Jakie fundamenty na trudne (złożone) warunki gruntowe? Płyta fundamentowa lepsza
Jakie fundamenty na trudne warunki gruntowe? Fundamenty są narażone na niekorzystne oddziaływanie gruntu i znajdującej się w nim wilgoci bądź wodę. Dobre rozpoznanie warunków gruntowych, na którym ma być budowany dom, pozwali zaprojektować odpowiedni rodzaj fundamentu. Co robić, gdy w złożonych warunkach pojawiają się problemy z posadowieniem budynku?
Jakie fundamenty sprawdzą się na trudne warunki gruntowe? Podstawową kwestią przy przyjęciu założeń projektowych do posadowienia budynku jest wiedza na temat warunków gruntowo-wodnych w obszarze, w którym budynek będzie budowany. Projektant powinien ją zaczerpnąć z opinii geotechnicznej, która jest wymagana do sporządzenia projektu.
Cennym źródłem dodatkowych informacji o warunkach gruntowo-wodnych panujących na danym obszarze mogą być mieszkańcy okolicznych domów. Warto się dowiedzieć, czy nie mieli problemów z posadowieniem budynków i na jaki rodzaj fundamentów się zdecydowali, czy w trakcie eksploatacji budynku nie ujawniają się jakieś uszkodzenia, czy nie ma problemów z wysokim lustrem wody i z wodą opadową. Te informacje obok opinii geotechnicznej są bardzo ważne dla projektanta, a także dla inwestora.
Jakie fundamenty, gdy warunki gruntowe nie są proste
Taka sytuacja ma miejsce na przykład wtedy, gdy warstwy gruntu bezpośrednio pod poziomem posadowienia są słabonośne albo znajduje się tam grunt nasypowy, albo występuje wysoko lustro wody. Trzeba wówczas przyjąć odpowiedni rodzaj posadowienia. Dobrym rozwiązaniem jest zastosowanie płyty fundamentowej.
Jeśli warstwy nośne zalegają niewiele niżej niż strefa przemarzania (poniżej której normalnie wykonuje się posadowienie), to można zagłębić się ławami fundamentowymi, by je ulokować na warstwach nośnych.
W sytuacji gdy pod poziomem posadowienia zalega soczewka słabonośnego albo mocno odkształcalnego gruntu, to można go wymienić, nawożąc warstwy, które będą stanowiły podłoże pod fundamenty. Nawożony grunt powinien być odpowiednio dobrany ze względu na występujący poziom lustra wody gruntowej oraz odpowiednio zagęszczany, by stanowił mocne i nieodkształcalne podłoże. W trakcie prac należy sprawdzać stopień zagęszczenia gruntu, bo konieczne jest osiągnięcie parametrów nie mniejszych niż zadane przez projektanta (przyjęte do obliczeń posadowienia budynku).
Przeczytaj też: Ławy fundamentowe - sposoby wykonania i zbrojenie ław
Możliwość budowania na terenach, dla których warunki gruntowe są określone jako skomplikowane, jest ograniczona przez samorządy. W przypadku budownictwa jednorodzinnego rozwiązania konieczne do odpowiedniego posadowienia konstrukcji stają się nieracjonalne ze względu na koszty, bo mogą one przekroczyć koszty budowy części naziemnej budynku. Oczywiście, jeśli jest taka sytuacja, to bardzo ważne jest przeanalizowanie warunków oraz rozwiązań, które można zastosować w takim wypadku.
Galeria: Zdjęcia z budowy. Fundamenty na trudnym gruncie
Autor: Tomasz Rybarczyk
Podczas robienia wykopów fundamentowych można trafić na inny układ warstw niż ten, który był w miejscach robienia odwiertów kontrolnych. Soczewki gruntu o słabej nośności - tu widać torf - to częsty powód wymiany gruntu lub decyzji o zmianie sposobu posadowienia budynku.
