Boom na pompy ciepła! Zainwestuj w pompę, żeby zimą nie pójść z torbami

Polacy ruszyli po pompy ciepła. Na rynku zaczyna ich brakować. W ostatnich miesiącach dwa razy częściej inwestują w pompy ciepła niż w kotły gazowe lub na biomasę.

Mamy boom na pompy ciepła! Na rynku już ich brakuje. Paradoksalnie, wojna w Ukrainie, kolosalne podwyżki cen paliw i kłopoty z zaopatrzeniem w nie stają się motorem przyspieszenia przemian energetycznych. Kiedy do wyboru mamy węgiel po 3000 zł za tonę albo pelety po 2500 zł, to kwoty, które wydamy, żeby ogrzać dom zimą, przyprawiają o ból głowy.

Jest branża, która teraz nabiera wiatru w żagle, a w najbliższych latach z pewnością jeszcze wyżej poszybuje. To rynek pomp ciepła. - Na skutek wzrostu cen gazu i węgla oraz zapowiedzianego przez Unię Europejską zakazu montażu kotłów gazowych w nowych domach najpóźniej od 2029 r. inwestorzy zwrócili swój wzrok ku pompom ciepła – mówi Małgorzata Smoczyńska z firmy Nibe-Biawar.

Po boomie na fotowoltaikę rozpoczyna się boom na pompy ciepła. I oby potrwał jak najdłużej. Wszystkim wyjdzie on na dobre. Nie tylko naszym portfelom, lecz także naszej planecie. Przecież od wielu lat toczymy walkę o zahamowanie niekorzystnych zmian klimatycznych. Upowszechnienie pomp ciepła to sposób na zdecydowane obniżenie emisji CO₂. To w tej chwili jedno z kluczowych założeń polityki klimatycznej Unii Europejskiej, którą powinniśmy realizować.

Spis treści

1. Zmiana sposobu ogrzewania jest konieczna
2. Wzrost sprzedaży pomp ciepła
3. Na pompę ciepła trzeba czekać
4. Pożegnanie z gazem
5. Dlaczego pompa ciepła?
6. Kalkulacja kosztów ogrzewania domu

Zmiana sposobu ogrzewania jest konieczna

Wiele osób myślących o budowie domu albo unowocześnieniu starego zmieniło zdanie. Przez wiele lat dla większości nowoczesny dom to był dom podłączony do gazu. Nawet jak nie było sieci gazowej w okolicy, to problem rozwiązywał gaz z wielkiej butli. Zaopatrzenie domu w gaz to rozwiązanie najczęściej stosowane w projektach gotowych. Tak w grupie budowlanej na Facebooku komentuje swoją decyzję o zmianie sposobu ogrzewania budowanego domu Pe Em: - Mam dom 250 m2, parterówka, wszystko ocieplone na max, tj. 20 cm elewacja, 25 cm strop, 20 cm pod wylewką, 5 cm xps pod chudziakiem, ocieplone fundamenty. Pompa powietrzna Bosch i7000 10,5 kW zużyła od czerwca 2021 na cwu, chłodzenie latem i grzanie do majówki bieżącego roku ok. 3950 kWh. Mam 16 kW fotowoltaiki i się zastanawiam, na co prąd zużyć. Niemniej nawet jakby tej fotowoltaiki nie było, to te blisko 4000 kWh prądu kosztowałyby około 2700 zł. Zatem trzeba by być głupim, aby w obecnej sytuacji iść w gaz, bo obecnie nie ma tańszego ogrzewania niż pompa ciepła. Nie wziąłem złotówki jakiejkolwiek dotacji, mimo to nie żałuję, że nie poszedłem w gaz, jak mnie projektant namawiał w 2019 r.

Zestawienie kosztów ogrzewania domu wg cen ze stycznia 2022 r. W czerwcu ceny węgla i peletów są zdecydowanie wyższe - źródło Energetyka24

Wzrost sprzedaży pomp ciepła

Dane programu "Czyste powietrze” pokazują, że w pierwszych latach jego funkcjonowania najchętniej wybieranym źródłem ogrzewania termomodernizowanych budynków były kotły gazowe – ponad 40%. Mniej więcej 20% inwestorów postawiło na pompy ciepła. Teraz nastąpiło gwałtowne przyspieszenie. Wg danych z programu "Czyste powietrze" za pierwsze miesiące 2022 r. inwestorzy dwa razy częściej wybierają pompy ciepła niż kocioł gazowy lub na biomasę. Małgorzata Smoczyńska, z firmy Nibe-Biawar wyjaśnia: - Od 3 lat lat trwa duży wzrost sprzedaży pomp ciepła – na poziomie 60-70% więcej każdego roku. W I kwartale 2022 r. zanotowano wzrost o 90% w porównaniu z rokiem poprzednim.

