Odpady tekstylne i odzież okazały się problemem. Jak z nową frakcją śmieci radzimy sobie po zmianie przepisów?
Od 1 stycznia 2025 r. za wrzucenie podartego sweterka do pojemnika na zmieszane odpady może grozić kara. Tekstylia i odzież są kolejną frakcją śmieci domowych, ale nie ma ich gdzie wyrzucić. Nie ma worków, a tym bardziej pojemników. Niektóre miasta wciąż nie widzą problemu, ale może pójdą za przykładem tych, które jednak chcą wspomóc mieszkańców. Sprawdziliśmy, jak wygląda sytuacja w Polsce po zmianie przepisów.
Spis treści
- Jedź sobie do PSZOK-u z ubraniami...
- Szczecin ma Ekoporty
- Gdańsk - tylko dwa PSZOK-i
- Olsztyn - jeden PSZOK + mobilny
- Białystok - akcja z paczkomatami
- Zielona Góra - 22 pojemniki na tekstylia
- Poznań - z ubraniami do Gratowisk
- Bydgoszcz - tylko trzy punkty
- Łódź - 50 pojemników na odzież
- Warszawa - będą mobilne punkty odbioru
- Lublin - jeden PSZOK
- Wrocław - po mieście jeździ SZOT
- Opole - mobilne PSZOK-i w weekendy
- Katowice - tylko PSZOK-i
- Kielce - jeden punkt
- Kraków - PSZOK i akcja z PCK
- Rzeszów - PSZOK
Jedź sobie do PSZOK-u z ubraniami...
W każdym z miast mieszkańcy mogą oddawać zużyte tekstylia i ubrania w punktach selektywnej zbiórki odpadów komunalnych (PSZOK). Mogą w niektórych skorzystać także z bezpłatnego odbioru mobilnego punktu na telefon przy odbiorze dużych elektroodpadów. Miasta czasem ułatwiają zbiórkę śmieci, budując specjalne punkty odbioru śmieci, których nie można wyrzucić do osiedlowych pojemników. Niektóre miasta zdecydowały się już uruchomić specjalne mobilne punkty odbioru lub wystawić dodatkowe pojemniki tylko na tekstylia. Wciąż również zużyte tekstylia można wrzucać do koszy z oznaczeniem Polskiego Czerwonego Krzyża.
Sprawdziliśmy jak problemy rozwiązano w dużych polskich miastach. Problem dotyczy zarówno ludzi mieszkających w blokach, jak i tych posiadających własne domy.
Szczecin ma Ekoporty
Na terenie miasta znajduje się dziewięć Ekoportów. To funkcjonujące już od 2014 r. punkty rozmieszczone we wszystkich regionach miasta, do których mieszkańcy mogą przywozić różne odpady z wyjątkiem frakcji śmieci zmieszanych. Trafiają tu elektrośmieci, opony, akumulatory, gaśnice, preterminowane leki, odpady zielone i gabarytowe oraz inne, na które nie ma w wiatach osiedlowych odpowiednich pojemników. Obecnie od 1 stycznia są w dziewięciu punktach dostępne także osobne pojemniki na tekstylia i odzież.
Gdańsk - tylko dwa PSZOK-i
Na cały Gdańsk są tylko dwa PSZOKi – wysypisko w Szadółkach i na Rudnikach. Miasto na razie nie przewiduje zmian w tym zakresie. Radni złożyli interpelację o możliwości wystawienia dodatkowych kontenerów w wybranych punktach miasta wzorem innych miast. Urząd jednocześnie skierował do mieszkańców informację, że miasto nie wprowadziło zakazu wyrzucania zużytych tekstyliów i ubrań do frakcji zmieszanej, gdyż większość z nich i tak trafia do spalarni.
Olsztyn - jeden PSZOK + mobilny
W Olsztynie tekstylia i odzież powinny trafiać do jedynego w mieście PSZOKU. Miasto zdecydowało się na uruchomienie mobilnego punktu zbiórki selektywnej. Terminy odbioru z poszczególnych osiedli znajdują się na stronie internetowej https://czysty.olsztyn.eu. Każde z osiedli mobilny PSZOK odwiedzi 3 – 4 razy w roku.
