Samorządy dostaną prawie 13,7 mld zł na dopłaty do ogrzewania. Premier zapowiada, że będą przed zimą
Samorządy mają zdążyć z wypłatą dodatków do ogrzewania przed zimą. Premier Mateusz Morawiecki zapowiedział, że samorządy dostaną niemal czternaście miliardów złotych na realizację programu dopłat. Pieniądze mogą być wypłacone samorządom w ratach. Dodatkowe pieniądze na poprawę efektywności energetycznej i obniżenie kosztów ciepła przyznane w III kwartale wpłyną na to, że w 2023 samorządy dostaną mniej z subwencji ogólnej. Czy plan zostanie zrealizowany i samorządy zdążą z wypłatą dodatków do ogrzewania przed sezonem?
Sejm rozpoczął prace nad projektem nowelizacji ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Dodatkowe 13,673 mld zł pozwolą na to, żeby samorządy oraz mieszkańcy mogli obniżyć swoje rachunki za prąd i za ciepło. Środki te można też przeznaczyć na poprawę efektywności energetycznej. Posiedzenie sejmu, na którym ma być głosowanie nad tą ustawą, zaplanowano już na 2 września - ogłosiła marszałek sejmu Elżbieta Witek.
Ministerstwo Finansów poinformowało 23 sierpnia, że jednostki samorządu terytorialnego (JST) otrzymają w roku 2022 dodatkowe środki na poprawę efektywności energetycznej i ograniczenie kosztów ciepła. To reakcja na rosnące koszty paliw energetycznych. Zadaniem rządu jest wspomożenie obywateli w trudnej sytuacji związanej z kryzysem energetycznym. Rosną ceny wielu towarów, ale szczególnie niepokojące są bardzo wysokie koszty ogrzewania, które czekają nas tej zimy.
Projekt ustawy przygotowanej przez rząd wpłynął do sejmu 24 sierpnia. Projekt dotyczy wsparcia jednostek samorządu terytorialnego w realizacji ich zadań publicznych, w tym szczególnie istotnych obecnie zadań z zakresu poprawy efektywności energetycznej oraz ograniczenia kosztów zakupu ciepła ponoszonych przez odbiorców.Pisaliśmy o tym w artykule: Maksymalne podwyżki ciepła systemowego i ciepłej wody. Centralne ogrzewanie będzie droższe o 40%?
Jednostki samorządu otrzymają dodatkowe prawie 13,7 mld zł. Jest to dochód z tytułu udziału samorządów we wpływach z PIT. Samorządy dzięki tym środkom będą mogły sprawniej realizować zadania własne, w tym zadbać o lepszą efektywność energetyczną posiadanych zasobów i ograniczyć koszty zakupu ciepła dla mieszkańców i odbiorców energii związanych z administracją terytorialną.
Pieniądze te mają być jak najszybciej przekazane samorządom, może się to odbyć w ratach. W uzasadnieniu nowych przepisów podano: „Dodatkowe dochody Minister Finansów przekaże do JST do końca 2022 r., przy czym możliwe jest przekazanie ich w ratach. Warto podkreślić, że JST otrzymają dochody rok wcześniej, co spełnia też postulaty przedstawicieli samorządów dotyczące zwiększenia dochodów JST z uwagi na skutki inflacji”. W związku z tym przychody samorządów z tego tytułu w 2023 r. będą zmniejszone. Czytamy tam: "Z uwagi na wcześniejsze zasilenie finansowe samorządy w roku 2023 nie otrzymają części rozwojowej subwencji ogólnej. Nie zostanie ona zaplanowana w projekcie ustawy budżetowej na rok 2023".
Przeczytaj też: Ustawa o wsparciu dla odbiorców ciepła przyjęta przez rząd! Kto dostanie dopłatę do ogrzewania?
Premier Mateusz Morawiecki na konferencji prasowej 13 sierpnia zapewnił, że samorządy te środki "mogą wykorzystać w sposób elastyczny, mogą zrekompensować ubytki w dochodach bieżących, mogą być przeznaczone na różnego rodzaju podwyżki, wydać je na podwyżki, ale także, i to chcę szczególnie podkreślić, mogą i powinny być przeznaczone na dodatki do ciepła". W zapisach ustawy określono, że JST będą zobowiązane przeznaczyć nie mniej niż równowartość 15% kwoty otrzymanych w 2022 r. dodatkowych dochodów z tytułu PIT na zadania związane z poprawą efektywności energetycznej oraz ograniczeniem kosztów zakupu ciepła.