Na pompę ciepła trzeba czekać

Jeśli ktoś chce kupić pompę ciepła, powinien działać z dużym wyprzedzeniem. W firmie Nibe-Biawar w połowie roku przyjmowane są zamówienia, które będą realizowane dopiero na wiosnę przyszłego roku. Producenci nie są w stanie ich zrealizować z powodu wojny w Ukrainie, której efektem jest brak komponentów do produkcji pomp ciepła.

Dowiedz się więcej o pompach ciepła

• Jak działa pompa ciepła - jak przekazywane jest ciepło?
• Jak dobrać rodzaj i moc pompy ciepła do nowego domu
• Współczynniki COP i SCOP - efektywność i wydajność pompy ciepła
• Czy pompa ciepła samodzielnie ogrzeje dom?
• Jakie są koszty ogrzewania domu pompą gruntową i powietrzną?
• Pompa ciepła split czy monoblok - czym się różnią?

- W tej chwili w firmie Nibe-Biawar zależnie od rodzaju pompy ciepła można czekać na realizację zamówienia 3-4 miesiące albo nawet pół roku – komentuje Małgorzata Smoczyńska. Podobnie jest u innych producentów lub dystrybutorów pomp ciepła. 

Pożegnanie z gazem

Dlaczego tak się dzieje? Ponieważ trwa dynamiczne przewartościowywanie planów inwestycyjnych. W 2022 r. nastąpił 58-procentowy wzrost cen gazu dla gospodarstw domowych używających go do ogrzewania domu. Kolejny sezon grzewczy będzie jeszcze kosztowniejszy, ponieważ Rosja zakręciła nam kurek z gazem i musimy znaleźć nowe źródła dostaw. Kropkę nad “i” postawiła Unia Europejska, która kilka tygodni temu ogłosiła, że przyspieszamy przemiany energetyczne. Żeby uniezależnić się od Rosji musimy szybciej zrezygnować z gazu.

Dowiedz się więcej -> O zakazie instalacji kotłów gazowych od 2027 r.

Plan jest taki, żeby od 2027 r. (najpóźniej od 2029 r.) nie wolno było instalować kotłów gazowych w nowo budowanych domach jednorodzinnych. Wcześniej mają przestać być dotowane. Więc po co inwestować w urządzenia, które właśnie odchodzą do przeszłości.

Dlaczego pompa ciepła?

Drogę przetarł boom fotowoltaiczny, który wywołał program “Mój prąd”. Kilka tysięcy złotych dotacji oraz perspektywa darmowego prądu sprawiły, że w krótkim czasie na dachach naszych domów pojawiło się ponad 1 mln instalacji z panelami fotowoltaicznymi. Gdy mamy prąd za darmo, to można zastosować więcej urządzeń elektrycznych. Pompa ciepła + fotowoltaika są w obecnych czasach optymalnym pod każdym względem połączeniem. Owszem, to duża inwestycja, ale działa wiele programów wsparcia, więc jak ktoś się dobrze przygotuje, to można zdecydowanie zmniejszyć jej koszt.

Kalkulacja kosztów ogrzewania domu

Nawet sama pompa ciepła jest oceniana bardzo pozytywnie. Wielu inwestorów podejmuje decyzję o zainstalowaniu pompy ciepła, rachunek bowiem jest prosty. Jeśli nie mamy głowy, żeby samodzielnie liczyć, co się opłaca, wiele firm z branży ogrzewnictwa opracowuje kalkulatory pokazujące przybliżone koszty ogrzewania domów. Spójrzmy na kalkulacje przygotowane przez specjalistów z Porozumienia Branżowego na rzecz Efektywności Energetycznej (POBE).

Dowiedz się, jak zdobyć dofinansowanie do zakupu pompy ciepła

• Program Moje ciepło - dofinansowanie do pompy ciepła
• Dotacja od PGNiG na kocioł gazowy lub pompę ciepła
• Program "Czyste powietrze" - w 2022 r. najwyższa dotacja

Na pierwszym wykresie pokazano roczny koszt ogrzewania energooszczędnego (zapotrzebowanie na energię EU 40 kWh na m2 rocznie) domu o powierzchni ogrzewanej 160 m2 wraz z kosztem przygotowania ciepłej wody użytkowej dla 4-osobowej rodziny. Dane uwzględniają koszty energii w II kw. 2022 r.

Przeczytaj też: Jaka pompa ciepła do domu 140 m2

Jak by nie patrzeć, pompa ciepła jest sposobem na najtańsze ogrzewanie domu. Również w przypadku, gdy jest to stary budynek, nieocieplony albo bardzo słabo ocieplony, o dużym zapotrzebowaniu na energię (EU 170 kWh na m2 rocznie) – wykres drugi - porównanie wypada na korzyść pompy ciepła.