Białystok - akcja z paczkomatami
W stolicy Podlasia tekstylia i odzież zbierane są w dwóch PSZOKach w Hryniewiczach i Białymstoku przy ul. 42 Pułku Piechoty. W mieście funkcjonuje bezpłatna usługa EKOzwrot realizowana wspólnie z InPostem, ale jest zarezerwowana do rzeczy, które jeszcze nadają się do użytku. W planach jest też organizowanie specjalnych, bezpośrednich zbiórek tekstyliów i odzieży na białostockich osiedlach - wśród mieszkańców bloków i domów jednorodzinnych. Przy czym wprowadzenie zbiórki dodatkowej frakcji odpadów bezpośrednio „u źródła” wymaga zmian w obowiązujących aktach prawa miejscowego oraz zasięgnięcia opinii państwowego powiatowego inspektora sanitarnego, co zaplanowane jest na II kwartał 2025 r.
Zielona Góra - 22 pojemniki na tekstylia
Tekstylia, odzież i inne odpady przyjmuje w mieście PSZOK przy ul. Wrocławskiej 73. Władze Zielonej Góry zdecydowały się jednak ulżyć mieszkańcom i już w styczniu w 22 punktach miasta, gdzie znajdowały się pojemniki na elektroodpady stanęły dodatkowe kontenery na nową frakcję śmieci. Docelowo miasto przewiduje 80 pojemników, podobnych do tych używanych przez PCK. Władze proszą jednak, aby do pojemników nie wrzucać dywanów, traktowanych jako odpady gabarytowe.
Poznań - z ubraniami do Gratowisk
Odbiór odzieży i tekstyliów prowadzą w mieście Gratowiska, jak nazywane są tutaj punkty PSZOK. Są ich trzy: przy ul Meteorytowej 1 w Suchym Lesie oraz poznańskie przy ulicach Wrzesińskiej 12 i 28 Czerwca 1956 r. 284. Na razie nie ma innej możliwości jak osobisty przywóz.
Bydgoszcz - tylko trzy punkty
Na terenie Bydgoszczy tekstylia i odzież można oddać tylko w trzech punktach PSZOK zlokalizowanych przy ulicach: Ołowianej, Jasinieckiej i Inwalidów.
Łódź - 50 pojemników na odzież
Na terenie całego miasta ustawiono co najmniej 50 pojemników przeznaczonych do zbiórki odzieży używanej. Ich lokalizację można znaleźć na specjalnej mapie na oficjalnej stronie miasta. Są one przeznaczone jednak do rzeczy, które można powtórnie wykorzystać. Miasto sugeruje, aby tekstylia, których nie można umieścić w pojemnikach do zbiórki odzieży używanej przywieźć do jednego z PSZOKów znajdujących się przy ulicach Granicznej, Kasprowicza i Zamiejskiej.
Warszawa - będą mobilne punkty odbioru
Nowa frakcja odpadów jest przyjmowana w czterech PSZOK-ach zlokalizowanych w Białołęce przy ul. Płytowej, w Wilanowie przy ul. Zawodzie, Woli przy ul. Tatarskiej i Bielanach przy ulicy Kampinoskiej. Od początku marca jednak warszawiacy będą mogli oddawać zużyte tekstylia i odzież w mobilnych punktach. Ta bezpłatna usługa była już dostępna, ale wcześniej nie uwzględniała zbiórki tekstyliów. To się zmieniło i w 42 lokalizacjach, do których docierał taki punkt będzie można w określone dni tygodnia przynieść również tekstylia i odzież. Mapa znajduje się na stronie internetowej serwisu miejskiego.
Lublin - jeden PSZOK
Miasto ma tylko jeden PSZOK, który znajduje się przy ul. Metalurgicznej. To tutaj jak do tej pory mieszkańcy mogą przywozić zużytą odzież i tekstylia. Prawdopodobnie wkrótce w Lublinie pojawi się mobilny kontener, który w określone dni będzie wystawiany w innym wybranym miejscu. Szczegóły nie są jeszcze znane, ale terminarz i lokalizacja znajdzie się w miejskiej aplikacji oraz na stronie internetowej miasta.
