcza się schody betonowe.
Drewno. Stopnie, podstopnice, cokoły albo elementy boczne (imitujące belki policzkowe) zamawia się na wymiar w zakładzie stolarskim. Stopnice i podstopnice mocuje się do betonu klejem. Okładzinę drewnianą trzeba wykończyć lakierem, olejem lub olejowoskiem.
Płytki ceramiczne. Niektórzy producenci mają w ofercie całe zestawy do wykończenia schodów. W ich skład wchodzą płytki stopnicowe, podstopnicowe, cokołowe, narożne. Większość płytek stopnicowych ma specjalnie wyprofilowane krawędzie zabezpieczające przed poślizgnięciem się. Przeważnie jednak schody wewnętrzne wykańcza się zwykłymi płytkami podłogowymi – gresem lub terakotą.
Kamień. Jest oferowany w postaci płytek o formacie zbliżonym do gresowych lub dużych płyt. Pierwsze kupuje się w sklepie, a drugie zamawia na wymiar w zakładzie kamieniarskim. Do przyklejania i fugowania okładzin kamiennych należy stosować specjalne elastyczne zaprawy do kamienia.
Autor: A. Szandomirski
Schody betonowe wykańcza się tym samym rodzajem drewna co posadzki lub innym, o kontrastowej barwie. Z rodzimych gatunków na stopnie najkorzystniejsze są te najtwardsze, czyli buk, jesion, dąb
Zalety i wady schodów betonowych
- Są masywne i solidne, wykonane ze zbrojonego betonu.
- Powstają podczas prac murarskich w trakcie budowy domu.
- Schody betonowe są konstrukcyjnie połączone ze stropami i opierają się na oddzielnym fundamencie.
- Do chwili zakończenia prac budowlanych pozostają niewykończone.
- Schody betonowe można wykończyć dowolnym materiałem: drewnianą, ceramiczną lub kamienną okładzinę robi się na nich po wykonaniu podłóg.
- Schody betonowe raz zbudowane będą zawsze na swoim miejscu, podczas gdy schody drewniane lub stalowo-drewniane zdecydowanie łatwej jest zdemontować, jeśli zmieni się plan zagospodarowania wnętrz i padnie pomysł zastąpienia ich innymi lub dojdzie do jakiejś przebudowy.
- Tanie będą schody betonowe, które przewiduje projekt, a więc typowe. Ciekawsze modele schodów o konstrukcji betonowej, ażurowe, kręcone, schody dywanowe lub nawet schody półkowe będą dorównywały ceną swym drewnianym lub stalowo-drewnianym odpowiednikom.