Wielu inwestorów też nauczyło się liczyć, i to dokładnie. Aplikacje do obsługi tych instalacji pozwalają szybko i precyzyjnie zliczać, ile energii zostało zużyte, jakie ponieśliśmy koszty.

Łukasz Nowak w facebookowej grupie Gdybym budował drugi raz… systematycznie co miesiąc podsumowuje, ile wyprodukował prądu i ile zużyła pompa ciepła. Ma dom o powierzchni 160 m2 o średnim standardzie energetycznym i 4-osobową rodzinę. W 2/3 domu - salon i pokoje - są przewymiarowane grzejniki żeberkowe. Pozwala to utrzymywać temperaturę zasilania instalacji 27-45 stopni, w zależności od temperatury na dworze. W pozostałej części domu jest niskotemperaturowe ogrzewanie podłogowe.

Nie miał wątpliwości co do inwestycji w pompę ciepła. Liczy, kiedy zwrócą mu się poniesione nakłady. Tak to w tej chwili podsumował.

- Decyzja o zmianie sposobu ogrzewania domu została ostatecznie podjęta, ponieważ miałem dość brudu i kurzu, a także chciałem zmniejszyć swój ślad węglowy. Postanowiłem zainstalować na dachu panele fotowoltaiczne oraz pompę ciepła do ogrzewania i produkcji ciepłej wody. Okazało się to świetną inwestycją. Skorzystałem z dotacji w programie Mój prąd oraz odliczenia w podatku dochodowym.

Ile wydał pan na taką inwestycję?

- Pompa ciepła z montażem kosztowała 24 000 zł, panele fotowoltaiczne o mocy 10 kW - 37 000 zł. Dostałem dotację 5000 zł z programu Mój prąd i skorzystałem z odpisu w PIT. Po odliczeniu dofinansowania koszt inwestycji zmniejszył się do 47 000 zł. Za te pieniądze mam własny prąd elektryczny i prawie bezkosztowe ogrzewanie. Panele zaspokajają także potrzeby na prąd bytowy, tj, prąd do gotowania, klimatyzacji, oświetlenia, telewizji, latem podgrzewam wodę basenie dedykowaną pompą ciepła itp.

Obecnie moje zużycie to: prąd bytowy - ok. 5000 kWh rocznie - i energia elektryczna na ogrzewanie domu - ok. 5000-5500 kWh rocznie. Mam niemal za darmo

Ile rocznie kosztuje pana korzystanie z pompy ciepła.

- Obecnie koszt korzystania z pompy ciepła waha się w granicach 200-300 zł rocznie. Do tego należy doliczyć coroczny przegląd wraz z przedłużoną gwarancją 1000 zł. Razem 1200-1300 zł.

Ile już pan "zarobił", ile jeszcze zostało, kiedy inwestycja się zwróci.

- Wcześniej zużywałem 4 t ekogroszku rocznie. Gdy decydowałem się na zmianę, koszt ogrzewania wynosił 4 x 900 zł = 3600 zł rocznie. Obecnie gdybym chciał kupić węgiel groszek 4 x 2500 zł = 10 000 zł. Do tej pory ogrzewałem 3 pełne sezony grzewcze pompą ciepła. Gdybym grzał węglem, to byłoby 3600 + 3600 + 3600 = 10 800. Najbliższa zima mogłaby się skończyć wydaniem zawrotnej kwoty.

Koszt użytkowania pompy ciepła 1200 x 3 = 3600 zł. Jednak to nie koniec oszczędności, ponieważ zlikwidowałem butlę gazową do gotowania. Obecnie za butlę trzeba zapłacić 100 zł x 4 =400 zł rocznie. Gaz wcześniej rocznie kosztował ok. 200 zł, więc za trzy lata 800 zł oszczędności, oraz prąd bytowy około 4000 zł rocznie x 3 = 12 000 zł. Razem oszczędności to 10 800 + 800 + 12 000 = 23 600 zł na koniec 2022 roku.

- Wcześniej ogrzewałem dom ekogroszkiem i teraz byłaby makabra - mówi Łukasz Nowak. Niech posłuży to za podsumowanie. Bo czy uda się opanować sytuację z węglem. Rząd opracował plan dopłat do węgla, ale czy dystrybutorzy do niego przystąpią. Pieniędzy nie wystarczy dla wszystkich. Mamy 3 razy więcej domów opalanych węglem niż potencjalna liczba dotowanych zakupów węgla. Najbliższa zima może być zimą prawdy.

Anna Kazimierowicz