Spis treści
- Pomoc w transformacji energetycznej budynków
- Obniżenie rachunków za prąd i ciepło
- Prawie 13,7 mld zł dla gmin, powiatów, województw
Pomoc w transformacji energetycznej budynków
W Polsce konieczne są wielkie nakłady na poprawienie standardu energetycznego budynków. Termomodernizacji wymagają domy prywatne, ale także te będące w zasobach komunalnych. Konieczne są inwestycje na wymianę źródeł ogrzewania, a także ocieplenie, wymianę stolarki otworowej, montaż wentylacji mechanicznej. Pieniądze przekazane samorządom będzie można wykorzystać na wiele sposobów. Gmina może zmodernizować budynki będące jej własnością. Zarówno budynki mieszkalne, jak i użyteczności publicznej. Może to być na przykład zainstalowanie na dachu szkoły lub szpitala instalacji fotowoltaicznej, wyposażenie ich w nowoczesne systemy wentylacyjne itp. Dodatkowe wsparcie dla samorządów ma przynieść długofalowy efekt w postaci upowszechnienia energooszczędnych technologii.
Przeczytaj też: Dlaczego termomodernizacja się opłaca? Jak uzyskać dopłaty do termomodernizacji
Środki te można też przeznaczyć na pomoc dla osób ubogich energetycznie, których nie stać na wydanie co najmniej kilkunastu tysięcy złotych na wymianę starego pieca na węgiel na nowoczesne urządzenie grzewcze. W takich gospodarstwach domowych ciężar transformacji musi wziąć na siebie państwo. I te środki gminy mogą wykorzystać właśnie w tym celu.
Obniżenie rachunków za prąd i ciepło
Dzięki dodatkowym pieniądzom samorządy oraz mieszkańcy będą mogli obniżyć rachunki za prąd i za ciepło. Nie mniej niż 15% otrzymanych środków powinno być przeznaczone na obniżenie rachunków za ogrzewanie. Przed nami zima, która może okazać się bardzo droga dla wielu mieszkańców, a także dla instytucji publicznych. Rząd przygotował dodatki mające zmniejszyć ich wydatki na surowce energetyczne (węgiel, pellety, gaz LPG, ciepło systemowe itp.).
Przeczytaj o dodatkach do ogrzewania:
- Dodatek do pelletu
- Dodatek do drewna
- Dodatek do gazu LPG
- Dodatek do oleju opałowego
- Dodatek węglowy 2022
W planowanych nowych przepisach ustalono, że podwyżki cen ciepła systemowego mogą być nie większe niż 40%. Różnicę ma pokrywać budżet. Być może właśnie z tych pieniędzy. W Polsce 40% gospodarstw domowych korzysta z ciepła systemowego. Jednak nie wszystkie ciepłownie ogrzewające nasze domy lub mieszkania są koncesjonowane i ich taryfy podlegają kontroli URE. W Polsce działa też bardzo dużo małych lokalnych ciepłowni, które ustalają swoje cenniki zgodnie z prawem energetycznym i aktualnymi cenami rynkowymi paliw. One nie podlegają regulacji przez URE. Już wiosną tego roku, kiedy ceny gazu wystrzeliły w górę, pojawiła się panika, bo odbiorcy ciepła dostawali astronomiczne rachunki. Teraz rachunki mogą być jeszcze wyższe, bo będziemy potrzebować ciepła do ogrzania domów i mieszkań przez kilka miesięcy. Dodatkowe środki, które otrzymają w tym roku samorządy mogą zostać wykorzystane właśnie na pomoc w takiej sytuacji.
Prawie 13,7 mld zł dla gmin, powiatów, województw
Łączna kwota dodatkowych dochodów 13,673 mld zł - składa się z dwóch składowych.
Pierwsza (7,793 mld zł) - nawiązuje do wysokości części rozwojowej subwencji, która zostałaby przekazana odpowiednio do gmin, powiatów i województw w roku 2023. Środki z tej kwoty otrzymają wszystkie jednostki - proporcjonalnie do wysokości dochodów z tytułu udziału we wpływach z PIT planowanych na rok 2023.
Druga kwota składowa (5,880 mld zł) jest przeznaczona dla mniej zamożnych i mniejszych samorządów. Zostanie rozdzielona na części przysługujące poszczególnym gminom, powiatom i województwom proporcjonalnie do wysokości udziału planowanych na rok 2023 dochodów z tytułu udziałów we wpływach z PIT, przy czym każdy samorząd otrzyma pewną minimalną gwarantowana kwotę dodatkowych dochodów.
- Każda gmina otrzyma co najmniej blisko 2,9 mln zł
- Każdy powiat – co najmniej blisko 6,1 mln zł
- Każde województwo nie mniej niż blisko 32,7 mln zł