Wrocław - po mieście jeździ SZOT
W mieście są dwa punkty PSZOK, przy ul. Michalczyka i Janowskiej. Planowane jest uruchomienie trzeciego na ul. Szwajcarskiej. W lutym na miasto wyjechał jednak SZOT, czyli Samochód Zbierający Odzież i Tekstylia. Są to cztery samochody poruszające się w czterech sektorach miasta: Stare Miasto i Śródmieście, Krzyki, Fabryczna, Psie Pole (podobnie jak działający już we Wrocławiu system SZOP od odpadów „problemowych”). W wybrane punkty auta podjeżdżają w godzinach 16 – 20. Pojazd może przyjąć od jednej osoby dwa worki 120-litrowe zużytych ubrań i tekstyliów.
Opole - mobilne PSZOK-i w weekendy
Odzież i tekstylia można przywieźć do PSZOK w dwóch lokalizacjach – przy ul. Przeskok i Kępskiej. W wyznaczonych punktach dzielnic na terenie Opola udostępniany jest i obsługiwany przez pracowników Zakładu Komunalnego Sp. z o. o. kontener przeznaczony do zbierania posegregowanych odpadów komunalnych, w tym również: zużytych ubrań, obuwia i innych tekstyliów. Mobilne PSZOK-i są dostępne dla mieszkańców Opola w pierwszą, drugą, trzecią i czwartą sobotę miesiąca, zgodnie z harmonogramem dostępnym na stronie internetowej Zakładu Komunalnego
W mieście funkcjonuje również EKOzwrot podobnie jak w Białymstoku. W aplikacji „Opole Segreguje” znajduje się zakładka „GOZ – wymień”, w której można bezpłatnie zamieścić ogłoszenie o odzieży do oddania. W drugim kwartale 2025 r. obok ReUżytkowni, znajdującej się przy ul. Książąt Opolskich 10/1D w Opolu, powstanie ReButik, do którego mieszkańcy będą mogli przynieść kilka sztuk odzieży damskiej, w bardzo dobrym stanie i wymienić ją na inną znajdującą się w ReButiku.
Katowice - tylko PSZOK-i
Mieszkańcy mogą oddać m.in. odpady tekstylne (odzież, obuwie, pościel, ręczniki czy inne materiały włókiennicze) do Gminnych Punktów Zbierania Odpadów zlokalizowanych w Katowicach przy ulicach Milowickiej, Obroki, Zapustej i Bankowej.
Kielce - jeden punkt
Odzież i tekstylia odbierane są bez limitu w Punkcie Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych przy ul. Magazynowej 3.
Kraków - PSZOK i akcja z PCK
Mieszkańcy Krakowa mogą oddawać niepotrzebne tekstylia (zarówno nadające się do dalszego użytkowania, jak i zniszczone) w punktach PSZOK przy ulicach Nowohuckiej 1, Krzemienieckiej.
Tekstylia, które nadają się do dalszego użytkowania są odbierane bezpośrednio od mieszkańców w ramach programu pod nazwą „100% KORZYŚCI”, realizowanego wspólnie z Polskim Czerwonym Krzyżem. Zgłoszenia należy kierować przez infolinię pod numerem telefonu: 801 084 084 lub poprzez formularz online.
Tekstylia zniszczone, nienadające się do dalszego użytkowania można oddawać w ramach programu odbioru odpadów wielkogabarytowych. Tekstylia i odzież nienadające się do ponownego użycia winny być zapakowane do worków i szczelnie zawiązane. Harmonogram odbiorów z dzielnic i osiedli na stronie internetowej krakowskiego MPO.
Rzeszów - PSZOK
Zużyte tekstylia i odzież są w mieście zbierane tylko w dwóch punktach PSZOK przy ul. Ciepłowniczej i gen Sikorskiego.
Autor: Iwona van Bavel
Dom w czasie remontu i niemal u jego kresu to jakby dwa różne budynki