Projektowanie fundamentów. Odwierty kontrolne
Zasadniczo, jeśli zbada się warunki gruntowe, to nie powinno być kłopotów z odpowiednim zaprojektowaniem fundamentów. W badaniach geotechnicznych terenu robi się odwierty w miejscu, którym jest planowane wybudowanie domu. Im więcej jest odwiertów, tym dokładniej zostanie przebadany teren i można będzie przygotować dosyć szczegółową mapę geologiczną tego obszaru. Ale wiadomo, nikt nie robi za wiele odwiertów ze względu na koszty. W przypadku domu jednorodzinnego jest to zazwyczaj od 4 do 6 odwiertów kontrolnych, zależnie od kształtu jego rzutu. Jeśli w trakcie badania okaże się, że występują jakieś anomalie i znaczne odstępstwa od pozostałych wyników, to można zwiększyć liczbę odwiertów. To już zależy od geologa, który wykonuje badania i się na tym zna.
Przeczytaj też: Wody gruntowe na działce. Jak sobie z nimi poradzić?
Niestety w praktyce zdarzają się sytuacje, że mimo zbadania gruntu już po zrobieniu wykopu i odkryciu warstwy gruntu, na której ma być posadowiony budynek, podłoże wcale nie wygląda tak, jak powinno. Na przykład w jakimś miejscu znajdują się grunty nasypowe, bo ktoś zrobił kiedyś wykop na działce i zasypał go jakimś urobkiem albo śmieciami. Jeśli zaistnieje taka sytuacja, to trzeba ją rozwiązać, działając w terenie, i wymienić grunt. Niekiedy trzeba zweryfikować projekt i zmienić sposób posadowienia budynku. Pozostawienie gruntu nasypowego – nawet na skraju budynku – spowoduje niejednorodne warunki posadowienia, a to może powodować na przykład oderwanie się części budynku w trakcie eksploatacji.
Przeczytaj też: Czy są możliwe zmiany w projekcie fundamentów?
Płyta fundamentowa lepsza na trudne warunki gruntowe
W Polsce najpopularniejsze są fundamenty w postaci żelbetowych ław fundamentowych. To najłatwiejszy i najtańszy sposób wykonania posadowienia. A w przypadku prostych warunków gruntowych i wodnych fundamenty takie są często najlepszym rozwiązaniem. Jeśli jednak warunki gruntowe są trudne (w podłożu zalegają grunty o słabej nośności) lub występuje wysoko woda gruntowa albo budynek będzie podpiwniczony, to dobrze jest rozpatrzyć wykonanie posadowienia na żelbetowej płycie fundamentowej. Wciąż jest ona uważana za rozwiązanie bardziej skomplikowane w stosunku do ław i droższe. Jednak niesłusznie obawiają się jej wykonawcy, ponieważ konstrukcja płyty fundamentowej przypomina strop żelbetowy. Nie ma więc nic trudnego, jeśli chodzi o wykonawstwo. Jedynie robocizna – ze względu na większy zakres robót zbrojeniowych – może być nieznacznie droższa niż przy ławach fundamentowych. Większe jest także zużycie stali zbrojeniowej oraz mieszanki betonowej. Z kolei przy wykonywaniu ław fundamentowych ponosi się większe nakłady na ręczne wykonanie wykopów (jeśli skarpy wykopu mają stanowić szalunki ziemne) lub przygotowanie deskowania (do zabetonowania ław). Poza tym tradycyjny fundament wymaga też podbudowy z chudego betonu i wymurowania ścian fundamentowych.
Dosyć często w przypadku wykonywania posadowienia na płycie fundamentowej inwestorzy decydują się na rozwiązania firm, które specjalizują się w takich konstrukcjach. Na rynku jest ich sporo i oferują one nie tylko wykonanie płyty fundamentowej, ale również jej zaprojektowanie. Oczywiście, projekt jest wykonywany dopiero po podpisaniu umowy na prace. Zazwyczaj wykonanie płyty fundamentowej trwa około tygodnia.
Przeczytaj więcej tekstów tego autora:
